ក្រសួងព័ត៌មាន ប្តេជ្ញាចិត្តខិតខំស្នើច្បាប់ស្តីពី«សិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន»ចេញជាផ្លូវការស្របតាមនីតិវិធីច្បាប់ឱ្យបានកាន់តែឆាប់ ក្រោយពីស្ថាប័ននេះបានធ្វើសេចក្តីព្រាងច្បាប់មួយនេះមិនក្រោម៥ឆ្នាំនោះទេ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មាន លោក មាស សោភ័ណ្ឌ ប្រាប់ វីអូឌី នៅថ្ងៃទី២៩ ខែកញ្ញានេះថា បច្ចុប្បន្ននេះ ក្រសួងបានបញ្ចប់សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពី«សិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន»រួចរាល់ហើយ។ លោកថា ច្បាប់នេះនៅក្នុងដៃក្រុមការងារបច្ចេកទេសរបស់ក្រសួងប្រជុំពិនិត្យនិងសម្រេចចុងក្រោយ មុននឹងបញ្ជូនទៅស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ដូចជា ទៅកាន់រដ្ឋមន្ត្រីព័ត៌មាន ទៅស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ក៏ដូចជាស្ថាប័ននីតិបញ្ញត្តិ ដើម្បីដាក់ស្នើឱ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធអនុម័តឱ្យបានឆាប់។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ « [សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន] ព្រាងហ្នឹងអត់ដល់ [១០ឆ្នាំ] ទេ យើងចាប់ផ្តើម២០១៥ [ឬ] ២០១៦ មកហើយ។ ក្រុមការងារបច្ចេកទេសនៃក្រសួងព័ត៌មាន នឹងបន្តរៀបចំឯកសារពាក់ព័ន្ធទៅនឹងសេចក្តីព្រាងច្បាប់សិទ្ធិទទួលព័ត៌មានហ្នឹង ដាក់ស្នើសុំទៅឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងព័ត៌មាន ដើម្បីពិនិត្យនិងសម្រេចក្នុងការបញ្ជូនទៅកាន់ទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ក៏ដូចជាស្ថាប័ននីតិបញ្ញត្តិ ទៅតាមនីតិវិធីច្បាប់ដែលមានជាធរមាន។ ជាការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ក្រសួងព័ត៌មាន គឺយើងនឹងបន្តខិតខំរៀបចំឯកសារពាក់ព័ន្ធ ហើយដាក់ស្នើទៅតាមនីតិវិធីហ្នឹងឱ្យបានឆាប់បំផុតតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន»។
ចំណែកអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន មានប្រសាសន៍ថា កាលពីម្សិលមិញ មន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ បានចូលរួមប្រជុំលើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន ជាមួយក្រសួងព័ត៌មានដែរ។ ប៉ុន្តែលោកថា ក្រសួងយុត្តិធម៌ បានត្រឹមតែជួយពិនិត្យនិងផ្តល់យោបល់តែប៉ុណ្ណោះ ចំពោះការសម្រេចយ៉ាងណានោះ ទុកឱ្យក្រសួងសាម៉ីជាអ្នកសម្រេច។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ក្រសួងយុត្តិធម៌គ្រាន់តែចូលរួមទេ ក្នុងការផ្តល់យោបល់ទាក់ទងរឿងទោសប្បញ្ញត្តិ មានក្រុមការងារក្រសួង [យុត្តិធម៌] ចូលរួមជាមួយតែប៉ុណ្ណឹងឯង ក្នុងការពិនិត្យផ្តល់យោបល់លើទោសប្បញ្ញត្តិ។ ក៏ប៉ុន្តែជាខ្លឹមសារទាំងមូល ជាដំណើរការប្រព្រឹត្តទៅនីតិវិធីនៃការតាក់តែង គឺក្រសួងព័ត៌មានជាអ្នកដឹកនាំ។ អ៊ីចឹង [សូម] ទាក់ទងទៅក្រសួងព័ត៌មាន សំណួរអស់ហ្នឹងគឺក្រសួងព័ត៌មានគាត់ត្រូវឆ្លើយ»។
ឆ្លើយតបនឹងករណីនេះ លោក មាស សោភ័ណ្ឌ មានប្រសាសន៍ថា កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកញ្ញាម្សិលមិញ ក្រសួងព័ត៌មាន និងក្រសួងយុត្តិធម៌ ទើបតែបានបញ្ចប់កិច្ចប្រជុំក្រុមការងារបច្ចេកទេស ហើយក្រុមការងារនៃក្រសួងទាំងពីរនឹងរៀបចំជារបាយការណ៍បូកសរុបលទ្ធផលស្តីពីកិច្ចប្រជុំពិគ្រោះយោបល់លើសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះ ដល់ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងទាំងពីរពិនិត្យនិងផ្តល់យោបល់បន្ថែម។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មានរូបនេះថា កម្ពុជាក៏មិនមែនជាប្រទេសក្រោយគេនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន ដែលមានច្បាប់នោះទេ ហើយបើច្បាប់នេះត្រូវបានអនុម័តនោះ កម្ពុជានឹងក្លាយជាប្រទេសទី៥ដែលមានច្បាប់នេះនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន។
តបនឹងសំណួរដែលថាហេតុអ្វីច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន ត្រូវចាយពេលសម្រាប់ពង្រាងច្រើនឆ្នាំម៉្លេះ?
លោក សោភ័ណ្ឌ តបដូច្នេះថា៖ «សេចក្តីព្រាងច្បាប់សិទ្ធិទទួលព័ត៌មាននេះ គឺយើងប្រើពេលវេលាកន្លងមកនេះ ដោយសារយើងមានការបើកយ៉ាងទូលំទូលាយឱ្យមានការចូលរួមពិគ្រោះយោបល់ពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ មានទាំងទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅកម្ពុជា យូណេស្កូ ការិយាល័យឧត្តមស្នងការទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំនៅកម្ពុជា និងអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួន ដែលធ្វើការពាក់ព័ន្ធទៅនឹងសិទ្ធិមនុស្ស ក៏ដូចជាសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការទទួលបានព័ត៌មាននេះដែរ។ អ៊ីចឹងហើយ ការពិគ្រោះយោបល់ហ្នឹងគឺមានការប្រមូលធាតុចូលពីគ្រប់ក្រុមគោលដៅទាំងអស់ ទាំងជនជាតិដើមភាគតិច ស្ត្រី បងប្អូនដែលមានពិការភាព យុវជន ហើយទៅតាមវិស័យផ្សេងៗដែលសំខាន់ៗក្នុងការកសាងសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះផងដែរ»។
នាយកប្រតិបត្តិសម្ព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា (ខេមបូចា) លោក ណុប វី មានប្រសាសន៍ថា បើកិច្ចពិភាក្សារវាងក្រសួងព័ត៌មាន និងក្រសួងយុត្តិធម៌ ត្រូវបានបញ្ចប់ហើយ សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះគួរតែត្រូវបានរុញទៅទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។
យ៉ាងណា លោកថា បើសិនច្បាប់នេះនៅអូសបន្លាយនិងមិនទាន់ត្រូវបានអនុម័ត នោះពលរដ្ឋនិងអ្នកសារព័ត៌មានពុំមានបង្អែករឹងមាំក្នុងការអនុវត្តសិទ្ធិរបស់ខ្លួនបានពេញលេញក្នុងផ្នែកនៃសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន ដើម្បីនិយាយជាមួយអាជ្ញាធរសាធារណៈនោះទេ។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ជារួម អ្នកសារព័ត៌មាននិងប្រជាពលរដ្ឋនៅតែអត់មានអ្វីជាខ្នងបង្អែករឹងមាំ ដើម្បីជំរុញទៅដល់មន្ត្រីសាធារណៈដែលទទួលបន្ទុកក្នុងការផ្តល់ព័ត៌មានឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ និងផ្តល់ព័ត៌មានទាំងអស់នោះ។ ទី២ ប្រជាពលរដ្ឋនិងអ្នកសារព័ត៌មាននៅតែមិនមានអ្វីជាអំណះអំណាងគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីនិយាយជាមួយមន្ត្រីសាធារណៈ ថាតើព័ត៌មានណាដែលជាព័ត៌មានដែលមិនសម្ងាត់ ព័ត៌មានណាដែលជាព័ត៌មានសម្ងាត់! អ៊ីចឹងពួកគាត់នៅតែមិនអាចអនុវត្តសិទ្ធិរបស់ពួកគាត់បានពេញលេញនៅក្នុងផ្នែកនៃសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន។ អាហ្នឹងគឺជាផលប៉ះពាល់ដែលកើតឡើងពីការដែលសេចក្តីព្រាងច្បាប់ហ្នឹង [ស្តីពីសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន] មិនទាន់បានអនុម័ត»។
សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន មាន៩ជំពូក ៣៧មាត្រា ត្រូវបានផ្តួចផ្តើមឱ្យមានកិច្ចពិភាក្សា និងពង្រាងជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ដោយមានការចូលរួមផ្តល់យោបល់ពីអង្គការយូណេស្កូ (UNESCO) វិទ្យាស្ថានតស៊ូមតិនិងគោលនយោបាយ (API) មជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជាដើម្បីប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយឯករាជ្យ (CCIM) និងអង្គការតម្លាភាព (TI) ជាដើម។
តែយ៉ាងណា អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកធ្វើការលើវិស័យសារព័ត៌មាន កាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ បានចេញលិខិតចំហរួមគ្នាមួយទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលលុបចោលចំណុច៧ មាត្រា២០ នៃច្បាប់នេះ ដោយថា ចំណុចនោះមានន័យទូលំទូលាយពេក និងខ្វះនូវភាពជាក់លាក់ក្នុងការលាតត្រដាងព័ត៌មានសាធារណៈ។
ចំណុច៧ មាត្រា២០ ក្នុងសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលព័ត៌មាន ចែងថា «ព័ត៌មានសម្ងាត់ដទៃទៀតដែលស្ថិតក្នុងបទប្បញ្ញត្តិត្រូវហាមឃាត់» ដែលមានន័យថា ព័ត៌មានសម្ងាត់ដែលមានចែងក្នុងច្បាប់ផ្សេងៗត្រូវបានហាមឃាត់ក្នុងការបញ្ចេញទៅឱ្យអ្នកដែលស្នើសុំ៕
