កសិករចិញ្ចឹមជ្រូកនៅខេត្តមួយចំនួនស្នើរដ្ឋាភិបាលជួយសម្រួលថ្លៃវត្ថុធាតុដើមចិញ្ចឹមជ្រូក ដូចជា ពូជ ចំណី ថ្លៃទឹក និងភ្លើង ជាដើម ដើម្បីឱ្យពួកគេមានលទ្ធភាពចិញ្ចឹម និងអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយតម្លៃជ្រូកនាំចូលពីក្រៅប្រទេសបាន។
កសិករចិញ្ចឹមជ្រូកនៅខេត្តពោធិ៍សាត់ លោក ស៊្រុន តារាពង្ស លើកឡើងថា នៅកម្ពុជា កសិករចិញ្ចឹមជ្រូកជួបបញ្ហាច្រើន ដូចជា វត្ថុធាតុដើមមានតម្លៃថ្លៃគ្រប់មុខ ជំនាញចិញ្ចឹមជ្រូកនៅមានកម្រិត និងមានហានិភ័យនៃបំណុល ខណៈរដ្ឋាភិបាលពុំទាន់មានយន្តការច្បាស់លាស់ ក្នុងការពង្រឹងបច្ចេកទេសចិញ្ចឹមដល់កសិករក្នុងស្រុកនៅឡើយ។
លោកបន្ថែមថា ការដែលប្រមុខរដ្ឋាភិបាលទាមទារឱ្យមានការដាក់ដេញថ្លៃនាំចូលជ្រូករស់ដើម្បីបញ្ចៀសអតិផរណា ដោយពុំបានថ្លឹងថ្លែងពីការលើកទឹកចិត្តកសិករក្នុងស្រុកឱ្យមានជំហរមាំទាំជាមុននោះ កំពុងធ្វើឱ្យកសិករក្នុងស្រុកប្រឈមនឹងការខាតបង់និងដួលរលំ។
លោកថា បើរដ្ឋាភិបាលមិនបានជួយសម្រួលថ្លៃវត្ថុធាតុដើម ដូចជា ពូជ ចំណី និងថ្លៃទឹកថ្លៃភ្លើង ព្រមទាំងមិនបានគាំទ្របច្ចេកទេសដល់កសិករ ហើយបើកឱ្យមានការនាំចូលជ្រូកពីបរទេសចូលមកទីផ្សារកម្ពុជាលឿនទៀតនោះ នឹងធ្វើឱ្យកសិករក្នុងស្រុកអស់សង្ឃឹមក្នុងការចិញ្ចឹមបន្តទៀតជាមិនខាន។
លោកថា៖ «និយាយរួមទៅ ថ្លៃដើមផលិតនៅប្រទេសគេហ្នឹង គឺថោកណាស់ ថោកជាងយើងសឹងតែពីរទៅបីដង។ អ៊ឹចឹងបើសិនជាគេនាំចូល គឺច្បាស់ណាស់ថាយើងប្រកួតប្រជែងអត់ឈ្នះជាមួយប្រទេសជិតខាង។ ទោះជានាំចូលពីប្រទេសណាក៏ដោយ ក៏យើងនៅតែពិបាកនឹងការប្រកួតប្រជែង ពីព្រោះអី? ថ្លៃដើមផលិតរបស់កសិករ គឺថ្លៃៗតាំងពីពូជ តាំងពីកូនជ្រូក តាំងពីចំណី តាំងពីភ្លើងអគ្គិសនី»។
កសិករចិញ្ចឹមសត្វជ្រូកនៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំង លោក សួង វាសនា ដែលបានប្រកបរបរនេះរយៈពេល៧ឆ្នាំមកហើយ បាននិយាយថា កសិករចិញ្ចឹមជ្រូកក្នុងស្រុក ពិបាកនឹងប្រកួតប្រជែងជាមួយជ្រូកនាំចូលណាស់ ដោយសារតែកម្លាំងពលកម្ម តម្លៃទឹក ភ្លើង ថ្នាំសង្កូវថែទាំជ្រូក និងវត្ថុធាតុដើមដូចជាចំណីសត្វនៅក្នុងស្រុក មានតម្លៃខ្ពស់ បើធៀបប្រទេសជិតខាងដែលនិយមនាំជ្រូកចូល។ ជាក់ស្ដែង លោកថា នៅប្រទេសវៀតណាម វត្ថុធាតុដើមទាំងនោះមានតម្លៃថោកជាងនៅកម្ពុជាច្រើនដង ខណៈកម្ពុជានាំចូលសម្ភារនិងវត្ថុធាតុដើមស្ទើរតែគ្រប់យ៉ាងពីប្រទេសជិតខាង ដែលធ្វើឱ្យតម្លៃកើនឡើង ហើយកសិករពុំអាចលក់តម្លៃជ្រូករស់បានថោកដូចជ្រូកនាំចូលទេ ព្រោះនាំឱ្យខាតបង់ធ្ងន់ធ្ងរ។
យ៉ាងណា លោកថា បើសិនរដ្ឋាភិបាលនៅតែចង់នាំជ្រូកចូល គួរធ្វើយ៉ាងណាឱ្យប្រាកដថាការនាំចូលក្នុងចំនួនសមរម្យនិងច្បាស់លាស់ ចៀសវាងនាំចូលជ្រូកមានជំងឺ ហើយពិចារណាលើតម្លៃនាំចូលឱ្យដូចទីផ្សារក្នុងស្រុក ដើម្បីឱ្យពលរដ្ឋមានជម្រើសនៅតែបន្តគាំទ្រផលិតផលក្នុងស្រុក ដែលផ្ដល់សុខភាពល្អដល់ពួកគេ។
ប្រធានសមាគមចិញ្ចឹមសត្វកម្ពុជា លោក ស្រ៊ុន ពៅ លើកឡើងថា ការដែលរដ្ឋាភិបាលចង់បើកការនាំចូលជ្រូកពីប្រទេសជិតខាងវិញ គឺជារឿងងាយបំផុត។ យ៉ាងណា លោកថា កសិករក្នុងស្រុកមានបញ្ហាប្រឈមខ្ពស់ ដែលពិបាកនឹងប្រកួតជាមួយផលិតផលនាំចូលណាស់ ដោយសារតែថ្លៃដើមផលិតរបស់អ្នកចិញ្ចឹមអស់ថវិកាច្រើន មិនថាថ្លៃអគ្គិសនី ថ្លៃផលិតចំណីសត្វ ដែលតម្រូវឱ្យពួកគាត់លក់ជ្រូករស់ថ្លៃជាងប្រទេសជិតខាង។
