ពលរដ្ឋខ្មែរដែលបណ្តេញចេញពីសហរដ្ឋអាមេរិក រៀបចំធ្វើយុទ្ធនាការតាមអ៊ីនធឺណិតរៃអង្គាសប្រាក់សម្រាប់ជួយផ្គត់ផ្គង់ដល់អ្នកដែលត្រូវបណ្តេញចេញ៣៧នាក់បន្ថែមទៀត ដែលបានមកដល់កម្ពុជាកាលពីម្សិលមិញ។
តាំងពីយុទ្ធនាការរៃអង្គាសប្រាក់នោះបានចាប់ផ្ដើមនៅថ្ងៃទី៤ ខែមិថុនាមក ពួកគេប្រមូលថវិកាបានជាង១០០០ដុល្លារអាមេរិក គិតត្រឹមថ្ងៃទី៣ ខែកក្កដា ខណៈពួកគេមានគោលដៅរៃអង្គាសឱ្យបាន៥០០០ដុល្លារ។ យុទ្ធនាការនេះបន្តរហូតបានលុយគ្រប់ចំនួន។
អ្វីដែលជំរុញឱ្យពួកគេនាំគ្នាធ្វើយុទ្ធនាការតាមអ៊ីនធឺណិត ដើម្បីស្វែងរកថវិកាជួយដល់ជនរងគ្រោះផ្សេងទៀត ព្រោះពួកគេមានបទពិសោធន៍ឈឺចាប់ និងខ្វះខាតនៅពេលមកដល់ទឹកដីកម្ពុជាជាលើកដំបូង ហើយមិនចង់ឱ្យអ្នកមកថ្មីជួបបញ្ហាទាំងនេះទៀត។
ស្ថាបនិកម្នាក់ក្នុងចំណោមស្ថាបនិក៥នាក់នៃក្រុមហ៊ុនរៀបចំដំណើរទេសចរណ៍ ហ្ស៊ីន អ៊ែដវែនឆឺ (ZIN Adventures) ជាក្រុមហ៊ុនដែលធ្វើសកម្មភាពរៃអង្គាសប្រាក់នេះ គឺលោក ជីមមី ហ៊ាម (Jimmy Hiem) ប្រាប់ វី.អូ.ឌី តាមទូរស័ព្ទ ជាភាសាខ្មែរលាយឡំនឹងភាសាអង់គ្លេសថា ក្នុងនាមជាអ្នកដែលធ្លាប់ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកបញ្ជូនមកកម្ពុជាកាលពី៣ឆ្នាំមុន លោកចង់ឃើញអ្នកមកដល់ថ្មីទទួលបានភាពកក់ក្ដៅ និងទទួលបានជំនួយចាំបាច់ផ្សេងៗ ដូចជា សម្ភារប្រើប្រាស់ ម្ហូបអាហារស្វាគមន៍ពួកគេ ការនាំពួកគេដើរកម្សាន្តដើម្បីស្វែងយល់ពីប្រវត្តិសាស្ត្រ វប្បធម៌របស់កម្ពុជា និងការជួយស្វែងរកការងារធ្វើ ជាដើម។
លោក ជីមមី ហ៊ាម៖ «នៅពេលដែលខ្ញុំមកដល់ គ្មានអ្នកណាមកស្វាគមន៍ខ្ញុំ ដូចជាមកប្រាប់យើងថា អេ! កុំភ័យព្រួយអី! ខ្ញុំក៏ជួបរឿងដូចអ្នកឯងដែរទេ។ អ្នកមានពួកខ្ញុំនៅជាមួយអ្នក។ កាលពីពេលខ្ញុំមកដល់ អត់មានអ្នកទទួលយើងអ៊ីចឹងទេ។ ដូច្នេះហើយបានជាយើងចាប់ផ្ដើមគិតថា យើងមិនគួរឱ្យវាកើតឡើងម្ដងទៀតលើអ្នកដែលនឹងមកដល់នៅពេលខាងមុខទេ។ យើងត្រូវធ្វើឱ្យពួកគេគិតថា នៅទីនេះមានអ្នកដែលចង់ឃើញពួកគេជោគជ័យ។ ឱ្យពួកគេដឹងថា ពួកយើងនៅទីនេះក៏ធ្លាប់បានឆ្លងកាត់ការនឹករឭកឪពុកម្ដាយ កូនយើងអីដែរ។»
ដោយត្រូវព្រាត់ប្រាស់ពីភរិយា និងកូនរបស់លោកនៅសហរដ្ឋអាមេរិក លោក ជីមមី រំឭកពីបទពិសោធន៍របស់លោកកាលពី៣ឆ្នាំមុនថា វាជារឿងដ៏គួរឱ្យឈឺចាប់ និងមិននឹកស្មានដល់សម្រាប់លោក និងក្រុមគ្រួសារ នៅពេលទទួលដំណឹងថា លោកនឹងត្រូវបណ្ដេញចេញពីសហរដ្ឋអាមេរិក ទោះបីជាលោកបានអនុវត្តទោសចំពោះបទល្មើសដែលបានប្រព្រឹត្តកាលពីជាងម្ភៃឆ្នាំមុនរួចរាល់ហើយក៏ដោយ។
