របាយការណ៍របស់ស្ថាប័នអន្តរជាតិ និងសហគមន៍ការពារព្រៃឈើ តែងតែបង្ហាញបន្តបន្ទាប់ថា ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើដោយខុសច្បាប់មិនមានការថយចុះនោះទេ បើទោះជារដ្ឋាភិបាលប្រកាសដាក់ចេញវិធានការការពារបន្តបន្ទាប់ក៏ដោយ។
រថយន្តដឹកឈើធំៗដែលមានគ្របនៅខាងលើដោយដំបូងមី ឬផលិតផលផ្សេងៗ ហើយលេចចេញឈើនៅខាងក្រោមនោះ ក៏តែងតែត្រូវអ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសប៊ុកចែករំលែករូបភាពទាំងនេះតគ្នានៅពេលដែលរថយន្តទាំងនោះជួបគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗ។
ប្រធានរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោក សុខ ទូច ក៏តែងលើកឡើងពីសកម្មភាពកាប់ព្រៃឈើនៅក្នុងឧទ្យានដែលលោកគ្រប់គ្រងសិ្ថតនៅក្នុងខេត្តព្រះវិហារ។
លោកក៏បានលើកឡើងថា សកម្មភាពដែលលោកត្រូវធ្វើដំណើរពីភ្នំពេញទាំងពេលយប់ឬពេលថ្ងៃ ទៅចាប់អ្នកកាប់ឈើ ក្រោយពេលទទួលដំណឹងពីមន្ត្រីរបស់លោកនៅទីនោះ គឺគោលបំណងចង់រក្សាព្រៃសម្រាប់មនុស្សជំនាន់ក្រោយ។
លោក សុខ ទូច៖ «សុំឱ្យអ្នកបំផ្លាញហ្នឹងគោរព ពីព្រោះចង់ឱបដើមឈើ៤ឱប ត្រូវការពេល៣០០ឆ្នាំ ចៅខ្ញុំក៏អត់ទាន់ដែរ ចៅទួតខ្ញុំក៏អត់ទាន់ដែរ ទាល់តែចៅលួតបានទាន់។ ចុះបើទុកឈើហ្នឹងឱបថតទាំងអស់គ្នា ថ្ងៃក្រោយ គ្រួសារអ្នកខ្លះយកកូនតែ២ទេ អ៊ីចឹងយើងទៅឱបថតទុកអនុស្សាវរីយ៍ បរទេសមក គេថតទុក មរតកធម្មជាតិនៃប្រទេសយើង»។
លោក សុខ ទូច បញ្ជាក់ថា ការចាប់អ្នកកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅពេលនេះ គឺមិនប្រគល់សម្ភារឬ មធ្យោបាយទៅវិញទេ ដោយបារម្ភមានការកាប់បន្តទៀត។
លោក សុខ ទូច៖ «គេថា ម៉េចមិនឱ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធយកទៅ វាខុសច្បាប់ ព្រោះរាជបណ្ឌិត្យសភាមិនមែនជាស្ថាប័ននគរបាលយុត្តិធម៌ទេ។ ប៉ុន្តែខាងរាជបណ្ឌិត្យសភា បានស្រាវជ្រាវរួចហើយថា បើឱ្យ គេនឹងពិន័យគុណនឹង៣! ដល់គោយន្តទៅវិញ គុណនឹង៣! កាប់ឈើដើម្បីរួចអាថ្លៃដែលគាត់ត្រូវពិន័យ។ អ៊ីចឹងអត់ទាន់ឱ្យទេ ព្រោះរដូវនេះអត់ទាន់មានធ្វើអីទៀតទេ ដំបូងក៏គាស់ហើយ ស្រូវក៏ប្រមូលហើយដែរ បើឱ្យទៀត គាត់ទៅទៀត។ ពិន័យ៣ដង គាត់កាប់៤ដង ដើម្បីឱ្យរួចអាគាត់ពិន័យហ្នឹង»។
របាយការណ៍ចំហជាលើកទីពីររបស់សាកលវិទ្យាល័យ ខូប៉ែនហាក (Copenhagen) របស់ប្រទេសដាណឺម៉ាក កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ បានបង្ហាញពីការបាត់បង់ព្រៃឈើនៅតំបន់ព្រៃឡង់ក្នុងឆ្នាំ២០១៩ មានទំហំផ្ទៃដីជាង២ ៥០០ហិកតា (២ ៥៦៥)។ របាយការណ៍នេះបញ្ជាក់ថា ការបាត់បង់ព្រៃឈើនៅកម្ពុជានៅតែកើនឡើងខ្លាំង។
ចំណែករដ្ឋាភិបាលត្បិតតែមិនទទួលស្គាល់របាយការណ៍នានាពីសហគមន៍អន្តរជាតិ ក៏ដូចជាអង្គការសមាគមនៅក្នុងស្រុក ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលក៏ទទួលស្គាល់ថា មានការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើបន្តកើតមានដែរ។
នៅថ្ងៃទី៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៦ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបង្កើតគណៈកម្មការជាតិ ដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ ដែលមានលោក សៅ សុខា ជាអគ្គមេបញ្ជាការរងនៃកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងជាមេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេស ធ្វើជាប្រធាន។ គណៈកម្មការនេះមានសមាសភាពចម្រុះពីកងរាជអាវុធហត្ថ ក្រសួងបរិស្ថាន និងក្រសួងកសិកម្ម។
ទោះយ៉ាងណា បទល្មើសកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើមិនថយចុះទេ ស្របពេលដែលមន្ត្រីឧទ្យានុរក្សមានតែប្រមាណ១ ២០០នាក់ ខណៈផ្ទៃដីដែលត្រូវការពារមានរហូតដល់៧,៣លានហិកតា។
សកម្មជនបរិស្ថាន ក៏បានចេញមុខសកម្មដែរក្នុងការចូលរួមការងារព្រៃឈើ។ ក្រុមខ្លះចងក្រងគ្នាដើម្បីការពារព្រៃឈើនៅក្នុងសហគមន៍ ឬ ព្រៃដែលពួកគេទទួលផលដើម្បីជីវភាពរស់នៅ។ ចំណែកក្រុមខ្លះទៀត ចងក្រងគ្នាធ្វើសកម្មភាពដើម្បីការពារព្រៃឈើនៅទូទាំងប្រទេស តាមរយៈការចុះល្បាតឬផ្សព្វផ្សាយសារអប់រំជាដើម។
បើនិយាយពីសកម្មជនការពារព្រៃឈើ គឺមិនមែនជាក្រុមដែលល្បីល្បាញសម្បូរទ្រព្យសម្បត្តិ ប្រើប្រាស់សម្ភារទំនើប បរិភោគអាហារឆ្ងាញ់នោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ ជាក្រុមដែលចូលព្រៃបរិភោគអាហារខ្វះខាត ហើយប្រឈមទាំងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពីក្រុមអ្នកកាប់ឈើ និងប្រឈមសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួន។
តើហេតុអ្វីបានជាត្រូវសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួនអ្នកការពារព្រៃឈើទៅវិញ?
