សង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការផ្ដោតលើសិទ្ធិពលករចំណាកស្រុក បានលើកឡើងថា កង្វះខាតការងារក្នុងស្រុក និងតម្រូវការកម្លាំងពលករនៅក្នុងប្រទេសថៃ ស្របពេលរដ្ឋាភិបាលប្រទេសនេះផ្ដល់ភាពស្របច្បាប់ដល់ពលករអន្តោប្រវេសន៍ជាថ្មីផងនោះ កំពុងជំរុញកំណើនពលករខ្មែរឱ្យប្រថុយប្រថានឆ្លងដែនទៅធ្វើការនៅក្នុងប្រទេសក្បែរខាងកម្ពុជាមួយនេះ។
មន្រ្តីគម្រោងនៃមជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្ស (សង់ត្រាល់) ប្រចាំប្រទេសថៃ លោក លឹង សុផុន លើកឡើងនៅថ្ងៃពុធនេះថា នៅអំឡុងមានវិបត្តិកូវីដ-១៩ ប្រភេទបំប្លែងថ្មី ក្នុងប្រទេសថៃ ចាប់ពីខែកក្កដា ដល់ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ ពលករអន្តោប្រវេសន៍ខ្មែរ ឡាវ និងភូមា រាប់សែននាក់បានត្រលប់ទៅស្រុកកំណើតវិញ ដើម្បីគេចពីជំងឺឆ្លង និងដោយសារបាត់បង់ការងារក្រោមវិធានការបិទខ្ទប់របស់អាជ្ញាធរថៃ។
ប៉ុន្តែលោកថា ក្រោយរដ្ឋាភិបាលថៃបន្ធូរវិធានការនេះ និងគ្រោងបើកទ្វារប្រទេសឡើងវិញនោះ រោងចក្រឧស្សាហកម្មនិងការដ្ឋានសាងសង់ក្នុងប្រទេសនេះជាច្រើនដែលបានផ្អាកដំណើរការកន្លងមក កំពុងត្រូវការកម្លាំងពលកម្មឡើងវិញ ទាំងពីក្នុងស្រុកនិងពីក្រៅប្រទេស។ លោកបន្ថែមថា បញ្ហានេះ បានជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលថៃបើកឱ្យពលករបរទេសខុសច្បាប់ចុះឈ្មោះស្នើសុំបណ្ណធ្វើការបណ្ដោះអាសន្នជាលើកទី២ និងពន្យារសុពលភាពបណ្ណចាស់ដែលហួសសុពលភាពរហូតដល់ឆ្នាំ២០២២។
បើតាមប្រភពដដែល មានរោងចក្រមួយចំនួនបានបើកឱ្យមេខ្យល់ខ្មែរនិងថៃជួយស្វែងរកកម្លាំងពលករ ដោយមិនចាំបាច់មានឯកសារផ្លូវច្បាប់ ដូចជា លិខិតឆ្លងដែន ឬបណ្ណការងារអ្វីនោះទេ។ លោកថា កត្តានេះបានធ្វើឱ្យពលករខ្មែរមួយចំនួនជឿតាមការអូសទាញថា ពួកគេនឹងទទួលបានការងារ ប្រសិនបើអាចឆ្លងផុតការត្រួតពិនិត្យរបស់អាជ្ញាធរតាមខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន។
