អង្គការអន្តរជាតិចំនួន៦ដែលធ្វើការផ្នែកសិទ្ធិកុមារ រកឃើញថា កុមារនិងយុវជនកម្ពុជាប្រមាណ ៨០% មានសម្ពាធដោយផ្ទាល់និងប្រយោល ដោយសារតែឪពុកម្ដាយរបស់ខ្លួនជំពាក់បំណុលគេ ឬកំពុងប្រឈមបញ្ហាលុយកាក់សម្រាប់តម្រូវការមូលដ្ឋាន ដូចជា ចំណាយលើការហូបចុក និងថ្លៃសាលា ជាដើម ខណៈរឿងនេះដាក់គំនាបឱ្យពួកគេយល់ថា ខ្លួនគួររកប្រាក់ចំណូលឱ្យបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។
ការរកឃើញនេះត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយតាមរយៈសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់សម្ព័ន្ធ Joining Forces ដែលជាសម្ព័ន្ធភាពសកលនៃអង្គការអន្តរជាតិមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ធ្វើការផ្នែកសិទ្ធិកុមារធំជាងគេទាំង៦ រួមមាន អង្គការ ChildFund Alliance, Plan International, Save the Children International, SOS Children’s Villages, Terre des Hommes Netherlands និង World Vision ក្នុងទិវាកុមារអន្តរជាតិ ១ មិថុនា ឆ្នាំ២០២២នេះ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះបានលើកឡើងថា បើទោះបីជាមានការគ្រប់គ្រងដោយជោគជ័យលើការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ-១៩ពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក៏ដូចជាការដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ទាន់ពេលវេលានូវកម្មវិធីផ្ទេរសាច់ប្រាក់ជាតិ សម្រាប់គ្រួសារក្រីក្រក្ដី ក៏គ្រួសារដែលងាយរងគ្រោះ នៅតែជួបប្រទះនឹងការលំបាកផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដែលប៉ះពាល់ទៅដល់សមត្ថភាពគ្រប់គ្រងតម្រូវការមូលដ្ឋានរបស់ពួកគេ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្តថា បើទោះបីជាពួកគេបានត្រលប់ទៅរកការរស់នៅធម្មតាវិញក៏ដោយ ប៉ុន្តែកុមារជាង ៧០% និងយុវជនដែលបានផ្តល់ការស្ទង់មតិ បានអះអាងថា ពួកគេមានអារម្មណ៍តានតឹងនិងព្រួយបារម្ភអំពីអនាគត។
តាមរយៈការស្ទង់មតិមួយដែលធ្វើឡើងក្នុងចំណោមកុមារនិងយុវជនចំនួន៥៣នាក់ រស់នៅក្នុងខេត្តចំនួន១៣ កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ អង្គការទាំង៦បានឱ្យដឹងថា កុមារបានលើកឡើងពីមូលហេតុសំខាន់ៗចំនួន៣ ដើម្បីបកស្រាយពីអារម្មណ៍ទាំងនេះ រួមមាន ភាពតានតឹងដោយសារការលំបាកផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចក្នុងគ្រួសារ បញ្ហាប្រឈមក្នុងការតាមទាន់ការសិក្សាបន្ទាប់ពីរយៈពេល២ឆ្នាំដែលមានលក្ខណៈមិនប្រក្រតី និងការកើនឡើងនៃអំពើហិង្សាផ្លូវចិត្ត ក៏ដូចជាការរើសអើងលើយេនឌ័រ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នោះបន្តថា៖ «ប្រហែល ៨០% នៃកុមារនិងយុវជនដែលផ្តល់សម្ភាសន៍ បានលើកឡើងថា ឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេជួបប្រទះបញ្ហាផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ជំពាក់បំណុលគេ និង/ឬកំពុងជួបបញ្ហាជាមួយនឹងការចំណាយប្រាក់សម្រាប់តម្រូវការមូលដ្ឋាន ដូចជា អាហារ ការដឹកជញ្ជូន និងថ្លៃសាលា»។
