សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ សម្រេចផ្អាកសវនាការ បន្ទាប់ពីជនជាប់ចោទម្នាក់ គឺកញ្ញា សេង ធារី បដិសេធឆ្លើយសំណួរបន្ត ដោយរង់ចាំទទួលបានភស្តុតាងពីមេធាវីដែលតុលាការយកមកដាក់បន្ទុកលើកញ្ញា ដោយថា សំណួររបស់ចៅក្រមសួរនោះមិនមានក្នុងឯកសារនិងភស្តុតាងដែលកញ្ញាថតចម្លងពីតុលាការនាពេលកន្លងមកឡើយ។
សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃអង្គារនេះ បានបន្តបើកសវនាការសួរដេញដោលអតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំង និងអ្នកគាំទ្រជាង៤០នាក់ ក្នុងសំណុំរឿង «ញុះញង់ និងរួមគំនិតក្បត់»។
ក្នុងចំណោមអ្នកជាប់ចោទជាង៤០នាក់ ចៅក្រមជំនុំជម្រះបានសាកសួរតែកញ្ញា សេង ធារី ខណៈអតីតថ្នាក់ដឹកនាំបក្សប្រឆាំង លោក សម រង្ស៊ី, លោកស្រី មូរ សុខហួរ, លោក ឡុង រី ជាដើម មិនបានចូលរួមឡើយ ដោយមេធាវីការពារក្ដីអះអាងថា អាជ្ញាធរបានហាមឃាត់ពួកគាត់មិនឱ្យចូលមកកម្ពុជា។
ចៅក្រមជំនុំជម្រះនៃសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ លោក អ៊ឹម វណ្ណៈ បានសួរកញ្ញា សេង ធារី ជុំវិញទំនាក់ទំនងជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំបក្សប្រឆាំង ការរំលាយបក្សប្រឆាំង ការបង្កើតចលនានៅក្រៅប្រទេសរបស់លោក សម រង្ស៊ី ការអំពាវនាវឱ្យពលរដ្ឋនិងកងកម្លាំងងើបឡើងប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល អំឡុងពេលលោក សម រង្ស៊ី ប្រកាសចូលស្រុកថ្ងៃ៩វិច្ឆិកា ជាដើម។
ឈរនៅរង្វង់ក្រចកសេះ ក្នុងសម្លៀកបំពាក់ផ្លូវការដែលមានអាវក្រហ្សេនិងក្រវាត់កផងនោះ កញ្ញា សេង ធារី រៀបរាប់ប្រាប់ទៅចៅក្រមថា កញ្ញាមានទំនាក់ទំនងជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំបក្សប្រឆាំងក្នុងនាមជាអ្នកគាំទ្រ ប៉ុន្តែមិនមែនជាសមាជិកគណបក្សឡើយ។
ចំពោះការរំលាយបក្សប្រឆាំង និងហាមឃាត់ថ្នាក់ដឹកនាំបក្សចូលកម្ពុជា រួមទាំងធ្វើសកម្មភាពនយោបាយនោះ កញ្ញាបានដឹង ដោយថាសកម្មភាពនេះធ្វើឡើងផ្ទុយពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញនិងច្បាប់អន្តរជាតិ។
លើសពីនេះ ការបង្កើតចលនានៅក្រៅប្រទេស និងការអំពាវនាវរបស់លោក សម រង្ស៊ី ឱ្យមហាជនចូលរួមទៅទទួលនោះ កញ្ញាបានដឹងហើយគាំទ្រដែរ។ អំឡុងពេលនោះ កញ្ញាក៏បានចូលរួមធ្វើសកម្មភាពលើកម្រាមដៃ៩ដែរ ប៉ុន្តែសកម្មភាពទាំងអស់នេះ កញ្ញាថា វាជាការជំរុញឱ្យប្រជាពលរដ្ឋប្រើប្រាស់សិទ្ធិរបស់ខ្លួនស្របតាមលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ខណៈសិទ្ធិនេះត្រូវបានធានាដោយរដ្ឋធម្មនុញ្ញនិងច្បាប់អន្តរជាតិទៀតផង។
