នេះជាវិហារឥស្លាមបឹងកក់អាល់សាកាល់ដ៏ធំជាងគេនៅរាជធានីភ្នំពេញ ដែលជារៀងរាល់ឆ្នាំវិហារនេះធ្លាប់តែជាកន្លែងជួបជុំសាសនិកឥស្លាមដ៏ធំនៅថ្ងៃបុណ្យរ៉ាម៉ាដន។ តែវិបត្តិកូវីដ១៩ នៅឆ្នាំនេះ បានធ្វើឱ្យសាសនិកឥស្លាមសម្រេចផ្អាកការជួបជុំក្នុងពិធីបុណ្យនេះ ដែលមានន័យថាគ្មានការជុំគ្នាថ្វាយបង្គំ គ្មានការជុំគ្នាស្រាយបួសនៅទីនេះនោះទេ។
ក្នុងលិខិតចុះថ្ងៃទី២០ ខែមេសា ចាងហ្វាងនៃគណៈសាសនាឥស្លាមនៅកម្ពុជា លោក សុះ កំរ៉ី បានលើកឡើងថា ដើម្បីចូលរួមជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្នុងការទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ ក្នុងពិធីបុណ្យរ៉ាម៉ាដនឆ្នាំនេះ លោកបានស្នើដល់សាសនិកឥស្លាមទាំងអស់ឱ្យធ្វើការថ្វាយបង្គំព្រះ និងស្រាយបួសនៅផ្ទះរៀងខ្លួន ដោយមិនឱ្យមានការប្រមូលផ្ដុំតាមវិហារ មិនឱ្យមានការប្រមូលផ្ដុំសាសនិក រក្សាគម្លាតឱ្យឆ្ងាយពីគ្នា និងចូលរួមអនាម័យតាមការណែនាំរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលឱ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួន។
លោកសរសេរថា ៖ «ពិតមែនជំងឺកូវីដ១៩ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើង ហាក់មានសភាពធូរស្រាល ប៉ុន្តែ យើងមិនត្រូវភ្លេចខ្លួន និងធ្វេសប្រហែសមើលស្រាលជំងឺនេះឡើយ គឺយើងត្រូវតែរួមគ្នាប្រយុទ្ធ បន្តទប់ស្កាត់ថែមទៀត រហូតទទួលបានជោគជ័យទាំងស្រុងនៅពេលខាងមុខ»។
ក្រោយការប្រកាសនេះ សាសនិកឥស្លាមបានបង្ហាញនូវការសោកស្ដាយ តែជាមួយគ្នានោះ ពួកគេក៏បានលើកឡើងផងដែរថា ការចូលរួមការពារការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ និងគោរពតាមការណែនាំរបស់រដ្ឋ គឺវាសំខាន់ជាង។
អាជីវករលក់ភេសជ្ជៈនៅមុខវិហារឥស្លាមអាល់សាកាល់ ស្ត្រីខ្មែរឥស្លាមម្នាក់ឈ្មោះ ម៉ារី ម៉ូហាម៉ាត់ បានឱ្យ VOD ដឹងថា ពិធីបុណ្យរ៉ាម៉ាដន គឺជាពិធីពិសិដ្ឋ និងការជួបជុំនៃឥស្លាមសាសនិកទាំងអស់ ដើម្បីបង្ហាញនូវការសាមគ្គីនៃសាសនានេះ។
អ្នកស្រីរៀបរាប់ថា ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ក្នុងពិធីបុណ្យរ៉ាម៉ាដន ទាំងខ្មែរឥស្លាម និងឥស្លាមជាបរទេសមិនតិចពាន់នាក់នោះទេដែលមកបួងសួងថ្វាយបង្គំព្រះក្នុងវិហារនេះ។