លោក ជីមមី ហ៊ាម៖ «ខ្ញុំមិនធ្លាប់គិតថា គេនឹងបណ្ដេញខ្ញុំចេញពីអាមេរិកទេ ព្រោះខ្ញុំបានរស់នៅទីនោះតាំងពីឆ្នាំ១៩៧៩ម្ល៉េះ។ ខ្ញុំនៅទីនោះជាង ៣៨ឆ្នាំទៅហើយ ដូច្នេះ ខ្ញុំគិតថា គេមិនអាចបណ្ដេញខ្ញុំចេញបានទេ។ នៅពេលខ្ញុំចេញពីពន្ធនាគារដោយសាររឿងរ៉ាវខ្លះ គេបានប្រាប់ខ្ញុំថា ខ្ញុំនឹងត្រូវបណ្ដេញពីស្រុកអាមេរិក។ ប៉ុន្តែ ១៥ឆ្នាំក្រោយមក ទើបគេមកគោះទ្វារផ្ទះខ្ញុំនៅម៉ោង៤ភ្លឺ ដាក់ខ្នោះដៃខ្ញុំនៅចំពោះមុខកូនខ្ញុំ ហើយប្រាប់ថា អ្នកត្រូវបញ្ជូនទៅស្រុកខ្មែរហើយ។ នៅពេលនោះ ខ្ញុំកំពុងបើកក្រុមហ៊ុនមួយបាន ១២ឆ្នាំទៅហើយ។»
នៅពេលមកដល់កម្ពុជាបានមួយរយៈ លោកបានសម្រេចចិត្តប្រើជំនាញធ្វើអាជីវកម្មដែលលោកមានស្រាប់កាលពីពេលលោករស់នៅសហរដ្ឋអាមេរិក មកបង្កើតក្រុមហ៊ុនទេសចរណ៍ ហ្ស៊ីន អ៊ែដវែនឆឺ (ZIN Adventures) នៅខែមេសា ឆ្នាំ២០១៨ ដោយសហការជាមួយជនរងគ្រោះបួននាក់ផ្សេងទៀតដែលរងការបណ្ដេញចេញពីសហរដ្ឋអាមេរិកដូចលោកដែរ។ ក្រុមហ៊ុននេះ បង្កើតឡើងដើម្បីរកចំណូល និងជួយដល់ជនរងគ្រោះខ្មែរផ្សេងទៀតដែលបណ្តេញចេញពីអាមេរិកពាក់ព័ន្ធការប្រព្រឹត្តបទល្មើសផ្សេងៗ។
រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកបានបញ្ជូនជនភៀសខ្លួនកម្ពុជាដែលបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌមកកម្ពុជាវិញជាបន្តបន្ទាប់ ក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសទាំងពីរ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០២ មក។ ប៉ុន្តែ ក្រោយពេលចំនួននៃពលរដ្ឋដែលរងការបណ្ដេញចេញកើនឡើងខ្លាំង ក្រោមរដ្ឋបាលលោក ត្រាំ ដែលរឹតបន្ដឹងការអនុវត្តច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ចាប់តាំងពីលោកចូលកាន់តំណែងមក លោក ហ៊ុន សែន បានប្រកាសជំហរមិនទទួលយកពលរដ្ឋខ្មែរដែលត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកបណ្ដេញចេញឡើយ។
ការណ៍នេះបានធ្វើឱ្យសហរដ្ឋអាមេរិកប្រកាសកាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ ឈប់ផ្ដល់ទិដ្ឋាការដល់មន្ត្រីការទូតជាន់ខ្ពស់កម្ពុជា និងក្រុមគ្រួសាររបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ទាំងនោះ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលមិនព្រមទទួលយកពលរដ្ឋកម្ពុជាដែលត្រូវបានបណ្ដេញចេញពីអាមេរិកនោះទេ។ ជាលទ្ធផល រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក៏បានយល់ព្រមទទួលយកពួកគេវិញ ក្រោយរងសំពាធនេះ។
