កម្មករ-កម្មការិនីប្រមាណ ២០០នាក់ បម្រើការងារនៅរោងចក្រកាត់ដេរ ហេន ស៊ើវេន (Hand Seven Apparel Co., LTD ឬអក្សរកាត់ H7) នៅជិតផ្សារព្រៃទា ស្ថិតក្នុងភូមិត្រពាំងជ្រៃ សង្កាត់កាកាបទី២ ខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ បាននាំគ្នាតវ៉ាទាមទារទៅថៅកែឱ្យទូទាត់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗជូនពួកគេស្របតាមច្បាប់ស្តីពីការងារ ក្រោយសង្ស័យថារោងចក្របិទទ្វារ។
កម្មការិនីបម្រើការងារនៅរោងចក្រ ហេនស៊ើវេន អ្នកស្រី ង៉ែត រស្មី ប្រាប់វីអូឌីកន្លែងតវ៉ាមុខរោងចក្រថា ក្រុមកម្មករតវ៉ារយៈពេល៤ថ្ងៃមកហើយ ដើម្បីទាមទារឱ្យថៅកែទូទាត់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗជូនកម្មករ ក្រោយថៅកែប្រកាសដូរទីតាំងរោងចក្រ និងបង្ខំឱ្យកម្មករដាក់ពាក្យលាឈប់ពីការងារដោយខ្លួនឯង។
អ្នកស្រី ង៉ែត រស្មី ដែលអះអាងថាបម្រើការងារនៅរោងចក្រនេះជាង៨ឆ្នាំមកហើយ បានបន្តថា ថៅកែរោងចក្របានបិទចង្វាក់ផលិតកម្មមួយចំនួន ដូចជា ផ្នែកដេរ តុកាត់ វេចខ្ចប់ និងផ្នែកកាត់ ជាដើម ដោយបង្ខំឱ្យកម្មករលាឈប់ពីការងារដោយខ្លួនឯង និងមិនបានទូទាត់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗជូនកម្មករឡើយ។
កម្មការិនីផ្នែកដេររូបនេះបន្តថា បើកម្មករណាចង់បន្តទៅធ្វើការនៅរោងចក្រថ្មី ដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅឃុំបែកចាន ស្រុកអង្គស្នួល ខេត្តកណ្ដាល គឺកម្មករទាំងនោះត្រូវចុះឈ្មោះជាថ្មី។ អ្នកស្រីថា ករណីនេះហើយដែលក្រុមកម្មករប្រមាណ២០០នាក់ មិនព្រមទៅ ដោយយល់ថាបានធ្វើឱ្យបាត់បង់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗរបស់កម្មករដែលបានបម្រើការងារយូរឆ្នាំ ស្របពេលរោងចក្រថ្មីនោះនៅឆ្ងាយ ដែលកម្មករមិនអាចទៅបន្តការងារបាន។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «ថៅកែថា បើយើងមិនស្ម័គ្រចិត្តទៅ គេឱ្យដាក់ពាក្យលាឈប់ពីការងារដោយខ្លួនឯង។ ហើយគេថាទៅរោងចក្រថ្មីនោះ ក៏គេទាមទារឱ្យយើងដាក់ពាក្យលាឈប់ពីការងារនៅនេះសិនដែរ។ ដល់ពេលនៅនោះ យើងជាកម្មករថ្មី ឯកសារថ្មី។ កាលណាធ្វើអ៊ីចឹង វាធ្វើឱ្យកម្មករបាត់បង់ផលប្រយោជន៍ទាំងអស់ គាត់ខំធ្វើការងាររាប់ឆ្នាំហ្នឹង វាបានបាត់បង់ទាំងអស់ វាបានតែលុយប្រាក់ខែចុងក្រោយ និងបំណាច់ឆ្នាំ។ ពួកខ្ញុំដែលនៅតវ៉ានេះ អត់ព្រមលាឈប់ និងទៅតាមគាត់ទេ ខ្ញុំចង់ឱ្យដោះស្រាយតាមច្បាប់ស្តីការងារ»។
