អតីតមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង លោក កឹម សុខា បានលើកឡើងពីកត្តាចាំបាច់មួយចំនួន ក្នុងនោះមានទាំងការធានាយុត្តិធម៌សង្គម និងការលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្ស ជាដើម ដែលលោកថា ដើមចមទាំងអស់នោះជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃសន្តិភាព និងបញ្ចៀសបាននូវវប្បធម៌សងសឹក សម្រាប់ជាគំរូដល់ក្មេងជំនាន់ក្រោយ។
ការលើកឡើងរបស់លោក កឹម សុខា នេះ ចំពេលក្រុមប្រទេសលោកសេរីនៅបន្តបង្ហាញវិធានការមួយចំនួនមកលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាពីបញ្ហាធ្លាក់ចុះនៃស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
តាមរយៈសារនៅលើបណ្ដាញហ្វេសប៊ុកអបអរបុណ្យឆ្លងឆ្នាំសកលឈានចូលឆ្នាំថ្មី២០២២ លោក កឹម សុខា បានលើកឡើងថ្ងៃទី៣១ ខែធ្នូនេះ ថាការបង្រួបបង្រួមជាតិជាកត្តានាំមកនូវឯករាជ្យ អធិបតេយ្យភាព និងកិត្យានុភាពជាតិ ហើយថា យុត្តិធម៌សង្គមនិងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងវឌ្ឍនភាពជាតិរឹងមាំ។
បន្ថែមពីនេះ លោកថា៖ «បរិយាកាសសង្គមជាតិប្រកបដោយសមធម៌ សីលធម៌ និងគុណធម៌ គឺជាពន្លឺសម្រាប់បង្ហាញផ្លូវដ៏ត្រឹមត្រូវនៃអនាគតកូនចៅជំនាន់ក្រោយឱ្យទទួលបាននូវសុខដុមរមនា ដោយមិនគុំកួនសងសឹកគ្នា»។
ជាមួយគ្នានេះដែរ លោកក៏បានបួងសួងឱ្យមនុស្សជាតិក្នុងសកលលោកចៀសផុតពីវិនាសកម្ម សង្គ្រាមបង្ហូរឈាម ការរំលោភបំពាន ជំងឺរាតត្បាត និងគ្រោះមហន្តរាយទាំងឡាយ ទោះបីបង្កដោយមនុស្សឬធម្មជាតិក្ដី។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលកំពុងគ្រប់គ្រងអំណាច លោក សុខ ឥសាន យល់ថា សារលោក កឹម សុខា ហាក់ផ្ទុយគ្នាទៅនឹងសាររបស់សម្ព័ន្ធមិត្តរបស់គាត់ គឺលោក សម រង្ស៊ី ដែលកំពុងនិរទេសខ្លួននៅក្រៅប្រទេស។
តែយ៉ាងណា លោកថា ជាកម្មវិធីនយោបាយរបស់បក្សកាន់អំណាច ខ្មែរគ្រប់និន្នាការអាចរស់នៅជាមួយបក្សកាន់អំណាចបានដោយគ្មានការរើសអើង។
លោកថា៖ «យើងបង្រួបបង្រួមប្រជាជាតិទាំងមូលតាមនយោបាយឈ្នះៗរបស់សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន។ យើងមើលឃើញហើយ អ្នកណាក៏ដោយក៏អាចរស់នៅក្រោមម្លប់សន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ និងសេចក្ដីសុខក្សេមក្សាន្ត ក្រោមការដឹកនាំរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ ជាក់ស្ដែងហើយ នរណាក៏រស់នៅជាមួយទេវតា[គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា]បានដែរ»។
នាយកវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា លោកបណ្ឌិត ប៉ា ចន្ទរឿន ឯកភាពទៅនឹងការលើកឡើងរបស់លោក កឹម សុខា ដោយថា ជាកត្តាវាស់វែងដ៏ត្រឹមត្រូវមួយ បើអ្នកនយោបាយផ្សេងទៀត រួមទាំងក្រុមគ្រួសារលោក កឹម សុខា ផង អាចធ្វើបាននោះ។
លោកបញ្ជាក់ថា ជាការពិតណាស់ សន្តិភាពអាចកើតមាននៅក្នុងប្រទេសមួយបាន តែវាក៏អាចបាត់បង់ទៅវិញដែរ បើប្រទេសនោះមិនអាចធានាបាននូវយុត្តិធម៌សង្គម បាត់បង់ប្រព័ន្ធត្រួតពិនិត្យអំណាច ចាត់ទុកអ្នកមាននិន្នាការផ្ទុយថាជាសត្រូវ រួមទាំងបណ្ដែតបណ្ដោយឱ្យមានគម្លាតសង្គមកាន់តែខ្លាំង រវាងអ្នកមាននិងអ្នកក្រជាដើមនោះ។
លោកថា៖ «សន្តិភាពហ្នឹងវាអាចគង់វង្សនិងរីកចម្រើនទៅមុខបាន វាទាល់តែមានស្នូលគ្រឹះក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យហ្នឹង គ្មានអីក្រៅពីការគោរពសិទ្ធិសេរីភាព មានយុត្តិធម៌នៅក្នុងសង្គម ហើយនិងប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅជាមួយគ្នាប្រកបដោយសុខដុមរមនា ដោយយកច្បាប់ជាធំ មិនមែនយកបុគ្គលណាម្នាក់ រួមទាំងអ្នកកាន់អំណាចផង ជាធំនៅក្នុងសង្គមទេ»។
លោក កឹម សុខា ត្រូវបានដកសិទ្ធិធ្វើនយោបាយជាង៤ឆ្នាំមកហើយ គិតចាប់ពីថ្ងៃដែលសមត្ថកិច្ចប្រដាប់ដោយអាវុធឆ្មក់ចូលចាប់ខ្លួនកាលពីថ្ងៃទី៣ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧ នៅក្នុងគេហដ្ឋានរបស់លោក ស្ថិតនៅខណ្ឌទួលគោក រាជធានីភ្នំពេញ។
បច្ចុប្បន្ន អតីតមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងរូបនេះកំពុងស្ថិតក្រោមការត្រួតពិនិត្យរបស់តុលាការ ដែលបម្រាមនេះមិនអនុញ្ញាតឱ្យធ្វើសកម្មភាពនយោបាយ និងមិនឱ្យចេញទៅក្រៅប្រទេស តែអាចធ្វើដំណើរក្នុងប្រទេសបាន។
អតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលជាដៃគូប្រកួតដ៏មានឥទ្ធិពលជាមួយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជានេះ ត្រូវបានតុលាការកំពូលប្រកាសរំលាយកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ ខណៈគណបក្សនេះទទួលបានសន្លឹកឆ្នោត ៣ ០៥៦ ៨២៤សំឡេង ទល់នឹង ៣ ៥៤០ ០៥៦សំឡេង ហើយក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ចំនួន៥ ០០៧អាសនៈ ទល់នឹង៦ ៥០៣អាសនៈ គិតជាភាគរយ ៤៣,២៧% ទល់នឹង ៥៦,២០%។
តែយ៉ាងណា វិធានការនេះត្រូវបានសហគមន៍អន្តរជាតិរិះគន់ថា របត់នយោបាយនៅកម្ពុជាបានដើរចេញពីគន្លងប្រជាធិបតេយ្យ និងជំរុញឱ្យគណបក្សនេះបានចូលរួមការបោះឆ្នោតដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ឡើងវិញនៅពេលខាងមុខ៕
