អ្នកជំនាញផ្នែកកសិកម្មអំពាវនាវឱ្យកសិករមានការប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះការប្រើប្រាស់គីមីមិនត្រឹមត្រូវតាមបច្ចេកទេសអាចបង្កផលប៉ះពាល់ច្រើនធ្វើឱ្យអ្នកបរិភោគនិងអ្នកដាំកើតជំងឺផ្សេងៗរួមទាំងជំងឺមហារីក និងប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន។
ប្រធានតេប៉ាតឺម៉ង់វិទ្យាសាស្ត្រកសិកម្មនៃវិទ្យាស្ថានជាតិកសិកម្មព្រែកលាភលោកឈុន តូរី មានប្រសាន៍ថា ចំពោះអ្នកបរិភោគដដែលៗនូវបន្លែ ផ្លែឈើដែលមានសារធាតុគីមីលើសកម្រិត ធ្វើឱ្យប្តូរហ្សែនក្នុងខ្លួន ឈានដល់ពេលមានកូន បាត់បងអវយវ កើតជំងឺក្រពះ ថ្លើម និង ពិសេសជំងឺមហារីកជាដើម។
លោក ឈុន តូរី ៖«ថ្នាំគីមីមានច្រើនប្រភេទ វាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់សារពាង្គកាយ ជាពិសេសពេលដែលយើងហូបទៅសារធាតុហ្នឹងវាដក់ក្នុងបន្លែ ផ្លែឈើក្នុងហ្នឹង បើយើងហូបតិចមិនអីទេ តែបើយើងហូបដដែលៗ ធ្វើឱ្យសារធាតុហ្នឹងបង្កគ្រោះថ្នាក់ ជាពិសេសជំងឺមហារីក»។
លោកបន្តថា ការប្រើប្រាស់ថ្នាំគីមីគ្រប់ប្រភេទ ទាំងថ្នាំសត្វល្អិត ទាំងជីបំប៉ន ថ្នាំសំលាប់ស្មៅសុទ្ធតែប៉ះពាល់ខ្លាំង ពេលមានការប្រើប្រាស់លើសកម្រិត ដោយសារតែវាសុំា តម្រូវឱ្យមានកាប្រើប្រាស់គីមីក្នុងចំនួនកើនឡើងទើបដំណាំបានផលល្អ។
អ្នកជំនាញកសិកម្មមួយរូបទៀត លោក យ៉ង សាំងកុមារ លើកឡើងថា គីមីដែលប្រើលើដំណាំនៅតំបន់មួយវាអាចសាយភាយក្នុងបរិស្ថានទៅតំបន់ផ្សេងៗក្បែរនោះទៀត តាមរយៈខ្យល់ឬ ទឹកហូរ។ ចំណុចនេះលោករំឭកដល់កសិករដែលដាំបន្លែបែបសរីរាង្គឬមិនប្រើគីមីត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ន។
លោក យ៉ង សាំងកុមារ ពន្យល់ថា ការបរិភោគបន្លែដែលមានគីមីច្រើនវាធ្វើឱ្យពុលភ្លាមៗដូចជា រាគ និង ក្អួត។ លោកបន្តថា ចំពោះការបរិភោគបន្លែដែលមានគីមីកម្រិតទាបហើយជាប្រចាំនោះបង្កទៅជា បញ្ហាផ្លូវដង្ហើម ចុករោយឆ្អឹងខ្នង រហូតដល់មហារីក។
កសិករដាំបន្លែនៅស្រុកស្អាងខេត្តកណ្តាល អ្នកស្រី បឿន វ៉ាន់ធា រៀបរាប់ថា រយៈពេល៥ឆ្នាំហើយដែលគាត់ដូរពីការដាំបន្លែគីមីមកដាំបន្លែសរីរាង្គវិញព្រោះបារម្ភពីសុខភាព។
អ្នកស្រី វ៉ាន់ធា ៖ «ពីមុនខ្ញុំដាំបន្លែដាក់គីមី ដល់ពេលគ្រូៗគាត់មកបង្ហាញរបៀបដាំឃើញអត់បាញ់ថ្នាំអីទៅ យើងគិតពីសុខភាពក៏ចូលរួមជាមួយគាត់ទៅ ពេលចូលសុខភាពយើងក៏មិនសូវឈឺ យើងអត់ប្រើថ្នាំរហូតអញ្ជឹង បើយើងចូលក្នុងរោងបោចស្មៅបាចអី ក៏អត់រម៉ាស់ជើង ដោយសារវាអត់មានជាតិពុល ហើយវាមិនពិបាកដកដង្ហើម»។
តាមរបាយការណ៍របស់មជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាគោលនយោបាយ(CPS)គឺកម្ពុជានាំចូលបន្លែជាមធ្យម២០០ទៅ៤០០តោនក្នុង១ថ្ងៃ ហើយកម្ពុជាត្រូវចំណាយលុយអស់ប្រមាណ២០០លានដុល្លារក្នុង១ឆ្នាំ។ បន្លែទាំងនេះភាគច្រើននាំចូលពីវៀតណាម និងចិន ហើយមិនមានបញ្ជាក់ពីកម្រិតជាតិគីមីនៅក្នុងបន្លែទេ៕
អត្ថបទដោយ នង ម៉ៃចរីយា
