ក្រុមអ្នកស្រឡាញ់បរិស្ថាន អំពាវនាវដល់ពលរដ្ឋដែលទៅរមណីយដ្ឋានទេសចរណ៍និងតំបន់ធម្មជាតិនានា ជួយរក្សាអនាម័យនិងបរិស្ថានស្អាត ដោយចៀសវាងការបោះចោលសំរាមពាសវាលពាសកាលដែលបង្កឱ្យមានភាពអាប់អួនិងប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន។
ការអំពាវនាវនេះបានធ្វើឡើងក្រោយពេលមានគំនរសំរាមជាច្រើនកន្លែងដែលខ្វះសណ្ដាប់ធ្នាប់ និងការបន្សល់ទុកសំរាមរាយប៉ាយនៅលើខ្នងភ្នំគិរីរម្យ ឬឧទ្យានជាតិព្រះសុរាម្រិតកុសុមៈ រួមនឹងការបន្ទោបង់ពាសវាលពាលកាលនៅលើខ្នងភ្នំ ខ្នងផ្សារ ក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដោយសារតែមានប្រជាពលរដ្ឋនិងអ្នកទេសចរជាច្រើនបានសម្រុកទៅលេងនៅទីនោះកាលពីសប្ដាហ៍កន្លងទៅថ្មីៗនេះ។
ស្ថាបនិកសាលាដូង នៅលើភ្នំគិរីរម្យ និងជាអ្នកស្រឡាញ់បរិស្ថានមួយរូប លោក អ៊ុក វណ្ណដេ បានលើកឡើងនៅថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១ ថាការទុកដាក់សំរាមឱ្យបានត្រឹមត្រូវ និងមានការទទួលខុសត្រូវលើសំរាមដែលខ្លួនមាន ជាកាតព្វកិច្ចដែលប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់គ្នាត្រូវចូលរួមប្រកាន់ខ្ជាប់ ដើម្បីធ្វើឱ្យបរិស្ថានសង្គមមានភាពល្អប្រសើរ។
លោកបន្តថា ការមិនយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះបញ្ហាសំរាម ដោយគិតថាជាកាតព្វកិច្ចសម្អាតឬប្រមូលសំរាមរបស់អ្នកទទួលខុសត្រូវលើផ្នែកបរិស្ថាន គឺជារឿងខុសឆ្គងដែលនាំឱ្យកើតមាននូវបញ្ហាកង្វះអនាម័យនៅក្នុងសង្គម។
លោកមានប្រសាសន៍៖ «បើនិយាយពីការទទួលខុសត្រូវ គឺ[អាជ្ញាធរ]មូលដ្ឋាន តែជាគុណធម៌នៃអ្នកដើរលេង យើងគួរមានមនសិការជាប្រជាពលរដ្ឋល្អ ត្រូវចេះវេចខ្ចប់ទុកដាក់[សំរាម]ឱ្យមានរបៀបរៀបរយ។ បញ្ហាសំរាមហ្នឹងមិនមែនមាននៅតែភ្នំគិរីរម្យទេ គឺនៅគ្រប់តែកន្លែង ឱ្យតែនៅគិតថារឿងហ្នឹងជារឿងរបស់បុគ្គលណាម្នាក់ឬក្រុមហ៊ុនណាមួយ»។
ចំណែកមន្រ្តីជាន់ខ្ពស់ផ្នែកតស៊ូមតិនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា លោក សាន់ ម៉ាឡា មានប្រសាសន៍ថា បញ្ហាសំរាមរាយប៉ាយនៅតំបន់រមណីយដ្ឋានគិរីរម្យ អ្នកដែលទទួលខុសត្រូវខ្ពស់លើរឿងនេះគួរតែជាអ្នកដែលទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីតំបន់នេះតែម្តង។
លោកបន្តថា មន្រ្តីពាក់ព័ន្ធនៅទីនោះគប្បីយកចំណូលពីការលក់សំបុត្រចូលទស្សនាឬផ្ញើយានយន្ត ទៅប្រើប្រាស់ក្នុងការថែរក្សាបរិស្ថាននៅតំបន់មួយនេះផងដែរ ដូចជា រៀបចំឱ្យមានធុងសំរាមច្រើននៅទីនោះជាដើម។
លើសពីនេះ លោកថា មន្ត្រីពាក់ព័ន្ធគប្បីចុះអប់រំណែនាំដល់ពលរដ្ឋឱ្យបានញឹកញាប់ ជុំវិញបញ្ហាចូលរួមថែរក្សាបរិស្ថាននិងរបៀបទុកដាក់សំរាមឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ខណៈពលរដ្ឋមួយចំនួននៅពុំទាន់មានការយល់ដឹងលើបញ្ហានេះនៅឡើយ។
លោកបន្តថា៖ «ប្រសិនបើមិនមានការផ្គត់ផ្គង់ធុងសំរាមនៅតាមឧទ្យានឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់ អ្នកទេសចរអាចពិបាករកកន្លែងចោលសំរាមឱ្យបានត្រឹមត្រូវផងដែរ។ ហើយមន្រ្តីបរិស្ថានគួរតែចុះល្បាតឱ្យបានញឹកញាប់ ដើម្បីជាការដាស់តឿនដល់ពលរដ្ឋដែលមកលេងទស្សនាផងដែរ ព្រោះប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនក៏អាចខ្វះការយល់ដឹងពីបញ្ហាបរិស្ថាន។ ដូច្នេះខ្ញុំយល់ថា គួរមានការចូលរួមសហការរវាងពលរដ្ឋនិងមន្រ្តីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់គ្នា ទើបរមណីយដ្ឋាន[ទេសចរណ៍]យើងអាចទទួលបានសោភ័ណភាពល្អប្រសើរ»។
