ពលរដ្ឋ និងយុវជនមកពីខេត្តមួយចំនួន បានប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ រាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីធ្វើបាតុកម្មទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលបញ្ឈប់ការចេញបណ្ណស្នាក់នៅអចិន្ដ្រៃយ៍ដល់ជនបរទេស និងលុបចោលគម្រោងបង្កើតដេប៉ាតឺម៉ង់សិក្សាភាសាវៀតណាមនៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ។
ការធ្វើបាតុកម្មនៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ របស់ពលរដ្ឋនិងយុវជនជិត ២០នាក់ ធ្វើឡើងរយៈពេល ២ថ្ងៃ គឺចាប់ពីថ្ងៃទី២៤ ដល់ថ្ងៃទី២៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២ ដោយលើកបដាភ្ជាប់ជាមួយពាក្យស្នើសុំបញ្ឈប់ការចេញបណ្ណស្នាក់នៅអចិន្ដ្រៃយ៍ និងលុបចោលគម្រោងបង្កើតដេប៉ាតឺម៉ង់សិក្សាភាសាវៀតណាម។
លោក អ៊ំ ឈុម លើកឡើងថា ភាសាវៀតណាមមិនមែនជាភាសាអន្តរជាតិ ដូច្នេះ មិនចាំរហូតដល់បង្កើតដេប៉ាតឺម៉ង់សិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ។ លោកច្រានចោលចំពោះ ការចោទប្រកាន់ថា ពួកគាត់រើសពូជសាសន៍ ទើបនាំគ្នាធ្វើបាតុកម្មប្រឆាំងការបង្កើតដេប៉ាតឺម៉ង់សិក្សា និងផ្ដល់ស្នាក់នៅអចិន្ត្រយ៍ដល់ជនបរទេសបែបនេះ។
លោក អ៊ំ ឈុម បញ្ជាក់ថា ការទាមទាររបស់ពួកគេនេះ ដោយសារបារម្ភនិងប្រុងប្រយ័ត្នតែប៉ុណ្ណោះ ព្រោះចាប់ពីសម័យមុន រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន វៀតណាមនៅតែមានមហិច្ឆតាឈ្លានពានទឹកដីកម្ពុជា។
លោកថា៖«ចំពោះទំនាក់ទំនងការទូតដែលដឹកនាំ លោក ក្រសួងឯកឧត្តមផ្សេងៗលើកថា ដើម្បីទំនាក់ទំនងការទូតខ្ញុំគិតថា នៅក្នុងទំនងទំនងការទូតនេះ វាអត់ត្រូវយើងយកភាសាវៀតណាមទៅដាក់ទេ ហើយយើងក៏អត់ជំទាស់ដែរ បើភាសាវៀតណាមបង្កើតដោយស្ថាប័នឯកជន យើងអត់ហាមទេ។ យើងអត់មានការរើសអើងពូជសាសន៍ទេ តែពាក់ព័ន្ធនឹងពលរដ្ឋខ្មែរគាត់ខ្លាច ប្រវត្តិសាស្ត្រវាសារដើម»។
លោកអំពាវនាវទៅប្រជាពលរដ្ឋឱ្យប្រើសិទ្ធិខ្លួន ដោយងើបឡើងតវ៉ា ប្រឆាំងនឹងការចេញបណ្ណស្នាក់នៅអចិន្ដ្រៃយ៍ដល់ជនបរទេស និងលុបចោលគម្រោងបង្កើតដេប៉ាតឺម៉ង់សិក្សាភាសាវៀតណាម ដើម្បីការពារទឹកដីដែលនៅសល់ឱ្យបានគង់វង្ស។
លោកថា៖«យើងឃើញថា ឆ្នាំនេះ គាត់ចេញបណ្ណ ៦ ម៉ឺននាក់ជាង ចុះក្រោមអាយុ១៨ឆ្នាំ ចុះព័ត៌មានដែលមិនច្បាស់ការ តើវាមានប៉ុន្មានម៉ឺននាក់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ យើងឃើញហើយតាមបណ្ដាខេត្តផ្សេងៗសុទ្ធជនជាតិយួន។ អ៊ីចឹងការព្រួយបារម្ភដល់អនាគតវាអាចឈាន ចូលទៅដល់ដាក់អាណានិគមជាប្រយោល ព្រោះការស្នើសុំយើងឃើញថ្មីៗគឺមានច្រើន ទីមួយ កាត់ដី៤០ហិកតា និងសម្បទាន៩៩ ឆ្នាំ ហើយមានការដាក់បញ្ជូនភាសា ផ្ដល់បណ្ណស្នាក់នៅក៏មានការពាក់ពឹងពីរដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម ដែលទាមទារឱ្យថ្នាក់ដឹកនាំជួយមើលការខុសត្រូវពួកគាត់ទៀត»។
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតអ្នកស្រី ជា សុភី មកពីខេត្តកំពង់ចាម បានលើកឡើងដែរថា ពលរដ្ឋវៀតណាមដែលកំពុងរស់នៅប្រទេសកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន ស្ទើរតែមានសិទ្ធិជាងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលជាម្ចាស់ស្រុកថែមទៀតផង។