ក្រសួងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធតែងលើកឡើងថា មូលហេតុដែលត្រូវចាប់ខ្លួនសកម្មជនបរិស្ថានមួយចំនួននោះ ដោយថា ក្រុមអ្នកទាំងនោះមិនបានចុះបញ្ជីត្រឹមត្រូវ មិនបានសហការជាមួយអាជ្ញាធរ ឬ ហៅថាជាក្រុមដែលធ្វើការងារក្រោមរូបភាពនយោបាយ ផ្សព្វផ្សាយរបាយការណ៍មិនល្អពីរដ្ឋាភិបាលដើម្បីតែទទួលបានជំនួយប៉ុណ្ណោះ។
ជាអ្នកធ្លាប់ចូលរួមសកម្មភាពការពារព្រៃឈើ និងបរិស្ថានម្នាក់ កញ្ញា ស៊ឹម សុភា ច្រានចោលការចោទថា សកម្មជនបរិស្ថានធ្វើការងារដើម្បីចេញរបាយការណ៍បានលុយពីម្ចាស់ជំនួយ។ កញ្ញាលើកឡើងថា សកម្មភាពការពារបរិស្ថានកើតឡើងពីការស្រឡាញ់ចង់ថែរក្សា ហើយថា ជំនួយអ្នកក្នុងនិងក្រៅប្រទេស គឺអាស្រ័យលើគេពេញចិត្តសកម្មភាពនេះដែរ ហើយគេផ្តល់ឱ្យ។
កញ្ញា សុភា លើកឡើងថា ក្រោយពេលដែលសកម្មជនបរិស្ថានមួយចំនួនរងការចាប់ខ្លួនជាបន្តបន្ទាប់នោះ ធ្វើឱ្យយុវជនស្រលាញ់បរិស្ថានផ្សេងទៀតមិនហ៊ានចេញធ្វើសកម្មភាពការងារព្រៃឈើ ហើយសូម្បីតែបញ្ចេញមតិតាមហ្វេសប៊ុកក៏កាត់បន្ថយ។
សុភា បន្តថា សូម្បីតែគ្រួសាររបស់គាត់ក៏ភ័យខ្លាច ហើយហាមឃាត់រូបគាត់មិនឱ្យចូលរួមសកម្មភាពនេះបន្តទៀតដែរ។
កញ្ញា ស៊ឹម សុភា៖ «គាត់និយាយមកសុំតែម្តង កុំឱ្យពាក់ព័ន្ធជាមួយខាងហ្នឹង ឬក៏ទៅចូលរួមអីផ្សេងៗទៀត ក៏មិនបាច់ទៅចូលរួមដែរ គិតតែពីការងាររាល់ថ្ងៃ។ ហើយធ្វើការអីដែលយើងអាចធ្វើដូចជា ខាងសាលារៀន ការអប់រំ ខាងសំរាមអីវិញទៅ អាហ្នឹងគាត់អត់ហាមឃាត់ទេ»។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់សមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លើកឡើងថា ឧបសគ្គរបស់សកម្មជនការពារព្រៃឈើជាឱកាសរបស់ពួកក្រុមកាប់បំផ្លាញ ព្រោះថា កម្លាំងសមត្ថកិច្ចបច្ចុប្បន្នមិនមានគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការការពារនោះទេ។ លោកបញ្ជាក់ថា តួនាទីរបស់សកម្មជនការពារព្រៃឈើពិតជាសំខាន់ ដែលស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធត្រូវរកមធ្យោបាយក្នុងការសហការគ្នា។
កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែកុម្ភៈ អង្គការ សមាគម និងសហគមន៍ជាង៧០ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដោយស្នើក្រសួងបរិស្ថានបញ្ឈប់ការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញប្រឆាំងនឹងសកម្មជនការពារព្រៃឈើ និងសមាជិកសហគមន៍នៅតាមមូលដ្ឋាន។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែលបានចាត់ទុកសកម្មភាពរបស់ក្រសួងដែលឃាត់ខ្លួនសកម្មជនការពារព្រៃឈើថា មិនត្រឹមតែមិនបានជួយការពារព្រៃឈើចុងក្រោយនេះទេ ប៉ុន្តែបែរជាធ្វើទុក្ខទោសដល់ការខិតខំប្រឹងប្រែងអភិរក្សទៅវិញ ជាពិសេសនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃព្រៃឡង់៕
