ប្រជាកសិករនៅភូមិមួយក្នុងស្រុកអូររាំងឪ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ បាននាំគ្នាដាំបន្លែដែលមិនប្រើប្រាស់សារធាតុគីមី ដើម្បីទ្រទ្រង់ជីវភាពរស់នៅរបស់ពួកគេផង និងដើម្បីលើកកម្ពស់សុខភាពអ្នកប្រើប្រាស់ផង។
កំពុងមមាញឹកស្រោចស្រពដំណាំបន្លែបង្ការ និងដើរមើលថែទាំបន្លែក្រែងលោមានសត្វល្អិចចង្រៃចូលមកស៊ីដំណាំរបស់គាត់នោះ អ្នកស្រី ភេទ ហ៊ន់ឡេង ជាពលរដ្ឋរស់នៅភូមិអូរឡោក ឃុំចក ស្រុកអូររាំងឪ ប្រាប់ថា ពីរនាក់ប្ដីប្រពន្ធគាត់បានប្រកបរបរដាំបន្លែគ្មានសារធាតុគីមីនេះ អស់រយៈពេល ៨ឆ្នាំមកហើយ នៅលើដីទំហំ ១០អា។
អ្នកស្រីនិយាយថា ដំណាំបន្លែ ដែលពួកគាត់និយមដាំនោះមាន ម្ទេស ម្រះ ត្រសក់ និងត្រប់ ជាដើម ដោយថា ដំណាំមិនប្រើសារធាតុគីមីនេះ ត្រូវការការមើលថែ ស្រោចទឹក និងដាក់ជីធម្មជាតិជាទៀងទាត់។
ស្ដ្រីវ័យ ៥២ឆ្នាំរូបនេះរៀបរាប់បន្ដថា បន្លែដែលពួកគាត់ដាំបានជួយផ្គត់ផ្គង់នៅក្នុងភូមិផង និងនាំទៅតំបន់ជិតខាងផង។ ម្យ៉ាងទៀត ក្រៅពីជួយដល់ជីវភាព គាត់ថា បន្លែប្រភេទនេះក៏បានជួយដល់សុខភាពអ្នកប្រើប្រាស់ផងដែរ។
អ្នកស្រីរៀបរាប់បន្ដថា៖ «ដាំសរីរាង្គហ្នឹង មិនដាំគីមី កុំឱ្យវាប៉ះពាល់សុខភាព។ ចាស៎! មិនគ្រាន់តែបានលុយទេ ចាស៎! លោកគ្រូ ការពារសុខភាព កុំឱ្យកើតជំងឺច្រើនពេក»។
ស្ថិតនៅមិនឆ្ងាយប៉ុន្មានពីផ្ទះកសិដ្ឋានរបស់អ្នកស្រី ភេទ ហ៊ន់ឡេង ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀត ឈ្មោះ តុង គឹមទៀង ក៏អ្នកជារស់នៅក្នុងភូមិអូរឡោក ឃុំចក ស្រុកអូររាំងឪ នេះផងដែរ ហើយលោកក៏កំពុងមមាញឹកស្រោចស្រព និងមើលថែដំណាំ ដែលមិនប្រើប្រាស់សារធាតុគីមីផងដែរ។
បុរសវ័យ៣២ឆ្នាំរូបនេះរៀបរាប់ថា ចម្ការរបស់គាត់មានដីទំហំ ៣០អា ដោយមានដាំដំណាំម្ទេស ត្រប់ ត្រឡាច និងដំណាំផ្សេងៗទៀត និងទើបតែចាប់ផ្ដើមដាំដុះបន្លែប្រភេទនេះបាន២ឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ។
លោកអះអាងថា មូលហេតុដែលគ្រួសារគាត់ងាកមកដាំដំណាំគ្មានជាតិគីមី គឺចង់ចូលរួមកាត់បន្ថយការបរិភោគបន្លែនាំចូលពីក្រៅប្រទេស ដែលផ្ទុកដោយសារធាតុគីមី និងជំរុញឱ្យពលរដ្ឋដទៃទៀត ងាកមកបរិភោគបន្លែធម្មជាតិជួយដល់សុខភាពរបស់ពួកគេ។
