ដើមឈើតូចធំ ដែលដុះស្រោងស្ទើររកមើលពន្លឺថ្ងៃមិនបាន អមដោយសំឡេងសត្វយំទ្រហឹងអឺងអាប់។ ដើមឈើ និងសំឡេងសត្វទាំងនោះ មានវត្តមានក្នុងតំបន់ព្រៃសហគមន៍ចង្ក្រានរយ ស្ថិតនៅក្នុងភូមិបាយដុត ឃុំស្វាយស ស្រុកវ៉ារិន ខេត្តសៀមរាប ដែលមានចម្ងាយជាង៨០គីឡូម៉ែត្រពីទីរួមខេត្ត។
ព្រៃសហគមន៍នេះ មានសក្តានុពលតំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិជាច្រើនកន្លែង ដូចជា កន្លែងទឹកធ្លាក់ កន្លែងមើលសត្វស្លាបកម្រ រូងសត្វប្រចៀវ។ ទីតាំងថ្មរដិបរដុបជាច្រើន ដែលអ្នកភូមិហៅថា «ចង្ក្រានរយ» ទីតាំងបល្ល័ង្កស្តេច កន្លែងមើលសមុទ្រឈើ ជាដើម។
សក្តានុពលទាំងនេះបានរួមគ្នារៀបចំជាតំបន់អេកូទេសចរណ៍បែបធម្មជាតិជាផ្លូវការ កាលពីឆ្នាំ២០១៧ ក្រោមការជួយជ្រោមជ្រែងពីអង្គការកម្មវិធីផ្លាស់ប្តូរបទពិសោធន៍អនុផលព្រៃឈើកម្ពុជា ឬហៅកាត់ថា អង្គការ NTFP-EP ព្រមទាំងដៃគូពាក់ព័ន្ធ។
ប្រធានព្រៃសហគមន៍ចង្ក្រានរយ អ្នកស្រី ឈឿន សុឌី មានប្រសាសន៍ថា តំបន់ព្រៃសហគមន៍នេះត្រូវបានបង្កើតជាតំបន់អេកូទេសចរណ៍នៅឆ្នាំ២០១៧ គឺ ២ឆ្នាំក្រោយពេលអ្នកស្រីបានឡើងជាប្រធានគណៈកម្មការព្រៃសហគមន៍នេះកាលពីឆ្នាំ២០១៥។
អ្នកស្រីបានលើកឡើងថា តំបន់ព្រៃសហគមន៍ចង្ក្រានរយមានទីតាំងសក្ដានុពលទេសចរណ៍ធម្មជាតិជាង៤០កន្លែង ដោយអ្នកស្រីប្រាប់ពីមូលហេតុដែលអ្នកស្រីរៀបចំតំបន់នេះជាតំបន់អេកូទេសចរណ៍យ៉ាងដូចនេះថា៖
«ទីមួយ កាលពីឆ្នាំ២០១១ យើងបានធ្វើការងារជាមួយអង្គការអេសអាយ យើងធ្វើទៅ គាត់បានបញ្ជូនឱ្យនាងខ្ញុំបានទៅទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសហ្វីលីពីន បញ្ជូនទៅដើម្បីឱ្យយើងមានគំនិតបង្កើតជាសហគមន៍។ ដល់ពេលនោះទៅ យើងដើរលេងផង មើលកន្លែងសហគមន៍របស់គេមានព្រៃឈើដូចយើង ហើយមានកន្លែងទឹកធ្លាក់តូចទេ តែគេអភិរក្ស គេកែលម្អកន្លែងគេឱ្យក្លាយជាអេកូទេសចរណ៍អាចរកលុយបានឡើងរាប់ម៉ឺន។អីចឹង ខ្ញុំក៏មានចំណាប់អារម្មណ៍មួយ»។
នៅពេលលោកអ្នកនាងបានចូលដល់ក្នុងព្រៃសហគមន៍ ពួកគេក៏បានឮសំឡេងសត្វយំ ដើមឈើតូចធំ។ លើសពីនេះ ភ្ញៀវទេសចរអាចស្នាក់នៅក្នុងតង់ ឬផ្ទះសហគមន៍ ព្រមទាំងអាចធ្វើដំណើរដោយគោយន្តច្នៃ ដើម្បីបានទៅកាន់ទីតាំងកម្សាន្តជាច្រើនក្នុងព្រៃ។
ភ្ញៀវទេសចរក៏អាចបានភ្លក់រសជាតិម្ហូបអាហារ ពិសេសមុខម្ហូបប្រចាំត្រកូលរបស់សហគមន៍ គឺ ស្លទំពាំងវល្លិ៍យាវ ហើយភ្ញៀវដែលស្នាក់នៅពេលយប់អាចដុតដំឡូង ដុតចេកនៅពេលយប់អមដោយសំឡេងសត្វយំបណ្តើរ ព្រមទាំងបានស្វែងយល់ពីជីវិតរបស់ប្រជាសហគមន៍ជុំវិញការងារចុះល្បាតព្រៃថែមទៀតផង។
អ្នកស្រី សុខឌី បានលើកឡើងថា នៅពេលសហគមន៍នេះរៀបចំជាតំបន់អេកូទេសចរណ៍ បានផ្តល់ប្រយោជន៍ច្រើនដល់សហគមន៍ ដូចជា ពលរដ្ឋអាចរកចំណូលពីភ្ញៀវទៅលេងកម្សាន្ត លក់ផលិតផលក្នុងស្រុក ហើយក៏អាចដាំបន្លែបង្កា ចិញ្ចឹមសត្វមកលក់ឱ្យសហគមន៍ធ្វើជាម្ហូបអាហារសម្រាប់ភ្ញៀវមកកម្សាន្ត។
