តុលាការសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានសម្រេចផ្តន្ទាទោសលោក រ៉ុង ឈុន ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ២ឆ្នាំ ខណៈអ្នកគាំទ្រ២នាក់ទៀតត្រូវជាប់ពន្ធនាគារម្នាក់ៗចំនួន២០ខែ និងបង្គាប់ឱ្យពួកគាត់ទាំង៣នាក់សងការខូចខាតទៅគណៈកម្មការព្រំដែនចំនួន៤០០លានរៀល។
លោក រ៉ុង ឈុន សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា និងប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួន កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ និងត្រូវតុលាការចោទប្រកាន់ពីបទ «ញុះញង់ឱ្យមានភាពវឹកវរដល់សន្តិសុខសង្គម» បន្ទាប់ពីលោកចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយស្ដីពីជម្លោះដីធ្លីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរចំនួន១០៦គ្រួសារ ស្ថិតនៅឃុំត្រពាំងផ្លុង ស្រុកពញាក្រែក ខេត្តត្បូងឃ្មុំ ដែលជារឿងពាក់ព័ន្ធបញ្ហាព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម។
ចំណែកកញ្ញា សរ កណិកា និងលោក តុន និមល ដែលជាអ្នកគាំទ្រលោក រ៉ុង ឈុន នោះ ក៏ត្រូវបានតុលាការចាប់ខ្លួននិងចោទប្រកាន់ពីបទ«ញុះញង់»ដូចគ្នាដែរ។
ចៅក្រមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក លិ សុខា នៅព្រឹកថ្ងៃពុធនេះ បានប្រកាសសាលក្រមដោយផ្ដន្ទាទោសលោក រ៉ុងឈុន ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារ២ឆ្នាំ និងបង់ពិន័យចូលរដ្ឋ២លានរៀល។ ដោយឡែក អ្នកគាំទ្រ កញ្ញា សរ កណិកា និងលោក តុន និមល ជាប់ពន្ធនាគារចំនួន២០ខែ ពិន័យប្រាក់ចូលរដ្ឋក្នុងម្នាក់ៗ២លានរៀល ក្រោមបទចោទ «ញុះញង់ឱ្យមានភាពវឹកវរដល់សន្តិសុខសង្គម»។
ក្រៅពីជាប់ពន្ធនាគារនិងបង់ពិន័យចូលរដ្ឋហើយ ចៅក្រមជំនុំជម្ រះលោក លិ សុខា ក៏បានបង្គាប់ឱ្យលោក រ៉ុងឈុន កញ្ញា សរ កណិកា និងលោក តុន និមល សងការខូចខាតទៅគណៈកម្មាធិការព្រំដែនកម្ពុជា ចំនួន៤០០លានរៀល ឬប្រមាណ១០ម៉ឺនដុល្លារទៀតផង។
ថ្លែងក្នុងបន្ទប់សវនាការ លោក រ៉ុង ឈុន ចាត់ទុកសេចក្ដីសម្រេចរបស់ចៅក្រមនៅថ្ងៃនេះថា ជារឿងអយុត្តិធម៌ និងជាការអនុវត្តផែនការរបស់អ្នកមានអំណាច និងក្រោមរូបភាពនយោបាយ។
លោក រ៉ុង ឈុន បាននិយាយនៅក្នុងបន្ទប់សវនាការថា៖ «វាអយុត្តិធម៌! វាត្រូវបានអនុវត្តដោយផ្អែកលើផែនការ និងបញ្ជាពីអ្នកគ្រប់គ្រង។ តុលាការស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលអ្នកនយោបាយ ដូច្នេះតុលាការមិនអាចរកយុត្តិធម៌ជូនខ្ញុំបានទេ»។
