អភិបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានដកហូតដីព្រៃឈើក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំឱរ៉ាល់ជាង៧០០ហិកតាមកទុកជាសម្បត្តិរដ្ឋវិញ ក្រោយពីមានការឈូសឆាយនិងកាប់ទន្ទ្រានយកដីព្រៃរបស់រដ្ឋដើម្បីធ្វើកម្មសិទ្ធិ។
ក្នុងដីកាស្ដីពីការប្រកាសបដិសេធ និងដកហូតដីព្រៃឈើដែលទទួលរងនូវការកាប់គាស់ រុករាន ទន្ទ្រានយកដីព្រៃរបស់រដ្ឋ ចុះថ្ងៃទី២០ ខែមករា ឆ្នាំ២០២២ អភិបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ លោក វ៉ី សំណាង ឱ្យដឹងថា ដីនៅទីតាំងចំនួន២កន្លែងដែលមានទំហំ៧៨៤ហិកតា ស្ថិតក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃឱរ៉ាល់ ត្រង់ចំណុចភូមិត្រាង និងភូមិចំបក់ ឃុំត្រពាំងជោ ស្រុកឱរ៉ាល់ ត្រូវជនខិលខូចឈូសឆាយ កាប់គាស់ និងទន្ទ្រាន ដើម្បីយកជាកម្មសិទ្ធិ។
ពាក់ព័ន្ធករណីនេះ អាជ្ញាធរខេត្តសម្រេចដកហូតដីជាង៧០០ហិកតានេះមកទុកជាសម្បត្តិរដ្ឋវិញ ប៉ុន្តែទុកសិទ្ធិរយៈពេល៣០ថ្ងៃសម្រាប់ឱ្យអ្នកកាប់ទន្ទ្រានតវ៉ា បើសិនជាពួកគេមិនសុខចិត្តចំពោះការដកហូត។
អភិបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ លោក វ៉ី សំណាង មានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ដីជាង៧០០ហិកតាដែលបានដកហូតមកវិញនេះ អាជ្ញាធរមិនទាន់រកឃើញអត្ដសញ្ញាណជនខិលខូចដែលបានរុករានកាប់ទន្ទ្រាននៅឡើយ ហើយក៏មិនបានដឹងពីការទន្ទ្រានយកតាំងពីពេលណាមកដែរ។ ចំពោះការទុករយៈពេលឱ្យតវ៉ា ដោយអាជ្ញាធរយល់ថា ដីដែលបានឈូសឆាយរុករាននេះ អាចត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលសម្បទានដល់អ្នកទាំងនោះ។
លោកថា៖ «យើងរកអត់ឃើញទេ ជនដែលបានមកប្រព្រឹត្តបទល្មើសលើដីហ្នឹង ហើយក៏មិនដឹងធ្វើពីពេលណាដែរ ហើយពេលយើងជួបកន្លែងណា យើងចេញដីកាដកហូតកន្លែងហ្នឹង។ គ្មានឃើញជនណានៅកន្លែងហ្នឹងនោះទេ ពេលយើងទៅ វាដឹង បោលអស់ហើយ។ វាមានទុកសំណល់អីឱ្យយើងចាប់? គ្រាន់តែពួកនេះជាពួកជនទុច្ចរិត អ៊ីចឹងជនទុច្ចរិតម៉េចចេញឱ្យយើងចាប់? ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងហ្នឹង ក៏យើងខិតខំស្រាវជ្រាវរកជនដៃដល់និងអ្នកនៅពីក្រោយមកផ្ដន្ទាទោសតាមផ្លូវច្បាប់»។
នៅពេលសួរថា តើនៅក្នុងឆ្នាំ២០២១កន្លងមក សមត្ថកិច្ចដកហូតដីបានប៉ុន្មានហិកតា និងចាប់ខ្លួនអ្នកប្រព្រឹត្តបានប៉ុន្មាននាក់? លោក វ៉ី សំណាង នៅមិនទាន់អាចបញ្ជាក់ពីតួលេខបានទេ ខណៈការចាប់ខ្លួនជនប្រព្រឹត្តនោះ អាជ្ញាធរកំពុងស្រាវជ្រាវ។
