ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា បានត្រាស់បង្គាប់ផ្តល់សញ្ជាតិខ្មែរ ដល់សកម្មជនការពារព្រៃឈើ លោក ដាវិស បេន និងសមាជិកគ្រួសាររបស់លោក ដែលជាជនជាតិអាមេរិក ក្រោយមានការស្នើសុំពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។
ក្នុងព្រះរាជក្រឹត្យមួយចុះថ្ងៃទី២៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ ដែលវីអូឌីទើបទទួលបាននៅថ្ងៃចន្ទនេះ ឱ្យដឹងថា ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រកម្ពុជា បានត្រាស់បង្គាប់ផ្តល់សញ្ជាតិខ្មែរដល់ លោក ដាវិស បេន យ៉ូសែប(DAVIS BENJAMIN JOSEPH) ជាជនជាតិអាមេរិក និងសមាជិកគ្រួសាររបស់លោក សរុបចំនួន៤នាក់ ដែលកំពុងធ្វើសកម្មភាពការពារព្រៃឈើនៅក្នុងខេត្តព្រះវិហារ នាពេលបច្ចុប្បន្ន។
បើតាមព្រះរាជក្រឹត្យដដែល ជនបទេស និងជាសកម្មជនការពារព្រៃឈើដែលត្រូវទទួលបានសញ្ជាតិខ្មែរនោះ រួមមាន លោក ដាវិស បេន យ៉ូសែប (DAVIS BENJAMIN JOSEPH) ជនជាតិអាមេរិក សញ្ជាតិអាមេរិក ត្រូវជាប្តី និងអ្នកស្រី ដាវិស សារិន ប៉ាទ្រីសា (LWIN SHARYN PATRICIA) ជនជាតិអូស្ត្រាលី សញ្ជាតិអូស្ត្រាលីជាប្រពន្ធ ខណៈកុមារី ដាលិស អាម៉ាលី ការីស (DAVIS AMELIE CHARIS) និងកុមារី ដាវិស ចារ៉ា កាមីល (DAVIS JARRAH CAMILLE) ជនជាតិអូស្ត្រាលី សញ្ជាតិអូស្ត្រាលី ត្រូវជាកូនៗ។
មន្ត្រីខុទ្ទកាល័យព្រះបរមរាជវាំង លោក អ៊ុំ ដារាវុធ បញ្ជាក់បន្ថែមថា ព្រះមហាក្សត្រសម្រេចផ្តល់សញ្ជាតិខ្មែរដល់គ្រួសារលោក ដាវិស បេន ក្រោយពីមានការស្នើសុំពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។
លោកថា៖ «ព្រះមហាក្សត្រលោកតែងតាំង ឬសម្រេចផ្តល់សញ្ជាតិទៅបុគ្គលណា គឺមិនមែនគ្មានការយល់ព្រមពីរដ្ឋាភិបាលទេ អីចឹងបើព្រះករុណា ចេញព្រះរាជក្រឹត្យ មានន័យថា មានការស្នើសុំពីក្រោមហើយ»។
ប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន មានប្រសាសន៍ថា ការស្នើឱ្យមានការផ្តល់សញ្ជាតិខ្មែរដល់គ្រួសារជនជាតិអាមេរិករូបនេះ គឺដោយសារគ្រួសារជនបទេសមួយនេះបានលះបង់ និងចំណាយថវិកាផ្ទាល់ខ្លួនជាច្រើន ដើម្បីការពារព្រៃឈើនៅកម្ពុជា។
លោកបន្ថែមថា៖ «ព្រោះគាត់ស្មោះស្ម័គ្រក្នុងការជួយអភិរក្សព្រៃឈើរបស់យើង រហូតគាត់ធ្លាក់ខ្លួនក្រមែនទែន អីចឹងគាត់មានគុណវឌ្ឍន៍សមនឹងទទួលបានសញ្ជាតិខ្មែរនេះហើយ ពីព្រោះគាត់បានលះបង់ច្រើនណាស់សម្រាប់ប្រយោជន៍ខ្មែរ»។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលរូបនេះបន្ថែមថា លោក បេន និងភរិយារបស់គាត់ បានចូលរួមការពារ និងអភិរក្សព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃ ជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជារយៈពេលជាង ២០ឆ្នាំហើយ រហូតបានបង្កើតជាតំបន់អភិរក្សសត្វ និងព្រៃឈើនៅភ្នំត្នោត-ភ្នំពក ក្នុងខេត្តព្រះវិហារ។
លោក ដាវិស បេន យ៉ូសែប ប្រាប់វីអូឌីនៅថ្ងៃចន្ទនេះថា រូបលោកក៏ដូចជាក្រុមគ្រួសារ មានក្តីរីករាយជាខ្លាំង ដែលព្រះមហាក្សត្យត្រាស់បង្គាប់ឱ្យផ្តល់សញ្ជាតិខ្មែរដល់គ្រួសាររបស់លោក។ លោកបានប្តេជ្ញាថា នឹងបន្តសកម្មភាពការពារ និងអភិរក្សធនធានព្រៃឈើនៅកម្ពុជា រួមទាំងសត្វព្រៃឱ្យខ្លាំងក្លាថែមទៀត។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងអរ យើងដឹងគុណដល់រដ្ឋនិងប្រជាជនខ្មែរ ដែលជួយគាំទ្រនិងដោះស្រាយបញ្ហានេះឱ្យយើងបានសញ្ជាតិខ្មែរ។ ពេលយើងមានសញ្ជាតិ វាល្អសម្រាប់យើង ហើយយើងអរគុណមែនទែន។ យើងនៅតែរក្សាជំហរ និងប្តេជ្ញាចិត្តការពារព្រៃឈើបន្តទៅទៀត»។