អ្នកស្រីរៀបរាប់ថា៖ «ព្រោះក្នុងមួយឆ្នាំ យើងបានជួបគ្នាតែមួយខែហ្នឹងទេ មកធ្វើបុណ្យ មកសំយ៉ាងតារ៉វ៉េះ (មានន័យថាម៉េច?) អី ក្នុងមួយខែហ្នឹង សប្បាយមិនដឹងថាយកអីមកប្រៀបបានទេ សប្បាយនឹងធ្វើបុណ្យ មិនមែនត្រឹមតែសប្បាយនឹងជួបជុំគ្នាទេ សប្បាយនឹងធ្វើបុណ្យតែម្ដង។ ដល់ឆ្នាំនេះ ដល់កូវីដហ្នឹងមកទៅ ដូចថា មានចិត្តថាមិនសប្បាយ ដូចថាយើងបានធ្វើ [បុណ្យ] ដែរ តែមិនសប្បាយដូចដែលយើងជួបជុំគ្នា បានថាអ្នកនៅឆ្ងាយអី យើងមកជុំគ្នាទាំងអស់គឺសប្បាយ ហើយដល់ឥលូវ អ្នកឆ្ងាយក៏មិនបានជួប អ្នកជិតក៏មិនបានជួប បែកខ្ញែកអស់រលើង»។
កំពុងបោសសំរាមសម្អាតវិហារឥស្លាមមុខដាច់ ក្នុងភូមិ៣ សង្កាត់ជ្រោយចង្វារ ខណ្ឌឫស្សីកែវ លោក ម៉ាន ឡះ អាយុ ៥៨ឆ្នាំ បានរៀបរាប់ថា ពុំមានទៀតទេការប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅវិហារដើម្បីថ្វាយបង្គំ និងស្រាយបួសពេលល្ងាច ដោយថា ជាការចួលរួមគោរពតាមការណែនាំរបស់រដ្ឋាភិបាល។
លោកបានបង្ហាញអារម្មណ៍សោកស្ដាយចំពោះការខកខានមិនបានជុំគ្នានៃសាសនិកឥស្លាមនេះ តែថា ការគោរពការណែនាំរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំគឺសំខាន់ជាង ដើម្បីការពារការចម្លង ក៏ដូចជាថែរក្សាសុខភាពប្រជាជន។
លោក៖ «រាល់ឆ្នាំ មកមនុស្សពេញណែនៗវិហារ ហើយឆ្នាំនេះមានរឿងឈឺថ្កាត់ឆ្លងមេរោគហ្នឹង។ តែធ្វើម៉េច យើងត្រូវចូលរួមទប់ស្កាត់កុំឱ្យវាមានមេរោគឆ្លងរាលដាលស្អីអញ្ចឹងណា។ ក្នុងភូមិនេះ គ្មានអ្នកណាកើតទេ! តែអ្វីដែលខ្ញុំខ្លាចគឺខ្លាចតែអ្នកមកពីក្រៅស្រុកវិញទេ មកពីថៃ មកពីអីមក យើងមើលមិនដឹង តែបើនៅក្នុងភូមិនេះគឺយើងដឹងហើយថា គ្មានអ្នកណាចេញទៅណាទេ។ គ្រាន់តែថា យើងប្រយ័ត្នការពារដែរ ដូចថាដើរផ្សារអី បងប្អូនមកពីណាមកប៉ះពាល់យើងអត់ដឹង»។
នេះជាការសូត្រប្រកាសពីពេលវេលានៃការថ្វាយបង្គំរបស់សាសនិកឥស្លាម។ ជាទូទៅ ក្នុងបុណ្យរ៉ាម៉ាដន ឥស្លាមសាសនិកត្រូវថ្វាយបង្គំព្រះចំនួន ៥ដង ពេលព្រឹកម៉ោង ៤:២៨នាទី រសៀលម៉ោង ១២:០០ ម៉ោង ៣:០៦នាទី ល្ងាចម៉ោង ៦:១៥នាទី និងម៉ោង ៧:២០នាទី។
ថ្នាក់ដឹកនាំតាមភូមិផ្នែកសាសនាឥស្លាម ហាកឹម លី ម៉ាត់ណូ មានប្រសាសន៍ថា សាសនាឥស្លាមមានជំនឿថា ការថ្វាយបង្គំព្រះនៅវិហារគឺទទួលបានបុណ្យច្រើនជាងនៅផ្ទះ ដោយសារនៅវិហារគឺជាកន្លែងស្ងប់ស្ងាត់ និងធ្វើឱ្យចិត្តមនុស្សនឹងនរ។ ទោះជាយ៉ាងណា ដើម្បីទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ និងដើម្បីចូលរួមតាមការណែនាំរបស់រដ្ឋាភិបាល សាសនិកឥស្លាមគ្រប់រូបត្រូវតែធ្វើប្រតិបត្តិគោរពដល់ព្រះ និងប្រារព្ធបុណ្យរ៉ាម៉ាដនតាមផ្ទះរៀងខ្លួន។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «សូម្បីតែការប្រមូលផ្ដុំថ្វាយបង្គំក្នុងផ្ទះ យើងថ្វាយបង្គំ ២ ទៅ ៣នាក់ ក៏មិនជុំគ្នាដែរ យើងធ្វើតាមការណែនាំរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល