ពលរដ្ឋជាង២០នាក់ តំណាង៦៦គ្រួសារ ដែលរងផលប៉ះពាល់ពីគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិភ្នំពេញថ្មី នៅឃុំបឹងខ្យាង ស្រុកកណ្ដាលស្ទឹង ខេត្តកណ្ដាល បាននាំគ្នាទៅដាក់ញត្តិនៅភូមិគ្រឹះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដើម្បីសុំកិច្ចអន្តរាគមន៍ជួយដោះស្រាយរឿងដីធ្លី ក្រោយអាជ្ញាធរចុះវាស់ដីផ្ទះនិងដីស្រែចម្ការរបស់ពួកគេ។
ក្នុងញត្តិដាក់នៅភូមិគ្រឹះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្ដាល នៅថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកានេះ បានលើកឡើងថា ចាប់តាំងពីក្រុមហ៊ុនធ្វើការសាងសង់ព្រលានយន្តហោះថ្មី រហូតមកដល់ពេលនេះ ខាងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនៅតែកំណត់តម្លៃត្រឹមតែ «៨ដុល្លារ ក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ» សម្រាប់ការផ្ដល់សំណងជូនពលរដ្ឋ ដែលសំណងនេះ អ្នកភូមិមិនអាចទទួលយកបាន។ ញត្តិដដែល បន្តថា ដីធ្លីរបស់ពួកគាត់ដែលរងផលប៉ះពាល់ជាដីមានបណ្ណកម្មសិទ្ធិ និងបច្ចុប្បន្នដីនៅតំបន់ពួកគាត់រស់នៅមានតម្លៃចន្លោះពី «៨០ដុល្លារ ទៅ១០០ដុល្លារ ក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ»។
ក្នុងញត្តិដដែលបានឱ្យដឹងទៀតថា សំណងដែលអ្នកភូមិចង់បាន គឺតម្លៃសំណងទៅតាមទីផ្សារឬប្រហាក់ប្រហែល ហើយថា ការផ្ដល់សំណងត្រឹម៨ដុល្លារនោះ មិនអាចឱ្យពួកគេទៅរកដីនៅក្នុងតំបន់ពួកគេរស់នៅនិងក្បែរនោះបានឡើយ។
ញត្តិពលរដ្ឋ បន្ថែមថា៖ «ទន្ទឹមគ្នានេះដែរ យើងខ្ញុំជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិសូមគោរពស្នើសុំសម្ដេចពុក [លោក ហ៊ុន សែន] មេត្តាជួយរក្សាទុកភូមិកំពង់តាឡុង ជូនប្រជាពលរដ្ឋដែលកន្លងមក តំណាងក្រុមហ៊ុននិងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធអះអាងថា គម្រោងព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិថ្មីនេះនឹងកាត់មកលើភូមិកំពង់តាឡុងយើងខ្ញុំ ហើយយើងខ្ញុំជាប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងភូមិមានក្ដីបារម្ភចំពោះការបាត់បង់លំនៅឋាន។ ហើយដឹងថា តម្លៃសំណងមិនសមាមាត្រទៅនឹងតម្លៃទីផ្សារជាក់ស្ដែង។ ដូច្នេះ ប្រជាពលរដ្ឋមិនអាចទៅរកដីសម្រាប់លំនៅឋានថ្មីវិញបានទេ។ អ៊ីចឹងទេ សូមសម្ដេចជួយឱ្យក្រុមហ៊ុនទិញក្នុងតម្លៃសមរម្យដែលពួកយើងអាចទទួលយកបាន»។
លោក ណៃ ភន រស់នៅភូមិកំពង់តាឡុង អះអាងថា គ្រួសារគាត់បានប៉ះពាល់ដីស្រែទំហំ១ហិកតា ផ្ទះ និងដីជុំវិញផ្ទះទំហំ៦អា។ លោកថា នៅក្នុងភូមិកំពង់តាឡុង បានប៉ះពាល់ផ្ទះពលរដ្ឋ៦៦ខ្នង ស្មើនឹង៦៦គ្រួសារ និងដីធ្លីជាង៣២ហិកតា។
លោកបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំសុំឱ្យគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍នេះ គេវាងផ្ទះឬក៏ភូមិឋានរបស់ពួកខ្ញុំ និងសំណងប៉ះពាល់ដីធ្លីឱ្យប្រហាក់ប្រហែលនឹងតម្លៃទីផ្សារ ទើបពួកខ្ញុំយកលុយនោះទៅទិញកន្លែងផ្សេងបាន»។
ពលរដ្ឋរស់នៅភូមិកំពង់តាឡុងម្នាក់ទៀត អ្នកស្រី ឃឹម ម៉ាលី ដែលអះអាងថាបានប៉ះពាល់ដីស្រែទំហំ៣៧អា និងដីជុំវិញផ្ទះទំហំ២០ម៉ែត្រគុណ៤០ម៉ែត្រផងនោះ បាននិយាយថា អាជ្ញាធរមិនទាន់បានដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ដីស្រែជូនពលរដ្ឋចប់ផង ឥលូវចាប់ផ្ដើមវាស់វែងដីលំនៅឋានទៀត ដោយមិនបានផ្ដល់ព័ត៌មានច្បាស់លាស់ជុំវិញការផ្ដល់សំណងលើផលប៉ះពាល់នេះនៅឡើយទេ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «គាត់មិនទាន់បានដោះស្រាយសំណងផលប៉ះពាល់ដីស្រែឱ្យពួកខ្ញុំទទួលយកបានផង ឥលូវគាត់បែរជាមកវាស់វែងផ្ទះ មកដាក់សម្ពាធលើពួកប្រជាជនទៀត។ បើសិនគាត់នៅតែផ្ដល់សំណងត្រឹម៨ដុល្លារហ្នឹងដដែល ពួកខ្ញុំប្ដេជ្ញាចិត្តថា នៅតែតវ៉ារហូតព្រលានចេញ»។