អ្នកស្រីកត់សម្គាល់ឃើញថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន ហាក់មិនសូវយកចិត្តទុកលើពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនឡើយ ប៉ុន្តែបើពលរដ្ឋវៀតណាមវិញ ដោយផ្ដល់បណ្ណស្នាក់នៅអចិន្ត្រៃយ៍ហើយ និងបង្កើតដេប៉ាតឺម៉ង់សិក្សាភាសាវៀតណាមថែមទៀត។
អ្នកស្រីថា៖«ខ្ញុំមកនេះ ដោយសារ ខ្ញុំមានការឈឺចាប់ ហើយមិនអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើបណ្ណស្នាក់នៅស្របច្បាប់នៅខ្មែរទេ ព្រោះខ្មែរមិនអាចទៅរស់នៅស្របច្បាប់ប្រទេសយួនបានទេ។ សូម្បីខ្មែរម្ចាស់ទឹកដី ម្ចាស់ដើមកំណើតផងគេធ្វើបាបមិនឱ្យរៀន មិនឱ្យអីចុះយើងយួនមកនៅស្រុកខ្មែរមិនមែនម្ចាស់ទឹកដីស្រាប់ពីមុនមកផង គេទើបនឹងចូលមកថ្មីៗ គេមានសិទ្ធិខ្លាំងម្លេះ ផ្សារដើមគ ផ្សារនាគមាសខ្ញុំទៅលក់ចង្អេ ហើយសុទ្ធតែយួន មកនៅពេញហ្នឹង។ ខ្ញុំឈឺចាប់ណាស់ខ្ញុំជាពលរដ្ឋខ្មែរ។ ខ្ញុំដាំបន្លែលក់ពិបាកវេទនា លក់អត់ចេញយកមកផ្សារដើមគរ ផ្សារនាគមាសសុទ្ធតែយួនពេញផ្សារ»។
វីអូឌីមិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡាលោក រស់ សុវាចា និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃលោក ខៀវ សុភ័គ បានទេ នាថ្ងៃសៅរ៍នេះ។
កាលពីសប្តាហ៍មុន រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញបានសម្រេចអនុញ្ញាតឱ្យក្រុមយុវជនធ្វើបាតុកម្មនៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ ប្រឆាំងការចេញបណ្ណស្នាក់នៅអចិន្ត្រៃយ៍ដល់ជនបរទេស និងលុបចោលគម្រោងបង្កើតអគារសិក្សាភាសាវៀតណាមនៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី២៤ និង២៥ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២ វេលាម៉ោង៦ព្រឹក រហូតដល់ម៉ោង៦ល្ងាច ដោយដាក់កំហិតឱ្យអ្នកចូលរួមក្រោម២០០នាក់តែប៉ុណ្ណោះ។
ការស្នើសុំធ្វើបាតុកម្មរបស់ក្រុមយុវជនទាំងនេះ ធ្វើឡើងក្រោយពីក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា គ្រោងបង្កើតអាគារសិក្សាភាសាវៀតណាមនៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ ខណៈក្រសួងមហាផ្ទៃបានក្រើនរំឭកដល់មន្ត្រីក្រោមឱវាទ និងវិស័យឯកជនទទួលស្គាល់បណ្ណស្នាក់នៅអចិន្ត្រៃយ៍ជនបរទេសអន្តោប្រវេសន្តសម្រាប់បម្រើក្នុងជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ បន្ទាប់ពីរកឃើញថា មន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមជាតិ និងវិស័យឯកជនមួយចំនួន មិនទាន់ទទួលស្គាល់តម្លៃក្នុងការប្រើប្រាស់បណ្ណស្នាក់នៅអចិន្ត្រៃយ៍របស់ជនបរទេសអន្តោប្រវេសន្តទាំងនោះ។
កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែវិច្ឆិកា កន្លងទៅ ប្រធានរដ្ឋសភាវៀតណាម លោក វឿង ឌីញ ហ្វេ បានស្នើឱ្យកម្ពុជាឱ្យបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលទាក់ទងនឹងការផ្តល់ឯកសារស្របច្បាប់ដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្លួន ដែលតាំងទីលំនៅលើទឹកដីកម្ពុជា ខណៈអ្នកឃ្លាំមើលនិយាយថា ការស្នើដដែលៗនេះ ជារឿងអាក្រក់នៃនយោបាយការទូតរបស់វៀតណាមមកលើកម្ពុជា៕