លោក លឹង សុផុន ថ្លែងថា៖ «មេខ្យល់ខ្មែរ-ថៃហ្នឹង ផ្សព្វផ្សាយទទួលយកពលករខ្មែរគ្រប់ទីកន្លែងនៅក្នុងប្រទេសថៃ ដោយសារតែអំឡុងពេលដែលមានការខ្វះខាតពលករច្រើន។ អ៊ីចឹងហើយបានជាមេខ្យល់ថៃ-ខ្មែរហ្នឹងផ្សព្វផ្សាយតាមប្រព័ន្ធ Social media ដូចជាតាម Facebook តាមផេកជាដើម»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ការអំពាវនាវឱ្យពួកគាត់ចូលធ្វើការហ្នឹង អ្នកខ្លះឱ្យតែដល់ថៃ ឬអ្នកនៅក្នុងប្រទេសថៃ គឺឱ្យចូលធ្វើការបានតែម្ដង មិនចាំបាច់មាន Passport ឬក៏មានមុខ Passport ឬក៏បណ្ណការងារដាច់ហើយ ក៏គេទទួលយកដែរ។ ភាគច្រើន គឺគាត់អំពាវនាវឱ្យតែមានកម្លាំងមកធ្វើការ គឺគាត់យកទាំងអស់»។
មន្រ្តីឃ្លាំមើលសិទ្ធិពលកររូបនេះបន្តថា ការឆ្លងដែនទៅប្រទេសថៃនៅពេលនេះនៅតែប្រឈមនឹងបញ្ហាឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩ ដោយសារករណីឆ្លងនិងស្លាប់ដោយសារជំងឺនេះនៅក្នុងប្រទេសថៃនៅមានអត្រាខ្ពស់ ហើយការធ្វើដំណើរឆ្លងខេត្តរបស់ពលករបរទេសនៅមានការរឹតត្បិតនៅឡើយ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារកម្ពុជា លោក ហេង សួរ បានចាត់ទុកការលើកឡើងរបស់ក្រុមសង្គមស៊ីវិលពីបញ្ហាចំណាកស្រុកដោយខុសច្បាប់ ថាជាទស្សនៈយល់ឃើញរបស់បុគ្គលប៉ុណ្ណោះ។
លោកបានលើកឡើងតាមសារ Telegram ថា៖ «ចំពោះមុខ មិនមានយោបល់ទេ ពីព្រោះបច្ចុប្បន្នកម្ពុជាយើងចាប់ផ្ដើមខ្វះខាតកម្លាំងពលកម្ម មិនមែនលើសកម្លាំងពលកម្មទេ»។
វីអូឌី មិនអាចទាក់ទងសុំការអត្ថាធិប្បាយពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងការបរទេស លោក កុយ គួង ជុំវិញវិធានការទប់ស្កាត់ចលនាចំណាកស្រុករបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជាបានទេ នៅថ្ងៃពុធនេះ។
យ៉ាងណា លោកបានលើកឡើងកាលពីសប្តាហ៍មុនថា ក្រសួងតែងសហការសម្របសម្រួលជាមួយអាជ្ញាធរថៃ ដើម្បីនាំពលករឆ្លងដែនខុសច្បាប់ឱ្យបានត្រលប់មកប្រទេសកម្ពុជាវិញជាហូរហែ។
ពលករខ្មែរ លោក ថេត ប៊ុនផាត វ័យ៣៨ឆ្នាំ ថ្លែងថា អ្នកភូមិក្បែរខាងលោកជាច្រើនចង់ទៅថៃធ្វើការនៅថៃ តែមិនហ៊ានឆ្លងដែនដោយខុសច្បាប់។ លោកថា សម្រាប់គ្រួសាររបស់លោកវិញ មានបងប្អូនចំនួន៧នាក់ ហើយមានដីស្រែតែ២ហិកតាប៉ុណ្ណោះសម្រាប់បង្កបង្កើនផល ដែលធ្វើពួកគេត្រូវឆ្លាស់គ្នាចេញទៅធ្វើការនៅថៃ ដើម្បីរកប្រាក់ចំណូលបន្ថែម។
អ្នកស្រុកមង្គលបូរី ខេត្តបន្ទាយមានជ័យរូបនេះ បន្តថា លោកនិងភរិយាបានត្រលប់មកស្រុកកំណើតវិញក្នុងខែសីហា បន្ទាប់ពីធ្វើការបាន៣ឆ្នាំនៅថៃ ហើយថា លោកគ្រោងនឹងត្រលប់ទៅវិញនៅដើមឆ្នាំក្រោយ បន្ទាប់ពីភរិយាសម្រាលកូនរួច ហើយព្រំដែនបើកឡើងវិញ។
