កម្មករ២នាក់ទៀតដែលបម្រើការងារនៅរោងចក្រ អ៊ីស្តក្រោន ហ៊្វូតវែរ អ៊ិនដាសស្ទ្រី ឯ.ក (EASTCROWN FOOTWEAR INDUSTRY CO,.LTD) ស្ថិតនៅសង្កាត់ចាក់អង្រែក្រោម ខណ្ឌមានជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ ត្រូវបានថៅកែបញ្ឈប់ពីការងារ ក្រោយនាំគ្នាបង្កើតសហជីពនៅក្នុងរោងចក្រ។
គិតត្រឹមថ្ងៃទី៣១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ កម្មករ-កម្មការិនីចំនួន ៩នាក់ ហើយដែលបម្រើការងារនៅរោងចក្រ អ៊ីស្តក្រោន ត្រូវបានថៅកែចេញលិខិតបញ្ចប់កិច្ចសន្យាការងារ ក្រោយកម្មករទាំងនោះនាំគ្នាបង្កើតសហជីពមួយឈ្មោះ «សហជីពឯករាជ្យ» នៅក្នុងរោងចក្រ ដើម្បីជួយតស៊ូមតិ និងការពារសិទ្ធិជូនកម្មករ។
ស្ថាបនិកសហជីពឯករាជ្យប្រចាំរោងចក្រ អ៊ីស្តក្រោន លោក ឌួង តុលា ប្រាប់ វីអូឌី នៅថ្ងៃចន្ទនេះថា កម្មការិនីម្នាក់ត្រូវបានរដ្ឋបាលរោងចក្រជូនដំណឹងឱ្យឈប់ពីការងារនៅថ្ងៃនេះ ខណៈរូបលោកត្រូវឈប់ថ្ងៃស្អែក។ លោកថា រូបលោក និងថ្នាក់ដឹកនាំសហជីពឯករាជ្យប្រមាណ ៩នាក់ផ្សេងទៀត បាននាំគ្នាចងក្រងបង្កើតសហជីពនៅក្នុងរោងចក្រ ក្រោយពីមើលឃើញថា រោងចក្រនេះ មានការគាបសង្កត់ និងកេងប្រវ័ញ្ញកម្លាំងពលកម្មកម្មករ ហើយត្រូវបានថៅកែបញ្ឈប់ពីការងារជាបន្តបន្ទាប់។
ស្ថាបនិកសហជីពរូបនេះ បន្តថា ថ្នាក់ដឹកនាំរោងចក្របានប្រើប្រាស់សម្តីមើលងាយកម្មករ បង្ខំឱ្យកម្មករធ្វើការថែមម៉ោង ជេរប្រមាថ និងពិបាកក្នុងការសុំច្បាប់ពេលមានបញ្ហាផ្សេងៗជាដើម។
លោក ឌួង តុលា ថ្លែងថា៖ «ការបង្ខំឱ្យធ្វើការថែមម៉ោង មកមិនទាន់គំរាមយើងទៀត។ បង្ខំជាចំនួនយើងធ្វើការ បើយើងធ្វើឱ្យគេអត់គ្រប់ចំនួន គេស្តីឱ្យយើង គេប្រមាថយើង គេថាយើងធ្វើការមិនកើត។ ការបញ្ឈប់ពួកខ្ញុំនេះ គឺគាត់មានចេតនារើសអើងសហជីព ព្រោះអីគេឱ្យខ្ញុំលាលែងចេញពីសហជីពដែលពួកខ្ញុំបង្កើត ទៅចូលរួមជាមួយសហជីពតំណាងរោងចក្រ គេនឹងបន្តកិច្ចសន្យាឱ្យយើង។ ប៉ុន្តែយើងអត់លាលែងពីសហជីពដែលយើងបង្កើតទេ គេនឹងបញ្ចប់កិច្ចសន្យាយើង»។
បើតាមរយៈសារដែលខាងរដ្ឋបាលរោងចក្រ អ៊ីស្តក្រោន ហ៊្វូតវែរ អ៊ិនដាសស្ទ្រី ផ្ទើរទៅក្រុមកម្មករនៅថ្ងៃទី៣១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២នេះ រដ្ឋបាលរោងចក្រ បានបញ្ជាក់ថា រោងចក្រមិនបានបញ្ចប់កិច្ចសន្យាការងាររបស់កម្មករទាំងនោះឡើយ ដោយគ្រាន់តែឱ្យឈប់សម្រាកមួយរយៈប៉ុណ្ណោះ និងទទួលបានប្រាក់ឈ្នួលធម្មតា។
