អ្នកនាំពាក្យ​៖ តុលាការ​មិន​មានលទ្ធភាព​ផ្សព្វផ្សាយ​ឱ្យ​ទូលាយ​សវនាការ​លោក​ កឹម​ សុខា​ ដូច​នៅ​សាលា​ក្ដី​ខ្មែរក្រហម​

លោក កឹម សុខា អតីតប្រធាន​គណបក្សសង្គ្រោះ​ជាតិ​ ជួបជាមួយអ្នកសារព័ត៌មាននៅគេហដ្ឋានរបស់លោក ក្រោយពីតុលាការបន្ធូរបន្ថយទោសឱ្យនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន។ (សាញ់ ប៊ុនហឿន/ ១១ មករា ២០២០)

អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌​អះអាងថា​ នៅ​មិនទាន់​មានលទ្ធភាព​គ្រប់គ្រាន់​ដែល​អាច​បញ្ចាំង​វី​ឌី​អូ​ ឱ្យ​សាធារណ​ជន​បានឃើញ​អំពី​សវនាការ​ ក្នុង​សំណុំរឿង​របស់​លោក​ កឹម​ សុខា​ ដូច​សាលាក្ដី​ខ្មែរក្រហម​នៅឡើយ​ទេ​។

នេះ​ជា​ការ​បញ្ជាក់​របស់​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌ ​លោក​ ជិន​ ម៉ា​លីន​ នៅ​ថ្ងៃទី​១៤​ ខែមករា​។ ការ​អះអាង​ពី​ភាព​ខ្វះខាត ​និង​ខ្សត់ខ្សោយ​ផ្នែក​ធនធាន​របស់​តុលាការ​ថ្នាក់​ជាតិនេះ​ ស្រប​ពេល​ក្រុម​អ្នកកាសែត​ប្រតិកម្ម​ចំពោះ​វិធានការ​របស់​តុលាការ​ នៅមុន១ថ្ងៃ​នៃ​សវនាការ​របស់​លោក​ កឹម​ សុខា​ មកដល់​។

ថ្លែងប្រាប់​វី​អូ​ឌី​ លោក​ ជិន​ ម៉ា​លីន​ បញ្ជាក់​ថា​ នៅពេល​នេះ ​តុលាការ​ក្នុង​ស្រុក​ មិនទាន់​មាន​មធ្យោបាយ​គ្រប់គ្រាន់​ដូច​សាលាក្ដី​កូនកាត់​គឺ​សាលាក្ដី​ខ្មែរក្រហម​នៅឡើយ​ទេ​។ លោក​បន្ត​ថា​ ការ​បោះជំហាន​យឺតយ៉ាវ​នេះ​ វា​ជាប់​ទាក់ទង​នឹង​ធនធាន​បច្ចេកទេស​ និង​ផ្នែក​ហិរញ្ញវត្ថុ​។

លោក​បន្ថែម​ថា​៖ «បើ​បាន​ដូច​សាលាក្ដី​ខ្មែរក្រហម​ល្អ​ហើយ​ ប៉ុន្តែ​ យើង​ធ្វើ​ទៅតាម​ធនធាន​ និង​ស្ថានភាព​ជាក់ស្ដែង​។ យើង​មើល​សាលាក្ដី​ខ្មែរក្រហម ​ថវិកា​ក៏​ខុសពី​ថវិកា​របស់​សាលាក្ដី​ជាតិ​យើង​។ សម្ភារប្រើប្រាស់​ក៏​អត់​ដូចគ្នា​ដែរ​។ យើង​បើកទូលាយ​ បើក​ជា​សាធារណៈ​ ប៉ុន្តែ​ ទៅតាម​ស្ថានភាព​ជាក់ស្ដែង​ និង​ធនធាន​ជាក់ស្ដែង​របស់​សាលា​ជម្រះក្ដី​ » ។