លោកបន្ដថា៖ «ទី១ អ្នកដាំហ្នឹង មិនសូវប៉ះពាល់ដល់សុខភាព ទី២ កន្លែងយើងមិនអាចប្រើគីមីខ្លាំងទេ កាត់បន្ថយសារធាតុគីមីខ្លះទៅ ប្រើធម្មជាតិខ្លះទៅ។ បន្លែដាំខ្លួនឯង វាគ្រាន់បើជាង។ យើងដាំ យើងដឹងប្រើកម្រិតថ្នាំ តាមប៉ុណ្ណាៗ ហើយបើបន្លែគេមិនដែលទិញទេឥឡូវហ្នឹង ដាំតែបន្លែខ្លួនឯង»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោក តុង គឹមទៀង ឱ្យដឹងផងដែរថា ការដាំបន្លែគ្មានជាតិគីមី ក៏ជួបការលំបាក និងបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនផងដែរ ដូចជា បញ្ហាអាកាសធាតុប្រែប្រួលមិនទៀងទាត់ កសិករមិនសូវចេះបច្ចេកទេសដាំដុះ និងបញ្ហាសត្វល្អិតស៊ី ដែលធ្វើឱ្យដំណាំពួកគាត់មិនសូវលូតលាស់ និងងាប់ជាដើម។
ម្យ៉ាងទៀត លោកថា ទីផ្សារបន្លែគ្មានជាតិគីមីសម្រាប់កសិករខ្មែរ ក៏ជាបញ្ហាផងដែរ ដោយថា តម្លៃគឺសូវខុសគ្នានោះទេ រវាងបន្លែគ្មានជាតិគីមី និងបន្លែមានផ្ទុកសារធាតុគីមី និងបន្លែផ្លែឈើដែលនាំចូលពីប្រទេសជិតខាង។
មេភូមិអូរឡោក លោក ភា ឆេន អាយុ៧០ឆ្នាំ មានប្រសាសន៍ថា នៅភូមិអូរឡោកនេះ មានប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅសរុប ៦០គ្រួសារ ក្នុងនោះ១៧គ្រួសារប្រកបរបរដាំដំណាំបន្លែតាមបែបធម្មជាតិនៅលើទំហំដីសរុបចំនួន ៦ហិកតា។
មេភូមិអូរឡោក លោក ភា ឆេន រៀបរាប់ថា កាលពី១០ឆ្នាំមុន មិនសូវមានគ្រួសារនិយមដាំដំណាំគ្មានសារធាតុគីមីនោះទេ ប៉ុន្ដែ បន្ទាប់ពីការគាំទ្រ និងផ្ដល់ការណែនាំបច្ចេកទេសពីមន្ទីរកសិកម្មស្រុក និងខេត្តត្បូងឃ្មុំ ប្រជាពលរដ្ឋកាន់តែច្រើនក៏នាំគ្នាដាំដំណាំបន្លែគ្មានជាតិគីមីនេះ។
លោកបន្ដថា៖ «ខ្ញុំគាំទ្រ ព្រោះក្នុងគម្រោងហ្នឹង ពួកមន្ដ្រីកសិកម្មគាត់ចុះមកបង្ហាញបែបបទ ហើយក៏ជួយបានក្រែលដែរ។ ជួយក្នុងមួយគ្រួសារហ្នឹង ប្រាក់១លាន ៩៥ម៉ឺន ហើយជួយទាំងសម្ភារ ទាំងទុយោ ស្អីៗហ្នឹង ជួយទាំងអស់»។
មេភូមិរូបនេះស្នើឱ្យមន្ដ្រីជំនាញ និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធបន្ដជួយជ្រោមជ្រែងដល់កសិករ ដែលកំពុងប្រកបរបរនេះ និងសំណូមពរឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដទៃទៀត ងាកមកដាំដំណាំ និងហូបបន្លែបង្ការ ដែលមិនមានសារធាតុគីមី ទើបធ្វើឱ្យសុខភាពរបស់ពួកគេរឹងមាំ និងមិនសូវមានជំងឺមកបៀតបៀន៕
ដោយសារព័ត៌មានពលរដ្ឋ កញ្ញា ឈឿន សុឃាង និងសម្របសម្រួលដោយលោក ពេជ្រ ចំរុង
