អ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ បានលើកឡើងទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលអំពីស្ថានភាពនយោបាយនៅមុខការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជាមកដល់ ខណៈមានសេចក្ដីរាយការណ៍ថា ដំណើរឆ្ពោះទៅកាន់ការបោះឆ្នោតខាងមុខនេះ សិទ្ធិចូលរួមក្នុងជីវភាពនយោបាយរបស់គណបក្សនៅក្រៅរដ្ឋាភិបាលកំពុងរងការគំរាមកំហែង។
ការលើកឡើងនេះ ក្នុងជំនួបពិភាក្សាមួយតាមប្រព័ន្ធវីដេអូ កាលពីថ្ងៃអង្គារម្សិលមិញ រវាងអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា លោក វិទិត មុនតាប៊ន និងរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃកម្ពុជា លោក ស ខេង។
ក្រោយបញ្ចប់កិច្ចពិភាក្សា លោក ស ខេង បានបង្ហោះសារលើហ្វេសប៊ុករបស់លោក បង្ហាញពីការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលលើវិធានទប់ស្កាត់និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមផ្នែកនយោបាយផងដែរ។
ប៉ុន្តែការបញ្ចេញព័ត៌មាននេះ មិនបានបង្ហាញពីការចោទសួរណាមួយពីភាគីអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាទេ។
លោក ស ខេង បានលើកឡើងថា៖ «ជារឿយៗ ក្រសួងបានចេញសេចក្ដីណែនាំឱ្យអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ជួយសម្រួលការធ្វើសកម្មភាពរបស់គណបក្សនយោបាយទាំងនោះ»។
តែយ៉ាងណា លោកថា ក្រសួងមហាផ្ទៃ ស្វាគមន៍ក្នុងការទទួលយកព័ត៌មានពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាប្រឈមក្នុងការងារនេះដែលបានលើកឡើង។
VOD មិនអាចសុំការបញ្ជាក់បន្ថែមជុំវិញលទ្ធផលជំនួបនេះពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ បានទេ ដោយលោកអះអាងថា មិនបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំនោះ។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សភ្លើងទៀន លោក ថាច់ សេដ្ឋា មានប្រសាសន៍ថា រូបភាពនៃការគំរាមកំហែងសកម្មជនមិនថយចុះទេ រួមទាំងការចាប់ខ្លួនបេក្ខជនពីររូបនៅខេត្តពោធិ៍សាត់ផងដែរ បើទោះបីក្រសួងសាម៉ីមួយនេះធ្លាប់បានអំពាវនាវកុំឱ្យមានការរើសអើងនយោបាយ និងបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់គ្រប់គណបក្សនយោបាយដែលចុះបញ្ជីស្របច្បាប់យ៉ាងណាក្ដី។
លោកយល់ថា ការប្ដេជ្ញាចិត្តជាថ្មីទៀតរបស់មេដឹកនាំបក្សកាន់អំណាចនេះ នឹងគ្មានឥទ្ធិពលដល់ការទប់ស្កាត់ទេ បើគ្មានវិធានការច្បាប់លើអ្នកដែលបំពានសិទ្ធិនយោបាយនោះ។
លោកថា៖ «បើសិនមេភូមិណា មេឃុំណា ដែលមានការគំរាមកំហែងបែបនេះ គឺត្រូវតែមានវិធានការផ្លូវច្បាប់តែម្ដង អាចផ្ដន្ទាទោស ឬក៏ផាកពិន័យ ឬដកពីបេក្ខភាព [ដកតួនាទី]»។
អនុប្រធានបណ្ដោះអាសន្នគណបក្សកែទម្រង់កម្ពុជា លោក អ៊ូ ច័ន្ទរ័ត្ន មើលឃើញថា ការចង់លុបបំបាត់ការរើសអើងនយោបាយក្នុងប្រទេសមួយមិនអាចធ្វើទៅបានទេ ដរាបណាអាជ្ញាធរមិនយល់ពីប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ ហើយរដ្ឋគ្មានយន្តការទប់ស្កាត់អំពើពុករលួយខាងនយោបាយនោះ ។
លោកថា៖ «ប្រទេសណាក៏ដូចប្រទេសណាដែរ ឆ្លងកាត់អាហ្នឹង [ប្រព័ន្ធពុកលួយខាងនយោបាយ] បើ […] គឺមន្ត្រីនៅមូលដ្ឋានហ្នឹង បានតំណែងដោយសារគណបក្ស។ ដូច្នេះ អត់មានអីក្រៅពីប្រឹងប្រែងដើម្បីការពារគណបក្សទេ»។
អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត គ.ជ.ប លោក ហង្ស ពុទ្ធា ឱ្យដឹងនៅថ្ងៃនេះថា គិតត្រឹមថ្ងៃទី១៦ ខែមីនានេះ មានបណ្ដឹងតវ៉ាជិត២០០ករណី ពាក់ព័ន្ធនឹងការដកឈ្មោះចេញពីបញ្ជីបេក្ខភាពក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់។
លោកបញ្ជាក់ថា ករណីខ្លះពាក់ព័ន្ធបេក្ខជនសុំដកឈ្មោះវិញដោយខ្លួនឯង ខ្លះទៀតសាម៉ីខ្លួនមិនបានដឹងថាខ្លួនត្រូវបានគេបញ្ចូលជាបេក្ខភាពឈរឈ្មោះបោះឆ្នោតទេ ខ្លះមិនត្រូវលក្ខខណ្ឌ ដោយបេក្ខភាពមិនចេះអក្សរ និងករណីតិចតួច មន្ត្រីរារាំងបេក្ខភាពអ្នកចង់ឈរឈ្មោះជាក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់។
សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា មើលឃើញថា យន្តការលុបបំបាត់ការរើសអើងនិន្នាការនយោបាយ ដើម្បីពង្រឹងយន្តការប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា អាចធ្វើទៅរួច បើរដ្ឋាភិបាលមានឆន្ទៈពិតប្រាកដ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំគិតថា បើគណបក្សកាន់អំណាចមានឆន្ទៈពិតប្រាកដ ឆ្លើយតបទៅនឹងការលើកឡើងរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិ ធ្វើបានហើយ។ ក៏ប៉ុន្តែគ្រាន់តែថា ហើយពុំមានឆន្ទៈដោះស្រាយ ធ្វើអត់បានទេ […] មិនដែលថ្នាក់ក្រោមជាតិណាមានអំណាចជាងថ្នាក់ជាតិទេ បើយើងមើលពីយន្តការនៃការគ្រប់គ្រងអំណាចនោះ»។
លោកផ្ដល់ជាទស្សនៈថា ការជំរុញរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិគ្មានឥទ្ធិពលដល់ការការផ្លាស់ប្ដូររបត់នយោបាយនៅកម្ពុជាទេ បើការជំរុញនោះមិនភ្ជាប់លក្ខខណ្ឌដាក់សម្ពាធណាមួយនោះ៕
