បណ្ណាល័យមួយដែលរៀបចំបង្កើតឡើងនៅក្នុងវត្តអារាម ក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានផ្តល់ឱកាសដល់យុវជនឱ្យមានទម្លាប់ក្នុងការអានសៀវភៅ ព្រមទាំងផ្សារភ្ជាប់វិស័យអប់រំទៅនិងព្រះពុទ្ធសាសនាទៀតផង។
នៅក្នុងបន្ទប់មួយមានទទឹង៣ម៉ែត្រ និងបណ្ដោយ៦ម៉ែត្រ មានសៀវភៅរៀបជាជួរ ដាក់ក្នុងទូឈើ យ៉ាងមានរបៀបរៀបរយ។ ក្រោមពន្លឺភ្លើងអំពូលអគ្គិសនីមួយ សិស្សានុសិស្សប្រហែល១០នាក់ កំពុងអង្គុយអានសៀវភៅលើកៅអីឈើយ៉ាងស្ងៀមស្ងាត់ និងយកចិត្តទុកដាក់។ បន្ទប់នោះ គឺជាបណ្ណាល័យវត្តសែន្យទាវ ដែលលាក់ខ្លួនក្នុងកុដិមួយ នៅវត្តសែន្យទាវ ក្នុងភូមិវាល ឃុំស្រង់ ស្រុកគងពិសី ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។
បណ្ណាល័យនេះ ត្រូវបានរៀបចំឡើងនៅក្នុងកុដិមួយខ្នង ដោយព្រះសង្ឃមួយអង្គនៅក្នុងវត្តសែន្យទាវ និងបានកៀងគរសិស្សានុសិស្សនិងយុវជន ដែលរស់នៅតំបន់នោះមកអានសៀវភៅ និងធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវទៅលើចំណេះដឹងទូទៅផ្សេងៗ។
ស្ថាបនិកបង្កើតបណ្ណាល័យ ព្រះតេជព្រះគុណ ឡឹង រាជា មានព្រះជន្ម២៣ វស្សា បានដឹកនាំបង្កើតឱ្យមានបណ្ណាល័យនេះឡើង កាលពីចុងខែមេសា ឆ្នាំ២០២១ ក្នុងគោលបំណងអូសទាញក្មេងៗ និងយុវជនដែលរស់នៅក្នុងតំបន់នោះ ឱ្យងាកមកអានសៀវភៅ និងបង្កើតទម្លាប់ស្រឡាញ់ការសិក្សា។
ម្យ៉ាងទៀត ព្រះអង្គបន្តថាដោយសារមានសាលារៀននៅជិតនឹងវត្តអារាមស្រេចផងនោះ ព្រះអង្គយល់ឃើញថា ជាការល្អនៅក្នុងការបង្កើតបណ្ណាល័យសម្រាប់ឱ្យសិស្សានុសិស្សមកអានសៀវភៅបន្ថែម ព្រមទាំងបណ្ដុះស្មារតីឱ្យយុវជនជំនាន់ក្រោយចូលកៀកជិតព្រះពុទ្ធសាសនា។
ព្រះតេជព្រះគុណ បន្តថា កាលពីជំនាន់មុន សិស្សតែងតែមកទទួលការអប់រំនៅក្នុងទីវត្តអារាម ដែលបានបង្រៀនទាំងចំណេះដឹងផ្លូវលោកនិងផ្លូវធម៌ទៅកាន់ពួកគេ។ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នដោយសារមានការរីកចម្រើន សាលារៀនត្រូវបានផ្ដាច់ចេញពីវត្តអារាម ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យសិស្សមួយចំនួនធំលែងមានភាពស្និទ្ធស្នាលជាមួយព្រះពុទ្ធសាសនា។
ព្រះតេជគុណមានថេរដីកាថា៖«ការបង្កើតបណ្ណាល័យនេះ គឺដោយយើងឈរលើស្មារតីប្រវត្តិសាស្រ្ត និងផ្នែកទៅលើច្បាប់។ មែនទែនទៅគឺជាការចូលរួមចំណែកអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្សក្នុងវិស័យសិក្សា ព្រះពុទ្ធសាសនា គឺជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់នៅក្នុងការអប់រំ ក៏ដូចជាការលើកកម្ពស់ផ្នែកសីលធម៌សង្គម ចរិយាធម៌ ចំណេះដឹង និងការបតិបត្តិ»។
