ករណីការលូកដៃចូលដ៏កម្ររបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅក្នុងការកាត់សេចក្តីរបស់អាជ្ញាកណ្តាល និងគណៈកម្មាធិការរៀបចំការប្រកួត នៅក្នុងការប្រកួតវគ្គផ្តាច់ព្រ័ត្ររវាងកីឡាករ ឃឹម បូរ៉ា និង ម៉ឺន មេឃា កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា កន្លងទៅ គឺជាការដាស់តឿនឱ្យសហព័ន្ធកីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរចាំបាច់ត្រូវតែធ្វើកំណែទម្រង់ជាបន្ទាន់លើការគ្រប់គ្រងនិងដឹកនាំការប្រកួតឱ្យមានសុចរិតភាពនិងយុត្តិធម៌។
អ្នកស្រឡាញ់វិស័យកីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរ ហាក់សប្បាយរីករាយនិងមានមោទកភាពនៅពេលដែលឃើញវត្តមាននៃការចូលប្រឡូកនិងការខិតខំប្រឹងប្រែងអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពរបស់កីឡាករកម្ពុជា។
ជាស្រ្តីដែលស្រឡាញ់និងគាំទ្រប្រដាល់គុនខ្មែរមួយរូប កញ្ញា ឈឿន ស្រីណែត រៀបរាប់ថា អស់រយៈពេលជាង៦ឆ្នាំមកហើយដែលកញ្ញាបានតាមដានកីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរ ហើយក៏បានយល់ដឹងច្រើនពីវិស័យគុនខ្មែរនេះផងដែរ។ ជាក់ស្តែងអ្នកខេត្តកំពង់ធំរូបនេះ បានឱ្យដឹងថា កីឡាករមួយចំនួនប្រឹងប្រែងហ្វឹកហាត់ ប៉ុន្តែមិនបានប្រកួត ខណៈដែលកីឡាករដទៃទៀតបានប្រកួតញឹកញាប់។
ក៏ប៉ុន្តែកញ្ញាបានសម្តែងការខកចិត្តពីភាពអវិជ្ជមានរបស់សហព័ន្ធកីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរ ថាហាក់មានភាពលម្អៀង ប្រកាន់បក្ខពួកនៃមន្ត្រីសហព័ន្ធមួយចំនួន ជាដើម។
ស្រ្តីគាំទ្រគុនខ្មែរវ័យ២៩ឆ្នាំរូបនេះ បង្ហើបថា៖ «ពេលខ្លះ កីឡាករដែលខំប្រឹងហាត់ អត់បានវាយអ៊ីចឹង ដោយក្លឹបដែរ […] ខ្ញុំធ្លាប់ឮចេញពីមាត់កីឡាករខ្លះដែរ ថាក្លឹប [កីឡាករក្នុងក្លឹប] វាយបានញឹក លុះត្រាតែមានខ្សែមានអី»។
ចំណែកអ្នកគាំទ្រគុនខ្មែរតាំងពីវ័យកុមារ លោក ផន រស្មី បានសង្កេតឃើញថា សហព័ន្ធកីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរហាក់ដូចជា ពុំសូវយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការចាប់គូប្រកួត ដោយកីឡាករដែលមានសមត្ថភាពប្រហាក់ប្រហែលគ្នា តែឱកាសប្រកួតមិនដូចគ្នាសោះ។ មួយវិញទៀត លោកថា សហព័ន្ធដូចជាមិនសូវគិតគូរដល់ក្លឹបទើបបង្កើតថ្មីៗដែលកំពុងខ្វះខាតឬចេញអជ្ញាបណ្ណទទួលស្គាល់នោះទេ ទាល់តែមានការទទូចស្នើសុំច្រើនពីអ្នកគាំទ្រ ទើបមានការផ្តល់ជូន ជាដើម។
