ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានអំពាវនាវដល់ប្រជាកសិករឱ្យបញ្ឈប់ការបង្ហោះព័ត៌មានតាមបណ្ដាញសង្គម ដែលថាក្រសួងមិនអើពើក្នុងការជួយដោះស្រាយករណីកសិផលចុះថោក ខណៈក្រុមការងារក្រសួងបានចុះដោះស្រាយបញ្ហានេះជូនកសិករនៅកន្លែងជាក់ស្តែងហើយ។
ការអំពាវនាវរបស់ក្រសួងធ្វើឡើងក្រោយពីកសិករមួយចំនួននៅខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បានបង្ហោះសារជាបន្តបន្ទាប់នៅលើបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២នេះ ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីតម្លៃស្រូវចុះថោក ឬគ្មានទីផ្សារលក់ និងគ្មានការជួយអន្តរាគមន៍ពីអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ។
កាលពីថ្ងៃទី១៥ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ ក្រសួងកសិកម្មបានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានមួយដោយលើកឡើងថា ការបង្ហោះនិងចែករំលែកព័ត៌មានបែបនេះនៅលើបណ្តាញសង្គម នឹងបង្កការភ័យខ្លាចឬព្រួយបារម្ភដល់ប្រជាកសិករផ្សេងទៀតដែលមិនទាន់ដល់ពេលប្រមូលផល ឱ្យប្រញាប់ច្រូតស្រូវទាំងមិនទាន់គ្រប់គុណភាពដើម្បីលក់ ដែលធ្វើឱ្យថ្លៃស្រូវកាន់តែធ្លាក់ចុះថែមទៀត។
ក្រសួងកសិកម្ម ឱ្យដឹងថា ការធ្លាក់ចុះថ្លៃស្រូវនៅខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ នៅពេលនេះ គឺក្រសួងបានចាត់ឱ្យអនុរដ្ឋលេខាធិការចំនួន២រូប គឺលោក ឃី កុសល និងលោក ឈុំ ឆុនលី ព្រមទាំងក្រុមការងារផ្សេងទៀត ចុះដោះស្រាយជូនប្រជាកសិករដល់កន្លែងជាក់ស្តែងហើយ។
ក្រសួងបញ្ជាក់ថា ពេញមួយខែវិច្ឆិការហូតដល់ពាក់កណ្ដាលខែធ្នូ គឺជាពេលវេលាដែលប្រជាកសិករប្រមូលផលស្រូវរដូវវស្សា ជាពិសេសប្រភេទពូជស្រូវរំដួល ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យរោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវត្រូវរងការកកស្ទះ និងជះឥទ្ធិពលដល់ថ្លៃស្រូវដូចកាលពីឆ្នាំមុន។ ក្រសួងកសិកម្មអះអាងទៀតថា បើទោះជាឆ្នាំនេះ ដំណាំស្រូវត្រូវរងផលប៉ះពាល់ដោយសារទឹកជំនន់ក៏ដោយ ប៉ុន្តែការប្រមូលផលនៅតែមានច្រើន និងសម្រុកធ្វើឡើងព្រមៗគ្នា ដែលធ្វើឱ្យស្រូវមានចំនួនច្រើន។