ដើម្បីរក្សាជីវិតរបស់យើង។ ខ្លួនប្រាណរបស់យើង បើយើងអត់ចេះគិតទេ គឺខ្លួនឯងទេដែលមានគ្រោះថ្នាក់ គ្មានអ្នកណាទទួលខុសត្រូវ ខ្លួនឯងហើយជាអ្នកទទួលខុសត្រូវ វាឆ្លងប្រពន្ធ ឆ្លងទៅកូនទៅ អ្នកណាទៅដឹង! មិនមែនតែខ្លួនមួយយើងឯណា តែឆ្លងដល់ខ្លួនយើង ប្រពន្ធកូនយើងណាដែលស្និទ្ធស្នាល វាឆ្លងដល់ហើយ។ អ៊ីចឹង អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាលបង្ការមក គឺជាការត្រឹមត្រូវ ហើយយើងខ្ញុំជាឥស្លាមទាំងអស់ គោរពតាមទាំងអស់ អត់ជាមានជំទាស់ទេ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ធម្មតា ការជួបជុំគ្នាវាសប្បាយណាស់! មហាម៉ាត់ ថាម៉េច? គាត់ថា កាលណាយើងឧស្សាហ៍ធ្វើការជប់លៀងជួបជុំគ្នាច្រើន ដើម្បីមានភាពសំណេះសំណាល និយាយគ្នាទៅជួបគ្នាមានគំនិតច្រើន។ ប៉ុន្តែ ធ្វើយ៉ាងម៉េចបើអាមេរោគហ្នឹងកើតឡើង យើងមិនអាចធ្វើអ៊ីចឹងបានទេ។ ការសោកស្ដាយវាស្ដាយហើយ តែការសំខាន់យើងរក្សាជីវិតយើងសិន កាលណាជីវិតយើងមានរស់ ថ្ងៃណាមួយអាជំងឺហ្នឹងវាស្ងប់ស្ងាត់ នៅថ្ងៃណាមួយយើងនឹងបានជួបគ្នាដដែល»។
វិបត្តិកូវីដ១៩ មិនត្រឹមតែធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ពិធីសាសនាដ៏ធំ និងពិសិដ្ឋរបស់ឥស្លាមប៉ុណ្ណោះទេ សូម្បីតែពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរកន្លងទៅ ក៏រដ្ឋាភិបាលសម្រេចមិនឱ្យមានការឈប់សម្រាកផងដែរ ដើម្បីបញ្ចៀសនូវការជួបជុំនានា បង្ការកុំឱ្យមានការឆ្លងរីករាលដាលនៃកូវីដ១៩។
ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃទី២៧ ខែមេសា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល លោក ម៉ម ប៊ុនហេង មានប្រសាសន៍ថា ទោះបីក្នុងរយៈពេល២សប្ដាហ៍ចុងក្រោយនេះ កម្ពុជារកមិនឃើញមានការឆ្លងនៃជំងឺកូវីដ១៩ថ្មីក្ដី តែហានិភ័យនៃការចម្លងគឺមានខ្ពស់ដដែល ដោយស្នើឱ្យពលរដ្ឋមានការប្រុងប្រយ័ត្នឱ្យបានខ្លាំង និងស្ដាប់តាមការណែនាំរបស់រដ្ឋាភិបាល។
លោក ម៉ម ប៊ុនហេង លើកឡើងថា៖ «ក្រសួងសុខាភិបាលសូមអំពាវនាវដល់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ និងសុំមេត្តាកុំយល់ច្រលំថា ប្រទេសកម្ពុជាអស់មានការរាតត្បាតដោយវីរុសកូវីដ១៩ឱ្យសោះ។ ហើយត្រូវតែនាំគ្នាទប់ស្កាត់ការចម្លងវីរុសដ៏កាចសាហាវនេះបន្តទៀត»។
