សមាគមអភិវឌ្ឍន៍ជីវភាពពលរដ្ឋកម្ពុជា ស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលអនុគ្រោះពន្ធលើការនាំចូលប្រេងឥន្ធនៈមកកម្ពុជា និងទប់ស្កាត់ការឡើងថ្លៃទំនិញនៅលើទីផ្សារ ដើម្បីធានាពីការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
ក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយរបស់សមាគមអភិវឌ្ឍន៍ជីវភាពពលរដ្ឋកម្ពុជា ចុះថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ បានលើកឡើងថា ការហក់ឡើងថ្លៃប្រេងឥន្ធនៈខ្ពស់ និងទំនិញនៅលើទីផ្សារនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានប្រាក់ចំណូលទាប និងមធ្យម ជាពិសេសពលរដ្ឋប្រកបរបរសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ។
សមាគមមួយនេះបានស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលពិនិត្យលទ្ធភាពលើការអនុគ្រោះពន្ធនាំចូលប្រេងឥន្ធនៈចូលមកកម្ពុជាចំពោះក្រុមហ៊ុននាំចូលប្រេងឥន្ធនៈ ដើម្បីឱ្យក្រុមហ៊ុនមានលទ្ធភាពលក់ក្នុងតម្លៃទាបជូនពលរដ្ឋ ហើយក៏ស្នើឱ្យពិនិត្យមើលលទ្ធភាពទប់ស្កាត់ទំនិញនៅលើទីផ្សារកុំឱ្យឡើងថ្លៃខ្ពស់ផងដែរ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះបន្ថែមថា ដើម្បីស្តារស្ថានភាពកំពុងលំបាកនេះ រដ្ឋាភិបាលគួរពិចារណាបិទការនាំចូលបន្លែត្រីសាច់ពីប្រទេសជិតខាង ហើយងាកមកលើទឹកចិត្តឱ្យមានឱកាសដាំដុះបន្លែ ចិញ្ចឹមត្រី សត្វក្នុងស្រុក ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ជំនួសវិញ ជាពិសេសគឺការបង្កើនប្រាក់ចំណូលគ្រួសារ និងទប់ស្កាត់ការចំណាកស្រុកដោយខុសច្បាប់របស់ប្រជាពលរដ្ឋទៅប្រទេសជិតខាង។
ប្រធានសមាគមអភិវឌ្ឍន៍ជីវភាពពលរដ្ឋកម្ពុជា លោក ព្រុំ ប៊ុនថន មានប្រសាសន៍បន្ថែមលើសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះថា ប្រសិនបើបញ្ហានេះមិនត្រូវបានដោះស្រាយទេ នឹងធ្វើឱ្យពលរដ្ឋបន្តរងទុក្ខលំបាក ជាពិសេសពលរដ្ឋប្រកបរបរសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ។
លោកបន្ថែមថា៖ «បើសិនជារដ្ឋាភិបាលអត់ដោះស្រាយបញ្ហាប្រេងសាំងហ្នឹងទេ ខ្ញុំនៅតែមើលឃើញថា ផលប៉ះពាល់កាន់តែខ្លាំង ជាពិសេសអ្នកប្រកបរបរក្រៅប្រព័ន្ធ អ្នករត់ម៉ូតូឌុប កង់បី និងអ្នកបម្រើសេវាដឹកជញ្ជូនកម្មករក៏ប៉ះពាល់ និងកម្មករក៏ប៉ះពាល់ដែរ ប្រសិនបើម្ចាស់រថយន្តដឹកជញ្ជូនទាំងនោះទាមទារកម្មករឡើងថ្លៃដែរ»។
លោក ណៅ ពិសិដ្ឋ មានស្រុកកំណើតនៅខេត្តកំពត និងបានមកប្រកបរបររត់ម៉ូតូកង់បីនៅរាជធានីភ្នំពេញ រយៈពេល១០ឆ្នាំមកហើយ និយាយថា មុខរបររត់កង់បីបានរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំង ខណៈប្រេងសាំងឡើងថ្លៃ ប៉ុន្តែថ្លៃសេវាដឹកជញ្ជូនមិនត្រូវបានឡើងថ្លៃតាម។
