អ្នកជំនាញផ្នែកគុណភាពដីកសិកម្មណែនាំដល់កសិករកុំឱ្យដុតកាកសំណល់ ដោយប្រើប្រាស់កាកសំណល់ទាំងនោះធ្វើជាគម្របដី និង ជីធម្មជាតិវិញ។
អនុប្រធានការិយាល័យកែលម្អដីកសិកម្ម នៃនាយកដ្ឋានគ្រប់គ្រងធនធានដីកសិកម្មលោក ឡេង វីរ៉ា មានប្រសាសន៍ថា ការដុតកាកសំណល់ដូចជា គល់ច្រាំង ស្មៅ ឬ ស្លឹកឈើ លើដីធ្វើកសិកម្ម មានផលប៉ះពាល់ទៅជា ដីហូច្រោះ និង កំហាប់ដីណែន។ ផ្ទុយទៅវិញលោកថា បើរក្សាកាកសំណល់ទាំងនោះឱ្យរលួយវាធ្វើឱ្យដីមានជីជាតិល្អ។
លោក ឡេង វីរ៉ា ៖ «ដីមានគម្របអាចថាមានច្រើនវិធីសាស្រ្ត ដូចថាកសិករគាត់យកស្លឹកឈើ ឬក៏កំទេចកំទីកាកសំណល់ ស្មៅឬចំប៊ើង កាកអង្កាមអី ឱ្យតែកំទេចកំទីដែលពពួកសារធាតុជីវម៉ាស់ សុទ្ធតែគ្របដីហ្នឹង ហៅថាគម្របដី»។
លោក ជំរុញលើកទឹកចិត្តឱ្យកសិករធ្វើកសិកម្មតាមបច្ចេកទេសមិនប្រើគីមី ឬ រក្សាជីធម្មជាតិ តាមរយៈការកែច្នៃកាកសំណល់នេះ អាចរក្សាបានទាំងសុវត្ថិភាពស្បៀងចំណីអាហារ និង ចូលរួមថែរក្សាបរិស្ថាន។
ចំណែក កសិករដែលដាំស្រូវសរីរាង្គនៅ ភូមិ បុស្ស ឃុំរីករាយ ខេត្តព្រះវិហារ លោក កាន់ សុខវី បានមានប្រសាសន៍ថា ដីខ្វះជីជាតិមានការលំបាកក្នុងការដាំដុះកសិករភាគច្រើនជ្រើសរើសយកការប្រើជីគីមីក្នុងការដាំដុះដើម្បីបានផលល្អ។ លោកថា រូបលោកវិញ ប្រើប្រាស់ជីពីកាកសំណល់ ឬ ដាំរុក្ខជាតិមួយចំនួនហើយភ្ជួរឱ្យរលួយក្លាយជាជីគម្របដី។
លោក សុខវី និយាយ ៖ « ខ្ញុំសព្វថ្ងៃនេះ នៅពេលដីខ្វះជីជាតិខ្ញុំប្រើប្រាស់ទៅលើជីគម្របដី ពេលយើងប្រមូលផលរួច យើងបាចឬ ដាំវា រួចរាស់វា វាដុះ ទុកចោលក្នុងដី ដល់ពេលយើងចុះម្តងទៀតយើងយកឧបករណ៍ទៅកិនវា កិនបំបែកវាបាន ជាប់ក្នុងស្រែ ខ្ញុំព្យួរទៅទុកបានពីបីថ្ងៃសិនក៏បាន ព្យួរលុះវាទៅ អាចកើនគុណភាពដី ពីជីគម្របដីហ្នឹង យើងបានប្រើប្រាស់ដំណាំជីគម្របដីហ្នឹងហើយ»។
លោក ស្នើឱ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធជួយបណ្តុះបណ្តាលជំនាញបន្ថែមដល់កសិករ ពីវិធីសាស្ត្រធ្វើកសិកម្ម និងការគ្រប់គ្រងគុណភាពដីដោយមិនប្រើប្រាស់សារធាតុគីមី។
រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក វេង សាខុន បានមានប្រសាសន៍ថាក្នុងឆ្នាំ២០១៩ ផ្ទៃដីផលិតកម្មដំណាំបន្លែសរុបមានចំនួន ៥៧ ២០៨ ហិកតា និងមានបរិមាណផលសរុប ចំនួន ៦៨១ ០៩៩តោន។ លោកបន្តថា ការប៉ាន់ស្មាន តម្រូវការបន្លែប្រចាំឆ្នាំ ២០២០ មានចំនួនសរុប ១ ០៤៥ ៧២៥ តោន លទ្ធភាពផ្គត់ផ្គង់បន្លែក្នុងស្រុកប្រចាំឆ្នាំ ២០២០ មានប្រមាណ ៧១៦ ១១៣ តោន ។
លោកវេង សាខុន ឱ្យដឹងដែរថា ការផលិតបន្លែសុវត្ថិភាពនៅកម្ពុជាដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារក្នុងនិងក្រៅស្រុក មកទល់នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះមានទំហំប្រមាណជា ៥% តែប៉ុណ្ណោះ អាស្រ័យទីផ្សារនៅតូចចង្អៀត និងមានតម្លៃថ្លៃ។លោកបន្តថា ការវិនិយោគទៅការដាំដុះរបស់កសិករ ត្រូវការថវិកាច្រើន ដែលបច្ចុប្បន្នពុំមានលទ្ធភាព ចំណែកបន្លែសរីរាង្គ គឺមានចំនួនមិនដល់ ១% ភាគរយនោះទេ៕
អត្ថបទដោយ នង ម៉ៃចរីយា