សង្គមស៊ីវិលដែលឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោតមួយចំនួន លើកឡើងថា ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ អាណត្តិទី៥នេះ មានភាពស្ងប់ស្ងាត់ និងគ្មានអំពើហិង្សានោះទេ បើទោះបីជាភាពមិនប្រក្រតីមួយចំនួននៅតែបន្តកើតមាន។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការនិកហ្វិច លោក សំ គន្ធាមី មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី០៦ ខែមិថុនានេះថា ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់អាណត្តិទី៥នេះ មានភាពស្ងប់ស្ងាត់ គ្មានអំពើហិង្សា និងមិនមានអ្នកប្ដឹងរឿងបាត់ឈ្មោះ ជាដើម។ តែយ៉ាងណា លោកកត់សម្គាល់ឃើញថា ក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោតនោះក៏មានភាពមិនប្រក្រតីមួយចំនួនដែរ ដោយសារតែពេលរាប់សន្លឹកឆ្នោត មានការិយាល័យខ្លះបានបិទទ្វារនិងបង្អួច ដោយមិនអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកបោះឆ្នោតបានតាមដានពីដំណើរការរាប់សន្លឹកឆ្នោតនោះទេ។
លោក សំ គន្ធាមី មានប្រសាសន៍ថា៖ «នីតិវិធីរាប់សន្លឹកឆ្នោត គេឱ្យបើកបង្អួចតើ! គ្រាន់តែគេមិនឱ្យប្រជាពលរដ្ឋចូលក្នុងបរិវេណការិយាល័យ ប៉ុន្តែអាចបើកបង្អួចឱ្យគេស្ដាប់ គេមើលឃើញតើ! គេអត់ឱ្យបិទជិតឈឹងទេ អត់ត្រូវនីតិវិធីទេ»។
លោកកត់សម្គាល់ទៀតថា ការបោះឆ្នោតអាណត្តិនេះ ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនមិនបានទៅបោះឆ្នោតនោះទេ ដោយសារតែពួកគាត់មិនមានអត្តសញ្ញាណបណ្ណ ឬយកអត្តសញ្ញាណបណ្ណទៅបញ្ចាំ និងពលរដ្ឋខ្លះទៀតមិនសូវយល់ដឹងពីច្បាប់ មិនបានទៅសុំលិខិតបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណសម្រាប់បម្រើឱ្យការបោះឆ្នោត ជាដើម ។
ចំណែកមន្ដ្រីជាន់ខ្ពស់នៃកម្មវិធីផ្នែកអង្កេតរបស់អង្គការខុមហ្វ្រែល លោក កន សាវាង្ស មានប្រសាសន៍ថា នៅអំឡុងពេលបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ និងពេលរាប់សន្លឹកឆ្នោត មានភាពមិនប្រក្រតីមួយចំនួន ដោយសារតែអាជ្ញាធរខ្លះស្លៀកពាក់ស៊ីវិលមានវត្តមាននៅក្នុងការិយាល័យ និងក្នុងបរិវេណការិយាល័យបោះឆ្នោត ចាំឃ្លាំមើល និងកត់ឈ្មោះអ្នកមកបោះឆ្នោត ជាដើម។
លោកចាត់ទុកទង្វើរបស់អាជ្ញាធរដែលស្លៀកពាក់ស៊ីវិលទាំងនោះថា ជាសារគំរាមកំហែងដល់អ្នកទៅបោះឆ្នោត និងរំលោភច្បាប់។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «គេសម្គាល់ឃើញថា ជាអាជ្ញាធរ ជាមេក្រុម ជាអនុភូមិ មេភូមិ ឬជាមន្ត្រីប៉ូលិសប៉ុស្តិ៍ ជួនកាលគាត់ស្លៀកពាក់ស៊ីវិល អ្នកខ្លះស្លៀកពាក់ជានគរបាល វាមិនច្រើនទេ មាននៅតាមតំបន់មួយចំនួន ប៉ុន្តែរឿង [អាជ្ញាធរស្លៀកពាក់] ស៊ីវិលនេះច្រើន ពីព្រោះនៅក្នុងច្បាប់ ក្នុងនីតិវិធី គេហាមអ្នកដែលមិនមានភារកិច្ចចូលក្នុងបរិវេណការិយាល័យ។ ជាទូទៅ យើងឃើញមានការចេញចូល ដល់ពេលដំណាក់កាលនៃការរាប់ គឺត្រូវដេញចេញពីហ្នឹងវិញ នេះជាចំណុចដែលយើងមើលឃើញជាទូទៅ»។
កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ ដែលបានដាក់អ្នកសង្កេតការណ៍ឃ្លាំមើលការបោះឆ្នោត ក៏បានបង្ហាញពីការរកឃើញភាពមិនប្រក្រតីមួយចំនួននៅថ្ងៃបោះឆ្នោតនេះដែរ ក្នុងនោះមានដូចជា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាននៅមណ្ឌលបោះឆ្នោតមួយចំនួនក្នុងខេត្ត-រាជធានីចំនួន១៦ បានអង្គុយចាំនៅក្នុងឬក្រៅទីតាំងបោះឆ្នោត ដើម្បីកត់ឈ្មោះឬចំនួនពលរដ្ឋដែលបានទៅបោះឆ្នោត និងតម្រូវឱ្យពលរដ្ឋប្រាប់ឈ្មោះពួកគាត់ក្រោយពីការបោះឆ្នោតជាដើម ខណៈអង្គការនេះចាត់ទុកសកម្មភាពទាំងនេះ ថាជាការបំភិតបំភ័យពលរដ្ឋម្ចាស់ឆ្នោត។
តែយ៉ាងណា អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) លោក ហង្ស ពុទ្ធា មានប្រសាសន៍ថា ក្នុងច្បាប់ស្ដីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ មិនបានចែងថា អាជ្ញាធរដែលស្លៀកពាក់ស៊ីវិល ទៅអង្គុយ ឬឈរចាំកត់ត្រាឈ្មោះនៅក្រៅបរិវេណការិយាល័យបោះឆ្នោតនោះ ជារឿងខុសច្បាប់នោះទេ។
លោកថា៖ «អាជ្ញាធរគាត់មានតួនាទីក្នុងការចាត់ចែង ឬគោរពអញ្ជើញប្រជាពលរដ្ឋ ព្រោះពួកគាត់ចង់ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋចេញទៅបោះឆ្នោតឱ្យបានច្រើន […] មិនមែនជាការធ្វើឱ្យពលរដ្ឋមានការភ័យខ្លាចទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ ការលើកឡើងខ្លះ គ្រាន់តែជាការលើកឡើងដោយសម្អាងដោយការគិតផ្ទាល់ខ្លួន»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ហើយ គ.ជ.ប លើកទឹកចិត្ត បើសិនជាមានការគំរាមកំហែង សុំដាក់ពាក្យប្ដឹងមក គ.ជ.ប ! ទោះបីជាបោះឆ្នោតហើយក៏ដោយ ក៏ គ.ជ.ប នៅតែបន្តដោះស្រាយពាក្យបណ្ដឹង»។
នៅថ្ងៃចន្ទនេះដែរ ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍អន្តរជាតិឯករាជ្យដែលបានចូលរួមសង្កេតការណ៍ពីដំណើរការបោះឆ្នោតនេះដែរ បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយ ដោយវាយតម្លៃថា ការបោះឆ្នោតនេះបានប្រព្រឹត្តទៅក្នុងបរិយាកាសស្ងប់ស្ងាត់ តម្លាភាព ភាពសេរី និងប្រកបដោយសមធម៌ ទៅតាមក្បួនច្បាប់អន្តរជាតិ។
ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់ អាណត្តិទី៥នេះ មានគណបក្សនយោបាយចំនួន១៧បានចូលរួមប្រកួតប្រជែង ដោយបានដាក់បេក្ខជនក្រុមប្រឹក្សាឃុំ/សង្កាត់សរុប ៨៦ ០៩២នាក់ (ស្ត្រី ២៧ ៨១៣នាក់)។
ក្រោយពីបញ្ចប់ដំណើរការបោះឆ្នោតកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) លោក ប្រាជ្ញ ចន្ទ ក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា ដំណើរការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ កាលពីថ្ងៃទី០៥ ខែមិថុនា ម្សិលមិញ បានប្រព្រឹត្តទៅដោយជោគជ័យ ក្នុងបរិយាកាសស្ងប់ស្ងាត់ មានសន្តិសុខ សុវត្ថិភាព និងសណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ ដោយគ្មានអំពើហិង្សា និងការគំរាមកំហែងនោះទេ។
បើតាមលោក ប្រាជ្ញ ចន្ទ ពលរដ្ឋជាង ៧លាននាក់ ឬស្មើនឹង៧៧,៩១ភាគរយ ក្នុងចំណោមអ្នកមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីជាង ៩លាន២សែននាក់ បានទៅបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ ខណៈលទ្ធផលបោះឆ្នោតផ្លូវការ គ.ជ.ប គ្រោងប្រកាសនៅថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនានេះ៕