លោក ផន រស្មី មានប្រសាសន៍ថា៖ «សហព័ន្ធ គាត់ដូចអត់សូវយកចិត្តទុកដាក់ជាមួយការរៀបចំការប្រកួត ហើយជាពិសេស ដូចក្លឹបក្រៗ ក្លឹបដែលអត់ទាន់មានអាជ្ញាបណ្ណអី ទាល់តែមានបងប្អូនយើងអ្នកគាំទ្រផុសទទូចសុំគាត់ ទើបគាត់ដាក់អាជ្ញាបណ្ណឱ្យ។ គាត់អត់មានចេះបើកព្រះនេត្យមើលក្លឹបនេះក្រ ត្រូវជួយបន្តិចបន្តួច អត់ទាន់មាន ខ្វះខាតអី ឬក៏អត់ទាន់មានអាជ្ញាបណ្ណ»។
ភ្ជាប់ជាមួយគ្នានេះដែរ លោក ផន រស្មី បានរៀបរាប់ជុំវិញការប្រកួតផ្តាច់ព្រ័ត្រខ្សែក្រវាត់រវាង ឃឹម បូរ៉ា និង ម៉ឺន មេឃា កាលពីខែកក្កដាកន្លងទៅ ថាប្រសិនបើមិនមានការប្រតិកម្មពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងអ្នកគាំទ្រទេ ការប្រកួតខុសលក្ខន្តិកៈនោះនឹងចាត់ទុកជាមោឃៈ ព្រោះសហព័ន្ធកីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរដូចជាធ្វើព្រងើយកន្តើយជុំវិញករណីនេះ។
លោកថា៖ «ចំពោះការប្រកួតហ្នឹង បើសិនជាមិនមានអ្នកផុស ឬក៏មិនមានសម្តេចគាត់ឃើញប្រតិកម្ម ឬក៏មានគេប្រតិកម្មច្រើន ខ្ញុំគិតថា ខាងសហព័ន្ធគាត់អត់អើពើទេ ព្រោះខ្ញុំគិតថា ការប្រកួតខ្សែក្រវាត់មួយ តែងតែគេអញ្ជើញលោកប្រធានសហព័ន្ធមកអង្គុយទស្សនា បើគាត់សម្រេចឱ្យខាងណាឈ្នះ ឬសម្រេចអី គាត់ប្រតិកម្មភ្លាមៗបាត់ហើយ មិនមែនគាត់មកប្រតិកម្មមួយថ្ងៃក្រោយឬពីរថ្ងៃក្រោយនេះទេ»។
យោងតាមបទបញ្ជានិងច្បាប់ប្រកួតរបស់សហព័ន្ធកីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរ បានកំណត់ថា កីឡាករល្មើសបទបញ្ជាប្រកួតត្រូវឱ្យចាញ់និងទទួលរងពិន័យទៅតាមទំហំនៃបទល្មើស ចំណែកកីឡាកររងគ្រោះត្រូវផ្តល់ជ័យជម្នះនិងលើកទឹកចិត្ត។
ចំណែកលោក ឌឿ សុន ជាអ្នកស្រឡាញ់កីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរ និងធ្លាប់បង្ហាត់ក្មេងៗក្នុងភូមិមួយនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប បានរៀបរាប់ថា លោកមើលឃើញការប្រកួតមួយចំនួនមានការដាក់ពិន្ទុលម្អៀងទៅកីឡាករម្ខាងៗ ដោយគិតលើការរាប់អាន គិតលើខ្សែ ជាដើម។
លោកថា៖ «ខ្ញុំមើលទៅដូចជាគិតរឿងខ្សែច្រើនជាងរឿងកាត់ក្តី។ រឿងកាត់ក្តីសុក្រឹតឬមិនសុក្រឹត អាស្រ័យទៅលើខ្សែច្រើនជាងឥលូវ។ បើតាមខ្ញុំមើលឃើញ លក្ខណៈដូចនិយមម្ខាងៗ ផ្អៀង លក្ខណៈថ្លឹងជញ្ជីងអត់ស្មើ»។
លោកបន្ថែមថា ប្រដាល់គុនខ្មែរពិបាកនឹងរីកដុះដាលខ្លាំងណាស់ ព្រោះជីវភាពកីឡាករត្រូវរំពឹងលើការឡើងសង្វៀនទាំងស្រុង បើកាលណាមានរបួសឡើង ប្រកួតមិនកើត គឺខ្វះខាត គ្មានការជួយទំនុកបម្រុងតាមតម្រូវការពីសហព័ន្ធឬស្ថានីយ ហេតុនេះធ្វើឱ្យយុវជនដែលស្រឡាញ់វិស័យនេះរួញរាចិត្តក្នុងការចូលប្រឡូក។