កញ្ញា​ កាន់​ វិច្ឆិកា​ ជា​អ្នកកាសែត​កំពុង​បម្រើការ​នៅក្នុង​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​ ឱ្យ​ដឹង​ថា​ ជា​ការពិត​ ព័ត៌មាន​ដែល​ទទួល​ពីសា​លា​ក្ដី​ខ្មែរក្រហម​ គឺ​មិន​ចាំបាច់​តម្រូវ​ឱ្យ​អ្នកកាសែត​ត្រូវ​ទៅ​ស្ដាប់​ដោយ​ផ្ទាល់​ក៏បាន​ដែរ​។ ក្នុង​ដំណើរ​ការកាត់​ក្ដី​របស់​តុលាការ​កូនកាត់​មួយ​នេះ​ គឺ​ប្រើប្រាស់​មធ្យោបាយ​តាម​បែប​បច្ចេកទេស​ទំនើប​។ វិធីសាស្ត្រ​នេះ​ហើយ​ ដែល​ វិច្ឆិកា​ យល់ឃើញ​ថា​ អាច​បើកផ្លូវ​ឱ្យ​អ្នក​ខាងក្រៅ​សាល​សវនាការ​ ក៏​នៅ​អាច​ទទួល​ព័ត៌មាន​បាន​ព័ត៌មានគ្រប់​ជ្រុងជ្រោយ​បាន​ដូចគ្នា​។

កញ្ញា​បន្ថែម​ថា​៖ «ខ្ញុំ​នៅតែ​គាំទ្រ​របៀប​នៃ​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ព័ត៌មាន​របស់​សាលាក្ដី​ខ្មែរក្រហម​ ព្រោះថា ​ខ្ញុំ​អត់​ដែល​បាន​ចូលរួម​សវនាការ​របស់​សាលាក្ដី​នេះ​ដោយ​ផ្ទាល់​ទេ​។ ប៉ុន្តែ​ នៅក្នុង​សាល​សវនាការ​ ជុំវិញ​ហ្នឹង​គឺ​មាន​បន្ទប់​ដែល​មាន​ផ្សាយ​ផ្ទាល់​តែម្ដង​។ នេះ​បានន័យ​ថា​ ផ្សាយ​ផ្ទាល់​ពី​សាល​សវនាការ​ឱ្យ​អ្នកសារព័ត៌មាន​បាន​ស្ដាប់​ដែរ​»។

អតីតប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ ដែល​ត្រូវ​បាន​តុលាការ​ចោទប្រកាន់​ថា​ រួមគំនិតក្បត់​ជាមួយ​បរទេស​ ប៉ុនប៉ង​ផ្ដួលរំលំ​រដ្ឋាភិបាល​ ក៏​នឹង​ត្រូវ​ចូលរួម​ដោយ​ផ្ទាល់​នៅ​ថ្ងៃ​បើកសវនាការ​ដែរ​។ នេះ​បើ​តាម​ការ​បញ្ជាក់​ពី​មេធាវី​របស់​លោក​។

កាលពី​ខែ​វិច្ឆិកា​ ឆ្នាំ២០១៩​ តុលាការក្រុង​ភ្នំពេញ​ បាន​បន្ធូរបន្ថយ​លក្ខខណ្ឌ​មួយចំនួន​ ដើម្បី​បើកផ្លូវ​ឱ្យ​លោក​ កឹម​ សុខា​ បាន​ដើរចេញ​ក្រៅ​ជា​សាធារណៈ​។ ប៉ុន្តែ​ លំហ​នៃ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​នេះ​ លោក​ សុខា​ ត្រូវ​បាន​តុលាការ​ដាក់កម្រិត​មិន​ឱ្យ​ធ្វើនយោបាយ​ និង​ចេញទៅ​ក្រៅប្រទេស​។ តុលាការ​កំពូល​បាន​រំលាយ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ នៅមុន​ការបោះឆ្នោត​ជាតិ​ឆ្នាំ២០១៨មកដល់​។ ក្នុងអំឡុងពេល​ឃុំខ្លួន ​ទាំង​ក្នុង​ផ្ទះ និង​ពន្ធនាគារ​ត្រពាំងផ្លុង​ លោក​ កឹម​ សុខា​ តែង​បដិសេធ​ជាដរាប​ ប្រឆាំង​បទ​ចោទ​នេះ​។

