ជនជាតិដើមភាគតិចប្រមាណ៥០គ្រួសារ រស់នៅឃុំដាក់ដាំ ស្រុកអូររាំង ខេត្តមណ្ឌលគិរី កំពុងបារម្ភពីការបាត់បង់ដីព្រៃអាស្រ័យផល ខណៈមានគ្រឿងចក្រកំពុងធ្វើសកម្មភាពឈូសឆាយព័ទ្ធយកដីព្រៃតំបន់នោះ។
លោក ត្រុង ញេះ ជាជនជាតិដើមភាគតិចពូនង រស់នៅភូមិឆប ឃុំដាក់ដាំ ប្រាប់វីអូឌីនៅថ្ងៃពុធនេះថា ដីព្រៃអាស្រ័យផលប្រហែល៦០ហិកតារបស់ជនជាតិដើមភាគតិចតិពូនងប្រមាណ៥០គ្រួសារ ដែលបានអាស្រ័យផលតាមបែបប្រពៃណីតាំងពីឆ្នាំ១៩៨១ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ននេះ កំពុងរងការឈូសឆាយនិងហ៊ុមព័ទ្ធយកពីសំណាក់ក្រុមហ៊ុនមួយដែលមិនស្គាល់ឈ្មោះ។
បុរសវ័យ៥៣ឆ្នាំរូបនេះ ឱ្យដឹងថា ក្រុមហ៊ុនបានដាក់គ្រឿងចក្រឈូសឆាយដីព្រៃអាស្រ័យផលរបស់ពួកគាត់តាំងពីថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ រហូតដល់ថ្ងៃទី៤ ខែកក្កដានេះ អស់ប្រហែល១០ហិកតា ប៉ុន្តែបានផ្អាកសកម្មភាពវិញ ក្រោយអ្នកភូមិជាច្រើននាក់ផ្ទុះការតវ៉ានិងរារាំងមិនឱ្យមានការឈូសឆាយបន្តទៀត។
លោកបន្ថែមថា៖ «យើងបារម្ភខ្លាចគេយកដីតំបន់ហ្នឹង កន្លែងហ្នឹងយើងធ្លាប់ឃ្វាលគោឃ្វាលក្របី ពួកខ្ញុំធ្វើចម្ការវិលជុំជិតកន្លែងហ្នឹង ជុំវិញហ្នឹងយើងដាំចេក ដាំម្នាស់ ដាំដំឡូង ដាំអំពៅ បើយើងនៅត្រង់ហ្នឹងតាំងពីឆ្នាំ១៩៨១ម្លេះ។ បើគេយក ប៉ះពាល់ដល់មុខរបររបស់ពួកយើងហ្នឹងហើយ»។
ជនជាតិដើមភាគតិចពូនងរស់នៅភូមិពូឆប ឃុំដាក់ដាំ ម្នាក់ទៀត លោក ថូ សិលា និយាយថា អ្នកភូមិមិនទាន់ស្រាវជ្រាវដឹងថា ក្រុមហ៊ុនកំពុងធ្វើសកម្មភាពឈូសឆាយនោះមានឈ្មោះអ្វី និងម្ចាស់ជាអ្នកណានោះទេ។ លោកថា ករណីឈូសឆាយដីព្រៃនេះ អ្នកភូមិបានរាយការណ៍ទៅអាជ្ញាធរឃុំដែរ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានទាំងនោះមិនបានជួយអន្តរាគមន៍ ឬមានចំណាត់ណាមួយឡើយ។
លោក ថូ សិលា ឱ្យដឹងថា កន្លែងកំពុងរងការឈូសឆាយនោះ អ្នកភូមិបានអាស្រ័យផលធ្វើជាចម្ការវិលជុំ ដោយដាំស្រូវ ដាំសណ្ដែក ពោត និងដំណាំកសិកម្មផ្សេងទៀតតាមបែបប្រពៃណីរបស់ជនជាតិដើមភាគតិច។
លោកបន្ថែមថា៖ «ប្រសិនជាគេឈូសឆាយអស់ បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋគាត់មានការលំបាក ដោយសារគាត់ក្រីក្រ ពួកគាត់អត់មានមុខរបរអីផ្សេង គាត់ពឹងតែដីធ្លីហ្នឹងសម្រាប់ប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិត។ បើគេឈូសឆាយយកអស់ គឺគាត់មានការលំបាកខ្លាំងហើយ។ អ៊ីចឹងខ្ញុំសូមអំពាវនាវដល់អាជ្ញាធរខេត្ត និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ជួយដោះស្រាយជូនពួកគាត់ផង។ ឥលូវពួកគាត់កំពុងពិបាកចិត្តនិងព្រួយជាខ្លាំង ប្រសិនជាពួកគាត់[ក្រុមហ៊ុន]នៅចង់រឹបអូសដីធ្លីរបស់ពួកគាត់»។
មេភូមិពូឆបដែលពលរដ្ឋប្រាប់ថាឈ្មោះ ឃឿន និយាយថា លោកទទួលបានព័ត៌មានជុំវិញករណីគ្រឿងចក្រធ្វើសកម្មភាពឈូសឆាយដីព្រៃនៅក្នុងភូមិនេះ ប៉ុន្តែលោកមិនទាន់បានចុះទៅមើលនៅឡើយទេ ហើយក៏មិនដឹងថាគ្រឿងចក្ររបស់ក្រុមហ៊ុនឬរបស់អ្នកណានោះដែរ។ លោកថា ក្រោយប្រកាសចូលកាន់តំណែងជាមេភូមិរួច លោកនិងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនឹងចុះស្រាវជ្រាវករណីនេះ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំមិនដឹងថាអ្នកឈូសឆាយហ្នឹងជាក្រុមហ៊ុនឬអ្នកណា ព្រោះយើងមិនទាន់បានចុះពិនិត្យនៅឡើយទេ ប៉ុន្តែប្រសិនមានប្រជាពលរដ្ឋគាត់ដាក់ពាក្យបណ្តឹង យើងនឹងចុះពិនិត្យស្រាវជ្រាវ»។
មន្ត្រីកម្មវិធីពង្រឹងសិទ្ធិអំណាចសហគមន៍មូលដ្ឋាន នៃសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណារ៍ មានប្រសាសន៍ថា ក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី មានបទល្មើសរំលោភយកដីព្រៃរបស់រដ្ឋ ដីតំបន់ភ្នំ និងដីតំបន់ការពារជាច្រើនកន្លែងផ្សេងទៀត ដោយមិនមានការចាត់វិធានការច្បាប់តឹងរ៉ឹងណាមួយចំពោះជនល្មើសឡើយ។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះបន្តថា អ្នកដែលហ៊ានរំលោភនិងប្រើប្រាស់គ្រឿងចក្រទៅឈូសឆាយដីព្រៃរបស់រដ្ឋទាំងនេះ មានតែអ្នកមានលុយមានអំណាចតែប៉ុណ្ណោះ ហើយសកម្មភាពទាំងនោះអាចធ្វើទៅបាន គឺអាចមានជាប់ពាក់ព័ន្ធអំពើពុករលួយណាមួយរវាងជនល្មើសនិងអាជ្ញាធរនៅទីនោះ។
លោក ប៉ែន ប៊ុណ្ណារ៍ បានគូសបញ្ជាក់ថា តាមច្បាប់ស្តីពីតំបន់ការពារ ការរំលោភយក និងការឈូសឆាយដីតំបន់ភ្នំ និងដីតំបន់ការពារ ជាបទឧក្រិដ្ឋដែលត្រូវផ្តន្ទាទោសពី៥ឆ្នាំ ទៅ១០ឆ្នាំ។
លោកបន្ថែមថា៖ «នៅក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី មិនមែនមានតែករណីតែមួយនេះទេ គឺមានច្រើនណាស់ ដែលយើងមើលឃើញថា រហូតមកដល់ពេលនេះ ទាំងអាជ្ញាធរ ទាំងនគរបាលយុត្តិធម៌ ហាក់ដូចជាសម្ងំស្ងៀម មិនហ៊ានចាត់វិធានការលើរឿងហ្នឹងទេ។ ទោះបីជាមានបទបញ្ជា ឬលិខិតពីក្រសួងបរិស្ថានក៏ដោយ ដូចជាខ្លាចអំណាចរបស់អ្នករំលោភទាំងអស់ហ្នឹង»។
កាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០២២ ទីប្រឹក្សាផ្ទាល់របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គឺលោក ប៉ែន អ៊ាន បានស្នើទៅរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង ឱ្យមានវិធានការលើអភិបាលស្រុកអូររាំង ខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក សៀក មុន្នី ពាក់ព័ន្ធការគប់គិតគ្នាជាប្រព័ន្ធរំលោភយកដីធ្លីប្រជាពលរដ្ឋ និងដីរដ្ឋធ្វើកម្មសិទ្ធិ។
លោក ប៉ែន អ៊ាន បញ្ជាក់ថា លោក សៀក មុន្នី និងបក្សពួក បានប្រើប្រាស់អំណាចគំរាមកំហែងប្រជាពលរដ្ឋ និងគប់គិតគ្នាជាប្រព័ន្ធក្លែងបន្លំឯកសារយកដីជនជាតិដើមភាគតិច និងដីរដ្ឋ ធ្វើជាកម្មសិទ្ធិ ហើយបានលក់ទៅឱ្យឈ្មួញបន្តទៀត៕