លើសពីនេះ អាចជួយការពារព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃនៅតំបន់នេះឱ្យបានគង់វង្ស បញ្ចៀសពីការកាប់បំផ្លាញផ្សេងៗ ព្រមទាំងអាចធ្វើឱ្យពលរដ្ឋបន្សាំខ្លួនទៅនឹងបម្រែប្រមួលអាកាសធាតុនៅពេលមានបញ្ហាដោយគ្រោះធម្មជាតិផ្សេងៗកើតមានឡើង។
អ្នកស្រីបន្តថា៖ «ចាប់ពីពេលយើងបង្កើតជាកន្លែងអេកូទេសចរណ៍មក រាល់ថ្ងៃហ្នឹងពលរដ្ឋទទួលបាន ពិសេសគាត់អាចរកផលអនុផលព្រៃឈើ ដូចជាផ្សិត ហើយលក់បាយលក់ម្ហូបឱ្យសហគមន៍ ហើយនិងបានពីសេវាកម្មភ្ញៀវមើលសត្វ បានពីភ្ញៀវដែលមកទស្សនាបង់ជាកញ្ចប់ ឬបដិភាគសម្រាប់ទ្រទ្រង់សហគមន៍ព្រៃឈើយើង»។
ប្រជាសហគមន៍មួយរូបមានវ័យជាង៥០ឆ្នាំ ដែលតែងនាំភ្ញៀវទៅលេងកម្សាន្ត និងតែងចុះល្បាតក្នុងព្រៃសហគមន៍ចង្ក្រានរយជាប្រចាំ លោក ម៉ាត់ ឌុង មានប្រសាសន៍ថា លោកពេញចិត្តនឹងការងារការពារព្រៃសហគមន៍មួយនេះ ហើយលោកក៏អាចរកចំណូលបានខ្លះដែរ។
លោកថា នៅពេលមានចុះល្បាតម្តងៗ លោកទទួលបាន១ថ្ងៃ ២ម៉ឺនរៀលពីសហគមន៍ ហើយនៅពេលមានភ្ញៀវមកលេងកម្សាន្តច្រើន លោកក៏អាចរកចំណូលបានច្រើនជាងនេះថែមទៀតផង។
លោកមានប្រសាសន៍ពីអត្ថប្រយោជន៍ព្រៃឈើបែបនេះថា៖ «ប្រយោជន៍ពីព្រៃឈើមានច្រើន ធ្វើឱ្យអាកាសធាតុត្រជាក់ ហើយអាចស្រូបទឹកភ្លៀងជាដើម»។
ព្រៃសហគមន៍ចង្ក្រានរយមានទំហំជិត១ម៉ឺនហិកតា(៩១0០.៤) ត្រូវបានបង្កើតឡើងកាលពីឆ្នាំ២០០០ ហើយនៅឆ្នាំ២០១០ ក៏មានការទទួលស្គាល់ពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងខាងរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ហើយនៅឆ្នាំ២០១៥ សហគមន៍មួយនេះក៏មានការទទួលស្គាល់ជាផ្លូវការពីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ។ បន្ថែមពីនេះ មានពលរដ្ឋចំនួន១១ភូមិ ក្នុងឃុំចំនួន៥ នៃស្រុកវ៉ារិន បានរួមគ្នាការពារព្រៃសហគមន៍នេះ។
អភិបាលស្រុកវ៉ារិន លោក ធិននី វិធូរ មានប្រសាសន៍ដោយទឹកមុខរីករាយថា រដ្ឋបាលស្រុកបានចូលរួមជាមួយប្រជាសហគមន៍រហូតមក ដោយបានប្រែក្លាយតំបន់នេះទៅជាតំបន់សក្តានុពលទេសចរណ៍បែបធម្មជាតិ ដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិ។
លោកថា អាជ្ញាធរនឹងបន្តសហការជាមួយសហគមន៍ ទាំងស្មារតី ថវិកា និងកម្លាំង ដើម្បីលើកកម្ពស់តំបន់នេះឱ្យកាន់តែមានភាពទាក់ទាញ ព្រមទាំងមានគម្រោងរៀបចំផ្លូវធ្វើដំណើរក្នុងព្រៃសហគមន៍ឱ្យកាន់តែប្រសើរទៀតផង។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ហើយចក្ខុវិស័យរបស់រដ្ឋបាលស្រុក ក៏ដូចជាសហគមន៍ ជាពិសេសបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងមូលដ្ឋាននេះ លោកចង់បានភ្ញៀវចូលលេងកម្សាន្តឱ្យបានច្រើនដែលអាចជួយជីវភាពរបស់ពួកគាត់ផង»។
