ក្រសួងព័ត៌មាន នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ ប្រតិកម្មដោយហៅរបាយការណ៍ដែលរកឃើញដោយការិយាល័យផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ថាជារបាយការណ៍ដែលធ្វើឡើងឆ្លុះបញ្ចាំងតែភាគីម្ខាង ខ្វះការសិក្សាស្រាវជ្រាវឱ្យបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងធ្វើឡើងតម្រូវចិត្តសម្រាប់តែមនុស្សមួយក្រុម។
ប្រតិកម្មតបរបស់ក្រសួងព័ត៌មាន នៅបន្ទាប់ពីការិយាល័យសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលមានមូលដ្ឋានទៅនៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីស កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែសីហា បានចេញនូវរបាយការណ៍មួយដែលបានរកឃើញពីការកើនឡើងនៃការវាយប្រហារលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់រដ្ឋាភិបាល ដែលនាំឱ្យមានការគំរាមកំហែងដល់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
ផ្តល់បទសម្ភាសន៍ជាមួយ វីអូឌី តាមបណ្តាញសង្គមតេឡេក្រាម នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ លោក មាស សុភ័ណ្ឌ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មាន លើកឡើងថា របាយការណ៍ដែលចេញដោយការិយាល័យសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនេះ គ្មានអ្វីដែលថ្មី និងប្លែកនោះទេ។ ជាងនេះទៀត លោកថា របាយការណ៍នេះក៏គ្មានអ្វីដែលចាំបាច់ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់នោះដែរ ព្រោះរបៀបនៃការធ្វើរបាយការណ៍ គឺពួកគេប្រមូលព័ត៌មានតែមួយជ្រុង ពីមនុស្សមួយក្រុមតូច ហើយយកមកធ្វើសេចក្ដីសន្និដ្ឋានថានៅមានភាពខ្វះចន្លោះច្រើន និងសេរីភាពសារព័ត៌មាននៅតែត្រូវបានរឹតត្បិតហើយរងការយាយីជាដើម។
តាមរយៈចម្លើយពិស្ដារចំនួន៤ចំណុច លោក មាស សុភ័ណ្ឌ ឱ្យដឹងទៀតថា ផ្អែកលើច្បាប់ដែលកំពុងដាក់ឱ្យអនុវត្តនេះ គឺអ្នកសារព័ត៌មាន និងអ្នកប្រកបវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន អាចបំពេញតួនាទីនិងភារកិច្ចរបស់ពួកគេយ៉ាងពេញលេញ គ្រប់ពេលវេលា និងគ្រប់ទីកន្លែង ដោយគ្មានឧបសគ្គអ្វីនោះទេ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ពួកគេទទួលបាននូវការផ្ដល់តម្លៃ និងសិទ្ធិសេរីភាព ដោយស្មើភាពគ្នាតាមផ្លូវច្បាប់ គ្មានការរើសអើងឬប្រកាន់និន្នាការនិងទស្សនៈផ្ទុយគ្នាឡើយ។
ក្រៅពីនេះ លោកថា ការដែលរដ្ឋាភិបាលបង្កើតច្បាប់និងបទដ្ឋានដទៃទៀត ដូចជា ច្បាប់ប្រឆាំងជំងឺកូវីដ-១៩ និងអនុក្រឹត្យស្ដីពីច្រកទ្វារអ៊ីនធឺណិតជាដើមនោះ គឺមិនមែនជាឧបករណ៍ក្នុងការបំបិទសិទ្ធិសេរីភាព ឬរឹតត្បិតសិទ្ធិបញ្ចេញមតិណាមួយនោះដែរ។ នីតិវិធីដែលតាក់តែងឡើងទាំងនោះ គឺសំដៅធានាការពារសុខភាពសាធារណៈរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ដោយគ្មានបម្រើឱ្យក្រុមណាមួយនោះឡើយ។