បើតាមពលរដ្ឋ ការដាក់ញត្តិរបស់ពួកគាត់នេះ គឺមានអ្នកដែលអះអាងថាជាមន្ត្រីប្រចាំការភូមិគ្រឹះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី មកទទួល និងបានសន្យាបញ្ជូនញត្តិនោះទៅខុទ្ទកាល័យ ដើម្បីពិនិត្យនិងឆ្លើយតបវិញក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ។
អភិបាលខេត្តកណ្ដាល លោក គង់ សុភ័ណ្ឌ មានប្រសាសន៍ថា រហូតពេលនេះ ការដោះស្រាយពុំមានការផ្លាស់ប្តូរទេ គឺសំណង៨ដុល្លារក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ និងការដោះដូរដីដដែល ដែលលោកថា នេះជាគោលការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាល។
អភិបាលខេត្តរូបនេះបញ្ជាក់ថា ករណីអាជ្ញាធរចុះវាស់វែងដីលំនៅឋាននិងផ្ទះពលរដ្ឋនោះ ដើម្បីយកទៅសិក្សាពីទំហំនៃផលប៉ះពាល់ ដើម្បីឈានទៅរកការដោះស្រាយដែលអាចទទួលយកបានទាំងអស់គ្នា។ លោកអះអាងថា រហូតមកដល់ពេលនេះ ពលរដ្ឋបានមកទទួលយកសំណងជិតអស់ហើយ ដោយនៅសល់ពលរដ្ឋតិចតួចប៉ុណ្ណោះដែលមិនទាន់មកទទួលយកសំណងនេះ។
លោកបន្ថែមថា៖ «សំណងដែលយើងផ្ដល់ឱ្យនេះ វាគោលការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាល គឺ៨ដុល្លារ[ក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ] និងដូរដី បើគាត់អត់យកលុយ គាត់អាចយកដី! ហើយអ្វីដែលចុះទៅវាស់វែងផ្ទះពលរដ្ឋ វាជាគោលការណ៍ដែរ ដែលមានការដឹកនាំត្រឹមត្រូវពីប្រធានដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ ដោយគាត់បានបង្កើតក្រុមការងារមួយចុះសិក្សាអង្កេតឱ្យបានច្បាស់លាស់ កុំឱ្យការវាយតម្លៃអីមួយខ្វះការចុះពិនិត្យ និងអង្កេតផ្ទាល់ និងស្តាប់មតិរបស់ប្រជាជន ហើយបានយើងពិគ្រោះពិភាក្សាជាមួយគាត់ ដើម្បីឈានទៅរកការផ្ដល់ដែលត្រឹមត្រូវជូនគាត់»។
កាលពីខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១នេះ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាង៣០ បានស្នើដល់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធផ្ដល់សំណងតាមតម្លៃទីផ្សារ ជូនប្រជាពលរដ្ឋដែលកំពុងរងផលប៉ះពាល់ដីធ្លីពីគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិភ្នំពេញថ្មី នៅខេត្តកណ្ដាល ក្រោយផ្ទុះហិង្សានិងមានការចាប់ខ្លួនពលរដ្ឋ៣០នាក់។
ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល លើកឡើងថា ក្រុមហ៊ុនអមដោយកម្លាំងអាជ្ញាធរបានដាក់គ្រឿងចក្រឈូសឆាយដីធ្វើព្រលានយន្តហោះថ្មី ដោយប៉ះពាល់លើដីកម្មសិទ្ធិស្របច្បាប់របស់ប្រជាពលរដ្ឋ ខណៈមិនទាន់ឯកភាពគ្នាលើតម្លៃសំណងផលប៉ះពាល់សមស្របមួយនៅឡើយ ហើយតម្លៃសំណងដែលកំណត់ដោយឯកតោភាគី ដោយក្រុមហ៊ុននិងអាជ្ញាធរជូនពលរដ្ឋនោះ ខុសឆ្ងាយពីតម្លៃទីផ្សារបច្ចុប្បន្ន។
កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ ក្រុមពលរដ្ឋបានចេញលិខិតចំហមួយច្បាប់ដោយបញ្ជាក់ថា គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ព្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិភ្នំពេញថ្មី អូស៊ីអាយស៊ី (OCIC) របស់លោកឧកញ៉ា ពុង ឃាវសែ បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ប្រជាពលរដ្ឋ៣៣០គ្រួសារ មកពីឃុំចំនួន៤ រួមមាន ឃុំបឹងខ្យាង ឃុំអំពៅព្រៃ ឃុំព្រែកស្លែង ក្នុងស្រុកកណ្ដាលស្ទឹង ខេត្តកណ្ដាល និងឃុំពត់សរ នៅស្រុកបាទី ខេត្តតាកែវ ដែលមានក្បាលដីទំហំជាង១លានម៉ែត្រការ៉េ៕