បើតាមក្រសួងកសិកម្ម នៅខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តបន្ទាយមានជ័យ មានរោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវជាច្រើនកំពុងមមាញឹកក្នុងការប្រមូលទិញ សម្ងួត និងកិនស្រូវប្រភេទផ្ការំដួល ទៅតាមសមត្ថភាព និងលទ្ធភាពរៀងៗខ្លួន ហើយក្រសួងបានដាក់លេខទូរសព្ទមន្ត្រីចំនួន២ខ្សែ (លេខ ០៩៥ ៩៥១ ១១១ សម្រាប់ខេត្តបាត់ដំបង និងលេខ ០១២ ៨៣៨ ៩៣៧ សម្រាប់ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ) សម្រាប់ឱ្យប្រជាកសិករទំនាក់ទំនងសុំអន្តរាគមន៍ដោះស្រាយ ក្នុងករណីកសិករជួបបញ្ហាស្រូវចុះថោក។
កាលពីសប្តាហ៍មុននេះ កសិករនៅឃុំអំពិលប្រាំដើម ស្រុកបវេល ខេត្តបាត់ដំបង បានបង្ហោះឃ្លីបវីដេអូតាមបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុកជុំវិញតម្លៃស្រូវចុះថោក ប៉ុន្តែឃ្លីបវីដេអូនោះត្រូវម្ចាស់ហ្វេសប៊ុកដើមលុបចោលវិញកាលពីយប់ថ្ងៃម្សិលមិញនេះ ក្រោយក្រសួងកសិកម្មចេញសេចក្តីអំពាវនាវហាមបង្ហោះសារបែបនោះ។
ក្នុងវីដេអូឃ្លីបជាង១នាទី ដែលវីអូឌីទទួលបានកាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ បានរៀបរាប់ថា កាលពីរដូវបង្កបង្កើនផលធ្វើស្រែត្រូវបានទឹកជន់លិច ហើយសល់ពីទឹកជន់លិច ទិន្នផលស្រូវបានផលបន្តិចបន្តួច និងគ្មានអ្នកទិញទៅវិញ។
ក្នុងវីដេអូឃ្លីបនោះ កសិករបានលើកឡើងថា៖ «ដល់ពេលគេទិញ គេថាគេទិញបានតែគ្រប់ឡានទេ។ គេទិញគ្រប់តែ២ឬ៣ឡានទេ។ គេអត់ទិញទៀតទេ សល់ប៉ុន្មានថោកនោះថោក ហើយអ្នកស្រែសង្ឃឹមអី? អាលិចទឹកក៏លិចទឹក សល់ពីលិចទឹក សល់តិចតួច បានស្រូវហើយគេមិនទិញទៀត»។
កសិករម្នាក់នៅស្រុកបវេល ខេត្តបាត់ដំបង លោក ចាន់ សុទី ប្រាប់វីអូឌីនៅថ្ងៃពុធនេះថា បច្ចុប្បន្ននេះ ប្រភេទស្រូវផ្កាម្លិះ និងផ្ការំដួល ដែលជាប្រភេទស្រូវល្អបានធ្លាក់ថ្លៃដល់៨០០រៀលហើយក្នុង១គីឡូក្រាម ខណៈគ្រួសារលោកធ្វើស្រូវប្រាំង ៦ហិកតា កាន់តែមានតម្លៃថោកថែមទៀត។
កសិកររូបនេះអះអាងថា ក្នុងមួយរដូវ លោកបានខ្ចីលុយពីធនាគាររាប់ពាន់ដុល្លារ ធ្វើដើមទុនសម្រាប់ធ្វើស្រែ ដូចជា ការទិញជី ថ្នាំ ប្រេងសាំង និងសម្ភារផ្សេងៗទៀត។
លោកបន្ថែមថា៖ «បើស្រូវផ្ការំដួលដែលជាស្រូវលេខ១ ចុះថោកហើយ! អ៊ីចឹងក្រៅពីស្រូវរំដួល ថោកមែនទែន! គេអត់មើល គេមិនទិញទៀតផង។ អ្នកធ្វើស្រែមិនអាចរកឱ្យមានបានទេ បើតម្លៃនៅលើមាត់គេ។ បានមួយរស់ៗហ្នឹងហើយនេះ បើបាន! ចុះបើអត់បាន មានតែលក់ដីសងបំណុលគេ»។
កសិករនៅស្រុកស្វាយចេក ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ អ្នកស្រី ញ៉េប ស្រីហំ និយាយថា អ្នកស្រីបានបង្ហោះសារពាក់ព័ន្ធស្រូវចុះថោកតាមបណ្តាញសង្គមផងដែរ ដើម្បីឱ្យសាធារណជន និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធបានដឹង និងជួយដោះស្រាយ។