អ្នកនាំពាក្យ អង្គការ KVAO លោក ប៊ីល ហឺរ៉ដ (Bill Herod) ឱ្យដឹងថា ចាប់តាំងពីអង្គការលោកត្រូវបានបង្កើតក្នុងឆ្នាំ២០០២មក អង្គការនេះបានទទួលជនជាតិខ្មែរដែលរងការបណ្ដេញចេញសរុប ៧០១នាក់ ដែលសុទ្ធសឹងជាជនភៀសខ្លួនជាមួយឪពុកម្ដាយរបស់ពួកគេ ក្រោយសម័យខ្មែរក្រហម។ លោកបញ្ជាក់ថា អង្គការលោកត្រូវបានប្រាប់ឱ្យត្រៀមទទួលជនរងគ្រោះទាំងនោះសរុបរហូតដល់ ២០០នាក់ នៅឆ្នាំ២០១៩នេះ។
របាយការណ៍របស់អង្គភាពអនុវត្តច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ និងគយនៃសហរដ្ឋអាមេរិក (ICE) បង្ហាញថា ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ពលរដ្ឋខ្មែរដែលត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកបណ្ដេញចេញមានចំនួនសរុប ១១០នាក់ ដែលកើនឡើងជិត៤ដងពីឆ្នាំ២០១៧ ដែលកាលនោះមានតែ២៩នាក់ប៉ុណ្ណោះ។
ពលរដ្ឋខ្មែរដែលរងការបណ្ដេញចេញពីសហរដ្ឋអាមេរិកដែល វី.អូ.ឌី បានសម្ភាសសុទ្ធតែរៀបរាប់ថា ពួកគេប្រឈមនឹងការលំបាកខ្លាំងក្នុងការចាប់ផ្ដើមជីវិតថ្មីនៅប្រទេសកម្ពុជា ដោយសារពួកគេបានធំដឹងក្ដីនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
តាមរយៈសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានចុះថ្ងៃទី៣ ខែកក្កដា អនុប្រធានស្ដីទីទទួលបន្ទុកកិច្ចការបោសសំអាតជនបរទេសល្មើសច្បាប់នៃអង្គភាព ICE លោក ចេហ្វហ្វ្រ៊ី លីនឆ៍ (Jeffrey Lynch) ថ្លែងថា ការបញ្ជូនខ្លួនពលរដ្ឋខ្មែរដែលបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសនៅ សហរដ្ឋអាមេរិកមកកម្ពុជាវិញ គឺជាការអនុវត្ដច្បាប់ដើម្បីរក្សាសន្តិសុខជាតិ។
ជនរងគ្រោះម្នាក់ស្នើសុំមិនបង្ហាញអត្តសញ្ញាណ ដែលបានទទួលសិទ្ធិជាជនភៀសខ្លួនទៅរស់នៅសហរដ្ឋអាមេរិកជាមួយឪពុកម្ដាយ និងប្អូនៗ កាលពីឆ្នាំ១៩៨០ ដែលកាលណោះនាងមានអាយុ៤ឆ្នាំ ប្រាប់ វី.អូ.ឌី ថា បច្ចុប្បន្ន នាងនៅតែប្រឈមនឹងបញ្ហាជីវភាព និងមានការលំបាកក្នុងការប្រាស្រ័យទាក់ទងជាភាសាខ្មែរ ទោះបីនាងបានមកដល់កម្ពុជាអស់រយៈពេល១៥ឆ្នាំហើយក៏ដោយ។
នាងប្រាប់ថា នៅពេលមកដល់កម្ពុជាដំបូង នាងធ្លាប់រកបានការងារធ្វើ ជាបុគ្គលិកផ្នែករដ្ឋបាល ដែលទទួលបានប្រាក់ខែពី១៥០ ទៅ២០០ដុល្លារ ប៉ុន្តែ ចាប់តាំងពីនាងមានពិការភាពដោយសារជំងឺរលាកសន្លាក់ដៃជើងមក នាងមិនអាចរកការងារធ្វើបានដូចពីមុនឡើយ។