អតីត​អ្នកកាសែត​ ខេម​បូ​ ឌា​លី​ (Cambodia​ Daily​) លោក​ ឃី​ សុ​វុឌ្ឍី​ ប្រាប់​វី​អូ​ឌី​ថា​ នៅមុន​ថ្ងៃ​សវនាការ​ចាប់ផ្ដើម​ លោក​ និង​ក្រុម​អ្នកកាសែត​ផ្សេង​បាន​ព្យាយាម​ទៅចុះ​ឈ្មោះ​មុន​ ដើម្បី​បាន​ចូលរួម​ស្ដាប់ការ​ជំនុំជម្រះ​ដោយ​ផ្ទាល់​។ ក៏ប៉ុន្តែ​ លោក​ វុឌ្ឍី​ បញ្ជាក់​ថា​ មកដល់ពេលនេះ ​លោក​ទទួល​បាន​ចម្លើយ​ពី​តុលាការ​មក​ថា ​ក្រុម​អ្នកកាសែត​ នឹង​មិន​មាន​វត្តមាន​ដោយ​ផ្ទាល់​ នៅក្នុង​បន្ទប់​ជំនុំជម្រះ​ទេ​។ អតីត​អ្នកកាសែត២ស្ថាប័ន​រួចមក​ហើយ​ និង​បច្ចុប្បន្ន​ជា​ស្ថាប័ន​នៃ​អង្គភាព​ ខេម​បូ​ចា​ (CamboJa​) បង្ហាញ​ការ​ហួសចិត្ត​ចំពោះ​វិធានការ​របស់​តុលាការក្រុង​ភ្នំពេញ​នៅពេល​នេះ​។ បើ​តាម​លោក​ ឃី​ សុ​វឌ្ឍី​ ក្នុងនាម​ជា​អ្នកកាសែត​ ដែល​មាន​វិជ្ជាជីវៈ​ វា​ពិតជា​លំបាក​ណាស់​ ដែល​ពុំ​បាន​ឭ និង​ឃើញ​ដោយ​ផ្ទាល់​ពី​ហេតុការណ៍​ដែល​ខ្លួន​នឹង​ត្រូវ​សរសេរ​។

លោក​បន្ថែម​ថា៖ ​«ខ្ញុំ​គិតថា ​អ្នកសារព័ត៌មាន ​បើសិនជា​យក​ពី​ខាង​អ្នកស៊ើប​អង្កេត​ និង​ពី​ខាង​សិទ្ធិមនុស្ស​ក៏បាន​ដែរ​។ ប៉ុន្តែ​ សំខាន់​យើង​ចង់​ដឹងពី​ទិដ្ឋភាព​ពិត​ថា​ នៅក្នុង​សវនាការ​ហ្នឹង​គេ​តទល់​គ្នា​យ៉ាងម៉េច​អី​យ៉ាងម៉េច​។ អ៊ីចឹង​ អ្នកសារព័ត៌មាន​គួរតែ​ផ្ដិត​យក​ទិដ្ឋភាព​បែប​ហ្នឹង​មក​សរសេរ​ ទើប​ល្អ​»

មន្ត្រី​នាំពាក្យ​តុលាការក្រុង​ភ្នំពេញ​ លោក​ សួស​ វិទ្យា​រ៉ា​ន់​ឌី​ ព្យាយាម​បដិសេធ​អំពី​មធ្យោបាយ​នៃ​ការ​ដាក់កម្រិត​ទៅលើ​អ្នកកាសែត​ នៅ​ថ្ងៃ​សវនាការ​នេះ​។ លោក​ រ៉ា​នឌី​ ឆ្លើយតប​យ៉ាង​ខ្លី​ថា​ ឱ្យ​សាកសួរ​ទៅ​ផ្នែក​រដ្ឋបាល​ដែល​ទទួលបន្ទុក​រឿង​នេះ​វិញ​ចុះ​។

