កម្មករ-កម្មការិនីចំនួន៣នាក់ បម្រើការងារនៅរោងចក្រកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់មួយ ស្ថិតនៅឃុំបែកចាន ស្រុកអង្គស្នួល ខេត្តកណ្ដាល ត្រូវបានថៅកែបញ្ឈប់ពីការងារក្រោយបង្កើតសហជីពនៅក្នុងរោងចក្រ។
កម្មការិនីជាប្រធានផ្នែកវេចខ្ចប់ អ្នកស្រី ហ៊ុល សុឃីម ប្រាប់វីអូឌីនៅថ្ងៃពុធនេះថា អ្នកស្រី និងកម្មករ-កម្មការិនី២នាក់ទៀត គឺអ្នកស្រី ប្រាក់ តុលា និងលោក នី តុលា ត្រូវបានថៅកែរោងចក្រ «អេសវ៉ាយអេចជេ ហ្គាមិន» នៅភូមិស្វាយជ្រុំ ឃុំបែកចាន បញ្ឈប់ពីការងារជាបន្តបន្ទាប់ ដោយមិនបានប្រាប់ពីមូលហេតុច្បាស់លាស់ និងជូនដំណឹងត្រឹមត្រូវទៅតាមផ្លូវច្បាប់ឡើយ។
កម្មការិនីរូបនេះបន្តថា កាលពីអំឡុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ ពួកគាត់ទាំង៣នាក់នាំគ្នាចងក្រងបង្កើតសហជីពមួយឈ្មោះ «សហជីពឯករាជ្យ» នៅក្នុងរោងចក្រ អេសវ៉ាយអេចជេ ហ្គាមិន។ អ្នកស្រីថា ក្រោយពីពួកគាត់ចេញឈ្មោះបង្កើតសហជីព ខាងថៅកែមិនពេញចិត្ត និងបានបញ្ឈប់ពួកគាត់ជាបន្តបន្ទាប់។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «តាំងពីឈ្មោះរបស់ពួកខ្ញុំបញ្ឈប់ទៅដល់រោងចក្រ ខាងថ្នាក់ដឹកនាំរោងចក្រហ្នឹងគេមិនសូវរវីរវល់ មិនយកចិត្តទុកដាក់ជាមួយយើង គេប្រើពាក្យគំរោះគំរើយដាក់យើង គេមិនឱ្យតម្លៃយើងជាកម្មករនៅក្នុងរោងចក្រ ហើយសហជីពរបស់រោងចក្រ គេកាន់ជើងតែថៅកែចិន។ ពេលដែលពួកខ្ញុំឈរឈ្មោះបង្កើតសហជីពនៅហ្នឹង មុនដំបូងគេបញ្ឈប់២នាក់ ហើយកាលពីថ្ងៃអាទិត្យមុននេះ គេបញ្ឈប់ខ្ញុំ»។
កម្មការិនីម្នាក់ទៀត អ្នកស្រី ប្រាក់ តុលា ចាត់ទុកករណីថៅកែបញ្ឈប់ពួកគាត់ពីការងារនេះ ថាជាការរើសអើងសហជីព ខណៈរោងចក្រនេះកំពុងគាបសង្កត់ កេងប្រវ័ញ្ចកម្លាំងពលកម្ម និងធ្វើសកម្មភាពខុសច្បាប់ស្ដីពីការងារ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «គេរើសអើងសហជីព គេមិនចង់ឱ្យមានសហជីពឯករាជ្យចាំជួយដល់កម្មករដែលរងការជិះជាន់ពីក្រុមហ៊ុន គេរើសយកតែគ្នាគេ។ ចង់ឱ្យធ្វើតាមច្បាប់ គេមិនព្រមទេ។ ដោយសារតែខ្ញុំមើលឃើញការលំបាក និងការជិះជាន់មកលើកម្មករ និងរើសអើងមកលើខ្ញុំផង ទើបយើងបង្កើតសហជីព។ ខ្ញុំបានខិតខំធ្វើការថែមម៉ោង គោរពម៉ោង គោរពពេលវេលា តែគេបែរជាវាយប្រហារខ្ញុំថាខ្ញុំធ្វើការងារយឺតយ៉ាវ មិនគោរពពេលវេលា ធ្វើការមិនគ្រប់ចំនួនទៅវិញ»។
លោក ពិសិដ្ឋ ដែលកម្មករប្រាប់ថាជាប្រធានរដ្ឋបាលរោងចក្រ អេសវ៉ាយអេចជេ ហ្គាមិន សុំមិនឆ្លើយតបពាក់ព័ន្ធករណីនេះ។
កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២នេះ ក្រុមកម្មករបានដាក់បណ្ដឹងមួយទៅនាយកដ្ឋានវិវាទការងារនៃក្រសួងការងារ ដោយប្ដឹងថៅកែរោងចក្រ អេសវ៉ាយអេចជេ ហ្គាមិន ថាបញ្ឈប់ពួកគេពីការងារដោយខុសច្បាប់ ក្រោយពួកគេឈរឈ្មោះជាបេក្ខជនសហជីពឯករាជ្យនៅក្នុងរោងចក្រមួយនេះ។
ក្នុងបណ្ដឹងក្រុមកម្មករបានស្នើដល់មន្ត្រីក្រសួងការងារជួយដោះស្រាយ ដោយធ្វើយ៉ាងណាឱ្យថៅកែទទួលយកពួកគេចូលធ្វើការងារវិញ និងបើកប្រាក់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗជូនពួកគេ។
ប្រធានការិយាល័យវិវាទការងារទី៣ នៃក្រសួងការងារ និងបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ លោក ជា ស៊ាងហុង មានប្រសាសន៍ថា លោកមិនទាន់ទទួលបានបណ្ដឹងរបស់កម្មករនៅឡើយទេ ដោយរង់ចាំសួរមន្ត្រីសិន។
លោកថា៖ «ដោយសារឥលូវខ្ញុំកំពុងជាប់ប្រជុំ ចាំសួរទៅក្រុមការងារខ្ញុំសិន។ ប្រសិនបើពួកខ្ញុំទទួលបានបណ្ដឹង នឹងចុះដោះស្រាយតាមនីតិវិធីហើយ»។
ប្រធានសហព័ន្ធសហជីពឯករាជ្យ លោក រី សិទ្ធីណែត មានប្រសាសន៍ថា ថ្នាក់ដឹកនាំរោងចក្រ អេសវ៉ាយអេចជេ ហ្គាមិន បានមើលងាយកម្មករ បញ្ឈប់កម្មករដោយអត់មានមូលហេតុច្បាស់លាស់ និងខុសច្បាប់។
លោកបន្ថែមថា៖ «រោងចក្រហ្នឹង គាត់មើលងាយកម្មករ ហើយគាត់បានបញ្ឈប់កម្មករដោយអត់មានហេតុផលច្បាស់លាស់អ្វីទាំងអស់។ តាមពិតសកម្មភាពហ្នឹងជាការរើសអើងសហជីព។ ហើយនៅក្នុងរោងចក្រហ្នឹង គេបាននិយាយហើយថា គេមានលុយ គេមិនមានសហជីពដែលឯករាជ្យ ហើយការពារផលប្រយោជន៍របស់កម្មករនៅក្នុងរោងចក្រហ្នឹងទេ។ ហើយជាទូទៅ កម្មករនៅរោងចក្រហ្នឹងត្រូវបានថៅកែបង្ខំឱ្យធ្វើការថែមម៉ោងរហូតម៉ោង៨ ឬ១០យប់ក៏មានដែរ»។
កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ សម្ព័ន្ធសហជីពប្រជាធិបតេយ្យកម្មករកាត់ដេរកម្ពុជា (CCAWDU) បានឱ្យដឹងថា មានរោងចក្រចំនួន២៣ទីតាំង ដែលមានកម្មករសរុប១ ៤០៨នាក់ បានរងគ្រោះដោយការបញ្ឈប់ពីការងារ បន្ទាប់ពួកគេប្រើប្រាស់សិទ្ធិក្នុងការបង្កើតសហជីពក្នុងសហគ្រាស និងគ្រឹះស្ថានដែលពួកគេកំពុងធ្វើការ ខណៈរោងចក្រខ្លះទៀតត្រូវបានបិទទ្វារ ដោយសារថៅកែមិនបានទូទាត់ប្រាក់ជូនកម្មករតាមច្បាប់ស្តីពីការងារ។ មួយទៀតនោះ សំណុំរឿងមួយចំនួនដែលក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្ដាលបានដោះស្រាយ និងសម្រេចឱ្យកម្មករឈ្នះហើយ គឺមិនត្រូវបានថៅកែ ឬនិយោជកអនុវត្តតាមសេចក្ដីបង្គាប់របស់ក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្ដាលឡើយ ដែលករណីនេះ សហជីពចាត់ទុកថា ជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ និងជាការកេងប្រវ័ញ្ចកម្លាំងពលកម្មកម្មករ ដែលត្រូវបានហាមឃាត់ដោយច្បាប់ផងនោះ៕