ភ្ញៀវទេសចរម្នាក់ លោក សឿន មករា មានប្រសាសន៍ថា លោកធ្លាប់ទៅធ្វើទេសចរណ៍នៅរមណីយដ្ឋានគិរីរម្យនេះជាច្រើនលើកមកហើយ ហើយក៏បានឃើញមានសំរាមចោលពាសវាលពាសកាលផងដែរ ខណៈកន្លែងទុកដាក់សំរាមឬធុងសំរាមមានចំនួនតិច។
លើសពីនេះ លោកសង្កេតឃើញថា ខាងផ្នែកសន្តិសុខហាក់ដូចមិនសូវណែនាំដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលទៅលេងកម្សាន្តតំបន់នោះអំពីបញ្ហាសំរាមនេះទេ។
បញ្ហានេះ លោក សឿន មករា បានស្នើទៅអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធត្រូវបង្កើនការអប់រំណែនាំដល់ភ្ញៀវទេសចរទាំងឡាយ ឱ្យទុកដាក់កាកសំណល់និងសំរាមឱ្យមានរបៀបរៀបរយមុននឹងចាកចេញពីតំបន់នេះ និងគួរបន្ថែមធុងសំរាមឱ្យបានច្រើនជាងមុន ដើម្បីងាយស្រួលដល់អ្នកទេសចរក្នុងការយកសំរាមទៅបោះចោល។
លោកបន្តថា៖ «អាជ្ញាធរដែលបម្រើការនៅឧទ្យានជាតិគិរីរម្យ គួរតែជួយផ្សព្វផ្សាយអប់រំដល់ភ្ញៀវ។ ហើយខាងប្រធានមន្ទីរបរិស្ថាននៅទីនោះផងដែរ គួរសហការគ្នាជាមួយប្រជាពលរដ្ឋអំពីរឿងបញ្ហាបរិស្ថាន គ្រប់គ្រងរឿងកាកសំណល់ឬសំរាមដែលយកមកប្រើប្រាស់ ត្រូវរក្សាទុកឱ្យមានអនាម័យ មានរបៀបរៀបរយ និងមានសណ្តាប់ធ្នាប់ នោះទើបរមណីយដ្ឋានយើងមានសោភ័ណភាព»។
វីអូឌី មិនអាចសុំការបំភ្លឺពីអភិបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ លោក វ៉ី សំណាង និងអនុប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តកំពង់ស្ពឺ លោក សួស សុផល បានទេ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ។
បញ្ហាទុកដាក់សំរាមនិងអនាម័យនៅតែជាបញ្ហាប្រឈមដែលកើតឡើងនៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា ពិសេសនៅតំបន់រមណីយដ្ឋាននានា ទីប្រជុំជន និងនៅតាមតំបន់ដាច់ស្រយាលផងដែរ។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គិមអេង មានប្រសាសន៍ថា បញ្ហាសំរាមនៅកម្ពុជានៅតែជាបញ្ហាសំខាន់មួយដែលមិនទាន់អាចដោះស្រាយបាន។ លោកបន្តថា មានមូលហេតុមួយចំនួនដែលធ្វើឱ្យបញ្ហាសំរាមនៅតែចោទឡើង ដូចជា ការយល់ដឹងរបស់ពលរដ្ឋអំពីផលប៉ះពាល់បង្កឡើងដោយសំរាមនៅមានកម្រិត និងភាពអាត្មានិយមរបស់ពលរដ្ឋមួយចំនួនដោយមិនខ្វល់ពីបញ្ហាអនាម័យនិងអាងថាមិនមែនជាតួនាទីរបស់ខ្លួនជាដើម ខណៈបញ្ហាកង្វះកន្លែងទុកដាក់សំរាម ព្រមទាំងការអនុវត្តច្បាប់នៅមានកម្រិត។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ជារួមយើងឃើញថា ការដែលដាក់ទោសទណ្ឌ ការផាកពិន័យទៅលើបញ្ហាសំរាម ទោះបីជាមានចំនួនផាកពិន័យតិចតួចក៏ដោយ ក៏យើងមិនសូវផាកពិន័យដែរ។ បើយើងផាកពិន័យឱ្យបានសកម្មបន្តិច ដូចជាផាកពិន័យរឿងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ប្រហែលជាអាចកែបាន។ វិធានការអប់រំនឹងមិនជោគជ័យទេ ប្រសិនបើមិនប្រើប្រាស់វិធានការច្បាប់»។
លោក យង់ គិមអេង យល់ឃើញថា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ ការអប់រំណែនាំទៅកាន់ពលរដ្ឋត្រូវធ្វើឡើងជារឿយៗ ហើយវិធានការច្បាប់ឬការផាកពិន័យក៏មិនត្រូវរំលងដែរ។ បន្ថែមពីនេះ លោកថា រដ្ឋាភិបាលក៏ត្រូវគិតគូរពីមធ្យោបាយទុកដាក់សំរាម ជាពិសេសកន្លែងទុកដាក់សំរាមនិងធុងសំរាមត្រូវរៀបចំឱ្យបានត្រឹមត្រូវនិងគ្រប់គ្រាន់។
នៅក្នុងរបាយការណ៍ស្រាវជ្រាវមួយរបស់មូលនិធិ អេស៊ីអអេ (ACRA foundation) ដែលផ្សព្វផ្សាយដោយអង្គការអភិវឌ្ឍន៍យុវជនកម្ពុជា កាលពីអំឡុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ រកឃើញថា មានថង់ប្លាស្ទិកប្រមាណ១០លានថង់ត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ៕