លោក​បន្ថែម​ថា៖ ​«សូម​អញ្ជើញ​ទាក់ទង​លោក​ រិទ្យា​ តិច​ចុះ​ គាត់​នៅ​ខាង​រដ្ឋបាល​។ ទាក់ទង​ជាមួយ​ រិទ្យា​ តិច​ទៅ​ » ។

បើ​ទោះជា​បែប​ណា​ មន្ត្រី​តុលាការក្រុង​ភ្នំពេញ​ ព្យាយាម​បិទ​ទូរសព្ទ​ នៅពេល​តេ​ចូល​។

ដោយឡែក​ កញ្ញា​ កាន់​ វិច្ឆិកា​ ជា​អ្នកកាសែត​ឯករាជ្យ​ និង​កំពុង​បម្រើការ​ឱ្យ​កាសែត​នៅក្នុង​ទីក្រុង​ភ្នំពេញ​ បញ្ជាក់​ថា ​នេះ​ជា​លើក​ទី១ហើយ​ ក្នុង​អាជីព​ជា​អ្នកសារព័ត៌មាន​ ដែល​ប្រឹងប្រែង​ចុះឈ្មោះ​មុន​ថ្ងៃ​សវនាការ​មកដល់​។ បើ​តាម​ វិច្ឆិកា​ វិធីសាស្ត្រ​បែបនេះ​ ពីមុន​មក​មិនធ្លាប់​មាន​ទេ​។ បើ​ទោះជា​បែប​ណា​ អ្នកកាសែត​រូប​នេះ​អះអាង​ថា​ ខាង​តុលាការ​បាន​ផ្ដល់​ចម្លើយ​មកវិញ​ គឺ​ចំនួន​អ្នកកាសែត​ដែល​បាន​ចុះឈ្មោះ​ នឹង​មិន​មាន​វត្តមាន​ដោយ​ផ្ទាល់​ នៅក្នុង​បន្ទប់​សវនាការ​ទេ​។ ប្រភព​បន្ត​ថា​ ការ​បិទផ្លូវ​អ្នកកាសែត​ មិន​ឱ្យ​ចូលរួម​ស្ដាប់ការ​កាត់​ក្ដី​ដោយ​ផ្ទាល់​បែបនេះ​ នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​ព័ត៌មាន​មួយចំនួន​អាច​នឹង​បាត់បង់​។

កញ្ញា​បន្ថែម​ថា​៖ «ខ្ញុំ​ចង់ទៅ​យក​ព័ត៌មាន​ហ្នឹង​ដោយខ្លួនឯង​ ស្ដាប់​ឭដោយ​ផ្ទាល់​ត្រចៀក​ និង​ឃើញ​ដោយ​ផ្ទាល់​ភ្នែក​ខ្លួនឯង​ ជាជាង​ខ្ញុំ​ឮព័ត៌មាន​ហ្នឹង​ពី​មាត់​មនុស្សម្នាក់​ទៀត​។ អ៊ីចឹង​ សវនាការ​នេះ​ជា​សាធារណៈ​។អ៊ីចឹង ​អ្វី​ដែល​ខ្ញុំ​ចង់បាន​ គឺ​ខ្ញុំ​ចូលរួម​ដោយ​ផ្ទាល់​ ដើម្បី​បាន​មើល​ បាន​សង្កេត​ ហើយនិង​បាន​កត់ទុក​នូវ​ដែល​ខ្ញុំ​បានឮ​។ ហើយ​ខ្ញុំ​ជឿ​ថា​ ពេល​ដែល​ខ្ញុំ​បាន​ស្ដាប់​ពី​មន្ត្រី​អ្នកនាំពាក្យ​ ឬមេធាវី​ដែល​ពួកគាត់​នាំពាក្យ​ ឬមក​និយាយប្រាប់​ អាហ្នឹង​គឺ​អត់​សូវ​ច្បាស់​ទេ​សម្រាប់​អ្នកកាសែត​»។