កសិកររូបនេះឱ្យដឹងថា អ្នកស្រីបានបង្កបង្កើនផលប្រភេទស្រូវផ្កាម្លិះ ផ្ការំដួល និងប្រភេទស្រូវល្អផ្សេងទៀត លើដីទំហំ៧ហិកតា ដោយចំណាយដើមទុនប្រហែល៩លានរៀល សម្រាប់ទិញជី ថ្នាំ ប្រេងសាំង កម្លាំងពលកម្ម និងសម្ភារប្រើប្រាស់ផ្សេងៗទៀត។
អ្នកស្រី ញ៉េប ស្រីហំ អះអាងថា ពីរបីថ្ងៃមុននេះ ស្រូវប្រភេទផ្ការំដួល និងផ្កាម្លិះ បានធ្លាក់ថ្លៃជាបន្តបន្ទាប់រហូត ៨០០រៀលក្នុង១គីឡូក្រាម ដែលតម្លៃនេះមិនអាចឱ្យកសិករចំណេញនោះទេ។ អ្នកស្រីថា ឆ្នាំ២០២២នេះ ជី ថ្នាំ ប្រេងសាំង និងសម្ភារកសិកម្មផ្សេងទៀតបានហក់ឡើងថ្លៃខ្ពស់ ខណៈផលស្រូវរបស់កសិករចុះថោក។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «ឆ្នាំនេះ ជី ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត ថ្នាំប៉ូវ ឡើងថ្លៃគុណនឹង២ដង ដល់តម្លៃស្រូវវាអត់ខុសពីឆ្នាំមុន វានៅដដែល អ៊ីចឹងទៅបានជាកសិករវាអត់ចំណេញទេ។ នៅភូមិខ្ញុំ ពលរដ្ឋមានមុខរបរតែធ្វើស្រែនេះឯង ដល់ឥលូវនេះមានឈប់ធ្វើខ្លះហើយ ដោយសារតែគាត់ជំពាក់គេច្រើនពេកដោយសារការធ្វើស្រែនេះ គាត់ទៅថៃវិញ»។
កសិកររូបនេះបន្ថែមថា តម្លៃស្រូវចាប់ពី១ ០០០រៀល ក្នុង១គីឡូក្រាមឡើងទៅ ទើបកសិករធ្វើស្រែបានចំណេញខ្លះ ប្រសិនបើជី ថ្នាំ ប្រេងសាំង និងសម្ភារកសិកម្មបន្តឡើងថ្លៃដូចសព្វថ្ងៃនេះ។ អ្នកស្រីអះអាងដែរថា នៅភូមិរបស់អ្នកស្រីមានពលរដ្ឋប្រហែល៧០ភាគរយបានបោះបង់ការធ្វើស្រែ ដោយសារជំពាក់បំណុលធនាគារ និងចំណាកស្រុកទៅរកការងារធ្វើនៅប្រទេសថៃទាំងស្របច្បាប់ និងខុសច្បាប់។
ប្រធានសមាគមសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា លោក ថេង សាវឿន មានប្រសាសន៍ថា ករណីក្រសួងកសិកម្មហាមកសិករបង្ហោះព័ត៌មានដែលថាក្រសួងមិនជួយដោះស្រាយករណីកសិផលចុះថោក គឺជារឿងមិនត្រឹមត្រូវ។ លោកថា ពលរដ្ឋមានសិទ្ធិបង្ហាញពីទុក្ខកង្វល់របស់ពួកគេឱ្យមហាជនបានដឹង ហើយក្រសួងគួរតែដោះស្រាយបញ្ហានេះជូនពលរដ្ឋឱ្យបានឆាប់ល្អជាង។
លោកបន្ថែមថា៖ «បើពលរដ្ឋគ្រាន់តែបង្ហាញក្តីកង្វល់ដោយគ្មានការចោទប្រកាន់ ឬជេរប្រមាថ អាហ្នឹងជាសេរីភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ មិនគួរណាហាមប្រាមទេ ហើយរដ្ឋគួរតែទទួលយក ហើយរិះរកមធ្យោបាយដោះស្រាយបញ្ហាហ្នឹងឱ្យបានល្អប្រសើរ ជាជាងការហាមឃាត់កសិករមិនឱ្យបង្ហោះ ឬការផ្សព្វផ្សាយនូវបញ្ហាទាំងអស់ហ្នឹង»។
