អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងសហគមន៍ជាង ២០ស្ថាប័ន នៅថ្ងៃព្រឹកថ្ងៃអង្គារនេះ បានទៅដាក់ញត្តិនៅក្រសួងបរិស្ថាន ដើម្បីស្នើសុំឱ្យបើកលំហរសិទ្ធិសេរីភាពសហគមន៍ រួមទាំងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ក្នុងការចុះល្បាតព្រៃនៅតាមតំបន់ការពារធម្មជាតិ និងតំបន់ផ្សេងៗឡើងវិញ។
អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងសហគមន៍ទាំងនោះ មានដូចជា សមាគមបណ្តាញយុវជនកម្ពុជា មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ អង្គការស្ពានសន្តិភាព អង្គការជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជា បណ្តាញព្រៃព្រះរកា សហគមន៍ព្រៃឈើក្បាលខ្លា និងអង្គការ សហគមន៍មួយចំនួនទៀត។
ក្នុងញត្តិរបស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនិងសហគមន៍ ដាក់ជូនរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន លោក សាយ សំអាល់ បានលើកឡើងថា ពួកគេមានការព្រួយបារម្ភជាខ្លាំងចំពោះការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ សហគមន៍មូលដ្ឋាន សមាគម អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងការរកឃើញជាបន្តបន្ទាប់នូវបទល្មើសធនធានធម្មជាតិ ក៏ដូចជា ការកាប់រានទន្ទ្រានយកដីព្រៃនៅក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ ក្នុងរយៈពេល ៣ឆ្នាំកន្លងមកនេះ។
ញត្តិដដែលបន្តថា រយៈពេល ២ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ ស្ថានភាពគម្របព្រៃឈើនៅកម្ពុជា បានបន្តធ្លាក់ចុះយ៉ាងរហ័សពីចំនួន ៦១,១៥ភាគរយ នៅឆ្នាំ២០០២ មកត្រឹម ៤៦,៨៦ភាគរយ គិតត្រឹមឆ្នាំ២០១៨។
ញត្តិដដែលបន្តទៀតថា ស្របពេលដែលគម្របព្រៃឈើនៅកម្ពុជា នៅតែបន្តរកឃើញពីការបាត់បង់ និងការលួចបំផ្លាញនេះ ក្រុមសង្គមស៊ីវិលនិងសហគមន៍ ក៏នៅតែអង្កេតឃើញមានការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពចំពោះការចូលរួមក្នុងការការពារព្រៃឈើ និងធនធានធម្មជាតិដោយស្ម័គ្រចិត្ត ដូចជា សកម្មភាពល្បាតព្រៃរបស់បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃព្រះរកា ក្រុមសកម្មជនព្រៃឈើ សមាគម និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងសហគមន៍ទាំងនោះ បានស្នើរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន អនុវត្តការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនដូចមានចែងក្នុងកម្មវិធីព្រៃឈើជាតិ ដែលបានដាក់ឱ្យអនុវត្តពីឆ្នាំ២០១០ ដល់ឆ្នាំ២០២៩ និងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ក្រសួងក្នុងសន្និសីទក្របខណ្ឌអង្គការសហប្រជាជាតិ នៅទីក្រុងប៉ារីស ដែលសន្យាថែរក្សាគម្របព្រៃឈើឱ្យបាន៦០ភាគរយត្រឹមឆ្នាំ២០៣០។
ពួកគេក៏បានស្នើឱ្យយកចិត្តទុកដាក់ទប់ស្កាត់បទល្មើសធនធានធម្មជាតិ ផ្តន្ទាទោសដល់អ្នកទិញ-លក់ឈើខុសច្បាប់ ព្រមទាំងស៊ើបអង្កេតរកអ្នកពាក់ព័ន្ធ និងអនុវត្តច្បាប់ឱ្យខានតែបានចំពោះការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយគ្រប់ប្រភេទ។ ត្រួតពិនិត្យតាមដានការអនុវត្តកិច្ចសន្យា និងអាជ្ញាប័ណ្ណរបស់ក្រុមហ៊ុនសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ក្នុងនោះត្រូវបើកទូលាយឱ្យអ្នកសារព័ត៌មាន អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ សមាគម អង្គការសង្គមស៊ីវិល សហគមន៍មូលដ្ឋាន និងសាធារណជន ចូលរួមតាមដាន និងអង្កេតដើម្បីធានានូវតម្លាភាព។
ក្រៅពីនោះ ពួកគេ ក៏ស្នើឱ្យបើកទូលាយនូវការអនុវត្តសិទ្ធិ និងករណីកិច្ចនានាចំពោះសហគមន៍មូលដ្ឋាន សហគមន៍ជនជាតិដើមភាពតិច សាធារណជន សមាគម និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ស្របតាមច្បាប់ស្តីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិ។
ប្រធានកម្មវិធីផ្នែកស្រាវជ្រាវ និងតស៊ូមតិនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា លោក ហេង គឹមហុង ប្រាប់វីអូឌីថា ការដាក់ញត្តិទៅកាន់ក្រសួងបរិស្ថាន ដែលធ្វើឡើងនៅថ្ងៃនេះ ក្នុងគោលបំណងស្នើឱ្យក្រសួងគោរពសិទ្ធិជនជាតិដើមភាគតិច សហគមន៍ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ក្នុងការចូលរួមការពារធនធានធម្មជាតិ ស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងច្បាប់ស្តីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិ។
បើសិនជារដ្ឋាភិបាលនៅតែបិទមិនឱ្យក្រុមសហគមន៍ និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល ចុះល្បាតព្រៃទៀត លោក ហេង គឹមហុង បារម្ភថា ព្រៃឈើនៅកម្ពុជានឹងវិនាស ដោយសារបច្ចុប្បន្នបទល្មើសព្រៃឈើនៅមិនទាន់មានការថយចុះនៅឡើយ។
បើតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការលើកលែងទោសអន្តរជាតិ (Amnesty International) ចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ បានបង្ហាញថា ក្នុងឆ្នាំ២០២១ ព្រៃឈើលើផ្ទៃដីកម្ពុជាជាង៦ ០០០ហិកតា បានរងនូវការកាប់បំផ្លាញ នៅតំបន់ការពារព្រៃឡង់ និងព្រៃព្រះរការ ដោយមានការទទួលសំណូក និងការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយរបស់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ។
កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១ ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា បានផ្ដាច់ជំនួយពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លើគម្រោង «ព្រៃឡង់បៃតង» ឆ្លើយតបនឹងវិធានការរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលបិទខ្ទប់សំឡេងនិងសកម្មភាពសកម្មជនការពារព្រៃឈើ មិនឱ្យចូលល្បាតបទល្មើសនៅតំបន់ព្រៃឡង់ ហើយព្រៃឈើក្នុងតំបន់ការពារមួយនេះ នៅបន្តរងការកាប់បំផ្លាញ។
កាលពីថ្ងៃទី១០ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង បានថ្លែងដោយរម្លឹកអំពីភាពសម្បូរហូរហៀរនៃព្រៃឈើនៅកម្ពុជាកាលពីអតីតកាល ខណៈបច្ចុប្បន្ន លោកថា ព្រៃឈើនៅសល់តិចតួចប៉ុណ្ណោះ ដោយរកតែព្រៃសម្រាប់បាំងថ្ងៃមិនបានផង៕