បើតាមអង្គការអន្តរជាតិទាំង៦ បញ្ហាទាំងនេះបណ្តាលឱ្យមានសម្ពាធដោយផ្ទាល់និងដោយប្រយោលលើកុមារនិងយុវជន ដែលធ្វើឱ្យពួកគេដាក់គំនាបលើខ្លួនឯងថា ពួកគេមានកាតព្វកិច្ចរកប្រាក់ចំណូលឱ្យបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់គ្រួសាររបស់ពួកគេ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បន្ថែមថា កុមារនិងយុវជនក៏បានលើកឡើងពីកម្រិតគួរឱ្យព្រួយបារម្ភនៃបញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្ត ក្នុងនោះ អំពើហិង្សាផ្លូវអារម្មណ៍មួយចំនួន ដូចជា ត្រូវបានគេចំអក បៀតបៀន ឬស្រែកដាក់ មិនថានៅផ្ទះឬក្នុងសាលារៀន ហើយខ្លះទៀតរងនូវអំពើហិង្សាលើរាងកាយ។
យ៉ាងណា កុមារភាគច្រើនព្យាយាមដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនេះដោយខ្លួនឯង ព្រោះមិនចង់ចម្លងភាពតានតឹងឬកង្វល់ទៅអ្នកដទៃ។
បើតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះ អ្វីដែលកុមារនិងយុវជនចង់បាន គឺការគាំទ្របន្ថែមទៀតពីឪពុកម្តាយ អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន គ្រូបង្រៀន និងមនុស្សពេញវ័យផ្សេងទៀត ដើម្បីបង្ហាញពីអារម្មណ៍ និងអាចគ្រប់គ្រងភាពតានតឹងរបស់ពួកគេប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។
ពលរដ្ឋរស់នៅខេត្តសៀមរាប អ្នកស្រី ប៊ុន កិមឡា ទទួលស្គាល់ថា បំណុលពិតជាចំណែកធំមួយធ្វើឱ្យកុមារមានសម្ពាធនិងតានតឹងប្រាកដមែន។ អ្នកស្រីបន្តថា ជាក់ស្តែង គ្រួសាររបស់គាត់ជំពាក់បំណុលគេដោយសារតែបញ្ហាជីវភាព។
បែបនេះក្តី ពលរដ្ឋដែលប្រកបរបរធ្វើស្រែ និងមានកូន២នាក់កំពុងរៀននៅថ្នាក់បឋមសិក្សារូបនេះ យល់ថា កូនៗរបស់គាត់មានសម្ពាធ គឺដោយសារតែឮឪពុកម្តាយត្អូញត្អែរពីការខ្វះខាត ជំពាក់លុយគេ ខណៈមិនមានលុយកាក់ឱ្យកូនទៅរៀន ខ្វះថវិកាសម្រាប់ទិញសម្លៀកបំពាក់ និងសម្ភារប្រើប្រាស់ផ្សេងៗ ជាដើម។
អ្នកស្រីថា៖ «យើងថាមិនចង់ឱ្យកូនដឹងទេ ប៉ុន្តែថៃ្ងណាដល់វាសុញខ្លាំង ក៏វាភ្លាត់ស្នៀតនិយាយទៅ ក៏វាដឹងដែរ ដឹងពីទុក្ខលំបាករបស់យើង។ តែយើងអត់ប្រាក់ឱ្យវារៀន វាខានខ្លះអីខ្លះ សំខាន់គឺរៀនគួរ។ ថ្ងែណាយើងរកឱ្យមិនបាន ក៏មាត់តូចមាត់ធំទៅវា ក៏វាមិនហ៊ានទៅរៀនដែរ»។
ប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ផៃ ស៊ីផាន ហាក់មិនយល់ស្របចំពោះការរកឃើញរបស់អង្គការទាំងនោះទេ ដោយថា ក្នុងរបបទីផ្សារមូលធននិយម-សង្គមសេរី ការជំពាក់បំណុលធនាគារ គឺជារឿងធម្មតា។ លោកថា សូម្បីនៅក្រៅប្រទេស ពលរដ្ឋប្រមាណ ៨០-៩០%ទៅហើយ ដែលជំពាក់លុយធនាគារ។
លោកបានគូសបញ្ជាក់ថា៖ «នេះជារបបទីផ្សារមូលធននិយម! តើយើងនាំគ្នាធ្វើបដិវត្តន៍ទៅជាទីផ្សារកុម្មុយនីស្ត ឬសង្គមនិយម ដែលមិនចង់ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរហ្នឹងអាចមានលទ្ធភាពទទួលបានប្រាក់កម្ចីពីធនាគារឬយ៉ាងម៉េច? អ្នកធ្វើរបាយការណ៍ហ្នឹងសុទ្ធតែមកពីប្រទេសខាងលិច! ហើយសួរអ្នកប្រទេសខាងលិច មានប្រើប្រាស់លុយកម្ចីពីធនាគារដែរឬអត់?»