លោក បេន ឱ្យដឹងទៀតថា លោកបានចូលមកកម្ពុជា និងធ្វើសកម្មភាព ដើម្បីការពារធនធានធម្មជាតិ និងសត្វព្រៃតាំងពីឆ្នាំ១៩៩២ ដែលគិតមកដល់ពេលនេះ មានរយៈពេលជិត៣០ឆ្នាំមកហើយ។
ប្រធានកម្មវិធីផ្នែកស្រាវជ្រាវ និងតស៊ូមតិនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា លោក ហេង គឹមហុង សាទរចំពោះការផ្តល់សញ្ជាតិខ្មែរដល់គ្រួសារជនបរទេសដែលបានលះបង់ ដើម្បីការពារព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃនៅកម្ពុជានេះ។
លោកក៏ចង់ឃើញជនជាតិបរទេសផ្សេងទៀត ដែលបានខិតខំការពារធនធានធម្មជាតិ និងការធ្វើសកម្មភាពផ្សេងទៀត ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍នៅកម្ពុជា ត្រូវបានលើកទឹកចិត្ត និងផ្តល់សញ្ជាតិសម្រាប់ពួកគេផងដែរ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ប្រសិនបើពួកគេបានចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងការការពារ លើកម្ពស់ផលប្រយោជន៍របស់កម្ពុជា គួរតែទទួលបានឱកាស ការលើកទឹកចិត្ត គួរតែទទួលបានការតបស្នងសងគុណវិញ ក្នុងនាមជាអ្នកពេញចិត្តក្នុងការការពារធនធានធម្មជាតិ ឬក៏សម្បត្តិរួមរបស់ខ្មែរ»។
ក្នុងវីដេអូឃ្លីបមួយដែលផ្សព្វផ្សាយតាមបណ្តាញសង្គម កាលពីឆ្នាំ២០១៩ លោក បេន និយាយថា មូលហេតុដែលរូបលោក និងគ្រួសារលះបង់ច្រើនដើម្បីបុព្វហេតុការពារ និងអភិរក្សធនធានព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំត្នោត-ភ្នំពកក្នុងខេត្តព្រះវិហារនោះ ដោយសារតែលោកស្រឡាញ់ព្រៃឈើ និងសត្វព្រៃទាំងនោះ។
លោកបន្តថា៖ «បច្ចុប្បន្ននេះ ខ្ញុំឃើញសត្វព្រៃ វាត្រូវបានហិនហោចដោយសារគេសម្លាប់ ហើយព្រៃឈើក៏បាត់បង់ច្រើនចាប់តាំងពីខ្ញុំមកកម្ពុជា ហើយខ្ញុំមានបំណងចង់ចាប់ដៃជាមួយអ្នកដែលស្រឡាញ់ធនធានធម្មជាតិ សត្វព្រៃ ដើម្បីសហការជាមួយពួកគេ ដើម្បីការពារព្រៃឈើ ដើម្បីអនាគតខ្មែរ ព្រោះបើវាអស់វាដាច់ពូជ វាមិនអាចបង្កើតឡើងវិញងាយទេ»។
យោងតាមច្បាប់ស្តីពីសញ្ជាតិ ឆ្នាំ១៩៩៦ ឱ្យដឹងថា ការទទួលបានសញ្ជាតិខ្មែរ អាចកើតឡើងនៅក្នុងករណី ៣ ធំៗ រួមមាន ការទទួលសញ្ជាតិខ្មែរពីកំណើត ការទទួលសញ្ជាតិខ្មែរតាមរយៈអាពាហ៍ពិពាហ៍ និងការទទួលសញ្ជាតិខ្មែរតាមរយៈការសុំចូលសញ្ជាតិ។
មាត្រា៧ នៃច្បាប់ដដែល ចែងថា ដើម្បីទទួលបានសញ្ជាតិខ្មែរ តាមសញ្ជាតូបនីយកម្ម ឬការស្នើសុំចូលសញ្ជាតិនេះ ជនបរទេសត្រូវបំពេញលក្ខខណ្ឌមួយចំនួន ដូចជា ត្រូវមានលិខិតបញ្ជាក់ថា ជននោះមានទីលំនៅនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយបានស្នាក់ស្របច្បាប់ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងតិច ៧ឆ្នាំ ហើយកំពុងបន្តមានទីលំនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា នៅក្នុងពេលដាក់ពាក្យសុំសញ្ជាតិ។ បន្ថែមពីនេះ ត្រូវចេះនិយាយភាសាខ្មែរ ចេះអក្សរខ្មែរ និងយល់ដឹងប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរខ្លះៗ ហើយបង្ហាញថា ខ្លួនអាចរស់នៅក្នុងសង្គមខ្មែរដោយសុខដុម ព្រមទាំងទទួលយកនូវទំនៀមទម្លាប់ និងប្រពៃណីល្អរបស់ខ្មែរ។
លើសពីនេះ ត្រូវមានលិខិតបញ្ជាក់ថា ជននោះមានគំនិតមាយាទ និងសីលធម៌ល្អ ដែលចេញដោយមេឃុំ ឬចៅសង្កាត់នៃទីលំនៅរបស់ខ្លួន និងត្រូវមានលិខិតថ្កោលទោស ដែលបញ្ជាក់ថា ពុំដែលមានទោសពីបទព្រហ្មទណ្ឌណាមួយ ព្រមទាំងត្រូវមានបញ្ញា និងកាយសម្បទាល្អ ដែលមិននាំឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ ឬជាបន្ទុកដល់ជាតិជាដើម៕