លោក ឌឿ សុន និយាយថា៖ «គុនខ្មែរយើង បើរឿងទៅមុខទៀតដូចជាអត់មាន មានត្រឹមទ្រឹង ត្រឹមនឹង[ថ្កល់] ឬមានតែថយក្រោយទៀត។ បើថារឿងទៅមុខ ខ្ញុំថាអត់មាន! ជាក់ស្តែង គឺអត់ទៅមុខទេ បើតាមយោបល់ខ្ញុំ»។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា លោក ប៉ិច ពិសី មានប្រសាសន៍ថា ក្នុងវិស័យកីឡានៅកម្ពុជានៅតែមានបញ្ហាទាក់ទងច្រើន ដោយសារសុចរិតភាពនៅមានកម្រិតនៅឡើយ។ លោកបន្តថា ក្រសួងនិងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធគួរធ្វើកំណែទម្រង់ ដោយផ្តល់ឱ្យកីឡាករនូវការគាំពារផ្សេងៗ ដោយលើកកម្ពស់ស្នាដៃកីឡាករ ជាពិសេសជួយជ្រោមជ្រែងឱ្យកីឡាករមានសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងលើឆាកអន្តរជាតិ ដើម្បីកេរ្តិ៍ឈ្មោះនិងបាននូវជីវភាពល្អប្រសើរ។
លោកថា៖ «យើងឃើញថា សុចរិតភាពនៅក្នុងវិស័យកីឡាហ្នឹងនៅមានកម្រិតនៅក្នុងប្រទេសយើង មិនថាវិស័យកីឡាប្រដាល់ ឬក៏កីឡាបាល់ទាត់ទេ កម្រិតសុចរិតភាពនៃការគ្រប់គ្រងក្តី ការអនុវត្តក្តីហ្នឹង យើងឃើញថា នៅមានបញ្ហា។ ខ្ញុំគិតថា ពួកគាត់គួរតែត្រូវបានជួយជ្រោមជ្រែងផ្នែកស្មារតីនិងហិរញ្ញវត្ថុឱ្យស័ក្តិសមទៅនឹងកីឡាករតំណាងប្រទេស ហើយរស់នៅថ្លៃថ្នូរ កុំឱ្យដល់ថ្នាក់ឈឺអត់មានលុយព្យាបាល បង្ហោះហ្វេសប៊ុកសុំលុយគេព្យាបាល ជាដើម»។
លោកក៏បានជំរុញនិងលើកទឹកចិត្តឱ្យមន្ត្រីឬស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធធ្វើការត្រួតពិនិត្យដោយឯករាជ្យនិងសិក្សាពីបញ្ហាផ្សេងៗដែលមានការចោទប្រកាន់ពីភាគីណាមួយ ដើម្បីស្រាវជ្រាវរកការពិតនិងផ្តល់ដំណោះស្រាយប្រកបដោយសុចរិតភាព តម្លាភាព និងភាពថ្លៃថ្នូររបស់កីឡាករផងដែរ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «យើងជំរុញហើយលើកទឹកចិត្តឱ្យគណៈកម្មការក្តី ហើយអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធហ្នឹង ចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាហ្នឹងឱ្យមានតម្លាភាព មានសុចរិតភាព ធ្វើម៉េចផ្តល់យុត្តិធម៌ទៅដល់ភាគីពាក់ពន្ធហ្នឹង។ ហើយដោះស្រាយបញ្ហាហ្នឹងទៅតាមការព្រួយបារម្ភផ្សេងៗដែលលើកឡើងដោយអ្នកពាក់ព័ន្ធហ្នឹង ខ្ញុំគិតថា យើងត្រូវមានជំហរឯករាជ្យទៅ យើងនឹងដោះស្រាយបញ្ហាហ្នឹងបានហើយ»។