នាងមានប្រសាសន៍ថា៖ «ភាគច្រើន ៩៩ភាគរយហើយ កន្លែងក្រុមហ៊ុនអង្គការអីៗហ្នឹង គេអត់ចង់ hire [ជួល] អ្នកពិការទេ។ អ៊ីចឹង វាពិបាក។ ឥឡូវ ខ្ញុំកំពុងរកការងារធ្វើ អ៊ីចឹង វាពិបាកត្រង់ហ្នឹង ហើយមួយទៀត អារឿង Medical [ថ្នាំពេទ្យ] ខ្ញុំអត់មានលុយសម្រាប់ទៅពេទ្យ ហើយអង្គការខ្វាវ (KVAO)ហ្នឹង គេជួយខ្លះឱ្យខ្ញុំទៅពេទ្យ ប៉ុន្តែ ខ្ញុំអត់ចង់ពឹងគេឱ្យជួយខ្ញុំរហូតអ៊ីចឹងទេ។ អ៊ីចឹង ខ្ញុំវាពិបាកអាត្រង់ហ្នឹងដែរ ហើយនៅស្រុកខ្មែរ បើសិនជាយើងអត់មានលុយ គេអត់មើលយើងទេ។»
ជនរងគ្រោះរូបនេះសង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាជួយផ្ដល់ការទំនុកបម្រុងផ្នែកសុខុមាលភាពដល់រូបនាងជាជនពិការ ដើម្បីមានលទ្ធភាពទទួលបានសេវាសុខាភិបាល ដោយមិនចាំបាច់ពឹងផ្អែកទាំងស្រុងលើជំនួយរបស់អង្គការ KVAO និងប្រាក់ឧបត្ថម្ភរបស់ក្រុមគ្រួសារនៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានអត្តសញ្ញាណកម្មនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក តុប នេត ថ្លែងថា អង្គភាពលោកបានផ្ដល់ជំនួយដល់ជនរងគ្រោះទាំងនោះដោយផ្ដល់ឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណជាពលរដ្ឋខ្មែរដល់ពួកគេ។ ប៉ុន្តែ លោកបដិសេធមិនអត្ថាធិប្បាយចំពោះសំណើសុំជំនួយផ្សេងទៀតរបស់ជនរងគ្រោះទាំងនោះឡើយ ដោយថា នោះជាភារកិច្ចរបស់ក្រសួងពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត។
បើតាមការឱ្យដឹងរបស់អ្នកនាំពាក្យអង្គការ KVAO លោក ប៊ីល ហឺរ៉ដ ជនដែលត្រូវបានបញ្ជូនមកកម្ពុជាជាច្រើនតែងតែប្រឈមនឹងបញ្ហាធ្លាក់ទឹកចិត្ត ហើយពួកគេមួយចំនួនងាយធ្លាក់ខ្លួនសេពគ្រឿងញៀន។
ប៉ុន្តែ លោកបញ្ជាក់ថា ក្នុងចំណោមជនរងគ្រោះទាំងនោះ ក៏មានបុគ្គលមានសមត្ថភាពជាច្រើនផងដែរ ដែលទទួលបានការងារជាគ្រូបង្រៀនភាសាអង់គ្លេសនៅតាមគ្រឹះស្ថានអប់រំនានា ដោយទទួលប្រាក់ខែប្រមាណ ៨០០ដុល្លារ បន្ទាប់ពីទទួលបានការបណ្ដុះបណ្ដាលជំនាញបង្រៀនភាសាអង់គ្លេស (TESOL)។
សម្រាប់លោក ជីមមី ហ៊ាម ការជួយដល់ជនរងគ្រោះទាំងនោះក្នុងការសម្របខ្លួនទៅនឹងរបៀបរបបរស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺជារឿងដ៏ចាំបាច់បំផុត។
លោកបន្ថែមថា នៅពេលមកដល់កម្ពុជាថ្មីថ្មោង ជនរងគ្រោះដូចរូបលោក និងអ្នកផ្សេងទៀតត្រូវការការយកចិត្តទុកដាក់ និងការជួយស្វែងរកឱកាសការងារដែលសមស្របទៅនឹងជំនាញ និងសមត្ថភាពដែលពួកគេមាន ដើម្បីអាចកសាងជីវិតថ្មីនៅលើទឹកដីកម្ពុជាបាន៕