លោក ស្រ៊ុន ពៅ មានប្រសាសន៍ថា៖ «រាជរដ្ឋាភិបាល ជាពិសេសក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ជួយកាត់បន្ថយថ្លៃភ្លើង ថ្លៃអ្វីទាំងអស់ ដូចជាថ្លៃការនាំចូលវត្ថុផលិតចំណីសត្វអ៊ីចឹងទៅ ហ្នឹងហើយឱ្យវាចុះថ្លៃ ចុះពន្ធ ចុះអីមកវិញឱ្យអស់មក គឺយើងអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយប្រទេសជិតខាងបានហើយ។ ហើយ [ជ្រូក] ខ្វះគឺដាច់ខាតត្រូវតែនាំចូល បើប្រទេសកម្ពុជាផលិត [ជ្រូក] គ្រប់ គឺដាច់ខាតមិនឱ្យនាំចូល»។
យ៉ាងណា លោកមានសុទិដ្ឋិនិយមថារដ្ឋាភិបាលនឹងមិនផ្តាច់ដង្ហើមកសិករចិញ្ចឹមជ្រូកក្នុងស្រុកទេ។
អគ្គលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យ ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ លោក ស្រី វុឌ្ឍី សុំមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយដោយនិយាយថាលោកជាប់ប្រជុំ។ លោកបានឱ្យអ្នកសារព័ត៌មានទាក់ទងទៅអគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាពសត្វ និងផលិតកម្មសត្វនៃក្រសួងកសិកម្មវិញ។
តែយ៉ាងណា ប្រធាននាយកដ្ឋានរដ្ឋបាល ផែនការ គណនេយ្យ និងសហប្រតិបត្តិការ អគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាពសត្វ និងផលិតកម្មសត្វ លោក ហុង ប៉ុណ្ណាកា បដិសេធបកស្រាយដោយថា នេះជាតួនាទីរបស់អ្នកនាំពាក្យក្រសួងកសិកម្ម។
ការស្នើនេះ ធ្វើឡើងក្រោយប្រមុខរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន បានស្ដីបន្ទោសខ្លាំងៗទៅរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងកសិកម្ម លោក វេង សាខុន កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែកុម្ភៈ ថាជារដ្ឋមន្ត្រីដែលធ្វើការងារមិនចេះសហការជាមួយក្រសួង-ស្ថាប័នផ្សេង ដែលអញ្ជើញឱ្យចូលរួមប្រជុំរៀបចំនីតិវិធីដាក់ដេញថ្លៃនាំចូលជ្រូករស់ តែក្រសួងមិនចូលរួម។ លោកបានរិះគន់ថា ការដែលរដ្ឋមន្រ្តីកសិកម្មមិនព្រមទៅប្រជុំដោះស្រាយតាមការអញ្ជើញរបស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច ជាហេតុធ្វើឱ្យសាច់ជ្រូកឡើងថ្លៃ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បន្តថា កម្ពុជាជាសមាជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក សមាជិកតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស្តា និងជាសមាជិកនៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ាន-ចិន ខណៈបច្ចុប្បន្នជាសមាជិកក្នុងកិច្ចព្រមព្រាងសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយអាសិបក្នុងតំបន់។ លោកថា ដូច្នេះ កម្ពុជាមិនអាចយកវិធានការដាច់ដោយឡែក ឬបិទព្រំដែនលើទំនិញចេញ-ចូលនោះទេ។
លោក ហ៊ុន សែន ថាពាក់ព័ន្ធបញ្ហាសាច់ជ្រូក គឺមិនអាចធ្វើតម្រូវតែចិត្តអ្នកចិញ្ចឹមតែប៉ុន្មាននាក់នោះទេ គឺត្រូវគ្រប់គ្រងអតិផរណាតម្លៃលើទីផ្សារផងដែរ៕