យោងតាមរបាយការណ៍សន្ទស្សន៍នៃការយល់ឃើញពីអំពើពុករលួយឆ្នាំ២០២០ ដែលបានចេញផ្សាយដោយអង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិ បង្ហាញថា កម្ពុជាស្ថិតនៅលេខរៀងទី១៦០ក្នុងពិភពលោក ដោយទទួលបានពិន្ទុ២១លើ១០០ ធ្វើឱ្យកម្ពុជាមានអត្រាអំពើពុករលួយច្រើនជាងគេនៅតំបន់អាស៊ី។
ទោះយ៉ាងណាក្តី លោក និន ភារម្យ អនុប្រធានសហព័ន្ធកីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរ បានបកស្រាយថា សម្រាប់ការផ្គូផ្គងកីឡាករឱ្យជួបគ្នា គឺជាការចង់បានរបស់ស្ថានីយទូរទស្សន៍និងម្ចាស់ឧបត្ថម្ភកម្មវិធី (Sponsors) ខណៈសហព័ន្ធកីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរ គ្រាន់តែជួយសម្របសម្រួលនិងរៀបចំការប្រកួតប៉ុណ្ណោះ លើកលែងតែគូថ្នាក់ថ្មីៗគឺសហព័ន្ធជួយជំរុញស្ថានីយទូរទស្សន៍ ដើម្បីផ្តល់ឱកាសឱ្យបានប្រកួត។ លោកបញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើកីឡាករឡើងប្រកួតមិនបានល្អ ស្ថានីយទូរទស្សន៍ក៏ពិបាកផ្តល់ឱកាសឱ្យប្រកួតដែរ ព្រោះធ្វើឱ្យខូចកម្មវិធី។
ទោះជាយ៉ាងណា លោកអះអាងថា សហព័ន្ធកីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរនឹងនៅតែបន្តជួយជ្រោមជ្រែងដល់ក្លឹបប្រដាល់ទាំងអស់ ជាពិសេសក្លឹបទើបបង្កើតថ្មីៗ ឱ្យកីឡាករមានឱកាសឡើងប្រកួត ហើយសហព័ន្ធព្រមទទួលមតិរិះគន់ពីអ្នកគាំទ្រ ដើម្បីកែលម្អវិស័យកីឡាគុនខ្មែរនេះ។
លោក និន ភារម្យ និយាយថា៖ «សហព័ន្ធនៅតែពុះពារជួយដល់បណ្តាក្លឹបតូចៗ អត់ឱ្យខានទេ នៅតែជួយអ៊ីចឹងអូន! ជួនកាលគេទិតៀន គេថាយើងទទួលយករាល់មតិស្ថាបនា យើងទទួលយក ប៉ុន្តែការដែលធ្វើយើង ត្រូវតែប្រឹងបន្តទៀត ដើម្បីព្យាយាមកុំឱ្យមានការខុសឆ្គង»។
អនុប្រធានសហព័ន្ធកីឡាប្រដាល់គុនខ្មែររូបនេះ បន្តថា ចំពោះមតិដែលប្រជាពលរដ្ឋអ្នកគាំទ្រលើកឡើងពីការប្រកាន់បក្ខពួកខ្សែនៅក្នុងសហព័ន្ធ មិនមែនជាការពិតទេ ដោយមន្ត្រីរបស់សហព័ន្ធទាំងអស់អនុវត្តតួនាទីទៅតាមបទបញ្ជានៃការគ្រប់គ្រងការប្រកួត។ លោកបន្ថែមថា ប្រសិនបើមានមន្ត្រីណាប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ នោះសហព័ន្ធនឹងចាត់វិធានការបុគ្គលនោះ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ជាការចោទប្រកាន់របស់បងប្អូនយើងទេ ការពិតមន្ត្រីរបស់យើងពុំមានខ្សែបក្ខពួកអីទេ គឺអនុវត្តទៅតាមច្បាប់ តាមបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុង បទបញ្ជាគ្រប់គ្រងការប្រកួតទាំងអស់។ តែបងប្អូនយើង គាត់តែកាលណាគាត់គាំទ្រឬស្រឡាញ់អ្នកណាមួយទៅហើយ ដល់អ្នកហ្នឹងចាញ់ទៅ គាត់ចេះតែចោទប្រកាន់មកលើសហព័ន្ធ ទម្លាក់តែមកលើសហព័ន្ធអ៊ីចឹង។ ហើយមន្ត្រីទាំងអស់ហ្នឹងពុំមានអំពើពុករលួយ អត់មានខ្សែបក្ខពួកអីទេអូន បើមាន ក៏សហព័ន្ធនឹងមានវិធានការចំពោះអ្នកហ្នឹងដែរ»។