ប្រធានរដ្ឋបាលរោងចក្រ អ៊ីស្តក្រោន លោក អ៊ី ហុង អះអាងថា ខាងរោងចក្របានឱ្យកម្មករតែ ៧នាក់ប៉ុណ្ណោះ ឈប់សម្រាកបណ្តោះអាសន្នដោយមិនកំណត់ពេលចូលវិញ ក្រោមហេតុផលថា ក្នុងតំណែង ឬតួនាទីរបស់កម្មករទាំងនោះ ពុំមានការងារធ្វើ។
លោក អ៊ី ហុង បន្ថែមថា៖ «ចំពោះពួកគាត់ហ្នឹងមិនមែនចំនួន១០នាក់ទេ មានតែចំនួន៧នាក់ទេ យើងឱ្យគាត់សម្រាកសិន ព្រោះឥលូវវាអត់មានការងារធ្វើនៅផ្នែកបោះគាត់ហ្នឹង។ អីចឹងហើយឱ្យគាត់សម្រាកសិនទៅ ចាំមានការងារធ្វើ យើងអាចនឹងហៅគាត់មកធ្វើវិញ»។
ប្រធានសហព័ន្ធសហជីពឯករាជ្យ លោក រី សិទ្ធីណែត ចាត់ទុកករណីថៅកែបញ្ឈប់កម្មករពីការងារ ក្រោយបង្កើតសហជីពនេះថា ជាចេតនារើសអើងសហជីព និងបានរំលោភលើសិទ្ធិកម្មករ។
លោកបន្តថា ករណីរោងចក្រកែប្រែថា មិនបានបញ្ចប់កិច្ចការងារដោយគ្រាន់ឱ្យឈប់សម្រាកមួយរយៈ និងទទួលបានប្រាក់ឈ្នួលធម្មតាកើតឡើង ក្រោយពីមានការផ្សព្វផ្សាយករណីសារព័ត៌មាន និងកិច្ចអន្តរគមន៍ពីអ្នកបញ្ជាទិញម៉ាក PUMA ហើយរោងចក្រចង់គេចវេសពីការទទួលខុសត្រូវចំពោះការអើសអើងសហជីព។
លោក រី សិទ្ធីណែត បន្ថែមថា៖ «ករណីនេះ ខ្ញុំសូមឱ្យភូម៉ា និងក្រសួងការងារ ពិនិត្យមើលករណីហ្នឹង ព្រោះជាទូទៅក្រសួងការងារតែងតែនិយាយថា អាហ្នឹងជាការដល់កិច្ចសន្យាការងារ និងការបញ្ចប់កិច្ចសន្យាការងារ ប៉ុន្តែមុននឹងបញ្ចប់កិច្ចសន្យានៅថ្ងៃទី១៦ និងទី១៧ ខែតុលានេះ ខាងរោងចក្របានហៅកម្មករទាំងអស់ទៅប្រាប់ហើយថា បើអ្នកឯងលាឈប់ពីសហជីពឯករាជ្យគាត់នឹងបន្តកិច្ចសន្យាឱ្យ កន្លែងហ្នឹងហើយដែលស្តែងពីការរើសអើងសហជីពយ៉ាងច្បាស់ពិតប្រាកដ។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា ភូម៉ាក៏ជួយជំរុញរឿងហ្នឹង ជាពិសេសឱ្យមានការការពារថ្នាក់ដឹកនាំសហជីពឯករាជ្យចូលធ្វើការងារវិញ»។
កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២២ នាយកដ្ឋានវិវាទការងារនៃក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ចេញលិខិតកោះហៅកម្មករ-កម្មការិនីចំនួន ៤នាក់ ដែលត្រូវបានថៅកែរោងចក្រ អ៊ីស្តក្រោន បញ្ឈប់ពីការងារឱ្យឆ្លើយបំភ្លឺពាក់ព័ន្ធករណីនេះ នៅថ្ងៃទី២៦ ខែតុលា ប៉ុន្តែត្រូវបានក្រុមកម្មករស្នើសុំពន្យាពេលទៅចូលឆ្លើយបំភ្លឺនៅថ្ងៃទី០៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២វិញ។