ចំណែកកញ្ញា សរ កណិកា និងលោក តុន និមល ក៏បានស្រែកនៅចំពោះមុខចៅក្រមនិងមុខស្ថានទូតនានាដែលឃ្លាំមើលសវនាការនេះដែរថា ការសម្រេចសេចក្ដីរបស់តុលាការជារឿងអយុត្តិធម៌សម្រាប់ពួកគេដែរ។
តែយ៉ាងណា មេធាវីការពារក្ដីឱ្យរដ្ឋាភិបាល លោក គូន សារឿន មានប្រសាសន៍ថា ការសម្រេចរបស់តុលាការបានផ្ដល់យុត្តិធម៌និងកិត្តិយសដល់គណៈកម្មការព្រំដែន។
លោកថ្លែងថា៖ «ក្នុងនាមមេធាវីរដ្ឋាភិបាល តំណាងគណៈកម្មការយើងទទួលបានកិត្តិយសយើងឡើងមកវិញ។ តាមរយៈហ្នឹង[សេចក្ដីសម្រេចរបស់តុលាការ] គឺយើងអាចទទួលយកបាន»។
អ្នកស្រី ជឹម សុផល ដែលត្រូវជាម្ដាយរបស់កញ្ញា សរ កណិកា លើកឡើងថា អ្នកស្រីមិនអាចទទួលយកបានទេ ដែលតុលាការកាត់ទោសឱ្យកូនស្រីជាប់ពន្ធនាគារ ហើយបង្គាប់ឱ្យបង់ប្រាក់ច្រើនបែបនេះ ទាំងដែលកូនស្រីរបស់គាត់មិនបានធ្វើអ្វីខុសនោះឡើយ។
អ្នកស្រីបន្តថា កន្លងមក អ្នកដែលធ្វើការងារសង្គមតែងតែត្រូវបានចាប់ខ្លួននិងចោទប្រកាន់បទល្មើសធ្ងន់ៗ ហើយបញ្ជូនទៅឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារភ្លាមៗ ខណៈអ្នកកាប់ព្រៃឈើនិងអ្នកយកដីប្រជាពលរដ្ឋមិនដែលឃើញជាប់ពន្ធនាគារឡើយ។ អ្នកស្រីអំពាវនាវទៅអង្គការជាតិនិងអន្តរជាតិជួយអន្តរាគមន៍ទៅរដ្ឋាភិបាលឱ្យដោះលែងកូនស្រី រួមទាំងអ្នកផ្សេងទៀតឱ្យមានសេរីភាពវិញ។
អ្នកស្រីថា៖ «កូនខ្ញុំមានកំហុសអី? គ្រាន់តែឱ្យមកទិញអីវ៉ាន់មកលក់ដូរ ហើយមកចាប់គ្នានៅកន្លែងភោជនីយដ្ឋានទន្លេបាសាក់ក្បាលថ្នល់។ តាមដានគ្នា ទៅតាមចាប់គ្នា បើគ្នាទៅកាប់សម្លាប់គេទៅមិនថាទេ ព្រោះគ្នាគ្រាន់តែឈឺឆ្អាលរឿងសង្គម វាហួសហេតុពេក»។
មេធាវីការពារក្ដីឱ្យលោក រ៉ុង ឈុន និងអ្នកគាំទ្រពីរនាក់ទៀតនោះ លោក ជូង ជូងី បង្ហាញការខកចិត្តចំពោះការសម្រេចរបស់ចៅក្រម ដោយថា កូនក្ដីរបស់លោកមិនបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសដូចការចោទប្រកាន់ឡើយ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំយល់ថា គាត់មិនបានប្រព្រឹត្តបទ”ញុះញង់”ទេ អត់មានភស្តុតាងជាក់លាក់ថាកូនក្ដីខ្ញុំប្រព្រឹត្តបទ”ញុះញង់”ផង។ ខ្ញុំនឹងជួបកូនក្ដី ពិភាក្សាគ្នាពីការប្រើសិទ្ធិប្ដឹងឧទ្ធរណ៍»។
នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត សង្កេតឃើញថា តុលាការហាក់មិនបានបន្ធូរបន្ថយចំពោះការផ្ដន្ទាទោសទៅលើអ្នកទាំង៣រូបនេះឡើយ ខណៈការបង់ប្រាក់ពិន័យនិងបង្គាប់ឱ្យបង់សងសំណងក៏មានចំនួនច្រើន ដែលពួកគាត់ជាប្រជាពលរដ្ឋអាចនឹងគ្មានលទ្ធភាពបង់ឡើយ។