អ្នករត់ម៉ូតូកង់បីរូបនេះបន្តថា កាលពីមុន លោកអាចរកលុយសល់ចន្លោះពី២០ ០០០រៀល ទៅ៤០ ០០០រៀល ក្រោយពីទូទាត់ថ្លៃប្រេងសាំងរួច ប៉ុន្តែអំឡុងពេលប្រេងសាំងឡើងថ្លៃនេះ លោកនៅសល់លុយតិចតួចប៉ុណ្ណោះ និងពេលខ្លះមិនចំណេញសោះក៏មាន។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងជួបការលំបាកច្រើនដែរ កាលពីសម័យកូវីដ-១៩ តម្លៃសាំងតែជាង២ ០០០រៀលទេ ចុះទម្រាំតែឥលូវសាំងឡើងតម្លៃជាង៦ ០០០រៀលជាង ហើយយើងរកអត់បានទៀត ហើយតម្លៃដែលយើងដឹកហ្នឹង យើងមិនអាចដំឡើងតាមសាំងបានទេ។ បើយើងឡើងថ្លៃពេក គេក៏មិនជិះយើងដែរ គេរត់ទៅជិះផាស់អេប [កង់បីឥណ្ឌា] វិញហើយ»។
អ្នករត់ដឹកដីនៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំង លោក សុខ គង់ ឱ្យដឹងថា លោកបានផ្អាកការដឹកជញ្ជូនដីមួយរយៈសិន ដោយសារប្រេងសាំងឡើងថ្លៃខ្លាំង ខណៈថ្លៃសេវាដឹកជញ្ជូនដីមិនត្រូវបានឡើងថ្លៃ។ លោកបន្តថា ករណីតម្លៃប្រេងឥន្ធនៈហក់ឡើងខ្ពស់នេះបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់អ្នកបម្រើសេវាដឹកជញ្ជូន ជាពិសេសប្រឈមជំពាក់ទ្វេដង ដោយសារគ្មានលុយសម្រាប់បង់សង ខណៈពួកគេរកប្រាក់ចំណូលពុំបាន។
លោកបន្ថែមថា៖ «កាលពីមុន យើងបានមួយខែ២លានរៀលសម្រាប់បង់ធនាគារ ដល់ឥលូវយើងរកដែរ ប៉ុន្តែថ្លៃប្រេងសាំងវាកាត់យកអស់ជាងពាក់កណ្ដាលហើយហ្នឹង។ អ៊ីចឹងយើងមានទប់ធនាគារអីជាប់! រត់ម៉ូតូក៏អ៊ីចឹងដែរ ពីមុនយើងចាក់តែ៣ ០០០រៀល យើងជិះបាន ដល់ឥលូវ៦ ០០០រៀល យើងម៉េចជិះបាន! កាលណាតែប្រេងសាំងឡើងថ្លៃ វាប៉ះពាល់ខ្លាំងណាស់»។
ប្រធានសមាគមប្រជាធិបតេយ្យឯករាជ្យនៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ (IDEA) លោក វន់ ពៅ មានប្រសាសន៍ថា ករណីតម្លៃប្រេងសាំងហក់ឡើងខ្ពស់នេះ បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ពលរដ្ឋគ្រប់គ្នា ប៉ុន្តែអ្នកដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំងជាងគេ គឺអ្នករត់ម៉ូតូឌុប អ្នករត់ម៉ូតូកង់បី និងអ្នកប្រកបរបរក្នុងវិស័យដឹកជញ្ជូន។
លោកបានដាក់ជាអនុសាសន៍ថា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះ រដ្ឋាភិបាលអាចបន្ធូរបន្ថយពន្ធនៃការនាំចូលប្រេងឥន្ធនៈ ហើយអាចដំឡើងពន្ធរបស់របរផ្សេងទៀតដែលមិនចាំបាច់ ជាពិសេសគ្រឿងស្រវឹង។