ភ្នំឱរ៉ាល់ គឺជាកំពូលភ្នំខ្ពស់ជាងគេនៅកម្ពុជា មានកំពស់១ ៨១៣ម៉ែត្រ ស្ថិតនៅផ្នែកខាងកើតនៃជួរភ្នំក្រវាញ និងជាតំបន់ការពារភ្នំដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំឱរ៉ាល់ ដែលចេញដោយព្រះរាជក្រឹត្យកាលពីឆ្នាំ១៩៩៣ មានផ្ទៃដី២៥៣ ៧៥០ហិកតា។
មន្ត្រីកម្មវិធីពង្រឹងសិទ្ធិអំណាចសហគមន៍មូលដ្ឋាន នៃសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណារ៍ ចាត់ទុកការលើកឡើងរបស់អភិបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ ថាជាការឆ្លើយដោះសារតែប៉ុណ្ណោះ ដោយថា អាជ្ញាធរបានដឹងច្បាស់ចំពោះអត្តសញ្ញាណអ្នកដែលបានរុករានកាប់ទន្ទ្រានដីក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃឱរ៉ាល់នោះ។
បន្ថែមពីនេះ លោកថា បើសិនជាអាជ្ញាធរមិនចាត់វិធានការច្បាប់លើអ្នកប្រព្រឹត្ត ដោយគ្រាន់តែដកហូតដីមកវិញ ទាំងដែលពួកគេបានកាប់ព្រៃឈើអស់ហើយ នោះជាគំរូអាក្រក់មួយសម្រាប់សង្គម អ្នកប្រព្រឹត្តមិនបានជាប់ទោសទណ្ឌ ហើយអ្នកខ្លះបានដីបន្ថែមទៀត។
លោកថា៖ «អ្វីដែលគាត់និយាយគ្រាន់តែជាលេសមួយដើម្បីដោះខ្លួនទេ តែតាមពិតអត្តសញ្ញាណ គេដឹងអស់ហើយ ច្បាស់ដូចថ្ងៃអ៊ីចឹង។ អ៊ីចឹងយើងទាមទារឱ្យមានការអនុវត្តច្បាប់ ហើយច្បាប់ហ្នឹង អ្នកណាអ្នកធ្វើ? គឺសមាជិកសភាអ្នកធ្វើ! អ៊ីចឹងអនុវត្តទៅតាមច្បាប់ កុំយកលេសនេះ យកលេសនោះ ដើម្បីបង្ហាញឱ្យឃើញថា ច្បាប់ពុំមានអានុភាពទៅលើអ្នកមានអំណាច ព្រោះកន្លងមក មានតែប្រជាពលរដ្ឋទេដែលត្រូវផ្ដន្ទាទោស ប៉ុន្តែអ្នកមានអំណាចធំៗស្ងាត់ឈឹង។ អ៊ីចឹងប្រទេសយើងមានការរើសអើង ច្បាប់មួយស្តង់ដារពីរ»។
មាត្រា៦២ នៃច្បាប់ស្ដីពីតំបន់ការពារធម្មជាតិ បានចែងថា ការកាប់គាស់ រុករានដីព្រៃ ឆ្ការ ដុត និងឈូសឆាយដីព្រៃដើម្បីយកធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ ត្រូវផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី៥ដល់១០ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី១០លានរៀលទៅ១៥០លានរៀល និងត្រូវរឹបអូសវត្ថុតាងជាសម្បត្តិរដ្ឋ។
ចំណែកមាត្រា៦៤ នៃច្បាប់ដដែលនេះ ចែងថា បើមន្ត្រីរដ្ឋបាលការពារ មន្ត្រីអភិរក្សធម្មជាតិ ភ្នាក់ងារអធិការកិច្ច ឬមន្ត្រីបរិស្ថានរូបណាដែលមានការធ្វេសប្រហែស ខ្វះការប្រុងប្រយ័ត្ន ឬមិនគោរពទៅតាមបទប្បញ្ញត្តិនៃច្បាប់នេះ ត្រូវទទួលទណ្ឌកម្មខាងវិន័យរដ្ឋបាល និងត្រូវចោទប្រកាន់ចំពោះមុខតុលាការ។
មាត្រាដដែលថា បើមន្ត្រីទាំងនោះសមគំនិតនឹងអ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើស ឬជួយសម្រួលការប្រព្រឹត្តបទល្មើសនេះ ពួកគេក៏ត្រូវផ្ដន្ទាទោសដូចជនប្រព្រឹត្តដែរ៕
