គ្រួសាររបស់សកម្មជននយោបាយ អំពាវនាវទៅប្រទេសម្ចាស់ហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីសជួយសង្គ្រោះប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ខណៈសកម្មជនបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានតុលាការរំលាយជាង២០នាក់នៅតែបន្តជាប់ឃុំ។
អ្នកស្រី ព្រំ ចន្ថា ជាភរិយារបស់លោក កាក់ កុម្ភារ ដែលជាសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានតុលាការរំលាយ បានថ្លែងនាព្រឹកថ្ងៃ១១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២នេះ ថាដើមចមដែលនាំឱ្យគាត់និងក្រុមគ្រួសារសកម្មជនបក្សផ្សេងទៀតប្រមូលផ្ដុំគ្នាតាមដានញត្តិនៅស្ថានទូតម៉ាឡេស៊ីប្រចាំនៅកម្ពុជាជាថ្មីទៀតនេះ គឺដើម្បីស្នើសុំទៅស្ថានទូតនេះ និងស្ថានទូតមួយចំនួនទៀតដែលជាម្ចាស់ហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ជួយអន្តរាគមន៍ទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឱ្យសង្គ្រោះប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសមួយនេះជាបន្ទាន់ និងដោះលែងសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំងជាង២០នាក់ឱ្យមានសេរីភាពវិញនិងគ្មានលក្ខខណ្ឌ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «វារងអំពើអយុត្តិធម៌ខ្លាំងមែនទែន ដោយសារក្រុមគ្រួសារនាងខ្ញុំ និងគ្រួសារពួកគាត់ រងនូវអំពើអយុត្តិធម៌ដោយការចាប់ចង ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ យកទៅដាក់ពន្ធនាគារដោយអត់មានកំហុសសោះ។ ម្នាក់ៗសុទ្ធតែដាក់២ឆ្នាំមកហើយ អ៊ីចឹងខ្ញុំជាគ្រួសារ គឺខ្ញុំត្រូវដើររកស្ថានទូតដែលកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បីឱ្យគាត់ជួយអន្តរាគមន៍»។
ភរិយាអតីតជំទប់ទី១ ឃុំចន្ទ្រា ខេត្តស្វាយរៀង នៃអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវបានតុលាការរំលាយ អ្នកស្រី អ៊ុក ចន្ធី ថ្លែងថា នេះជាលើកទី៤ហើយដែលក្រុមអ្នកស្រីបានមកតវ៉ានៅពីមុខស្ថានទូតម៉ាឡេស៊ី។ អ្នកស្រីថា គោលបំណងនៃការតាមដានញត្តិនេះ គឺចង់ឱ្យស្ថានទូតម៉ាឡេស៊ីដែលជាប្រទេសហត្ថលេខីមួយក្នុងចំណោម១៨ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ២៣តុលា ជួយឱ្យកម្ពុជាមានការគោរពស្មារតីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងនេះឡើងវិញ និងជួយជំរុញទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដោះលែងសមាជិកគ្រួសារពួកគេដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារ ពីព្រោះស្វាមីគាត់និងសកម្មជនផ្សេងទៀតមិនបានធ្វើខុសដូចការចោទប្រកាន់នោះទេ។
អ្នកស្រីបន្តថា បើសិនជាបណ្ដាស្ថានទូតទាំងនោះមិនជួយអន្តរាគមន៍ឱ្យមានការដោះលែងស្វាមីគាត់ និងសកម្មជនបក្សប្រឆាំងផ្សេងទៀតឱ្យមានសេរីភាពវិញទេ គឺពួកគេកាន់តែជួបបញ្ហាប្រឈមកាន់តែខ្លាំងក្នុងជីវភាពគ្រួសារ។
អ្នកស្រីនិយាយថា៖ «ខ្ញុំឡើងមក ចំណាយថវិកាផ្ទាល់ខ្លួនច្រើនណាស់ ដោយសារប្ដីនាងខ្ញុំជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល២ឆ្នាំហើយ ខ្ញុំមានការខ្វះខាតខ្លាំងណាស់ ប៉ុន្តែដើម្បីទាមទារយុត្តិធម៌ឱ្យក្រុមគ្រួសារពួកខ្ញុំ ទាមទារឱ្យមានយុត្តិធម៌ដល់អ្នកនយោបាយទាំងអស់ ខ្ញុំត្រូវតែឡើងមក [ពីស្វាយរៀង មកភ្នំពេញ] ដើម្បីតាមដានញត្តិរបស់ពួកខ្ញុំ ព្រោះអីប្រទេសម៉ាឡេស៊ីជាម្ចាស់ហត្ថលេខី ២៣តុលា»។
អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក កត្តា អ៊ន មានប្រសាសន៍ថា គ្រួសារសកម្មជនបក្សប្រឆាំង ដែលអំពាវនាវទៅស្ថានទូតមួយចំនួនឱ្យជួយអន្តរាគមន៍មករដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដោះលែងស្វាមីរបស់ពួកគាត់ ជាសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិតែប៉ុណ្ណោះ។ យ៉ាងណា លោកថា ការអំពាវនាវនេះមិនអាចទៅរួចនោះទេ ព្រោះកម្ពុជាមានអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួនស្របតាមច្បាប់ ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ទី១ ជាសិទ្ធិរបស់ពួកគាត់! ទី២ ស្ថានទូតនានាមិនមានការលូកដៃចូលក្នុងកម្ពុជាមួយនេះទេ! ទី៣ អ្វីដែលក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់ដែលត្រូវបានផ្ដន្ទាទោសដោយតុលាការ អនុវត្តនូវទោសព្រហ្មទណ្ឌ មិនមែនជារឿងហេតុនយោបាយទេ។ ដូច្នេះ ខ្ញុំយល់ថា ការធ្វើបែបនេះ ការរត់ទៅពឹងអ្នកនេះ រត់ទៅពឹងអ្នកនោះ វាមិនជាទម្លាប់ល្អសម្រាប់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើង»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ទី៤ តុលាការ គេមានឯករាជ្យភាពរបស់គេ គេបានគោរពតួនាទីភារកិច្ចឯករាជ្យ ជាពិសេស ដូច្នេះហើយវាជារឿងមួយដែលយើងត្រូវពិចារណាក្នុងក្របខណ្ឌច្បាប់។ អ្វីដែលសំខាន់ បងប្អូនត្រូវបង្ហាញភស្តុតាងដោះបន្ទុក ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យតុលាការមើលឃើញថាមានសក្ខីកម្មត្រឹមត្រូវច្បាស់លាស់ នោះតុលាការពិចារណាតាមហ្នឹង»។
នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅនៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ការទាមទាររបស់ក្រុមគ្រួសារសកម្មជនបក្សប្រឆាំងនោះ គ្រាន់តែជាសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិរបស់ពួកគាត់តែប៉ុណ្ណោះ។ បើសិនជាចង់ឱ្យមានការដោះលែងសកម្មជននយោបាយដែលកំពុងជាប់ឃុំនោះ លោកថា លុះត្រាតែមានការចរចានយោបាយណាមួយរវាងបក្សប្រឆាំង និងគណបក្សកាន់អំណាច។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ដំណោះស្រាយដែលល្អបំផុត ហើយឆាប់រហ័ស គឺការចរចាផ្នែកនយោបាយ ដែលអាចធ្វើឱ្យស្ថានភាពហ្នឹងធូរស្រាលមកវិញ។ បើអត់មានការចរចាផ្នែកនយោបាយទេ ជាការសង្កេតរបស់ខ្ញុំ មិនងាយដោះលែងទេ ពីព្រោះយើងមើលទៅលើប្រវត្តិឬក៏បទពិសោធន៍កន្លងមក នៅពេលជាប់គាំងនយោបាយ នៅពេលចាប់ខ្លួននៅអំឡុងពេលមានវិបត្តិនយោបាយ មានការចរចាផ្នែកនយោបាយ អាចធ្វើការដោះលែង ឬក៏លើកលែងបទចោទ»។
យ៉ាងណា ការបន្តស្វែងរកកិច្ចអន្តរាគមន៍របស់ភរិយាសកម្មជនបក្សប្រឆាំងដែលតុលាការរំលាយ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីស្វាមីរបស់ពួកគេកំពុងជាប់ពន្ធនាគារព្រៃស ដោយតុលាការបានកាត់ទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគារម្នាក់ៗ ៣ឆ្នាំ ៨ខែ កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២។ ចំណែកអ្នកខ្លះទៀតកំពុងត្រូវបានតុលាការឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារ ដើម្បីរង់ចាំសវនាការជិត២ឆ្នាំមកហើយ ក្រោមបទចោទប្រកាន់ «ញុះញង់ និងរួមគំនិតក្បត់» ពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងដំណើរវិលត្រលប់របស់លោក សម រង្ស៊ី ថ្ងៃទី៩ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩៕