ក្រុមយុវជន សហជីព និងអង្គការសង្គមស៊ីវិល បង្ហាញក្ដីបារម្ភក្រោយរកឃើញថា ការទន្ទ្រានដីយកធ្វើជាកម្មសិទ្ធិបានបន្តគំរាមកំហែងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់តំបន់ព្រៃឈើ តំបន់ការពារធម្មជាតិ តំបន់បឹងទន្លេសាប និងព្រៃសហគមន៍ ខណៈរដ្ឋាភិបាលពុំបានឆ្លើយតបទាន់ពេលវេលាទៅនឹងការកើនឡើងនូវសកម្មភាពកាប់បំផ្លាញទាំងនោះទេ។
ការបង្ហាញក្ដីបារម្ភរបស់ក្រុមយុវជន សហគមន៍ សហជីព សមាគម និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ចំនួន២៧ស្ថាប័ន បានធ្វើឡើងតាមរយៈសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួម ក្នុងទិវាបរិស្ថានពិភពលោក ឆ្នាំ២០២២ ចេញផ្សាយនាថ្ងៃទី២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ ក្រោមមូលបទស្តីពី «លើកកម្ពស់ការចូលរួមការពារបរិស្ថាន ដើម្បីចីរភាពធនធានធម្មជាតិ និងសុខុមាលភាពមនុស្សជាតិ»។
ក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមនោះបានលើកឡើងថា ទោះបីជារដ្ឋាភិបាលបានខិតខំបង្កើននូវចំនួនតំបន់ការពារធនធានធម្មជាតិក្ដី ប៉ុន្តែវាពុំបានឆ្លើយតបជាមួយការកើនឡើងនូវសកម្មភាពកាប់បំផ្លាញនិងឈូសឆាយដីព្រៃជាច្រើនហិកតា រួមទាំងនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃ និងតំបន់ដទៃទៀត ជារៀងរាល់ថ្ងៃនោះទេ។
ប្រភពដដែលបន្តថា សកម្មភាពនេះបានធ្វើឱ្យគម្របព្រៃឈើនៅប្រទេសកម្ពុជារយៈពេល២ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយ បានបន្តធ្លាក់ចុះរហូតដល់ ១៤,២៩% ត្រឹមឆ្នាំ២០១៨។ ទន្ទឹមនឹងនេះ និន្នាការនៃការទន្ទ្រានដីយកមកធ្វើជាកម្មសិទ្ធិឯកជនដោយខុសច្បាប់ បានបន្តគំរាមកំហែងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរបន្ថែមទៀតដល់តំបន់ព្រៃឈើ តំបន់ការពារធម្មជាតិ តំបន់បឹងទន្លេសាប និងព្រៃសហគមន៍។
ករណីនេះ ពួកគេបង្ហាញការព្រួយបារម្ភជាខ្លាំងចំពោះវិបត្តិបរិស្ថាន សិទ្ធិបរិស្ថាន និងការមិនទាន់អនុវត្តឱ្យបានពេញលេញគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ទៅលើគោលនយោបាយស្ដីកិច្ចការពារ ថែរក្សា តំហែទាំ ភាពព្រងើយកន្តើយ និងពុំបានយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយនូវរាល់សំណូមពរនិងក្ដីកង្វល់នានា ជុំវិញបញ្ហាបរិស្ថាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍បានគូសបញ្ជាក់ថា៖ «ការគ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិ យើងខ្ញុំសង្កេតឃើញថា ទោះបីជារាជរដ្ឋាភិបាលបានខិតខំបង្កើននូវចំនួនតំបន់ការពារធនធានធម្មជាតិក្ដី តែវាពុំបានឆ្លើយតបជាមួយការកើនឡើងនូវសកម្មភាពកាប់បំផ្លាញនិងឈូសឆាយដីព្រៃជាច្រើនហិកតា ទាំងនៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃ ព្រៃឡង់ បឹងពែរ ព្រៃព្រះរការ និងតំបន់ដទៃទៀត ជារៀងរាល់ថ្ងៃនោះទេ»។
ប្រធានកម្មវិធីផ្នែកស្រាវជ្រាវ និងតស៊ូមតិ នៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា លោក ហេង គឹមហុង លើកឡើងថា កន្លងមក រដ្ឋាភិបាលមិនដែលទទួលយកចំពោះការរកឃើញរបស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ទោះបីជាបានបង្ហាញទីតាំងនៃការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងការទន្រ្ទានដីក្នុងតំបន់ការពារឡើយ។ ក្រៅពីមិនទទួលយកហើយ លោកថា រដ្ឋាភិបាលតែងតែចោទនិងលាបពណ៌ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនិងយុវជនដែលធ្វើការងារបរិស្ថាន ថាជាក្រុមប្រឆាំងថែមទៀត។