អ្នកនាំពាក្យសមាគមគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា លោក កាំង តុងងី លើកឡើងថា លោកមិនច្បាស់ទេ ថាតើបំណុលដែលពលរដ្ឋក្នុងរបាយការណ៍បានជំពាក់ មានជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ឬជាកម្ចីឯកជននោះ។ យ៉ាងណា លោកថា ជាទូទៅ បំណុលជាមួយគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ គឺត្រូវបានប្រើប្រាស់ក្នុងន័យលើកកម្ពស់ជីវភាពពលរដ្ឋ ដូចជាយកទៅរកស៊ីជាដើម។
បែបនេះក្តី លោកថា ពលរដ្ឋមួយចំនួននៅតែប្រើកម្ចីឯកជនតាមភូមិ ដែលមានការប្រាក់ខ្ពស់ ហើយគ្មានយន្តការការពារអតិថិជន ដូច្នេះ នៅពេលមានបញ្ហា ម្ចាស់លុយតែងតែរកគ្រប់វិធីឱ្យកូនបំណុលសងលុយ ដែលខុសពីគ្រឹះស្ថានផ្លូវការដែលមានអាជ្ញាបណ្ណពីធនាគារជាតិ គឺមានការជជែករកដំណោះស្រាយត្រឹមត្រូវ។
លោកថា៖ «ប្រាក់កម្ចី វាដូចជាកាំបិតមុខ២អ៊ីចឹង! ប្រសិនបើយើងចេះគ្រង់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុច្បាស់លាស់ ប្រើឱ្យមានរបៀបរៀបរយហ្នឹង គឺវានឹងជួយឱ្យជីវភាពយើងប្រសើរឡើង។ ផ្ទុយទៅវិញ ប្រសិនបើយើងគ្រប់គ្រងវាមិនបានល្អ វានឹងក្លាយទៅជាសម្ពាធដែលធ្វើឱ្យខ្លួនយើងនិងគ្រួសារប្រឈមនឹងបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ»។
នៅក្នុងទិវាកុមារអន្តរជាតិនេះដែរ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏បានចេញសារលិខិតមួយ ដោយអះអាងពីការបន្តប្តេជ្ញាលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិកុមារ និងផ្តល់កិច្ចការពារយ៉ាងពេញទំហឹងនៅគ្រប់ស្ថានការណ៍ ដោយថា រដ្ឋាភិបាលបានបង្កើតនូវយន្តការជាច្រើនក្នុងការគ្រប់គ្រង និងផ្តល់សេវាដល់មុខសញ្ញាកុមារទូទៅ កុមារងាយរងគ្រោះ និងកុមាររងគ្រោះ។
ក្រៅពីនោះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ គ្រួសារ និងសហគមន៍ ត្រូវចូលរួមលើកកម្ពស់ ធានាសុវត្ថិភាពកុមារ អនុវត្តកិច្ចការពារពួកគេ ប្រព្រឹត្តឥរិយាបថវិជ្ជមានចំពោះកុមារ ដើម្បីឱ្យពួកគេទទួលបានឱកាសចូលរួមអភិវឌ្ឍន៍សហគមន៍៕