យ៉ាងនេះ​ក្ដី​ អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​យុត្តិធម៌​ លោក​ ជិន​ ម៉ា​លីន​ បញ្ជាក់​ថា​ តាមពិត​ខាង​តុលាការ​មិនបាន​រឹតត្បិត​ អ្នកកាសែត​ដែល​ប៉ុនប៉ង​ចូលរួម​ស្ដាប់​សវនាការ​ដោយ​ផ្ទាល់​ទេ​។ ប៉ុន្តែ​ អ្នកនាំពាក្យ​រូប​នេះ​ អះអាង​ថា​ មូលហេតុ​សំខាន់​គឺ​ទំហំ​បន្ទប់​មានកំណត់​។

លោក​បន្ថែម​ថា​៖ «ខ្ញុំ​ទទួល​បាន​ព័ត៌មាន​គឺ​ដូច​មិន​រឹតត្បិត​មិន​ឱ្យ​អ្នកកាសែត​ចូល​ទេ​។ ប៉ុន្តែ​ ដោយសារ​ចំនួន​មាន​វា​កំណត់​។ យើង​ទៅចុះ​ឈ្មោះ​មិនបាន​ទាន់​គេ ​ចំនួន​វា​ពេញ​អស់​។ ដូច្នេះ​ មិន​មាន​គោលការណ៍​ណាមួយ​ដែល​ថា​មិន​ឱ្យ​អ្នកកាសែត​ចូល​ទេ​»។

មកដល់ពេលនេះ​ មន្ត្រី​តុលាការ​នៅ​មិនទាន់​អាច​បញ្ជាក់​បាន​នៅឡើយ​ទេ ពី​ចំនួន​អ្នកកាសែត​ ដែល​នឹង​ត្រូវ​ចូលរួម​ស្ដាប់​សវនាការ​ដោយ​ផ្ទាល់​នៅ​ថ្ងៃទី​១៥​ ខែមករា​។ លោក​ តាំង​ ស៊ុន​ឡាយ​ បាន​ប្រាប់​វិទ្យុ​វី​អូ​អេ​ ថា​បន្ទប់​ជម្រះក្ដី​សម្រាប់​លោក​ កឹម​ សុខា​ នេះ​អាច​ដាក់​មនុស្ស​បានតែ៣០នាក់​ប៉ុណ្ណោះ​។ ហើយ​ភាគច្រើន​ត្រូវ​ផ្ដល់​ឱ្យ​មន្ត្រីទូត​ និង​មន្ត្រី​សិទ្ធិមនុស្ស​ គឺ​មិនមែន​សម្រាប់​អ្នកសារព័ត៌មាន​ទេ​៕

រក្សាសិទ្វិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម

សូមបញ្ជាក់ថា គ្មានផ្នែកណាមួយនៃអត្ថបទ រូបភាព សំឡេង និងវីដេអូទាំងនេះ អាចត្រូវបានផលិតឡើងវិញក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ ផ្សព្វផ្សាយ ការសរសេរឡើងវិញ ឬ ការចែកចាយឡើងវិញ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរឡើយ។
ស៊ីស៊ីអាយអឹម មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការលួចចម្លងនិងចុះផ្សាយបន្តណាមួយ ដែលខុស នាំឲ្យយល់ខុស បន្លំ ក្លែងបន្លំ តាមគ្រប់ទម្រង់និងគ្រប់មធ្យោបាយ។ ជនប្រព្រឹត្តិ និងអ្នកផ្សំគំនិត ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់កម្ពុជា និងច្បាប់នានាដែលពាក់ព័ន្ធ។

អត្ថបទទាក់ទង

សូមផ្ដល់មតិយោបល់លើអត្ថបទនេះ