ក្រៅពីបណ្ដុះនូវគំនិតឱ្យស្រឡាញ់ការសិក្សា ព្រះតេជព្រះគុណ ក៏ចង់អូសទាញយុវជនឱ្យចៀសឆ្ងាយពីអំពើអបាយមុខ ឬធ្វើរឿងដែលប៉ះពាល់ដល់សង្គម។
ព្រះតេជព្រះគុណ មានថេរដីកាទៀតថា យុវជនមួយចំនួនសព្វថ្ងៃ ច្រើនតែខ្ជះខ្ជាយពេលវេលាយកទៅធ្វើរឿងដែលមិនសូវមានប្រយោជន៍ សេពគប់មិត្តភក្តិខុស ឈានដល់ប្រព្រឹត្តិរឿងដែលសង្គមស្អប់ខ្ពើម មានដូចជាការសេពគ្រឿងញៀនជាដើម។
ព្រះតេជព្រះគុណ ឡឹង រាជា មានថេរដីកាថា៖ «បញ្ហាគ្រឿងញៀនហ្នឹង គឺជារឿងសំខាន់មែនទែន ប្រសិនបើយើងមិនបានអប់រំ យកចិត្តទុកដាក់ចំពោះពួកគាត់ទេ ច្បាស់ណាស់គឺពួកគាត់ប្រាកដជាមានការសេពគប់ខុស។ អីចឹងដើម្បីឱ្យសិស្សានុសិស្សមានការយល់ដឹងជ្រៅជ្រះទៅលើបញ្ហាដែលពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រឿងញៀន គឺយើងត្រូវបង្កើតជាទម្លាប់ បង្កើតផ្នត់គំនិត នូវក្នុងការអានសៀវភៅ»។
ព្រះចៅអធិការវត្តសែន្យទាវ ព្រះតេជព្រះគុណ ឈឹម សំអូន គាំទ្រចំពោះការបង្កើតបណ្ណាល័យនេះឡើង ត្បិតស្របតាមបំណងរបស់ព្រះអង្គដែលមានជាយូរណាស់មកហើយ។
ព្រះតេជព្រះគុណមានសង្ឃមានដីកាថា៖ «អាត្មាគិតយល់ឃើញថា វត្តសែន្យទាវនេះ មានប្លង់ល្អនៅជាប់សាលារៀន ដែលអាចធ្វើជាបណ្ណាល័យ ជួយដល់ស្រទាប់យុវវ័យ ដែលអាចចូលមកសិក្សាស្រាវជ្រាវ នូវសៀវភៅដែលយើងមាន»។
វត្តសែន្យទាវ គឹជាវត្តចំណាស់មួយតាំងពីសម័យឧដុង្គ មានទីតាំងស្ថិតនៅទល់មុខនឹងសាលាបឋមនិងអនុវិទ្យាល័យសែន្យទាវ ដែលមានសិស្សជាង ៦០០នាក់កំពុងសិក្សា។
នាយករងវិទ្យាល័យសែន្យទាវ លោកយ៉ែម យ៉ុន បង្ហាញការត្រេកអរចំពោះការបង្កើតបណ្ណាល័យវត្តសែន្យទាវនេះឡើង ដោយហេតុថា បណ្ណាល័យនេះ គឺជាថ្នាលបណ្ដុះនូវការអាន ការស្រាវជ្រាវរបស់សិស្សានុសិស្សរបស់លោកបន្ថែមទៀត។
លោកថា៖ «បានឃើញព្រះតេជគុណ មានការរៀបចំបណ្ណាល័យរបស់គាត់មក ឃើញថាមានការរៀបចំល្អប្រសើរណាស់។ តាមដែលខ្ញុំបានទៅមើលឃើញជាក់ស្ដែង ឃើញថាមានការរៀបចំ មានសណ្ដាប់ធ្នាប់ មានបែបមានបទ។ អញ្ចឹងធ្វើឲ្យខ្ញុំមានអារម្មណ៍សប្បាយរីករាយ»។
លោកបន្តថា នៅសាលារបស់លោក ក៏មានបណ្ណាល័យមួយផងដែរ ប៉ុន្តែដោយសារតែការខ្វះនូវបរិក្ខារ សម្ភារ សៀវភៅ និងគ្រូបណ្ណារក្សផងនោះ ទើបធ្វើឱ្យបណ្ណាល័យមិនមានដំណើរការល្អប្រសើរ។
ជាមួយគ្នានេះ លោកក៏ចង់ឃើញបណ្ណាល័យវត្តសែន្យទាវ មានការរីកចម្រើន និងមានសៀវភៅកាន់តែច្រើនផងដែរ។
បច្ចុប្បន្ន នៅក្នុងបណ្ណាល័យវត្តសែន្យទាវនេះ មានសៀវភៅសរុប ជាង ៥០០ក្បាល រួមមានសៀវភៅរឿងកុមារ សៀវភៅប្រលោមលោក កំណាព្យ សៀវភៅចំណេះដឹងទូទៅ សៀវភៅច្បាប់ រដ្ឋបាល រួមទាំងគម្ពីរព្រះត្រៃបិតកក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា។