រ៉ាម៉ាដន គឺជាខែដ៏ពិសិដ្ឋប្រចាំឆ្នាំនៃវប្បធម៌ឥស្លាម។ សាសនិកឥស្លាមជឿថា ក្នុងខែដ៏ពិសិដ្ឋនេះហើយដែលព្រះអាល់ឡះបានផ្ដល់ជំពូកដំបូងនៃគម្ពីគូរ៉ាន់ដល់ព្យាការី មហាម៉ាត់។ ក្នុងអំឡុងពេលបុណ្យរ៉ាម៉ាដន សាសនិកឥស្លាមត្រូវតមអាហារ និងទឹក ចាប់ពីពេលព្រឹករហូតដល់ថ្ងៃលិច ជួបជុំគ្នាថ្វាយបង្គំ និងស្រាយបួសនៅតាមវិហារ ធ្វើអំណោយដល់គ្នា ដើរសួរសុខទុក្ខ និងសុំខមាទោសពីអ្នករស់នៅក្នុងភូមិ ជាដើម។ ទោះជាយ៉ាងណា ដោយសារវិបត្តិកូវីដ១៩ បានធ្វើឱ្យការប្រារព្ធនេះ មានការប្រែប្រួលខ្លះនៅតាមប្រទេសនានាដែលកាន់សាសនាឥស្លាម។
ថ្លែងក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាននៅទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីកាលពីថ្ងៃ២១ ខែមេសា ប្រធានគណៈចលនាសាសនិកឥស្លាមកម្ពុជា លោក អូស្មាន់ ហាស្សាន់ បានថ្លែងថា មិនត្រឹមតែឥស្លាមនៅកម្ពុជានោះទេដែលសម្រេចមិនឱ្យមានការជួបជុំនៅក្នុងវិហារ ប្រទេសឥស្លាមធំៗដែលមានដូចជា អារ៉ាប់ប៊ីសាអូឌីត ជាដើម ក៏សម្រេចមិនឱ្យមានការជួបជុំដោយបារម្ភពីជំងឺកូវីដ១៩នេះដូចគ្នា។ លោកមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ច្បាប់ឥស្លាមមានការបត់បែន ដោយថា សាសនិកអាចមិនទៅថ្វាយបង្គំនៅវិហារបាន ដោយមានហេតុផលសមរម្យដែលអាចទទួលយកបាន។
លោក អូស្មាន់ ហាស្សាន់ មានប្រសាសន៍ថា៖ «សាសនិកឥស្លាមក៏មានច្បាប់ឥស្លាមមួយ ដែលដាស់តឿនដល់បងប្អូនឥស្លាមថា ជនឥស្លាមត្រូវការពារសុវត្ថិភាពខ្លួនឯង។ ជនណាក៏ដោយដែលបណ្ដាលឱ្យខ្លួនទៅស្លាប់ ដោយមិនការពារនោះ ក៏នឹងទទួលនូវអំពើបាបដែរ។ ហើយអ្នកដែលចម្លង [មេរោគ] ដោយចេតនាដល់អ្នកដទៃដោយមិនគោរពនោះ ក៏នឹងទទួលនូវអំពើបាបដែរ។ ដូច្នេះ ការការពារនេះ គឺ១ តាមច្បាប់សាសនារបស់ឥស្លាមក៏ត្រឹមត្រូវ ទីពីរគឺយើងត្រូវគោរពមេដឹកនាំ ព្រោះថា ឥស្លាមបានឱ្យអ្នកកាន់សាសនាឥស្លាមទាំងអស់ត្រូវគោរពទៅតាមមេដឹកនាំ គឺមានមេដឹកនាំដែលហៅថា Kalifa បន្ទាប់ពី Kalifa មក គឺមានមេដឹកនាំតំណាងឱ្យឥស្លាមជាមុខទីតំណាងឱ្យឥស្លាម ដូចជាលោកមេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់នៃសាសនាឥស្លាម ហើយបើប្រទេសគឺត្រូវមានមេដឹកនាំប្រទេស ដូច្នេះ ឥស្លាមត្រូវគោរពនូវមេដឹកនាំប្រទេស ហើយនិងមេដឹកនាំរបស់ខ្លួន»។
ក្នុងការបួងសួងទៅព្រះអាល់ឡះឆ្នាំនេះ សាសនិកឥស្លាមកម្ពុជាមានសេចក្ដីប្រាថ្នាមួយគឺសុំឱ្យជំងឺកូវីដ១៩ សាបរលាបចេញពីភពផែនដី និងនាំមកនូវភាពរីកចម្រើនដល់មនុស្សលោកជាបន្តទៀត។
ហាកឹម លី ម៉ាត់ណូ មានប្រសាសន៍ថា៖ «សូមឱ្យឥទ្ធិពលនៃខែរ៉ាម៉ាដន សូមឱ្យគ្របដណ្ដប់លើជំងឺចង្រៃ [កូវីដ១៩] សូមឱ្យបាត់រលត់ចេញពីពិភពលោក ជាពិសេសនៅកម្ពុជា សូមឱ្យវារលាយសាបសូន្យទៅ ជាពិសេសនៅក្នុងក្រុមគ្រួសារខ្មែរទាំងអស់ កុំឱ្យជួបប្រទះនូវរឿងនេះ សូមឱ្យវា [កូវីដ១៩] ចៀសផុត»៕
