សង្គមស៊ីវិល និងសាកលវិទ្យាល័យជាតិមានជ័យ ស្នើរដ្ឋាភិបាលដំឡើងពន្ធលើផលិតផលថ្នាំជក់យ៉ាងហោចណាស់៧០ភាគរយនៃតម្លៃលក់រាយ ដើម្បីកាត់បន្ថយអាត្រានៃការស្លាប់របស់ពលរដ្ឋដោយសារថ្នាំជក់ និងការកើនឡើងនៃប្រាក់ចំណូលជាតិ។
តាមរយៈគោលនយោបាយសង្ខេបស្ដីពី «ពន្ធលើផលិផលថ្នាំជក់នៅកម្ពុជា» របស់គណៈកម្មការទទួលបន្ទុកស្រាវជ្រាវនៃសាកលវិទ្យាល័យជាតិមានជ័យ ដែលបានផ្សព្វផ្សាយក្នុងសប្តាហ៍នេះ បានលើកឡើងថា ប្រជាជនកម្ពុជាចំនួន១៥ ០០០នាក់បានស្លាប់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ដែលបណ្ដាលមកពីការប្រើប្រាស់ថ្នាំជក់ ហើយលើសពីនេះ បញ្ហានេះធ្វើឱ្យកម្ពុជាខាតប្រាក់ប្រមាណជាង ២,៧១ទ្រីលានរៀល ឬស្មើនឹង ៣% នៃផលិផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP)។
គោលនយោបាយសង្ខេបដដែលបន្តថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរប្រមាណ ៩៩ភាគរយ សុទ្ធតែដឹងពីភាពគ្រោះថ្នាក់នៃបារីនិងផលវិបាកនៃការជក់បារីទៅលើសុខភាពនិងសង្គម។
ការស្រាវជ្រាវរបស់សាកលវិទ្យាល័យជាតិមានជ័យ រកឃើញដែរថា ពលរដ្ឋបានគាំទ្រឱ្យដំឡើងអត្រាពន្ធដល់ ៦២ភាគរយ នៃតម្លៃលក់រាយ ដែលច្រើនជាងអត្រាពន្ធនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ២ដង។ ដូច្នេះ ជាងពាក់កណ្ដាលនៃអ្នកជក់បារី នឹងសម្រេចចិត្តឈប់ជក់ ក្នុងករណីដែលបារីឡើងថ្លៃរហូតដល់៤ដង ធៀបនឹងតម្លៃដែលបានទិញចុងក្រោយ (៣០០០រៀលក្នុងមួយកញ្ចប់)។
តាមរយៈការស្រាវជ្រាវនេះ សាកលវិទ្យាល័យជាតិមានជ័យ បានស្នើដល់រដ្ឋាភិបាលគួរតែដំឡើងពន្ធលើផលិផលថ្នាំជក់ឱ្យបានទាបបំផុត៧០ភាគរយ។
សាកលវិទ្យាល័យជាតិមានជ័យ លើកឡើងថា៖ «កម្ពុជាគួរពិចារណាក្នុងការដំឡើងពន្ធលើផលិផលថ្នាំជក់ឱ្យបានសមស្រប ដើម្បីជាយន្តការទៅកាត់បន្ថយអត្រាអ្នកគ្រោះថ្នាក់ដោយផលិផលថ្នាំជក់ និងក៏ដូចជាការខាតបង់សេដ្ឋកិច្ចផ្សេងៗ»។
នាយកប្រតិបត្តិនៃអង្គការចលនាដើម្បីសុខភាព លោក មុំ គង់ មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី០៤ ខែវិច្ឆិកា ថាការដំឡើងពន្ធផលិតផលថ្នាំជក់ ជាយុទ្ធសាស្រ្តឈ្នះៗ ដែលអាចធ្វើឱ្យចំណូលជាតិកាន់តែកើនឡើង ហើយអត្រាអ្នកស្លាប់កាន់តែថយចុះ។
លោកលើកឡើងថា៖ «ការដំឡើងពន្ធថ្នាំជក់ហ្នឹងត្រូវបានសកលលោកទាំងមូលបង្ហាញច្បាស់ថា ជាយុទ្ធសាស្រ្តឈ្នះៗ! ឈ្នះទី១ គឺមានន័យថា រដ្ឋាភិបាលដែលដំឡើងពន្ធថ្នាំជក់ បានកម្រិត៧០ភាគរយនៃតម្លៃលក់រាយ នឹងកាត់បន្ថយចំនួនប្រជាពលរដ្ឋដែលស្លាប់ ឈឺ ពិការ ដោយសារការប្រើប្រាស់ថ្នាំជក់ កាត់បន្ថយទុក្ខវេទនារបស់ប្រជាជន។ ហើយទន្ទឹមនឹងនោះ រដ្ឋនឹងប្រមូលថវិកាពន្ធបានច្រើនបន្ថែមទៀត»។
អគ្គនាយកបច្ចេកទេសនៃក្រសួងសុខាភិបាល លោក ហុក គឹមចេង បដិសេធឆ្លើយតបចំពោះករណីនេះ ខណៈអ្នកនាំពាក្យសុខាភិបាល លោកស្រី ឱ វណ្ណឌីន ប្រាប់ថាជាប់រវល់ប្រជុំ។
បើតាមរយៈគោលនយោបាយសង្ខេបរបស់សាកលវិទ្យាល័យជាតិមានជ័យ បច្ចុប្បន្ននេះ ពន្ធលើផលិតផលថ្នាំជក់នៅកម្ពុជា មានចន្លោះពី ២៥ភាគរយ ទៅ ៣១ភាគរយ នៃតម្លៃលក់រាយ។ ហើយកម្ពុជាស្ថិតក្នុងបណ្ដាប្រទេសមានអត្រាពន្ធលើផលិតផលថ្នាំជក់នៅទាបនៅឡើយ បើប្រៀបធៀបជាមួយប្រទេសមួយចំនួនក្នុងតំបន់អាស៊ាន៕
