អង្គការសង្គមស៊ីវិល សហជីព សមាគម និងសហគមន៍ប្រមាណ៦០ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមគ្នាកាលពីល្ងាចថ្ងៃទី២៤ ខែសីហា ដោយទទូចឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាស្តារស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សឡើងវិញ នៅមុនពេលបង្កើតស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សជាតិ។
តាមរយៈសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំង៦០បានសម្ដែងការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះបំណងរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការបង្កើតស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សជាតិ ខណៈដែលស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជានៅតែប្រឈមជាបន្តបន្ទាប់។ សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្តថា ទោះបីជាស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សជាតិមានភាពចាំបាច់ខ្លាំងនៅប្រទេសកម្ពុជាយ៉ាងណាក្តី ក៏ប៉ុន្តែបើការបង្កើតស្ថាប័ននេះធ្វើឡើងនៅក្នុងបរិយាកាសបែបនេះ នឹងបង្កើនការព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងជុំវិញប្រសិទ្ធភាព និងទំនុកចិត្តនៃស្ថាប័ននេះ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បានសរសេរថា៖ «យើងខ្ញុំស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលផ្តល់អាទិភាពលើការស្តារស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាឡើងវិញជាមុនសិន មុនពេលដែលបង្កើតស្ថាប័ននេះឡើង ដើម្បីធានាថា ការបង្កើតស្ថាប័ននេះនឹងផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ពិតប្រាកដក្នុងការលើកកម្ពស់និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស ជាជាងការបង្កើតឡើងដើម្បីគ្រាន់តែបំពេញទៅតាមការអះអាងប្តេជ្ញាចិត្តផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សរបស់រដ្ឋាភិបាលនាពេលកន្លងមកប៉ុណ្ណោះ»។
នាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោកស្រី ចក់ សុភាព មានប្រសាសន៍ថា ជារឿយៗ ស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សរដ្ឋាភិបាលតែងតែច្រានចោលការលើកឡើងពាក់ព័ន្ធការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។
លោកស្រីបញ្ជាក់ថា ក្នុងកាលៈទេសៈនេះ រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែស្តារស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាឱ្យបានល្អប្រសើរ មុននឹងបង្កើតស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សជាតិ បើពុំដូច្នេះទេ សង្គមស៊ីវិលជាតិនិងសហគមន៍អន្តរជាតិនៅតែរិះគន់រដ្ឋាភិបាលជុំវិញបញ្ហារំលោភសិទ្ធិនៅកម្ពុជាដដែល។
លោកស្រីបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖ «រដ្ឋាភិបាលគួរតែព្យាយាមស្តារនូវស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស ដូចដែលសហគមន៍អន្តរជាតិ តួយ៉ាងដូចសហភាពអឺរ៉ុប ដែលឈានដល់ការដកហូតនូវប្រព័ន្ធនុគ្រោះពន្ធមួយផ្នែក ហើយការលើកឡើងរបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេស [អង្គការសហប្រជាជាតិ] ជាដើម» ។
លោកស្រីបន្ថែមថា៖ «[រដ្ឋាភិបាល] គួរតែធ្វើលើកិច្ចការហ្នឹង ហើយត្រូវបង្កនូវបរិយាកាសអំណោយផលសង្គមស៊ីវិលចូលរួមបានពេញលេញ ហើយត្រូវពិនិត្យទៅលើច្បាប់ដែលមានលក្ខណៈកៀបសង្កត់នោះដែលវាកើតឡើងរួចហើយ។ ហើយរដ្ឋាភិបាលគួរតែពិនិត្យមើលឡើងវិញ ជាជាងព្យាយាមបង្កើតនូវអ្វីដែលថ្មី ហើយវាអាចបង្កនូវហានិភ័យបន្ថែមទៀត»។