សៀវភៅទាំងអស់នេះ គឺទទួលបានមកពីជំនួយសប្បុរសជននៅក្នុងប្រទេស ក្រៅប្រទេស និងនៅក្នុងមូលដ្ឋាន ដែលផ្ដល់មកតាមរយៈការឃោសនារបស់ព្រះតេជព្រះគុណ ឡឹង រាជា ផ្ទាល់តែម្ដង។
ត្បិតថាបណ្ណាល័យនេះ បានបើកដំណើរការជាងមួយឆ្នាំក្ដី ក៏មិនទាន់អាចបំពេញតម្រូវការរបស់សិស្សានុសិស្ស និងប្រជាពលរដ្ឋ ដែលចង់មកអានសៀវភៅបានឡើយ ព្រោះបណ្ណាល័យនេះ មានទំហំតូច មានសម្ភារតុ កៅអីមិទាន់គ្រប់គ្រាន់នៅឡើយ។
សិស្សម្នាក់កំពុងសិក្សាថ្នាក់ទី៩ នៅអនុវិទ្យាល័យសែន្យទាវ យុវតីប៉ន សាន់ឆាយ យល់ឃើញថា ការអានពិតជាមានសារៈសំខាន់នៅក្នុងវិស័យអប់រំ ព្រោះថាការអានបានធ្វើឱ្យគំនិតមានការរីកចម្រើន យល់ដឹងពីបញ្ហាផ្សេងៗនៅក្នុងសង្គម។
យុវតី សាន់ឆាយ តែងតែមកអានសៀវភៅនៅក្នុងបណ្ណាល័យ ជាមួយមិត្តភក្តិស្រីៗប្រហែល៥ ទៅ៦នាក់ ស្ទើរតែរៀងរាល់ថ្ងៃនៅពេលដែលទំនេរពីការសិក្សា។
បន្ថែមពីនេះ យុវតីរូបនេះ ក៏ចង់ឃើញបណ្ណាល័យវត្តសែន្យទាវ មានការរីកចម្រើន មានសៀវភៅអានសម្បូរបែបជាងមុន និងមានទីធ្លាធំទូលាយ ដើម្បីឱ្យមិត្តភក្តិផ្សេងទៀតរបស់នាងបានមកអានសៀវភៅដែរ។
យុវតីរូបនេះ និយាយថា៖ «ខ្ញុំចង់ឱ្យបណ្ណាល័យវត្តសែន្យទាវនេះ មានការកសាងកាន់តែធំទូលាយជាងមុន និងមានសៀវភៅកាន់តែច្រើនជាងមុន ដើម្បីឱ្យយុវជន និងសិស្សានុសិស្សបានចូលទៅអាន ទទួលបាននូវគំនិតនិងចំណេះដឹងថ្មីៗ»។
ទាក់ទងនឹងការបង្កើតបណ្ណាល័យនេះ ប្រធានមន្ទីរអប់រំ យុវជន និងកីឡាខេត្តកំពង់ស្ពឺ លោក ថន ថារិន សម្ដែងការត្រេកអរ និងគាំទ្រចំពោះការបង្កើតឱ្យមានបណ្ណាល័យនេះឡើង ដោយថា ការអប់រំផ្សារភ្ជាប់ជាមួយព្រះពុទ្ធសាសនា បានបង្រៀនសិស្សឱ្យយល់ដឹងទាំងនៅក្នុងពុទ្ធចក្រ និងអាណាចក្រ។
លោកថា៖ «វាជាការអប់រំផ្លូវចិត្តមួយដែរ ទាំងពុទ្ធចក្រនិងអាណាចក្រហ្នឹង វាត្រូវដើរទន្ទឹមគ្នា ព្រោះបើអាណាចក្រដើរ តែពុទ្ធចក្រមិនដើរក៏ពិបាកដែរ។ ជួនកាលលោកជួយបង្ហាត់បង្រៀនសីលប្រាំទៅគាត់នឹងចេះ ហើយអនុវត្តបានល្អ»។
សព្វថ្ងៃបណ្ណាល័យវត្តសែន្យទាវ កំពុងទទួលបានចំណាប់អារម្មណ៍ជាច្រើន ពីក្រុមយុវជន និងសិស្សានុសិស្ស ដែលរស់នៅតំបន់នោះមកអានសៀវភៅ និងរៀនភាសាអង់គ្លេសជាមួយព្រះសង្ឃជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
ទន្ទឹមនឹងនេះ វត្តសែន្យទាវ កំពុងកសាងអគារមួយមានទំហំ៦គុណនឹង៩ម៉ែត្រ ដោយក្នុងនោះមានបន្ទប់បណ្ណាល័យរួមជាមួយសាលាបាលីផងដែរ។ ការកសាងនេះ គឺដំណើរការបាន៥០ភាគរយ ដោយសារជួបប្រទះនឹងបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ ក៏ដូចជាមិនមានជាងគ្រប់គ្រាន់៕
