សកម្មជនបរិស្ថាន៣រូប ទាមទារទៅសាលាឧទ្ធរណ៍ទម្លាក់បទចោទប្រកាន់ ដោយថា អ្វីដែលពួកគេបានធ្វើកន្លងទៅ ជាការចូលរួមការពារបរិស្ថាន និងមិនបានធ្វើអ្វីខុសដូចដែលសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញចោទប្រកាន់នោះទេ។
យុវជនមាតាធម្មជាតិទាំង៣នាក់នោះ រួមមាន លោក ថុន រដ្ឋា កញ្ញា ឡុង គន្ធា និងកញ្ញា ភួន កែវរស្មី ត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ និងក្រោយមក តុលាការនៃសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ សម្រេចផ្តន្ទាទោសក្នុងខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១ ដាក់ពន្ធនាគារចន្លោះពី១៨ខែ ទៅ២០ខែ ពីបទ «ញុះញង់» ក្រោយពីពួកគេបង្ហោះសារពីគម្រោងស្លៀកសពាក់ស ដើរពីវត្តភ្នំទៅផ្ទះនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដើម្បីសុំបញ្ឈប់ការលុប«បឹងកប់ស្រូវ» ឬ «បឹងតាមោក»។ ករណីនេះបានធ្វើឱ្យពួកគេប្ដឹងជំទាស់ទៅសាលាឧទ្ធរណ៍ ដើម្បីស្វែងរកយុត្តិធម៌។
មេធាវីការពារក្ដីឱ្យយុវជនទាំង៣នាក់នោះ គឺលោក សំ ចំរើន មានប្រសាសន៍ថា នៅក្នុងសាលាឧទ្ធរណ៍ នៅថ្ងៃអង្គារនេះ កូនក្ដីរបស់លោកបានស្នើតុលាការទម្លាក់បទចោទប្រកាន់របស់សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ដោយថា អ្វីដែលពួកគេបានធ្វើកន្លងទៅជាការចូលរួមការពារបរិស្ថាន និងមិនមានចេតនាញុះញង់បង្កភាពវឹកវរក្នុងសង្គម ដូចការចោទប្រកាន់ទេ។
លោកថា៖ «គាត់សុំឱ្យតែរួចផុតពីបទចោទ គាត់ថាគាត់គ្មានចេតនាអីទៅញុះញង់ដូចបទចោទប្រកាន់ទេ»។
បើតាមមេធាវីរូបនេះ សាលដីកាលើបណ្ដឹងជំទាស់នេះ ត្រូវបានប្រធានក្រុមប្រឹក្សាក្នុងអង្គជំនុំជម្រះលើកពេលទៅប្រកាសនៅថ្ងៃទី៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១។
យ៉ាងណា អំឡុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ក៏បានសម្រេចបន្ថែមបទចោទទៅលើយុវជនទាំង៣រូបនេះបន្ថែមមួយករណីទៀតគឺ «បទរួមគំនិតក្បត់»។
បញ្ហានេះ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលបានធ្វើយុទ្ធនាការលើបណ្ដាញសង្គមអស់រយៈពេល១០សប្ដាហ៍មកហើយ ជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលពិចារណាដោះលែងសកម្មជនបរិស្ថាន៦រូប និងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សមួយចំនួនទៀតឱ្យមានសេរីភាពវិញ។
ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សទាំងនោះគូសបញ្ជាក់ថា នៅមុនពេលចាប់ខ្លួន យុវជនការពារបរិស្ថានទាំង៦រូបតែងលើកឡើងពីបញ្ហាបរិស្ថាន ជាពិសេសការស្នើសុំឱ្យបញ្ឈប់ការលុបបឹងតាមោក ដែលជាបឹងធំចុងក្រោយក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។ ពួកគេយល់ថា ការស្នើសុំរបស់អ្នកទាំងនោះមិនត្រូវបានអាជ្ញាធររដ្ឋយកចិត្តទុកដាក់នោះទេ ផ្ទុយទៅវិញ អ្នកទាំងនោះត្រូវបានចោទប្រកាន់ ចាប់ខ្លួន និងឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារដោយមិនត្រឹមត្រូវទៅវិញ៕