យ៉ាងនេះក្ដី របាយការណ៍ដែលចេញដោយការិយាល័យសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ កាលពីដើមខែសីហា ឆ្នាំ២០២២ រកឃើញថា លំហពលរដ្ឋ និងសេរីភាពខាងសារព័ត៌មាន នៅតែជាគោលដៅនៃការវាយប្រហារ និងរឹតត្បិតខ្លាំងពីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដូចមុនដដែល។ តាមរយៈសំណាកទាំង៦៥នាក់ដែលឆ្លងកាត់ការសម្ភាសនិងស្ទង់មតិ អ្នកសារព័ត៌មានលើកឡើងថា ពួកគេនៅតែប្រឈមមុខនឹងការជ្រៀតជ្រែកក្នុងពេលបំពេញការងារ ស្របពេលដែល៨០ភាគរយទៀតអះអាងថា ពួកគេត្រូវបានឃ្លាំមើល និងរឹតបន្តឹងដែលមិនមានសមាមាត្រ ឬភាពមិនចាំបាច់ពាក់ព័ន្ធនឹងការទទួលបានព័ត៌មាន។
របាយការណ៍ដដែលបន្ថែមថា អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកនេះ រដ្ឋាភិបាលបានអនុម័តយ៉ាងសកម្មនូវច្បាប់ដែលមានអំណោយផល ក្នុងការផ្ដល់អំណាចដល់អាជ្ញាធរក្នុងការរឹតបន្តឹងលើអ្នកសារព័ត៌មាននិងអ្នកផ្សេងទៀតឱ្យស្ថិតនៅក្រោមការឃ្លាំមើល ជាពិសេសពង្រីកសមត្ថភាពរបស់រដ្ឋាភិបាល ដើម្បីកាត់បន្ថយការងារប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនិងសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេមតិតាមរយៈតុលាការ។
នាយកប្រតិបត្តិនៃសម្ព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា ដែលហៅកាត់ថា ខេមបូចា លោក ណុប វី ក៏ឯកភាពដែរថា អ្វីដែលការិយាល័យសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិរកឃើញនេះ មិនមានអ្វីដែលជឿនលឿននិងថ្មីនោះទេ។ បើតាមអ្នកជំនាញផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរូបនេះ ដើម្បីធ្វើឱ្យមានបរិយាបន្ននៅក្នុងសង្គមដោយស្មើភាពគ្នា គ្រប់តួអង្គដែលពាក់ព័ន្ធគួររួមគ្នាដោះស្រាយអ្វីដែលខ្វះខាត ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យមានភាពជឿនលឿនទៅមុខ ទើបជាជម្រើសដែលល្អ។
លោកបន្តថា៖ «ចំណុចសំខាន់ គឺយើងចូលរួមគ្នា ដើម្បីឆ្លើយតប ហើយនិងដើម្បីពិនិត្យមើលឡើងវិញនូវអ្វីដែលខ្វះខាតរបស់យើង ដែលយើងបានពិនិត្យ ហើយនិងរបាយការណ៍ដែលបានចង្អុលបង្ហាញហ្នឹង ដើម្បីឆ្លើយតបប្រកបដោយការស្ថាបនា ហើយនិងការចូលរួមធ្វើឱ្យមានភាពល្អប្រសើរឡើងវិញ។ នេះជាអ្វីដែលយើងទាំងអស់គ្នាគួរតែធ្វើ។ ខ្ញុំគិតថា ការដែលយើងជះទឹកដាក់គ្នា វាមិនមែនជារឿងមួយដែលល្អទេ»។
របាយការណ៍ដែលចេញដោយក្រសួងព័ត៌មានបង្ហាញថា តាមរយៈការលើកកម្ពស់វិស័យសារព័ត៌មាននិងសិទ្ធិសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិនេះ នាំឱ្យកម្ពុជាកើនចំនួនអ្នកសារព័ត៌មាននិងអ្នកប្រកបវិជ្ជាជីវៈអ្នកសារព័ត៌មានដល់ប្រមាណ៦ ០០០នាក់ ខណៈដែលអង្គភាពចម្រុះគ្នាត្រូវបានចុះបញ្ជីដើម្បីប្រកបវិជ្ជាជីវៈជាង២ ០០០ស្ថាប័ន(២ ១១៧ស្ថាប័ន)។
លោក អំ សំអាត នាយកចាត់ការទូទៅនៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ យល់ស្របថា ថ្វីត្បិតរបាយការណ៍នេះពិតជាគ្មានអ្វីដែលថ្មី តែការព្យាយាមច្រានចោលការរកឃើញនេះញឹកញាប់ពេក ក៏នឹងមិនផ្តល់ផលល្អប៉ុន្មានទេ សម្រាប់កំណែទម្រង់គោលនយោបាយ។ បើតាមអ្នកជំនាញផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះ ជាជម្រើសដែលនាំឱ្យមានផលវិជ្ជមាន គ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធគួរត្រួតពិនិត្យនិងសិក្សាឱ្យបានស៊ីជម្រៅទៅលើរបាយការណ៍នេះ ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងរកចំណុចដែលខ្វះខាត ហើយទាញយកផលចំណេញពីរបាយការណ៍ ទើបជាវិធីសាស្រ្តដែលជួយឱ្យប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយនៅកម្ពុជាកាន់តែមានភាពលេចធ្លោ ហើយចៀសវាងបាននូវការរិះគន់នានាថែមទៀតផង។
លោកបន្តថា៖ «ប្រសិនបើជាយើងនៅតែប្រើវប្បធម៌និងទម្លាប់របៀបនេះបន្តទៅ វាអត់មានផលចំណេញអីទេ។ អ្វីដែលជាផលចំណេញ ខ្ញុំគិតថាយើងគួរតែពិនិត្យទៅអ្វីដែលជារបាយការណ៍ឬក៏អនុសាសន៍របស់គេ ប្រសិនជារបាយការណ៍និងអនុសាសន៍ហ្នឹងដែលល្អ ហើយយើងអាចមកយកពិចារណាក្នុងការកែលម្អបាន វាមានផលចំណេញច្រើន ជាជាងការដែលបដិសេធចោលទាំងស្រុង»។
ចំណែករបាយការណ៍របស់ការិយាល័យសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ រកឃើញថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៧មក មានអ្នកសារព័ត៌មានចំនួន២៣នាក់ហើយត្រូវប្រឈមមុខនឹងការចោទប្រកាន់នូវបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ ពីបទផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត បរិហារកេរ្តិ៍ ឬបទញុះញង់ ជាដើម ដែលចេញពីលទ្ធផលនៃការងាររបស់ពួកគេ។ ផ្ទុយពីរបាយការណ៍នេះ ក្រសួងព័ត៌មានបញ្ជាក់ថា អ្វីដែលសមត្ថកិច្ចរកឃើញពីទោសទណ្ឌនេះ ដោយសារពួកគេបានប្រព្រឹត្តបទល្មើស ហើយការអនុវត្តទោសកំហុសទៅតាមនីតិវិធីច្បាប់ ពុំមែនជាការគំរាមកំហែង ឬរឹតត្បិតសេរីភាពសារព័ត៌មាននោះឡើយ។
បើទោះជាបែបណា ប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានអង្គការគម្រោងយុត្តិធម៌ពិភពលោក កាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ ផ្ដល់ចំណាត់ថ្នាក់ជាប្រទេសដែលមាននីតិរដ្ឋទាបបំផុត ដោយទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់១៣៨ ក្នុងចំណោមប្រទេសចំនួន១៣៩ លើពិភពលោក។ ចំណាត់ថ្នាក់នេះបង្ហាញថា សន្ទស្សន៍នីតិរដ្ឋនៅកម្ពុជា គឺល្អជាងប្រទេសវ៉េណេស៊ុយអេឡា ក្នុងចំណោមប្រទេសជិត២០០នៅលើពិភពលោក៕