លោក និន ភារម្យ បានបញ្ជាក់ថា សហព័ន្ធកីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរ បានពង្រឹងនូវបទបញ្ជាបច្ចេកទេសផ្សេងៗដល់មន្ត្រីជំនាញរបស់សហព័ន្ធ ដោយឆ្លងកាត់វគ្គបណ្តុះបណ្តាលជាច្រើន ដើម្បីជំរុញឱ្យការអនុវត្តតួនាទីបានម៉ឺងម៉ាត់និងយុត្តិធម៌។
លោកបានបន្ថែមថា បន្ទាប់ពីមានការណែនាំពីក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា និងគណៈកម្មាធិការជាតិអូឡាំពិក ក៏ដូចជារាជរដ្ឋាភិបាល សហព័ន្ធកីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរ បានចែកដាច់រវាងសហព័ន្ធនិងស្ថានីយទូរទស្សន៍នូវលទ្ធផលជ័យជម្នះ ដោយមិនមានការសហការឬលើកការប្រកួតឡើយ។
គួរបញ្ជាក់ថា សហព័ន្ធកីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរ បានសម្រេចពិន័យផ្អាកការងារមន្ត្រីសហព័ន្ធ២រូប រួមមាន គណៈកម្មការប្រតិបត្តិនៃសហព័ន្ធកីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរ និងជាស្នងការប្រកួតប្រចាំស្ថានីយទូរទស្សន៍ CNC លោក មាស សុគ្រី ចំនួន៦សប្តាហ៍ និងចៅក្រមអាជ្ញាកណ្តាល លោក រាម កុសល ចំនួន៤សប្តាហ៍ ដោយហេតុមានកំហុសឆ្គងក្នុងការកាត់ក្តីការប្រកួតខ្សែក្រវាត់រវាងកីឡាករ ឃឹម បូរ៉ា និង ម៉ឺន មេឃា កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែកក្កដា កន្លងទៅ។
ត្រឡប់មកអ្នកគាំទ្រប្រដាល់គុនខ្មែរដែលជាស្រ្តីមកពីខេត្តកំពង់ធំ កញ្ញា ឈឿន ស្រីណែត បាននិយាយថា កញ្ញាចង់ឱ្យសហព័ន្ធត្រួតពិនិត្យកិច្ចការប្រកួតឱ្យបានច្បាស់លាស់ ទាំងការផ្គូផ្គងការប្រកួតនិងការដាក់ពិន្ទុជាដើម។ កញ្ញាថា ប្រសិនបើពង្រឹងចំណុចទាំងនោះបាន កីឡាប្រដាល់គុនខ្មែរនឹងរីកចម្រើន និងមានកីឡាករឆ្នើមៗពិតប្រាកដ។
កញ្ញា ឈឿន ស្រីណែត ថា៖ «ខ្ញុំចង់ឱ្យសហព័ន្ធហ្នឹង គាត់មើលឱ្យគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ទាំងការដាក់ពិន្ទុ ទាំងការចាប់គូរឱ្យប្រកួតអ៊ីចឹង! កុំរើសអើងក្លឹប កុំដូចថាអត់ត្រូវជាមួយគ្រូអ៊ីចឹង បិទកូនសិស្សមិនឱ្យមកវាយអ៊ីចឹង! តាមប៉ុស្តិ៍ខ្លះ សូមប៉ុណ្ណឹង ឱ្យសហព័ន្ធជួយសម្រួលកន្លែងហ្នឹង។ ខ្ញុំគិតថា បើសិនជាពង្រឹងកន្លែងហ្នឹងបាន គុនខ្មែរយើងនឹងមានជើងខ្លាំងមួយឬពីរបីនាក់ពិតប្រាកដ ដើម្បីទៅប្រកួតនៅក្រៅប្រទេស នឹងបានល្បីខ្លាំងដូចគេមិនខាន»៕
អត្ថបទ៖ ប៉ា តុងចិន