តំណាងក្រុមហ៊ុនបញ្ជាទិញម៉ាកភូម៉ា(PUMA) បានប្រាប់វីអូឌីតាមរយៈប្រព័ន្ធអេឡេចត្រូនិចអ៊ីម៉ែលកាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែតុលាថា ក្រុមហ៊ុនមួយនេះ បេ្តជ្ញាការពារសិទ្ធិកម្មករក្នុងការបង្កើតសហជីព ហើយមិនអត់ឱនចំពោះការរំលោភបំពានលើសេរីភាពសហជីពឡើយ។
តំណាងក្រុមហ៊ុនភូម៉ា បញ្ជាក់ថា៖ «យើងសូមបញ្ជាក់ជាថ្មីម្តងទៀតថា ក្រុមហ៊ុន PUMA ប្តេជ្ញាការពារសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបង្កើត ការរៀបចំ ឬការចូលរួមក្នុងសហជីព។ ក្រុមហ៊ុន PUMA មិនអត់ឱនចំពោះការរំលោភបំពានលើសេរីភាពបង្កើតសហជីពឡើយ»។
ដោយឡែក អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ លោក ហេង សួរ ធ្លាប់ប្រាប់ វីអូឌី ថា មន្ត្រីជំនាញរបស់ក្រសួង កំពុងដោះស្រាយបញ្ហានេះ។
បើតាមកម្មករ រោងចក្រ អ៊ីស្តក្រោន ហ៊្វូតវែរ អ៊ិនដាសស្ទ្រី ឯ.ក (EASTCROWN FOOTWEAR INDUSTRY CO,.LTD)មានកម្មករប្រមាណ ៣ ០០០នាក់ កំពុងបម្រើការងារ ដែលមានថៅកែជាជនជាតិចិន និងជារោងចក្រផលិតស្បែកជើងម៉ាក ភូម៉ា [PUMA]។
កាលពីថ្ងៃទី៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២២ សម្ព័ន្ធសហជីពប្រជាធិបតេយ្យកម្មករកាត់ដេរកម្ពុជា (CCAWDU) បានឱ្យដឹងថា មានរោងចក្រចំនួន២៣ទីតាំង ដែលមានកម្មករសរុប១ ៤០៨នាក់ បានរងគ្រោះដោយការបញ្ឈប់ពីការងារ បន្ទាប់ពួកគេប្រើប្រាស់សិទ្ធិក្នុងការបង្កើតសហជីពក្នុងសហគ្រាស និងគ្រឹះស្ថានដែលពួកគេកំពុងធ្វើការ។
មួយទៀតនោះ សហជីពថា សំណុំរឿងមួយចំនួន ដែលក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្ដាលបានដោះស្រាយ និងសម្រេចឱ្យកម្មករឈ្នះហើយ គឺមិនត្រូវបានថៅកែ ឬនិយោជកអនុវត្តតាមសេចក្ដីបង្គាប់របស់ក្រុមប្រឹក្សាអាជ្ញាកណ្ដាលឡើយ ដែលករណីនេះ សហជីពចាត់ទុកថាជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ និងជាការកេងប្រវ័ញ្ចកម្លាំងពលកម្មកម្មករ ដែលត្រូវបានហាមឃាត់ដោយច្បាប់ផងនោះ៕
