ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា កំពុងសហការជាមួយសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីចាត់វិធានការច្បាប់ចំពោះអ្នកដែលបានផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន និងផ្ដល់កម្ចីដោយខុសច្បាប់។
កាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបានចេញសេចក្ដីជូនដំណឹងមួយដោយលើកឡើងថា បច្ចុប្បន្ននេះមានជនខិលខូចមួយចំនួនបានផ្សព្វផ្សាយដោយបើកចំហ និងការផ្តល់ឥណទានដល់ប្រជាពលរដ្ឋតាមរូបភាពផ្សេងៗជាច្រើន ដូចជា តាមប្រព័ន្ធអនឡាញ បណ្ដាញសង្គម ការផ្សព្វផ្សាយតាមខិត្តបណ្ណ និងការបិទផ្សាយតាមទីកន្លែងសាធារណៈ ជាដើម។
ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាបន្តថា ការផ្តល់ឥណទានដោយក្រុមហ៊ុនឬបុគ្គលទាំងនោះ គឺគ្មានអាជ្ញាបណ្ណ និងជាសកម្មភាពល្មើសច្បាប់ ជាពិសេសច្បាប់ស្ដីពីគ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ។
ធនាគារជាតិឱ្យដឹងថា គ្រឹះស្ថានធនាគារ និងហិរញ្ញវត្ថុ ដែលទទួលបានអាជ្ញាបណ្ណធ្វើអាជីវកម្មពីធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា រួមមាន ធនាគារពាណិជ្ជ ធនាគារឯកទេស គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុទទួលប្រាក់បញ្ញើ គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ក្រុមហ៊ុនភតិសន្យាហិរញ្ញវត្ថុ និងគ្រឹះស្ថានឥណទានជនបទ ហើយគ្រឹះស្ថានទាំងនេះជាគ្រឹះស្ថានស្របច្បាប់និងផ្លូវការ ដែលផ្ដល់ឥណទាន ឬសេវាផ្សេងៗដល់ក្រុមហ៊ុន សហគ្រាស និងឯកជនបាន។
ធនាគារជាតិបន្តថា គ្រឹះស្ថានទាំងនេះគឺស្ថិតនៅក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ហើយអតិថិជនរបស់គ្រឹះស្ថានទាំងនោះក៏ត្រូវបានការពារដោយច្បាប់ផងដែរ។
ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា បានថ្កោលទោសចំពោះការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន និងការផ្តល់ឥណទានក្រៅផ្លូវការដោយខុសច្បាប់គ្រប់រូបភាព ហើយបានអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋឱ្យមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ ដើម្បីចៀសវាងការចាញ់បោកតាមរូបភាពណាមួយ ឬផលលំបាកផ្សេងៗពីការទទួលបានសេវាផ្តល់ឥណទានក្រៅផ្លូវការនេះ។ ធនាគារជាតិ បានលើកទឹកចិត្តឱ្យប្រជាពលរដ្ឋប្រើប្រាស់តែសេវារបស់គ្រឹះស្ថានណាដែលផ្លូវការប៉ុណ្ណោះ។
ធនាគារជាតិ៖ «ទន្ទឹមនេះ ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាកំពុងសហការជាមួយអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចដែលពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់ចំពោះក្រុមហ៊ុន ឬបុគ្គលដែលធ្វើសកម្មភាពល្មើសច្បាប់នានាតាមនីតិវិធីច្បាប់ជាធរមាន»។
ប្រធាននាយកដ្ឋានទំនាក់ទំនង និងជាអ្នកនាំពាក្យសមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា លោក កាំង តុងងី មានប្រសាសន៍ថា ការផ្តល់កម្ចីក្រៅប្រព័ន្ធនេះ វាបានបង្កផលប៉ះពាល់ច្រើនទៅដល់សមាជិកមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា ឬគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុផ្លូវការ និងប៉ះពាល់ប្រជាពលរដ្ឋធ្ងន់ធ្ងរ។