លោកបន្តថា៖ «ទាំងអង្គការជាតិនិងអន្តរជាតិបានលើកឡើងថា អ្វីដែលធ្វើការចាប់ ការឃុំខ្លួនកន្លងមក ហាក់មានពាក់ព័ន្ធនឹងសកម្មភាពនយោបាយច្រើនជាងការអនុវត្តច្បាប់។ ខ្ញុំគិតថា សាលក្រមមួយនេះ ក៏វាជាសារមួយដែលធ្វើឱ្យអ្នកដែលមានចិត្តចង់ចូលរួមការងារសង្គម ការងារសិទ្ធិមនុស្សហ្នឹង មានអារម្មណ៍ភ័យខ្លាចក្នុងការចូលរួម»។
ពាក់ព័ន្ធរឿងនេះដែរ កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ ប្រធានគណបក្សខ្មែរឈ្នះ លោក សួង សុភ័ណ្ឌ ក៏ត្រូវបានចៅក្រមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារ២០ខែ និងបង្គាប់ឱ្យបង់ប្រាក់២ ០០០លានរៀល ឬប្រហែល៥០ម៉ឺនដុល្លារដល់គណៈកម្មការព្រំដែនដែរ បន្ទាប់ពីលោកតវ៉ាជិតសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដោយគាំទ្រចំពោះការលើកឡើងរបស់លោក រ៉ុង ឈុន។
ក្រោយពីតុលាការសម្រេចបែបនេះ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជា លោក W. Patrick Murphy បានលើកឡើងនៅលើបណ្ដាញសង្គមថា ការផ្ដន្ទាទោសលោក រ៉ុង ឈុន នៅថ្ងៃនេះ បានធ្វើឱ្យមានការចោទសួរយ៉ាងខ្លាំងទៅលើសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិដែលត្រូវបានការពារនៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងសារៈសំខាន់នៃដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។
លោកបានលើកឡើងបន្តថា៖ «ប្រព័ន្ធតុលាការមិនគួរត្រូវបានរំលោភបំពាន ដើម្បីបំបិទមាត់សកម្មជនដោយសន្តិវិធីឡើយ» ។
ក្រៅពីឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជា នៅថ្ងៃនេះដែរ ស្ថានទូតអង់គ្លេសក៏បានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភចំពោះការសម្រេចផ្ដន្ទាទោសលើសំណុំរឿងលោក រ៉ុង ឈុន ផងដែរ។
នៅក្នុងបន្ទប់សវនាការនៅព្រឹកមិញនេះដែរ លោក រ៉ុង ឈុន និងអ្នកជាប់ឃុំផ្សេងទៀតក៏បានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភពីការឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩បំប្លែងថ្មី ប្រភេទ “ដែលតា” ដោយសារក្នុងពន្ធនាគារមានភាពចង្អៀតណែន។ លោកបន្តថា កន្លងមក មានអ្នកជាប់ឃុំមនសិការចំនួន៣២នាក់ហើយបានឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩នៅក្នុងពន្ធនាគារ។ ករណីនេះ លោកស្នើទៅសហគមន៍ជាតិ និងស្ថានទូត ជួយអន្តរាគមន៍និងតាមឃ្លាំមើលចំពោះសុវត្ថិភាពអ្នកជាប់ឃុំនៅពន្ធនាគារឱ្យបានដិតដល់៕