ក្រៅពីសំណួរខាងលើ ចៅក្រម លោក អ៊ឹម វណ្ណៈ ក៏បានសួរកញ្ញា សេង ធារី ពាក់ព័ន្ធនឹងសារដែលកញ្ញាសរសេរបង្ហោះលើបណ្ដាញសង្គមកាលពីថ្ងៃទី១១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៩ ចំពោះការវិលត្រលប់មកប្រទេស ដើម្បីធ្វើការងារដែលកញ្ញាបានរៀបចំទុករួចហើយ ក្នុងនោះ ការបង្កើតសារព័ត៌មានប្រឆាំង បង្កើតនិងប្រមូលកម្មករធ្វើបាតុកម្ម ជាដើម។
ប៉ុន្តែសំណួរនេះត្រូវបានកញ្ញា សេង ធាវី បដិសេធឆ្លើយ ដោយថា សំណួរចៅក្រមសួរមិនមាននៅក្នុងឯកសារឬភស្តុតាងដែលកញ្ញាបានថតចម្លងនិងទទួលពីតុលាការនាពេលកន្លងមកឡើយ។
ករណីនេះ កញ្ញាស្នើសុំពន្យារពេលសវនាការ ដោយរង់ចាំគាត់ទទួលបានឯកសារនិងភស្តុតាងដែលចៅក្រមយកមកសួរកញ្ញាសិន ដើម្បីឱ្យគាត់មានពេលវេលាសិក្សា ស្រាវជ្រាវ និងជជែកជាមួយអ្នកច្បាប់សិន ត្រឹមទុកពេលឱ្យគាត់៥ទៅ១០នាទី គាត់មិនអាចឆ្លើយភ្លាមៗកើតនោះទេ។
កញ្ញា សេង ធាវី បន្តថា បើសិនជាចៅក្រមមិនពន្យារពេលសវនាការ ហើយនៅតែសាកសួរបន្តនោះ វាជាការរំលោភបំពានសិទ្ធិរបស់ជនជាប់ចោទធ្ងន់ធ្ងរ ហើយអំឡុងពេលនោះ កញ្ញាបានអានសារណាដែលបានសរសេរដោយសម្អាងលើទាំងច្បាប់ជាតិនិងច្បាប់អន្តរជាតិ។
កញ្ញា៖ «ខ្ញុំពិបាកឆ្លើយតប តុលាការត្រូវផ្ដល់ឯកសារឱ្យខ្ញុំសិន ព្រោះខ្ញុំមិនមានឯកសារដែលចៅក្រមសួរខ្ញុំទេ។ នេះជាអង្គហេតុមួយដែលខ្ញុំមិនដឹង ព្រោះក្នុង១ថ្ងៃ ខ្ញុំបង្ហោះសារ៣ទៅ៤សារ។ ខ្ញុំមិនដឹងសារនេះជារបស់ខ្ញុំអត់ទេ។ អ៊ីចឹងខ្ញុំគិតថា គួរតែពន្យារពេល ដោយលោកចៅក្រមផ្ដល់អង្គហេតុថ្មីនេះឱ្យខ្ញុំ។ ឥលូវខ្ញុំសុំសិទ្ធិមិនឆ្លើយ បើបង្ខំឱ្យឆ្លើយទៀត រំលោភបំពានសិទ្ធិខ្ញុំហើយ»។
ឆ្លើយតបការលើកឡើងនេះ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាជំនុំជម្រះ លោក រស់ ពិសិដ្ឋ និយាយថា ឯកសារ ភស្តុតាងដែលចៅក្រមសួរនោះ តុលាការបានថតចម្លងប្រគល់ឱ្យមេធាវីដែលតុលាការបានចាត់តាំងការពារក្ដីឱ្យកញ្ញារួចហើយ ប៉ុន្តែដោយសារកញ្ញាមិនទទួលយកមេធាវីការពារក្ដី ទើបមិនបានឯកសារទាំងនោះ។
ជាមួយគ្នានោះ តំណាងអយ្យការបានចាត់ទុកការលើកឡើងរបស់កញ្ញា សេង ធារី ថាមិនបានពិនិត្យមើលច្បាប់ខ្មែរ ហើយយកច្បាប់អន្តរជាតិមកគ្របលើច្បាប់កម្ពុជាវិញ។
ក្រោយពីមានភាពចម្រូងចម្រាសរវាងតំណាងអយ្យការជាមួយកញ្ញា សេង ធារី នោះ ចៅក្រមបានប្រកាសសម្រាកសួរ១០នាទី ដើម្បីបន្ថយភាពតានតឹង។ ក្រោយពីសម្រាក១០នាទីនោះ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សា លោក រស់ ពិសិដ្ឋ បានសម្រេចផ្អាកសវនាការតែម្ដង ដោយលើកទៅធ្វើនៅថ្ងៃទី៤ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ខាងមុខ ដោយថា ដើម្បីទុកឱកាសឱ្យកញ្ញា សេង ធារី ថតចម្លងឯកសារនិងភស្តុតាង យកទៅសិក្សានិងស្រាវជ្រាវ មុនពេលចូលសវនាការជាថ្មីទៀត។
អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក ស៊ឹង សែនករុណា ដែលតាមដានសវនាការព្រឹកមិញ កត់សម្គាល់ថា ចៅក្រមហាក់ផ្ដល់ឱកាសឱ្យកញ្ញា សេង ធារី បានលើកឡើងពីប្រវត្តិការងារ និងអំណះអំណាងច្បាប់ច្រើន អំឡុងពេលសវនាការ។ លើសពីនេះ ចៅក្រមបានសម្រេចផ្អាកសវនាការទៅតាមការស្នើសុំរបស់ជនជាប់ចោទ ដើម្បីទុកពេលឱ្យកញ្ញាមើលឯកសារនិងភស្តុតាងដែលចៅក្រមយកមកសួរដេញដោលផងដែរ។
តែយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ករុណា បង្ហាញការមិនគាំទ្រចំពោះការលើកឡើងរបស់តំណាងអយ្យការដោយមិនឱ្យកញ្ញា សេង ធារី លើកយកច្បាប់អន្តរជាតិមកគ្របលើច្បាប់ជាតិនោះ ថាធ្វើឡើងមិនសមហេតុផលឡើយ។ លោកបន្តថា កម្ពុជាបានផ្ដល់សច្ចាប័នទៅលើកតិកាសញ្ញានិងច្បាប់អន្តរជាតិជាច្រើនដែរ។ លើសពីនេះ ច្បាប់អន្តរជាតិដែលកញ្ញា សេង ធារី លើកយកមកសម្អាងនោះ ក៏បានភ្ជាប់ជាមួយនឹងច្បាប់របស់កម្ពុជាដែរ។
លោកថា៖ «អ្វីដែលកញ្ញាលើកយកមកក្នុងការសម្អាង គឺមានភាពសមហេតុសមផលដែរ។ ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញយើងក៏បានបញ្ជាក់ដែរ គោរពតាមធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិ រួមទាំងកតិកាសញ្ញាទាំងឡាយដែលបានផ្ដល់សច្ចាប័នទាំងអស់ហ្នឹង។ អ៊ីចឹងកញ្ញា សេង ធារី លើកឡើងអត់មានអីខុសទាស់ទេ គ្រាន់តែជាការលើកដើម្បីពញ្ញាក់ទៅដល់ចៅក្រមពិចារណាក្នុងការស្នើសុំសិទ្ធិស័្វយការពារខ្លួនរបស់កញ្ញាដែលលើកសម្អាងតែប៉ុណ្ណោះ»។
យ៉ាងណាក៏ដោយ សវនាការកញ្ញា សេង ធារី នាថ្ងៃនេះ មានអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាតិ តំណាងស្ថានទូតអាមេរិក អឺរ៉ុប ជាដើម បានចូលរួមឃ្លាំមើល ខណៈនៅក្រៅរបងសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ក៏មាន«ក្រុមស្ត្រីថ្ងៃសុក្រ»បង្ហាញការគាំទ្រផងដែរ។
កញ្ញា សេង ធារី គឺជាមេធាវីម្នាក់ដែលបានបញ្ចប់ការសិក្សាថ្នាក់បណ្ឌិតច្បាប់នៅសហរដ្ឋអាមេរិក ក្រោយមកកញ្ញាបានវិលមកកម្ពុជាវិញ បន្ទាប់ពីរស់នៅនិងសិក្សានៅសហរដ្ឋអាមេរិកអំឡុងពេលរត់ភៀសខ្លួនចេញពីរបបខ្មែរក្រហម។
បើតាមជនជាប់ចោទរូបនេះរៀបរាប់ក្នុងអង្គសវនាការថា ពេលរស់នៅកម្ពុជានោះ កញ្ញាបានធ្វើការងារសង្គមជាច្រើន ដើម្បីជួយទៅដល់ការកសាងសន្តិភាព អប់រំពីច្បាប់ សិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យ ព្រមទាំងធ្លាប់ធ្វើជាប្រធាន«មជ្ឈមណ្ឌលអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា»ថែមទៀតផង៕