កម្មការិនីផ្នែកដេរម្នាក់ទៀត អ្នកស្រី សាំង ស្រីមាច បម្រើការងារនៅរោចក្រ ហេនស៊ើវិន រយៈពេល១០ឆ្នាំ បានឱ្យដឹងថា កម្មករដែលនៅតែតវ៉ានេះ ភាគច្រើនជាអ្នកមានអតីតភាពការងារយូរឆ្នាំ គឺចន្លោះពី២ឆ្នាំ ទៅ១១ឆ្នាំ។ អ្នកស្រីថា ការតវ៉ារយៈពេល៤ថ្ងៃនេះ គឺមានអាជ្ញាធរ និងមន្ត្រីក្រសួងការងារ ចុះទៅសម្របសម្រួលដោះស្រាយដែរ ប៉ុន្តែមិនទាន់ទទួលបានលទ្ធផលណាមួយនៅឡើយ។
កម្មការិនីរូបនេះបន្តថា ការពន្យារពេលមិនដោះស្រាយឱ្យឆាប់ចប់នេះ បានបង្កផលលំបាកជាខ្លាំងដល់កម្មករ ខណៈពួកគេកំពុងខ្វះខាតក្នុងជីវភាពគ្រួសារ ដោយសារគ្មានការងារធ្វើ និងត្រូវចំណាយផ្សេងៗ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «អ៊ីចឹងខ្ញុំសូមអំពាវនាវដល់ក្រសួងការងារ និងថ្នាក់ដឹកនាំជាអ្នកច្បាប់ សុំឱ្យគាត់ជួយដោះស្រាយដល់កម្មករផង ព្រោះថៅកែមិនមានដំណោះស្រាយឱ្យពួកខ្ញុំទេ ព្រោះថា ពួកខ្ញុំជាកម្មករនេះ ភាគច្រើនសុទ្ធតែជំពាក់បំណុលធនាគារ ត្រូវចំណាយកូនរៀន ថ្លៃផ្ទះជួល ការហូបចុកប្រចាំ ហើយពួកខ្ញុំប្រាក់ខែមិនដល់២០០ដុល្លារផងហ្នឹង»។
ប្រធានរដ្ឋបាលរោងចក្រ ហេនស៊ើវេន អ្នកស្រី សុខ លីដា ប្រាប់វីអូឌីយ៉ាងខ្លីថា រោងចក្រមិនបានបិទនោះទេ ហើយបញ្ហាវិវាទការងារនេះបានដោះស្រាយចប់ហើយនៅព្រឹកមិញនេះ ក្រោមការសម្របសម្រួលពីមន្ត្រីក្រសួងការងារ ដោយកម្មករសម្រេចចូលធ្វើការងារធម្មតាវិញ ចាប់ពីថ្ងៃស្អែកនេះ នៅរោងចក្រដដែលនេះ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «និយាយរួម ពាក់ព័ន្ធជាមួយបញ្ហានេះ ខ្ញុំបានទៅប្រជុំផ្សះផ្សារួចរាល់ហើយ អត់មានការផ្លាស់ប្តូររោងចក្រអីទេ គឺនៅធ្វើការដូចដើម។ ពីថ្ងៃស្អែក គឺកម្មករចូលធ្វើការងារទាំងអស់គ្នាវិញដូចដើម»។
តំណាងកម្មករម្នាក់ លោក រិន នឹង ដែលចូលប្រជុំរកដំណោះស្រាយជាមួយភាគីរោងចក្រ និងតំណាងក្រសួងការងារ នៅទីស្តីការក្រសួង នៅព្រឹកមិញនេះ បានប្រាប់វីអូឌីថា ក្នុងកិច្ចប្រជុំនោះ ភាគីរោងចក្រអះអាងថា រោងចក្រអាចនឹងបិទដំណើរនៅខែមីនា ឆ្នាំ២០២៣ ហើយថា ប្រសិនបើបិទទ្វារ ខាងរោងចក្រដោះស្រាយអត្ថប្រយោជន៍ជូនកម្មករតាមផ្លូវច្បាប់។