លោកបន្ថែមថា៖ «ការឡើងថ្លៃប្រេងសាំងនេះ វាជាការឡើងមួយកំណត់គោលនៃការឡើងថ្លៃសព្វសារពើ ហើយទាំងអស់នេះ វាបានប៉ះពាល់ផ្ទាល់ដល់វិស័យដឹកជញ្ជូន ដូចជា ម៉ូតូឌុប អ្នករត់រ៉ឺម៉ក អ្នករត់តាក់ស៊ី អ្នករកស៊ីលក់ដូរ ការធ្វើវិស័យកសិកម្មដោយកសិករគាត់ក៏ប្រើប្រាស់ប្រេងសាំងនេះដែរ ហើយក្រុមហ៊ុនឧស្សាហកម្មជាដើមក៏ប៉ះពាល់ដែរ»។
វីអូឌី មិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោក ស៊ាង ថៃ បានទេ នៅថ្ងៃអង្គារនេះ។
ក្នុងពិធីមួយកាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា តម្លៃប្រេងឥន្ធនៈនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គឺមិនអាចគ្រប់គ្រងបាននោះទេ ដោយសារតែឥទ្ធិពលនៃសង្គ្រាមរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែន។ លោកបានប្រាប់ដល់ពលរដ្ឋកុំឱ្យមានការស្តីបន្ទោសរដ្ឋាភិបាលអំពីបញ្ហារឿងប្រេងសាំងឡើងថ្លៃនេះផងដែរ។
កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ សហភាពសហជីពកម្ពុជា ក៏ស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលឱ្យចាត់វិធានការចំពោះបញ្ហាប្រេងសាំងឡើងថ្លៃនេះផងដែរ តាមរយៈការកាត់បន្ថយពន្ធនាំចូលប្រេងឥន្ធនៈ និងបញ្ចេញកញ្ចប់ថវិកា ដើម្បីទប់ស្កាត់កុំឱ្យតម្លៃប្រេងបន្ដហក់ឡើងថែមទៀត។
សហជីពមួយនេះលើកឡើងថា ការហក់ឡើងខ្ពស់នៃតម្លៃប្រេងឥន្ធនៈបានធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើនមានការប្រឈម និងទទួលផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរចំពោះជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយរដ្ឋាភិបាលហាក់មិនបានខ្វល់អំពីតម្លៃប្រេងឥន្ធនៈនេះឡើយ។
សហភាពសហជីពកម្ពុជា បានបន្តថា តម្លៃប្រេងឥន្ធនៈហក់ឡើងខ្ពស់ នាំឱ្យតម្លៃទំនិញគ្រប់មុខលើទីផ្សារក៏ហក់ឡើងខ្ពស់ដែរ ដែលធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលមានប្រាក់ចំណូលទាបនិងមធ្យម ដូចជា មន្រ្ដីរាជការ អាជីវករ កម្មករ អ្នកលក់ដូរមិនរៀបរយ និងកសិករ ជាដើម ទទួលរងផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរក្នុងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគេ។
បើតាមសេចក្តីជូនដំណឹងរបស់ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ចាប់ពីថ្ងៃទី២១ ដល់ថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនានេះ តម្លៃលក់រាយប្រេងឥន្ទនៈ ត្រូវបានកំណត់ ៥ ៨០០រៀលក្នុង១លីត្រ សម្រាប់សាំងធម្មតា និង ៦ ៣០០រៀលក្នុងមួយលីត្រសម្រាប់ប្រេងម៉ាស៊ូត។ បើធៀបនឹងតម្លៃលក់រាយប្រេងឥន្ធនៈកាលពី១០ថ្ងៃមុនថ្ងៃទី២១ ខែមិថុនា ប្រេងសាំងធម្មតា គឺមានតម្លៃថេរ ខណៈតម្លៃប្រេងម៉ាស៊ូត បានកើនឡើងចំនួន២០០រៀល៕