លោក ថេត ប៊ុនផាត និយាយថា៖ «ខ្ញុំក៏មិនហ៊ានទៅវិញដែរ ព្រោះអីខ្មែរនិងថៃគេបិទច្រកបិទអីទៅ។ អត់ហ៊ានទៅវិញ ទាល់តែថារង់ចាំគេបើកច្រក បើកអីស្រួលបួល គេថាត្រូវអនុវត្តច្បាប់គេម៉េចៗទៅ បានឡើងទៅ»។
ពលករមួយរូបទៀត ឈ្មោះ គា វីន វ័យ២៤ឆ្នាំ ដែលទើបត្រលប់ពីធ្វើការនៅប្រទេសថៃដែរនោះ ថ្លែងថា លោកមិនទាន់សម្រេចថានឹងទៅវិញឬយ៉ាងណាទេ ដោយសារបច្ចុប្បន្ន ព្រំដែនបិទ ហើយបើទៅ ខ្លាចឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩។ លោកថា លោកចាំបាច់នៅផ្ទះជួយធ្វើស្រែឪពុកម្តាយសិន ដោយសារមិនមានជំនាញឬបទពិសោធន៍ការងារដែលអាចរកចំណូលបានដូចក្នុងប្រទេសថៃ។
លោកថា៖ «ដូចថាយើងអត់ដែលស្គាល់ពីណាគេ ដែលថាយើងអាចធ្វើការហ្នឹងកើត។ ដូចថាយើងអត់មានបទពិសោធន៍ខាងការងារនៅស្រុកខ្មែរ»។
កាលពីដើមសប្ដាហ៍ មន្រ្តីទេស្តប្រវេសន៍នៃអង្គការសង់ត្រាល់ កញ្ញា ព្រំ សុភា បានឱ្យដឹងថា គិតចាប់ពីថ្ងៃទី១ ដល់ថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា ពលរដ្ឋខ្មែរយ៉ាងហោច ៥៣៦នាក់ រួមមានទាំងកុមារ ត្រូវបានអាជ្ញាធរតាមព្រំដែន ដែលភាគច្រើននៅខាងភាគីថៃ ឃាត់ខ្លួនបានក្នុង២១ករណី អំឡុងពួកគេកំពុងព្យាយាមឆ្លងដែនដោយខុសច្បាប់។ តួលេខនេះកើនឡើងខ្ពស់ជាងតួលេខសរុបក្នុងរយៈពេល២ខែចុងក្រោយ គឺខែសីហា និងកញ្ញា ដែលមនុស្សត្រឹម ៣៦៦នាក់ ក្នុងការបង្រ្កាបសរុប២៨ករណី។
ដោយឡែក តាមរបាយការណ៍ពីអង្គការទេស្តប្រវេសន៍អន្តរជាតិ ចេញផ្សាយក្នុងខែកញ្ញា បានឱ្យដឹងថា គិតចាប់ពីខែមីនា ឆ្នាំ២០២០ ពោលគឺចាប់ពីមានការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ លើពិភពលោកមក ដល់ដំណាច់ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ មានពលករខ្មែរជាង២៣០ ០០០នាក់ បានវិលត្រលប់ពីប្រទេសថៃវិញ។
បើតាមប្រភពពីក្រសួងការបរទេសកម្ពុជាវិញ ឱ្យដឹងកន្លងមកថា មានពលរដ្ឋខ្មែរប្រមាណ១លាននាក់ កំពុងរស់នៅនិងធ្វើការក្នុងប្រទេសថៃ។ តួលេខនេះ គឺតិចជាងការប៉ាន់ប្រមាណរបស់អង្គការសង់ត្រាល់ ដែលថាពលរដ្ឋខ្មែរប្រមាណជិត២លាននាក់កំពុងរស់នៅនិងធ្វើការក្នុងប្រទេសក្បែរខាងកម្ពុជាមួយនេះ ទាំងស្របច្បាប់និងមិនស្របច្បាប់៕