ឆ្លើយតបនឹងសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះ អនុប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក ជិន ម៉ាលីន បានចាត់ទុកថា ជាសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដែលបង្ហាញពីចរិតនយោបាយ និងភាពគ្មានទំនួលខុសត្រូវ។ លោក ជិន ម៉ាលីន បានលើកឡើងថា ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល មិនគួរព្រួយបារម្ភពេកអំពីកូនដែលមិនទាន់កើតមកផងនោះទេ។ តែផ្ទុយទៅវិញ គួរតែបើកចិត្តឱ្យទូលាយចូលរួមសហការនិងជួយជ្រោមជ្រែងឱ្យការបង្កើតស្ថាប័ននេះសម្រេចបានជោគជ័យ និងឆ្លើយតបបានទៅនឹងសេចក្តីត្រូវការពិតប្រាកដរបស់គ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ទើបមានប្រយោជន៍សម្រាប់សង្គមជាតិ។
ប្រធានវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា លោក ប៉ា ចន្ទរឿន មានប្រសាសន៍ថា ដំណាក់កាលនេះ រដ្ឋាភិបាលមិនគួរបង្កើតស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សជាតិឡើយ ដោយថា មិនធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលចំណេញនោះទេ ត្បិតក្រុមសង្គមស៊ីវិលជាតិ អន្តរជាតិ និងសហគមន៍អន្តរជាតិ នៅតែមើលឃើញស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាបន្តរងការគំរាមកំហែង។
លោកមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា បើរដ្ឋាភិបាលបង្កើតស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សជាតិក្នុងស្ថានភាពនយោបាយនៅកម្ពុជាអំណោយផលល្អ ទើបទទួលបានផលវិជ្ជមានច្រើន និងមានការគាំទ្រពីមតិជាតិនិងសហគមន៍អន្តរជាតិ ជាដើម។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «បើស្ថាប័ននេះបង្កើតឡើងចំស្ថានភាពនយោបាយយើងមានអំណោយផល មានន័យថា ស្ថានភាពនិងសិទ្ធិសេរីភាពជាមូលដ្ឋាន សិទ្ធិស៊ីវិល សិទ្ធិនយោបាយ ត្រូវបានគោរពយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន ស្ថាប័ននេះនឹងដើរតួនាទីបំពេញការងារបន្ថែមទៀត ដើម្បីលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា»។
គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានប្រកាសពីការបញ្ចប់ការធ្វើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ដំបូង ស្ដីពី «ការបង្កើតស្ថាប័នសិទ្ធិមនុស្សជាតិ» កាលពីខែមិថុនា និងកំពុងដាក់ឱ្យភាគីពាក់ព័ន្ធចូលរួមផ្តល់ធាតុចូល។ សាធារណជនទូទៅក៏អាចផ្ដល់យោបល់ផងដែរ តាមរយៈបណ្ដាញសង្គមហ៊្វេសប៊ុក (Facebook Page) ឬ តេឡេក្រាម (Telegram) របស់គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា។ សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះមាន៨ជំពូក និង៣២មាត្រា។
កាលពីថ្ងៃ២៤ ខែសីហា ម្សិលមិញ ក្រុមអ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ បានលើកឡើងក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានមួយថា កម្ពុជាខ្លួនឯងធ្លាប់បានប្តេជ្ញាចិត្តនាសម័យប្រជុំពិនិត្យរបាយការណ៍ជាសកលតាមការកំណត់កាលពីឆ្នាំ២០១៩ ដើម្បីបញ្ចប់ការយាយី ការរំខាន និងការចាប់ខ្លួនអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សដោយបំពាន និងបង្កើតលក្ខខណ្ឌចាំបាច់ឱ្យបុគ្គលទាំងនោះទទួលបានសិទ្ធិជាមូលដ្ឋាន ជាពិសេសសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ សិទ្ធិចូលរួមជាសមាគម និងសិទ្ធិជួបប្រជុំដោយសន្តិវិធី ជាដើម។
យ៉ាងណា ក្រុមអ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សទាំងនេះអះអាងថា ពួកគេនឹងជំរុញទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអនុវត្តឱ្យបានល្អដូចការសន្យារបស់ខ្លួនកន្លងមក៕