គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) បញ្ជាក់ជំហរថា ការដាក់ឱ្យអនុវត្តប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតតាមគន្លងថ្មី ដោយប្រើប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យា មិនមែនជាការដាក់ឱ្យតាមដានព័ត៌មាន ឬធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ទៅដល់លទ្ធផលឆ្នោតទេ ខណៈសង្គមស៊ីវិលដាក់ការព្រួយបារម្ភអំពីវិធានការថ្មីនេះ។
ការបង្ហាញពីតម្លាភាពរបស់ស្ថាប័នជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតនេះ ស្របពេលរដ្ឋាភិបាលបានបង្កើតអនុក្រឹត្យមួយស្ដីពី «ច្រកទ្វារអ៊ីនធឺណិតជាតិ» ដើម្បីគ្រប់គ្រងអ្នកប្រើប្រាស់តាមប្រព័ន្ធអនឡាញ កាលពីដើមឆ្នាំ២០២១ កន្លងទៅ។
អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត លោក ហង្ស ពុទ្ធា ឱ្យដឹងនៅថ្ងៃទី៣ ខែកុម្ភៈនេះថា ការដែល គ.ជ.ប ដាក់ឱ្យអនុវត្តនូវប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យា ឬហៅតាមមួយបែបទៀតថា «ដំណើរការបោះឆ្នោតដោយប្រើប្រាស់កុំព្យូទ័រ» មិនមែនជាការបោះឆ្នោតតាមអនឡាញ ហើយក៏មិនមែនជាការរៀបចំឡើងក្នុងចេតនាអាក្រក់ណាមួយនោះដែរ។
លោកបន្តថា ដំណើរការថ្មីដែល គ.ជ.ប នឹងដាក់ឱ្យអនុវត្តនេះ នឹងជួយឱ្យដំណើរការបោះឆ្នោតទាំងមូលមានភាពងាយស្រួល និងកាត់បន្ថយភាពស្មុគស្មាញបានច្រើនជាងមុនផង។ ម្យ៉ាងវិញទៀត លោកថា គន្លងតាមបែបថ្មីនេះទៀតសោត នឹងក្លាយជាជំនួយដល់ភាគីពាក់ព័ន្ធ បង្កើនប្រសិទ្ធភាព និងតម្លាភាពក្នុងក្របខណ្ឌបច្ចេកទេស ទាក់ទងការបោះឆ្នោត ព្រមទាំងកាត់បន្ថយបាននូវបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួននៅក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោតថែមទៀតផង។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំនៅតែឆ្លើយថា វាមិនមែនជាការបោះឆ្នោតតាមអនឡាញទេ។ ការប្រើប្រាស់អាយធី [បច្ចេកវិទ្យា] កាន់តែធ្វើឱ្យមានភាពសុក្រឹត្យឡើង នូវរាល់ប្រតិបត្តិការទាំងឡាយពាក់ព័ន្ធនឹងការបោះឆ្នោតនេះ»។
ទាក់ទិនបញ្ហានេះ កាលពីចុងខែមករា ឆ្នាំ២០២២ គ.ជ.ប បានចេញសេចក្ដីសម្រេចដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាលើកដំបូងរបស់ខ្លួននូវប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យា ក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ ដូចជា កម្មវិធីគ្រប់គ្រងការចុះបញ្ជីបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយ, កម្មវិធីចេញឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណបម្រើឱ្យការបោះឆ្នោត និងកម្មវិធីត្រួតពិនិត្យ ផ្ទៀងផ្ទាត់ និងបូកសរុបលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត។
បើទោះជា គ.ជ.ប តម្រូវដាក់ឱ្យអនុវត្តតាមគន្លងថ្មីនេះក្ដី ក៏លោក ហង្ស ពុទ្ធា អះអាងថា ស្ថាប័នជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបន្តលើកទឹកចិត្តឱ្យគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធក្នុងដំណើរការបោះឆ្នោតនេះ អាចនៅប្រើប្រាស់ឯកសារដែលសរសេរដោយដៃបានដែរ។