លោក កាំង តុងងី បន្តថា កម្ចីមិនផ្លូវការឬខុសច្បាប់ គឺមានការប្រាក់ខ្ពស់ ហើយនៅពេលដែលអតិថិជនគ្មានលទ្ធភាពបង់សង គឺពួកគេតែងតែរងការគំរាមកំហែង និងការរឹបអូសទ្រព្យសម្បត្តិ ហើយករណីទាំងនេះបានកើតឡើងច្រើន។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបានអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋឱ្យឈប់ប្រើប្រាស់សេវាកម្ចីប្រាក់មិនផ្លូវការនេះ និងងាកមកប្រើប្រាស់កម្ចីផ្លូវការឬស្របច្បាប់ ដែលមានស្ថាប័ន និងអាជ្ញាបណ្ណត្រឹមត្រូវពីធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាវិញ ដើម្បីចៀសវាងជួបញ្ហាផ្សេងៗ និងប្រើប្រាស់កម្ចីនោះត្រឹមត្រូវតាមគោលបំណងជាក់លាក់។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងដឹងហើយថា កម្ចីទាំងអស់ហ្នឹង គាត់មិនមានច្បាប់ទម្លាប់ត្រឹមត្រូវទេ ហើយគាត់ផ្តល់អត្រាការប្រាក់ខ្ពស់ហួសហេតុ ហើយគាត់មិនមានយន្តការវាយតម្លៃពីសមត្ថភាពសងរបស់អតិថិជន ថាអតិថិជនយកទៅធ្វើអី! ហើយនៅពេលអតិថិជនមានបញ្ហា មិនអាចបង់សង គឺមានការបង្ខិតបង្ខំ ការគំរាមកំហែង មានការបរិហារជាដើម ដូចជាបង្ហោះតាមហ្វេសប៊ុកបញ្ហាជាសាធារណៈ។ ដូចថ្មីៗនេះ គាត់ទារបុគ្គលហ្នឹងមិនបាន គាត់ទៅទារដល់បងប្អូនមិត្តភក្តិ បង្ហោះតាមបណ្តាញសង្គម បង្កភាពស្មុគស្មាញមែនទែនដល់សង្គមហ្នឹង។ អ៊ីចឹងរឿងនេះ វាជារឿងដែលយើងទាំងអស់គ្នាចូលរួមទប់ស្កាត់»។
នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅ នៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា បញ្ហាកម្ចីខុសច្បាប់នេះបន្តកើតមាន គឺដោយសារពុំមានចំណាត់ការ និងកង្វះការអនុវត្តច្បាប់របស់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ។ លោកថា ប្រសិនបើបញ្ហាកម្ចីតាមអនឡាញដោយខុសច្បាប់នៅតែបន្តកើតឡើងនោះ គឺប្រជាពលរដ្ឋអាចនឹងបន្តរងគ្រោះបន្តទៀត។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះបានជំរុញទៅអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធត្រូវចាត់វិធានការច្បាប់ឱ្យបានតឹងរ៉ឹង ចំពោះការផ្ដល់កម្ចីតាមអនឡាញឬកម្ចីដោយខុសច្បាប់នោះ។
លោកបន្ថែមថា៖ «អ៊ីចឹងហើយបានជាយើងជាអង្គការសង្គមស៊ីវិល យើងទាមទារឱ្យជួយទប់ស្កាត់នូវកម្ចីអនឡាញដោយខុសច្បាប់ហ្នឹង។ មួយទៀត កម្ចីអនឡាញហ្នឹង បើជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយបទល្មើស សុំសមត្ថកិច្ចត្រូវចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់ ព្រោះកម្ចីតាមអនឡាញខ្លះបានតម្រូវឱ្យអ្នកខ្ចីគាត់ថតរូបអាក្រាតកាយ ទុកគំរាមផុសតាមបណ្តាញសង្គមនូវរូបភាពទាំងអស់ហ្នឹង បើសិនជាគាត់មិនសង និងមួយទៀតការផុសជេរប្រមាថ ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់កិត្តិយសអ្នកខ្ចី ក៏ត្រូវចាត់វិធានការតាមផ្លូវច្បាប់ដែរ»។
កាលពីថ្ងៃទី១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ អង្គការលីកាដូ បានបង្ហាញរបាយការណ៍មួយដោយរកឃើញថា ការផ្ដល់ប្រាក់កម្ចីមិនផ្លូវការកំពុងដាក់គោលដៅលើស្រ្តីខ្មែរ នៅលើបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក និងតេឡេក្រាម ហើយការប្រើប្រាស់កម្ចីអនឡាញនេះអាចទាញស្ដ្រីទាំងនោះឱ្យធ្លាក់ក្នុងបំណុលវ័ណ្ឌក និងការជំរិតទារប្រាក់ តាមរយៈការប្រើប្រាស់រូបភាពនិងវីដេអូអាក្រាតរបស់ជនរងគ្រោះ។
អង្គការលីកាដូឱ្យដឹងថា កាលពីឆ្នាំ២០២១ អង្គការនេះបានផ្ដល់សេវាមួយចំនួនដល់ស្ត្រី ៣នាក់ ដែលរងការបៀតបៀនដោយអ្នកផ្ដល់កម្ចីមិនផ្លូវការ ក្នុងនោះស្ត្រីម្នាក់ៗជួបប្រទះរឿងរ៉ាវស្រដៀងៗគ្នា។
បើតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ កាលពីឆ្នាំមុន ក៏បានស្នើទៅក្រុមហ៊ុនហ្វេសប៊ុក និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ត្រូវចាត់វិធានការ ដើម្បីបញ្ឈប់ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅលើប្រព័ន្ធអនឡាញ។ ជាមួយគ្នានេះ លីកាដូ ក៏បានស្នើទៅនាយកដ្ឋានប្រឆាំងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យានៃក្រសួងមហាផ្ទៃ ត្រូវស៊ើបអង្កេតឱ្យបានហ្មត់ចត់ និងឆាប់រហ័ស ដើម្បីធានាយុត្តិធម៌ដល់ជនរងគ្រោះ ស្របតាមច្បាប់ជាធរមាន៕
