មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានលើកឡើងអំពីភាពរីកចម្រើនក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងចំណូលរដ្ឋកាលពីឆ្នាំមុន ថាមានការកើនឡើងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ប៉ុន្តែ ចំណូលរដ្ឋទាំងនោះ បច្ចុប្បន្ន កំពុងប្រឈមបញ្ហានៃការព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ «អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ» ឬហៅថា EBA និងវិបត្តិនៃមេរោគកូវីដ-១៩។
ថ្លែងក្នុងសន្និសីទកាសែតនាទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ អគ្គលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ លោក មាស សុខសេនសាន មានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជានៅតែរក្សាបានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិខ្ពស់ដដែល។
ជាក់ស្តែង លោកថា នៅឆ្នាំ២០១៩ អត្រាសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅរក្សាកំណើន ៧.១ ភាគរយ ដែលធ្វើឱ្យពលរដ្ឋកម្ពុជាម្នាក់ៗមានចំណូលប្រចាំឆ្នាំចំនួន ១៦៧៩ដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចដដែលបញ្ជាក់ថា កាលពីឆ្នាំមុន រដ្ឋាភិបាលបានរកចំណូលពីវិស័យគយ និងរដ្ឋាករ លើសផែនការជាង ៤២ភាគរយ (៤២,៧%) ហើយចំណូលផ្នែកពន្ធដារ គឺរដ្ឋប្រមូលលើសផែនការកំណត់ជាង ២៣ភាគរយ(២៣,២)ផងដែរ។
ជាមួយគ្នានេះ លោក មាស សុខសេនសាន លើកឡើងថា ទោះបីជាកំណើនចំណូលរដ្ឋខ្ពស់បែបនេះក្តី ប៉ុន្តែនៅមិនទាន់អាចឆ្លើយតបការចំណាយបានឡើយ ហើយចំណូលថវិកាជាតិក៏កំពុងជួបបញ្ហាដោយសារការសម្រេចព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ២០ភាគរយ ព្រមទាំងវិបត្តិជំងឺកូរ៉ូណាផង។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ទោះបីមានវឌ្ឍនភាពយ៉ាងណាក៏ដោយ ចំណូលនៅតែមិនទាន់អាចឆ្លើយតបទៅនឹងទំហំនៃសេចក្តីត្រូវការផ្នែកចំណាយនៅឡើយ។ ទោះបីមានការខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការប្រមូលចំណូលខ្លាំងគួរឱ្យគត់សម្កាល់យ៉ាងណាក្តី ការគ្រោងសារពើពន្ធត្រូវបានធ្វើឡើងសុទិដ្ឋិនិយម ដោយឈរនៅលើមូលដ្ឋានក្នុងកំណើនមួយក្នុងកម្រិតខ្ពស់ ហើយកំពុងប្រឈមនឹងកំណើនថមថយ ដោយសារការប្រែប្រួលនៃភាពអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្មលើមុខទំនិញ និងការរាតត្បាតនៃវីរុសកូវីត១៩ នៅក្នុងពិភពលោក»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចដដែលអះអាងថា គិតចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៣ រហូតដល់ឆ្នាំ២០១៨ ចំណូលរដ្ឋមានការកើនឡើងជាង២ដង ដោយកើនពីចំនួន ២២៦៤លានដុល្លារ ទៅដល់ ៤៥៦០លានដុល្លារ។
អគ្គនាយកនៃអគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា លោក គុណ ញឹម មានប្រសាសន៍ថា នៅក្នុងឆ្នាំ២០២០ ជាផែនការកំណត់ដោយច្បាប់ហិរញ្ញវត្ថុ អគ្គនាយកដ្ឋានរបស់ខ្លួនត្រូវប្រមូលចំណូលឱ្យបានជិត ៣ពាន់(២៩០០)លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ដោយគិតជាមធ្យមប្រចាំខែត្រូវប្រមូលឱ្យបានប្រមាណ ២៥០លានដុល្លារ។
លោកថា កាលពីខែមករា អគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជា ប្រមូលបានចំណូល ២៥៥លានដុល្លារ ដោយលើសផែនការបន្តិច ប៉ុន្តែ សម្រាប់ខែកុម្ភៈ ខាងលោកប្រមូលបានចំណូល ២៣៥លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ ពោលគឺមានការធ្លាក់ចុះផងដែរ។
យ៉ាងនេះក្តី ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ នៅមិនទាន់អាចព្យាករបានថា ផលប៉ះពាល់ដែលបណ្តាលមកពីភាពប្រែប្រួលពាណិជ្ជកម្មនៃការព្យួរប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធរបស់អឺរ៉ុប និងបញ្ហាជំងឺកូរ៉ូណា នឹងធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ពិសេសចំណូលជាតិនឹងរងផលប៉ះពាល់កម្រិតណានោះទេ។
សហភាពអឺរ៉ុប កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែកុម្ភៈ បានសម្រេចដក EBA ២០ភាគរយពីកម្ពុជា ដោយរកឃើញថា កម្ពុជារំលោភ«ធ្ងន់ធ្ងរ»ជាប្រព័ន្ធទៅលើសិទ្ធិការងារ សិទ្ធិសង្គមស៊ីវិល និងសិទ្ធិនយោបាយ។
ការសម្រេចនេះប៉ះពាល់ដល់ទំនិញ៤០មុខ ដែលកម្ពុជាធ្លាប់នាំចូលទៅលក់នៅទីផ្សារអឺរ៉ុបដែលមានតម្លៃជាង១ពាន់លានដុល្លារ។ បើគ្មានអ្វីប្រែប្រួលទេ កម្ពុជានឹងខាតបង់ប្រមាណ ១០០លានដុល្លារក្នុង១ឆ្នាំ ពីកាតព្វកិច្ចបង់ពន្ធលើទំនិញ២០ភាគរយនេះ។
ច្បាប់ថវិកាជាតិឆ្នាំ២០២០ ដែលរដ្ឋាភិបាលអនុម័តកាលពីចុងឆ្នាំមុន បានឱ្យដឹងថា ឆ្នាំនេះរដ្ឋាភិបាលគ្រោង ចំណាយសរុបថវិកាជាតិជិត១ម៉ឺនលានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក(៨២២៣) ដែលស្មើជាង ២៨% នៃផលិតផលសរុបក្នុងស្រុក ឬហៅថា ផ.ស.ស។ គម្រោងចំណាយនេះ មានការកើនឡើងជិត ២៣ភាគរយ(២២.៧%) បើប្រៀបធៀបនឹងច្បាប់ថវិកាជាតិកាលពីឆ្នាំ២០១៩៕