សេចក្ដីសម្រេចរបស់ គ.ជ.ប ដែលបើកផ្លូវឱ្យមន្រ្តីការិយាល័យឃុំ-សង្កាត់ រាជធានី-ខេត្ត រៀបចំការបោះឆ្នោតតាមបច្ចេកវិទ្យានេះ ធ្វើឡើងមុនកន្លះខែ មុនអនុក្រឹត្យស្ដីពីច្រកទ្វារអ៊ីនធឺណិតជាតិត្រូវចូលជាធរមាន នៅថ្ងៃទី១៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ ខាងមុខនេះ។
វីអូឌី មិនអាចសុំការបញ្ជាក់បន្ថែមពីនាំពាក្យ និងរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ បានទេ នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍សប្ដាហ៍នេះ។
កាលពីដើមឆ្នាំ២០២១ រដ្ឋាភិបាលបានចេញអនុក្រឹត្យមួយស្ដីពីការបង្កើតច្រកទ្វារអ៊ីនធឺណិតជាតិ។ សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពី «ឧក្រិដ្ឋកម្មបច្ចេកវិទ្យា និងសុវត្ថិភាពអ៊ីនធឺណិត» នេះ ស្ថិតក្រោមការរិះគន់ពីក្រុមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលជាតិ និងអន្តរជាតិ ថាវាជាឧបសគ្គដល់លំហសេរីភាពនិងសិទ្ធិឯកជនភាពរបស់អ្នកប្រើប្រាស់នៅលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត។
អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន លោក ឡឹក សុធារ យល់ឃើញថា ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតថ្មីដែល គ.ជ.ប ដាក់ឱ្យអនុវត្តនេះ អាចមានចំណុចវិជ្ជមានខ្លះ និងអវិជ្ជមានខ្លះ។ តែយ៉ាងណា អ្វីដែលលោកមើលឃើញពីភាពជឿនលឿននៃប្រព័ន្ធថ្មីនេះ គឺនៅត្រង់បញ្ជីឈ្មោះរបស់អ្នកបោះឆ្នោត។
លោកបន្តថា៖ «វាអាចជួយសម្រួលបានច្រើនទាក់ទងទៅនឹង[ការងារមួយចំនួន] ជាពិសេសការសម្អាតបញ្ជីឈ្មោះអ្នកបោះឆ្នោតហ្នឹងឯង ដើម្បីកុំឱ្យបញ្ជីឈ្មោះហ្នឹងមានភាពរញេរញ៉ៃខ្លាំង ស្ទួន និងជាន់គ្នាអីជាដើម ហើយវាអាចជួយឱ្យបានការបោះឆ្នោតទៅថ្ងៃមុខហ្នឹងកាន់តែល្អប្រសើរ»។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការនិចហ្វិក លោក សំ គន្ធាមី ហាក់នៅមានភាពស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការអត្ថាធិប្បាយ ព្រោះអ្វីដែល គ.ជ.ប បានសម្រេចហើយនេះ ដោយថា វាជានីតិវិធីមួយថ្មីនៅក្នុងប្រព័ន្ធបោះឆ្នោត។ យ៉ាងណា សម្រាប់អ្នកជំនាញលើកិច្ចការបោះឆ្នោតរូបនេះ នៅតែបង្ហាញក្ដីបារម្ភថា អនុក្រឹត្យស្ដីពីការគ្រប់គ្រងនៅលើប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិតនេះ ថ្វីត្បិតមើលទៅហាក់ដូចមិនជាប់ទាក់ទិននឹងគោលការណ៍របស់ គ.ជ.ប ប៉ុន្តែការអនុវត្តសឹងតែកើតឡើងក្នុងពេលតែមួយបែបនេះ បានក្លាយជាមន្ទិលមួយសម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណិត។
លោកបន្តថា៖ «បញ្ហារឿងច្រកចេញចូលហ្នឹង វាបញ្ហាតែម្ដង! គឺប្រព័ន្ធវានាំឱ្យយើងមានបញ្ហាច្រើនណាស់។ គេនឹងរឹតត្បិតសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិអីសព្វបែបយ៉ាង អាហ្នឹងហើយដែលយើងគិតថាវាជាហានិភ័យមួយ»។
ប្រព័ន្ធថ្មីនេះត្រូវបានលោក ហង្ស ពុទ្ធា បញ្ជាក់ថា នឹងត្រូវដាក់ឱ្យអនុវត្តក្នុងពេលជាមួយគ្នានៃការដាក់គណបក្សនយោបាយ និងចុះបញ្ជីបេក្ខជន សម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់ ចាប់ពីថ្ងៃទី៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ខាងមុខ៕