លោក ថេង សាវឿន បន្ថែមថា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាស្រូវធ្លាក់ថ្លៃនេះ រដ្ឋត្រូវធ្វើជាលក្ខណៈយុទ្ធសាស្រ្ត និងជាប្រព័ន្ធ ដោយរដ្ឋត្រូវគិតគូរក្នុងការបង្កើនថវិកាជាតិ គាំទ្រវិស័យកសិកម្ម ដោយផ្ដល់ថវិកានេះទៅរោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ ឬអ្នករកស៊ីកែច្នៃស្រូវ ហើយត្រូវធានាឱ្យអ្នកទាំងនេះទិញស្រូវពីប្រជាកសិករក្នុងតម្លៃសមស្របណាមួយដែលអាចទទួលយកបាន។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះបន្តថា បើរដ្ឋាភិបាលមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហានេះទេ អាចធ្វើឱ្យកសិករអស់សង្ឃឹម ហើយពួកគេបោះបង់មុខរបរធ្វើស្រូវលក់ និងចំណាកស្រុកទៅក្រៅប្រទេសអស់ ហើយវាក៏អាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ខ្សែចង្វាក់ផលិតកម្មក្នុងការនាំចេញស្រូវអង្ករនៅថ្ងៃខាងមុខផងដែរ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ក៏ត្រូវគិតដែរថា ការប្រមូលទិញស្រូវរបស់ក្រុមហ៊ុន និងរោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវ ដែលទទួលបានហិរញ្ញប្រទាន ដោយទទួលបានការប្រាក់ទាបពីរដ្ឋាភិបាលទាំងអស់ហ្នឹង គាត់ត្រូវសហការយ៉ាងម៉េចជាមួយប្រជាពលរដ្ឋក្នុងការប្រមូលទិញ អាហ្នឹងគឺជាចំណុចដែលត្រូវដោះស្រាយ។ ប៉ុន្តែបើគ្រាន់តែឱ្យមន្ត្រីទៅដោះស្រាយ ហើយយើងពឹងអាស្រ័យទីផ្សារទៅប្រទេសជិតខាង ដូចជា ថៃ និងវៀតណាម ដដែល វាពិបាកដោះស្រាយដដែល ហើយឱ្យប្រជាពលរដ្ឋធុញទ្រាន់ជាមួយរដ្ឋាភិបាលក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហានេះដដែល»។
ក្នុងពិធីចូលកាន់តំណែងកាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ រដ្ឋមន្ត្រីថ្មី នៃក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក ឌិត ទីណា បានប្ដេជ្ញាប្រែក្លាយកសិកម្មកម្ពុជាឱ្យទៅជាកសិកម្មកាន់តែទំនើប ឆ្លាតវៃ ប្រកបដោយបរិយាបន្ន ហើយមាននិរន្តរភាព ធន់នឹងបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ ព្រមទាំងបម្រើឱ្យផលប្រយោជន៍ពិតប្រាកដដល់ប្រជាពលរដ្ឋ រួមទាំងលើកកម្ពស់ជីវភាពរបស់កសិករ ជាដើម។
រដ្ឋមន្ត្រីថ្មីរូបនេះក៏បានប្តេជ្ញាដោះស្រាយរាល់បញ្ហាប្រឈមក្នុងវិស័យកសិកម្ម និងស្វែងរកទីផ្សារបន្ថែមសម្រាប់ផលិតផលកសិកម្ម តាមរយៈកិច្ចសហការជាមួយមន្រ្តីក្រោមឱវាទ និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីបម្រើ និងដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមជូនប្រជាពលរដ្ឋផងដែរ៕