អភិបាលស្រុកដដែល ថាអាជ្ញាធរស្រុកកន្លងមកតែងសហការជាមួយសហគមន៍ក្នុងការការពារព្រៃឈើនៅតំបន់នោះ ពីការលួចកាប់បំផ្លាញ និងរានដីធ្វើចម្ការ ដោយអាជ្ញាធរមានទាំងការអប់រំណែនាំ និងចាត់វិធានការច្បាប់ផងដែរ។ លោកថា ព្រៃឈើពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការទប់ទល់នឹងបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុនាពេលបច្ចុប្បន្ន និងទៅថ្ងៃអនាគត។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលគោលនយោបាយ និងបណ្តាញនៃអង្គការកម្មវិធីផ្លាស់ប្តូរបទពិសោធន៍អនុផលព្រៃឈើកម្ពុជា លោក ឆឹង ស៊ុវិរិយ៉ា មានប្រសាសន៍ថា អង្គការលោកបានចុះជួយសម្របសម្រួលជាមួយប្រជាសហគមន៍ ដើម្បីការពារព្រៃឈើ និងជីវៈចម្រុះនៅតំបន់ព្រៃសហគមន៍ចង្ក្រានរយតាំងពីឆ្នាំ២០១៤។
លោកបន្តថា មូលហេតុអង្គការលោកចាប់អារម្មណ៍ជួយជ្រោមជ្រែងដល់សហគមន៍មួយនេះ ដោយឃើញព្រៃក្នុងសហគមន៍ចង្ក្រានរយនៅមានសក្តានុពលច្រើន ទាំងព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃ ព្រមទាំងជីវៈចម្រុះផ្សេងទៀត។
លោកថា ការជួយសហគមន៍ និងរុញច្រានឱ្យព្រៃសហគមន៍មួយនេះក្លាយជាតំបន់ទេសចរណ៍ មានគោលបំណងចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនៃគ្រោះមហន្តរាយផ្សេងៗ ដែលបណ្តាលមកពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ លើកកម្ពស់ជីវភាពរបស់នៅរបស់ប្រជាជនតាមរយៈការអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ និងការពារជម្រកសត្វព្រៃ ពិសេសការប្រើប្រាស់ និងគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិប្រកបដោយនិរន្តរភាព។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះឡើងទៀតថា អ្វីដែលសំខាន់ទៀតនោះ ដើម្បីរួមចំណែកកាត់បន្ថយ និងបន្សាំខ្លួនចំពោះការប្រែប្រួលអាកាសធាតុជាដើម។
លោកបន្ថែមថា៖ «អីចឹង ក្នុងការងាររបស់អង្គការ NTFP-EP នេះ យើងបានមកជួយសម្របសម្រួលការងារក្នុងសហគមន៍នេះតាំងពីឆ្នាំ២០១៤។ អ្វីដែលយើងមើលឃើញថាជាគោលដៅ ឬ Mission របស់យើងសំខាន់ក្នុងតំបន់នេះ គឺយើងពង្រឹងផ្នែកកសាងជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាកសាងការយល់ដឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទៅនឹងការបន្សាំខ្លួនទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ »។
ប្រធានព្រៃសហគមន៍ចង្ក្រានរយ អ្នកស្រី ឈឿន សុឌី អះអាងថា តាំងពីព្រៃសហគមន៍នេះត្រូវបានរៀបចំជាតំបន់អេកូទេសចរណ៍មក មានភ្ញៀវជាតិ និងអន្តរជាតិមកលេងច្រើន ពិសេសនៅរដូវវស្សាដោយសារមានទឹកជ្រោះធ្លាក់សម្រាប់លេងកម្សាន្ត ហើយសម្រស់ធម្មជាតិក៏ស្រស់ស្អាត និងនៅពេលមានបុណ្យទានធំៗម្តងៗ។
ប្រធានព្រៃសហគមន៍ចង្ក្រានរយជាស្ត្រីរូបនេះ ចង់ឃើញព្រៃសហគមន៍របស់ខ្លួនក្លាយជាមាសបៃតង ដោយអាចរក្សាទុកធនធានធម្មជាតិនៅតំបន់នេះសម្រាប់ក្មេងជំនាន់ក្រោយ និងក្លាយជាកន្លែងកាន់តែទាក់ទាញបែបធម្មជាតិដ៏ស្រស់ស្អាតប្រចាំតំបន់ ឬខេត្ត ព្រមទាំងជាតំបន់អេកូទេសចរណ៍ធម្មជាតិគំរូមួយ ដើម្បីរួមចំណែកលើកកម្ពស់ជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាសហគមន៍ឱ្យបានកាន់តែប្រសើរ៕