អង្គការសង្គមស៊ីវិលមីយ៉ាន់ម៉ា និងកម្ពុជា ប្រមាណជិត២០០បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ស្ដីបន្ទោសលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលគាំទ្ររបបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា តាមរយៈដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា នៅចុងសប្ដាហ៍នេះ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ចេញផ្សាយថ្ងៃទី៤ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ បានលើកឡើងថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងអាស៊ាន រួមទាំងសហគមន៍អន្តរជាតិ ត្រូវតែដឹងថា របបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាគ្មានចេតនាពិតប្រាកដក្នុងការអនុវត្តតាមការឯកភាព៥ចំណុចរបស់អាស៊ាននោះទេ ហើយថា អាស៊ានតែមួយគត់ គឺគ្មានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការដោះស្រាយវិបត្តិនៅមីយ៉ាន់ម៉ាឡើយ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលកម្ពុជា និងមីយ៉ាន់ម៉ា ដែលរួមមាន អង្គការសហជីពស្រ្តីភូមា (Burmese Women’s Union), សមាគមមិត្តភាពមីយ៉ាន់ម៉ា (Burmese Friendship Association), អង្គការខារ៉ាតកម្ពុជា (CAHRAD), អង្គការ Zomi Community South Australia និងអង្គការ Burmese Rohingya Association in Japan ជាដើមនេះ បានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាសមិនផ្លាស់ប្ដូរជំហរក្នុងការទៅបំពេញទស្សនកិច្ចនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ានៅចុងសប្ដាហ៍នេះ បើទោះបីជាមានការបំផ្ទុះគ្រាប់បែកច្នៃ២គ្រាប់នៅក្បែរស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាក៏ដោយ។
តាមរយៈសេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះ ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងនោះបានលើកឡើងថា របបយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាបាននិងកំពុងប្រើអំពើហិង្សាយ៉ាងខ្លាំងក្លា និងបង្កការភ័យខ្លាចដល់ប្រជាជននៅទូទាំងប្រទេស ចាប់តាំងពីការធ្វើរដ្ឋប្រហារនៅថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១។ ដោយគិតត្រឹមថ្ងៃនេះ មនុស្សចំនួន១ ៣៩៨នាក់ត្រូវបានសម្លាប់ រួមទាំងកុមារ១០០នាក់ និងមនុស្ស១១ ៣២៨នាក់ ត្រូវបានឃុំខ្លួនដោយខុសច្បាប់។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដដែលបានជំរុញឱ្យអង្គការសហប្រជាជាតិ អាស៊ាន និងសហគមន៍អន្តរជាតិ ចាត់វិធានការជាក់ស្ដែង ដើម្បីបញ្ចប់យុទ្ធនាការភេរវកម្មរបស់របបយោធាប្រឆាំងនឹងប្រជាជន និងដាក់ពួកគេឱ្យទទួលខុសត្រូវតាមរយៈយន្តការគណនេយ្យភាពអន្តរជាតិ។
ទោះជាយ៉ាងណា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់ក្នុងពិធីប្រគល់រង្វាន់ជូនកីឡាការិនីមួយរូបនៅថ្ងៃនេះថា ដំណើរទេស្សនកិច្ចផ្លូវការរបស់លោកទៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ានោះ គ្មានគោលបំណងដើម្បីផលប្រយោជន៍អ្វីផ្សេង ហើយក៏មិនជជែកអ្វីលើសពីគោលការណ៍៥ចំណុចរបស់អាស៊ានដែលបានដាក់ចេញក្នុងជំនួបកំពូលពិសេស កាលពីឆ្នាំ២០២១ សម្រាប់សម្របសម្រួលដោះស្រាយ ជម្លោះ និងវិបត្តិនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាឡើយ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំធ្លាប់និយាយហើយថា សូមកុំទុកចិត្តពេកលើប្រធានអាស៊ាន តែកុំអាលបន្ទោសប្រធានអាស៊ានអី រង់ចាំមើល! ខ្ញុំទៅហ្នឹងអត់មានឃ្លាតឆ្ងាយពីកុងសង់ស៊ីស៥ចំណុចដែលបានឯកភាពគ្នានៅឯហ្សាកាតា កាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០២១។ ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនដាក់លក្ខខណ្ឌទុកជាមុនក្នុងដំណើររបស់ខ្ញុំទៅទេ ខ្ញុំទៅដល់ទើបខ្ញុំជជែក ហើយប្រធានបទគឺកុងសង់ស៊ីស៥ចំណុចហ្នឹងឯង»។
លោកបានបន្ថែមថា៖ «ការដែលខ្ញុំទៅនេះ គោលបំណង់ខ្ញុំគ្មានផលប្រយោជន៍អ្វីទេ ប្រទេសកម្ពុជាតូចជាងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ាច្រើនដង ហើយប្រជាជនតិចជាងមីយ៉ាន់ម៉ាច្រើនដង តែយើងចង់ជួយសម្រួលសភាពការណ៍ទាំងឡាយ»។
តាមរយៈជំនួបកំពូលពិសេសកាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១ អាស៊ានបានដាក់ចេញនូវគោលការណ៍ចំនួន៥ចំណុច ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងវិបត្តិនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ក្នុងនោះរួមមាន ត្រូវបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់នូវអំពើហិង្សានៅក្នុងប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ហើយគ្រប់ភាគីទាំងអស់ត្រូវបង្កើនការអត់ធ្មត់ឱ្យដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុត, ចាប់ផ្ដ់មការសន្ទនាប្រកបដោយការស្ថាបនា ក្នុងចំណោមភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធី ដើម្បីផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាជន, ប្រេសិតពិសេសរបស់ប្រធានអាស៊ាន នឹងសម្រួលដល់ការសម្រុះសម្រួលនៃដំណើរការរៀបចំកិច្ចសន្ទនា ដោយមានជំនួយពីអគ្គលេខាធិការអាស៊ាន, អាស៊ានត្រូវផ្ដល់ជំនួយមនុស្សធម៌តាមរយៈមជ្ឈមណ្ឌល AHA និងប្រេសិតពិសេស និងគណៈប្រតិភូនឹងធ្វើទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ដើម្បីជួបជាមួយភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់៕