កម្ពុជា ចាត់ទុកសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់អ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិដែលបង្ហាញកង្វល់ថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងប្រើច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ ដើម្បីបំបិទសំឡេងប្រឆាំងនោះថាជា«ទង្វើជ្រៀតជ្រែក»។
កាលពីថ្ងៃពុធ ទី១៩ ខែមិថុនា អ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត និងលោក David Kaye បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមលើកឡើងថា ខ្លួនមានកង្វល់ចំពោះសកម្មភាពរដ្ឋាភិបាលក្នុងការបំបិទសំឡេងដៃគូប្រជែងនយោបាយ។
កង្វល់នោះ ក្រុមអ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិបានផ្តោតទៅលើការប្រើច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌដើម្បីកំណត់គោលដៅ បំភិតបំភ័យ ការចាប់ឃុំខ្លួនអតីតមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ការរឹតត្បិតសេរីភាពបញ្ចេញមតិ ការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់ និងចោទថា រំលោភសាលដីការតុលាការកំពូលចុះថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧។
ប៉ុន្តែ សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានចុះថ្ងៃទី២០ ខែមិថុនា ពីទីក្រុងហ្វឺណែវ របស់ស្ថានបេសកកម្មអចិន្ត្រៃយ៍ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិ និងអង្គការអន្តរជាតិនានា បានលើកឡើងថា អាណត្តិរបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសគឺដើម្បីជួយដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការលើកកម្ពស់ និងការពារសិទ្ធិមនុស្ស មិនមែនធ្វើសេចក្តីថ្លែងការណ៍ឱ្យគេមើលឃើញថាជា «ទង្វើជ្រៀតជ្រែកក្នុងយុត្ថាធិការក្នុងស្រុកនៃរដ្ឋអធិបតេយ្យឡើយ»។
លិខិតដដែល លើកឡើងទៀតថា កម្ពុជាមិនភ្ញាក់ផ្អើលទៅនឹងការលើកឡើងរបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសទាំងពីររូបនេះទេ ដោយថា ពួកគេតែងតែមើលមិនឃើញពីការខំប្រឹងប្រែងរបស់រដ្ឋាភិបាល ពីការលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្ស ប្រជាធិបតេយ្យ និងនីតិរដ្ឋ ។
កម្ពុជាបានប្រៀបធៀបថា អ្នករាយការណ៍ពិសេសតែងតែមើលឃើញទឹកកន្លះកែវ ថាជាកែវគ្មានទឹក និងតែងតែសន្មតទុកមុនថា ជាកំហុសលើវិធានការអនុវត្តច្បាប់របស់រដ្ឋាភិបាល។
អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក ស៊ឹង សែនករុណា ហៅប្រតិកម្មរបស់តំណាងរដ្ឋាភិបាលនៅអង្គការសហប្រជាជាតិនេះថា ហាក់បានព្យាយាមគេចចេញពីការទទួលខុសត្រូវពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។
លោក ថា៖ «ការបដិសេធទាំងឡាយណា ដែលគ្រាន់តែធ្វើឱ្យថាបានធ្វើដែរ មិនអាចឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហាដែលកម្ពុជាកំពុងជួបប្រទះទេ។ គេមើលឃើញក្នុងលក្ខខណ្ឌបែបហ្នឹង ព្រោះគេសុទ្ធតែជាសាស្ត្រាចារ្យ និងជាអ្នកជំនាញពិសេស មានបេសកកម្មត្រឹមត្រូវសម្រាប់ត្រួតពិនិត្យកម្ពុជា»។
បើតាមមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ កម្ពុជាមានកាតព្វកិច្ចគោរពសិទ្ធិមនុស្សតាមកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ដែលបានបញ្ចូលទៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងកតិកាសញ្ញាអន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិនយោបាយ ចំណែកអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិមានតួនាទីឃ្លាំមើល និងជំរុញរាល់បញ្ហាដែលខ្លួនរកឃើញ តបតាមច្បាប់អន្តរជាតិនានាដែលកម្ពុជាបានផ្តល់សច្ចាប័ន។
អ្នកវិភាគនយោបាយ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា មានប្រសាសន៍ថា ស្មារតីកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស អង្គការសហប្រជាជាតិមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងការជំរុញដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
អ្នកតាមដានសង្គមរូបនេះ រំឭកថា មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលគួរពិនិត្យមើលច្បាប់អន្តរជាតិនានាដែលខ្លួនបានផ្តល់សច្ចាប័នឡើងវិញ ដើម្បីឱ្យប្រាកដថា តើអ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិមានតួនាទីនៅបន្តឃ្លាំមើល ជំរុញ និងបង្ហាញក្តីបារម្ភពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាដែរឬទេ ចៀសវាងការបញ្ចេញប្រតិកម្មទៅ ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់មុខមាត់រដ្ឋាភិបាលលើឆាកអន្តរជាតិ។
លោក មានប្រសាសន៍ថា៖ «អ្វីដែលគេលើកឡើងនេះ វាស្ថិតនៅក្នុងទិដ្ឋភាពមួយដែលកម្ពុជាកំពុងតែប្រឈមនឹងវិធានការរបស់សហគមន៍អឺរ៉ុប ដែលគេនឹងដកអត្រាប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធដែលជាបញ្ហាមួយដែលគេរំឭក គេដាស់តឿន។ គេពញ្ញាក់ស្មារតីយើងថា កាលបរិច្ឆេទនេះជិតដល់ពេលហើយ។ វាជាការដាស់តឿនមួយល្អទេ គ្រាន់ថា អាស្រ័យទៅលើស្មារតី ឬក៏ឥរិយាបថរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំនយោបាយទេ ថាតើមានសុច្ឆន្ទះៈកែទម្រង់កម្រិតណាទេ»។
ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ GSP របស់អាមេរិក និង EBA របស់អឺរ៉ុប កំពុងគំរាមកំហែងកាត់ផ្តាច់ពីកម្ពុជាបើរដ្ឋាភិបាលមិនស្តារស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យទាន់ពេលតាមការទាមទារ។
របាយការណ៍របស់ក្រុមអ្នកបញ្ជាទិញ នៅឆ្នាំ២០១៨ តាមរយៈប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ GSP និង EBA កម្ពុជានាំទំនិញទៅលក់គិតជាទឹកប្រាក់ ៨,៥ពាន់លានដុល្លារ។ ទំហំពាណិជ្ជកម្មនេះ ស្មើនឹង ៣៨ភាគរយនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP ) របស់កម្ពុជា។
យ៉ាងនេះក្តី ស្ថានបេសកកម្មអចិន្ត្រៃយ៍របស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅអង្គការសហប្រជាជាតិលើកឡើងថា វោហាសាស្ត្រនយោបាយដែលពោរពេញទៅដោយការញុះញង់ ការស្អប់ខ្ពើម ការរើសអើងអំពើហិង្សា និងការអំពាវនាវឱ្យមានការបះបោរប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលជាប់ឆ្នោត មិនមែនជាសិទ្ធិបញ្ចេញមតិទេ តែថា វាជាឧបករណ៍ធ្វើឱ្យអន្តរាយដល់នីតិរដ្ឋ សិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យ៕