តំណាងកម្មកររូបនេះបន្តថា ត្រង់ចំណុចនេះហើយដែលក្រុមកម្មករសម្រេចចូលធ្វើការងារវិញនៅថ្ងៃស្អែក ដោយរំពឹងថា ភាគីរោងចក្រនឹងគោរពតាមកិច្ចព្រមព្រៀងនៃកិច្ចប្រជុំព្រឹកមិញនេះ។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងស្នើថា ប្រសិនជារោងចក្របិទ ត្រូវទូទាត់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗជូនបងប្អូនកម្មករទៅតាមផ្លូវច្បាប់របស់យើង។ គេបានសន្យាថា គេនឹងទៅទូទាត់ឱ្យយើង»។
វីអូឌី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់ពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ លោក ហេង សួរ បានទេ ពាក់ព័ន្ធរឿងនេះ។
ប្រធានសហព័ន្ធសហជីពឯករាជ្យ លោក រី សិទ្ធីណែត មានប្រសាសន៍ថា ករណីថៅកែឱ្យកម្មករលាឈប់ពីការងារដោយខ្លួនឯង ដោយសារផ្លាស់ប្តូររោងចក្រនោះ គឺជារឿងមិនត្រឹមត្រូវ និងជាការគេចវេះពីការទទួលខុសត្រូវក្នុងការទូទាត់អត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗ ហើយជាការកេងប្រវ័ញ្ចកម្លាំងពលកម្មករ។
ប្រធានសហព័ន្ធសហជីពរូបនេះ ឱ្យដឹងថា តាមផ្លូវច្បាប់ ប្រសិនបើរោងចក្រផ្លាស់ប្តូរទីតាំង ហើយកម្មករព្រមទៅតាម គឺភាគីរោងចក្រត្រូវទទួលយកកម្មករ ដោយផ្តល់មធ្យោបាយសម្រាប់ដឹកជញ្ជូនកម្មករទៅ និងមកវិញក្រោយបំពេញការងាររយៈពេល៨ម៉ោង។
មួយទៀត លោកថា ក្នុងករណីកម្មករមិនព្រមទៅតាមទេ គឺរោងចក្រត្រូវទូទាត់សំណងជូនកម្មករតាមផ្លូវច្បាប់ រួមមាន ប្រាក់ឈ្នួលចុងក្រោយ ប្រាក់ជូនដំណឹង ប្រាក់ជួសការឈប់សម្រាកប្រចាំឆ្នាំ ប្រាក់បំណាច់អតីតភាពការងារ និងប្រាក់ជំងឺចិត្តសម្រាប់កម្មករ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ប៉ុន្តែជាទូទៅ ថៅកែរោងចក្រតែងតែខូច មានន័យថា ពេលគាត់អត់មានការងារឱ្យកម្មករធ្វើ ឬមានបញ្ហាអ្វីដែលទាក់ទងនឹងចង្វាក់ផលិតកម្ម គឺគាត់តែងតែជំរុញឱ្យកម្មករដាក់ពាក្យឈប់ដោយខ្លួនឯង មានន័យថា ពេលកម្មករដាក់ពាក្យឈប់ដោយខ្លួនឯង កម្មករអត់ទទួលបានប្រាក់ជូនដំណឹងមុន អត់បានប្រាក់ជំងឺចិត្តទេ។ អ៊ីចឹងមានន័យថា កម្មករត្រូវបាត់បង់២ចំណុចនេះ ដែលមានលុយច្រើនដែរសម្រាប់កម្មករនិយោជិត»។
បើតាមក្រុមកម្មករ រោងចក្រ ហេនស៊ើវេន ជារោងចក្រផលិតសម្លៀកបំពាក់ មានថៅកែជាជនជាតិចិន ហើយថា ដើមឡើយ រោងចក្រនេះមានកម្មករជិត២ ០០០នាក់បម្រើការងារ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននៅសល់កម្មករប្រហែល២០០នាក់ប៉ុណ្ណោះ ដោយពួកគេបានលាឈប់ពីការងារ ក្រោយថៅកែរោងចក្រនេះបង្កការលំបាក និងគាបសង្កត់លើពួកគេ៕