លោកថា៖ «ការលើកឡើងរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន ហាក់បីដូចជាផ្នែកមួយនៃការជំរុញឱ្យមានការបាត់បង់ព្រៃឈើអ៊ីចឹង ពីព្រោះអីពួកយើងរកឃើញបទល្មើស ពួកយើងដឹងពីការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ពួកយើងរាយការណ៍ទៅអាជ្ញាធរ យើងផ្សព្វផ្សាយឱ្យអាជ្ញាធរបានដឹងបានឮ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញ អាជ្ញាធរហាក់មិនបានទទួលយកអ្វីដែលប្រជាពលរដ្ឋនិងសង្គមស៊ីវិលបានលើកឡើង វាជាការធ្វេសប្រហែសមួយ។ នេះជាការមិនទទួលយកការពិតដែលយើងបានឃើញ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានប្រាប់ វីអូឌី តាមប្រព័ន្ធតេឡេក្រាម ដោយចាត់ទុកការបង្ហាញក្ដីបារម្ភនេះថា ជាសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពួកគាត់ ប៉ុន្តែសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចុះនូវគោលនយោបាយនិងវិធានការច្បាប់ ក៏ដូចជាដំណោះស្រាយនានា ដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធភាពនៃការការពារនិងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិដែលនៅសល់ឱ្យនៅគង់វង្ស។
លោកបន្តថា វិធានការរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលបានដាក់ចេញនោះ ដើម្បីការពារឱ្យបាននូវធនធានធម្មជាតិបន្ថែមពីលើវិធានការអនុវត្តច្បាប់ តាមរយៈការបង្កើតសេដ្ឋកិច្ចមូលដ្ឋាន ក្នុងបំណងកាត់បន្ថយការពឹងអាស្រ័យទាំងស្រុងរបស់ពលរដ្ឋលើធនធានធម្មជាតិ ដោយអនុវត្តគោលការណ៍ «រក្សាឈើឈរដើម្បីរកចំណូល» តាមរយៈការលក់ឥណទានកាបូន និងទេសចរណ៍ធម្មជាតិផ្សារភ្ជាប់ទឹកដី។
លោកថា៖ «ជាមួយគ្នានេះ កម្ពុជាក៏បាននិងជំរុញលើការប្រើប្រាស់ថាមពលកកើតឡើងវិញ និងធ្វើអព្យាក្រឹត្យកាបូនត្រឹមឆ្នាំ២០៥០ ជាដើម។ នេះគឺជាកិច្ចការជាក់ស្តែងដែលរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានអនុវត្តលើកិច្ចការការគ្រប់គ្រងនិងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ និងការគ្រប់គ្រងបរិស្ថានរបស់កម្ពុជា ប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវនិងចក្ខុវិស័យច្បាស់លាស់ មិនមែនត្រឹមតែនិយាយឱ្យពីរោះនោះទេ»។
ដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិបរិស្ថាន និងសិទ្ធិបរិស្ថាន ដែលជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់ក្នុងការទ្រទ្រង់រាល់ជីវិតមនុស្សជាតិនៅលើភពផែនដី និងពលរដ្ឋកម្ពុជានោះ ក្រុមសង្គមស៊ីវិលទាំងនោះបានផ្ដល់អនុសាសន៍ទៅរដ្ឋាភិបាល និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ចំនួន៧ចំណុច ក្នុងនោះ ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់លើការអនុវត្តតួនាទី និងភារកិច្ចរបស់ខ្លួន តាមបញ្ញត្តិនៃច្បាប់ស្តីពីតំបន់ការពារធនធានធម្មជាតិ ច្បាប់ស្តីពីព្រៃឈើ កម្មវិធីព្រៃឈើជាតិ និងគោលនយោបាយនានាសម្រាប់កិច្ចការងារអភិរក្ស និងការពារធនធានធម្មជាតិ។
ជាមួយគ្នានោះ ពួកគេក៏បានជំរុញដល់រដ្ឋាភិបាលធ្វើអធិការកិច្ចលើគុណភាពនៃការបំពេញការងាររបស់មន្ត្រីឧទ្យានុរក្ស ព្រមទាំងបើកលំហសិទ្ធិសេរីភាពសម្រាប់ការចូលរួមការពារបរិស្ថានប្រកបដោយបរិយាបន្នផងដែរ៕
