សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានបើកសវនាការជំនុំជម្រះសំណុំរឿងលោក សម រង្ស៊ី ក្រោមបទចោទប្រកាន់ «ប៉ុនប៉ងប្រគល់ឱ្យរដ្ឋបរទេស» ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីដែលលោកចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងកាត់ទឹកដីកម្ពុជាចំនួន ៤ខេត្ត ប្រគល់ឱ្យជនជាតិដើមភាគតិចម៉ុងតាញ៉ាដើម្បីរស់នៅ។
សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ នៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ បានបើកសវនាការកំបាំងមុខប្រឆាំងលោក លោក សម រង្ស៊ី ដែលជាជនជាប់ចោទ ប៉ុន្តែនៅចំពោះមុខមេធាវីដែលតុលាការបានចាត់តាំង ដើម្បីការពារឱ្យលោក សម រង្ស៊ី ចំនួន ២រូបគឺ លោក យ៉ុង ផានិត និងលោកស្រី ស៊ិន ស៊ីវន។
ក្នុងបន្ទប់សវនាការប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក ស៊ិន សុវណ្ណរ័ត្ន បានអានភស្តុតាងដែលនគរបាលយុត្តិធម៌ និងឯកសារដែលលោក សម រង្ស៊ី បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយមេដឹកនាំជនជាតិដើមភាគតិចម៉ុងតាញ៉ា លោក កុក ស នៅសហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៣។
បើតាមកិច្ចព្រមព្រៀងនោះ លោក សម រង្ស៊ី បានសន្យាកាត់ទឹកដីកម្ពុជាចំនួន៤ខេត្ត នៅភូមិភាគឦសាន ប្រគល់ឱ្យជនជាតិភាគតិចម៉ុងតាញ៉ា រស់នៅជាមួយនឹងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។ ខេត្តទាំងនោះ មានខេត្តមណ្ឌលគិរី ខេត្តរតនគីរី ខេត្តស្ទឹងត្រែង និងខេត្តក្រចេះ។
ឯកសារដែលចៅក្រមបានអានក្នុងបន្ទប់សវនាការនោះបញ្ជាក់ថា ការកាត់ទឹកដីខ្មែរចំនួន ៤ខេត្ត នឹងត្រូវប្រគល់ឱ្យជនជាតិដើមភាគតិចម៉ុងតាញ៉ា រស់នៅ បន្ទាប់ពីបង្កើតបានរដ្ឋាភិបាលថ្មីមួយដែលដឹកនាំដោយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
ចៅក្រមបានអានឯកសារដែលជាសម្រង់សម្តីរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលបានថ្លែងថា៖ «នៅពេលដែលយើងបង្កើតបានរដ្ឋាភិបាលថ្មីមួយ យើងនឹងប្រគល់ទឹកដីនៅខេត្តមណ្ឌលគិរី រតនគិរី ស្ទឹងត្រែង និងខេត្តក្រចេះ ព្រមទាំងធនធានធម្មជាតិ រ៉ែ ជាដើម ឱ្យជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា ដើម្បីឱ្យពួកគេមានសិទ្ធិ និងបានរស់នៅជាមួយប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា»។
ក្រោយពីប្រធានក្រុមប្រឹក្សាអានឯកសារភស្តុតាងរួច តំណាងអយ្យការលោក ប្លង់ សុផល បានធ្វើសេចក្ដីសន្និដ្ឋានចុងក្រោយ ដោយលើកឡើងថា លោក សម រង្ស៊ី ពិតជាបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសមែន។ តំណាងអយ្យការរូបនេះចាត់ទុកការកាត់ទឹកដីខ្មែរចំនួន ៤ខេត្ត ឱ្យជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា ថា ជាអំពើក្បត់ជាតិ ដោយសារ ជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា មិនមែនជនជាតិខ្មែរឡើយ ដែលពួកគេជាជនជាតិភាគតិចរស់នៅតំបន់ភ្នំ ក្នុងប្រទេសវៀតណាមតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក ប្លង់ សុផល ស្នើទៅប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះ ឱ្យផ្ដន្ទាទោសលោក សម រង្ស៊ី ដោយថា កិច្ចព្រមព្រៀងដែលលោក សម រង្ស៊ី បានចុះហត្ថលេខានោះ បានផ្ទុយពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា និងច្បាប់អន្តរជាតិផងដែរ។
មួយវិញទៀត លោកថា កន្លងមក លោក សម រង្ស៊ី ក៏បាននិយាយក្នុងបទសម្ភាស៍ជាមួយសារព័ត៌មាន ដោយទទួលស្គាល់ថា លោកពិតជាបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងកាត់ដីកម្ពុជាចំនួន៤ខេត្តទៅឱ្យជនជាតិម៉ុងតាញ៉ាមែន។
លោកថា៖ «តំណាងអយ្យការយល់ថា ជនជាប់ចោទពិតជាមានពិរុទ្ធភាពមិនអាចអត់អោន និងបន្ធូរបន្ថយបានឡើយ។ ក្នុងនាមជាពលរដ្ឋខ្មែរ ការកាត់ទឹកដីឱ្យរដ្ឋបរទេសដោយផ្នែកណាមួយ ឬទាំងស្រុង ជាអំពើក្បត់ជាតិ»។
តែសម្រាប់មេធាវីការពារក្ដីឱ្យលោក សម រង្ស៊ី គឺលោក យ៉ុង ផានិត លើកឡើងថា តំណាងអយ្យការមិនអាចចោទកូនក្ដីលោក «ប៉ុនប៉ងប្រគល់ឱ្យរដ្ឋបរទេស» បានឡើយ ដោយសារ កិច្ចព្រមព្រៀងដែលកូនក្ដីបានធ្វើនោះ វាទើបនឹងរៀបចំមិនទាន់បានអនុវត្តទេ។ លោកចាត់ទុកការលើកឡើងរបស់កូនក្ដីដែលថា ពេលគណបក្សខ្លួនឈ្នះ បង្កើតបានរដ្ឋាភិបាលថ្មីនឹងប្រគល់ខេត្តទាំង៤ ឱ្យជនជាតិម៉ុងតាញ៉ារស់នៅនោះ វាគ្រាន់តែជាការស្រមើស្រមៃតែប៉ុណ្ណោះ។
លោក យ៉ុង ផានិត ថា ការចោទប្រកាន់កូនក្ដីលោកតាមមាត្រា ៤៤០ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ពីបទ«ប្រគល់ឱ្យរដ្ឋបរទេស» នោះក៏មិនត្រឹមត្រូវដែរ ដោយសារ ម៉ុងតាញ៉ា មិនទាន់មានរដ្ឋឡើយ។ លោកស្នើទៅប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះឱ្យលោក សម រង្ស៊ី រួចផុតបទចោទប្រកាន់។
វីអូឌី មិនទាន់អាចសុំការឆ្លើយតបពីសហស្ថាបនិកគណបក្សសង្រ្គោះជាតិដែលត្រូវបានតុលាការរំលាយលោក សម រង្ស៊ី បានទេ នៅថ្ងៃនេះ។
ក្រោយពីបើកសវនាការប្រហែល ១ម៉ោង ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះ លោក ស៊ិន សុវណ្ណរ័ត្ន សម្រេចប្រកាសសាលក្រមសំណុំរឿងនេះនៅថ្ងៃទី១៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ខាងមុខ៕
