ពលរដ្ឋ ៧៣គ្រួសារ នៅភូមិស្នាសង្គ្រាម ឃុំបល្ល័ង្ក ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប បានទៅប្រមូលផ្តុំ និងបោះតង់ស្នាក់នៅលើដីជម្លោះជាថ្មីទៀត នៅថ្ងៃសុក្រនេះ ក្រោយគ្មានដំណោះស្រាយពីអាជ្ញាធរ។
ក្នុងឆ្នាំ២០២២នេះ ប្រជាពលរដ្ឋ ២១០គ្រួសារ រស់នៅភូមិស្នាសង្គ្រាម ឃុំបល្ល័ង្ក ស្រុកប្រាសាទបាគង ដែលអះអាងថាមានដីអាស្រ័យផលនៅភូមិធម្មជាតិរុនតាឯក ឃុំរុនតាឯក ស្រុកបន្ទាយស្រី បាននាំគ្នាតវ៉ាជាបន្តបន្ទាប់ ដោយទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាដោះស្រាយសំណងជូនពួកគាត់ ដោយពលរដ្ឋចោទថា ស្ថាប័នមួយនេះបានហ៊ុមព័ទ្ធយកដីស្រែរបស់ពួកគាត់អស់តាំងពីឆ្នាំ២០០៥ និងសន្យាផ្តល់សំណងពី ៥០០ដុល្លារ ទៅ ៧០០ដុល្លារ ក្នុង១ហិកតា ប៉ុន្តែរហូតមកដល់ឆ្នាំ២០២២ ស្ថាប័នមួយនេះពុំបានផ្តល់សំណងជូនពលរដ្ឋឡើយ។
លោក សំ មុំ ជាពលរដ្ឋរស់នៅភូមិស្នាសង្គ្រាម ប្រាប់វីអូឌីនៅថ្ងៃសុក្រនេះថា ការតវ៉ារយៈពេលកន្លងមកនេះ គឺអាជ្ញាធរសន្យាដោះស្រាយឱ្យពលរដ្ឋតែ ៤៣គ្រួសារ ប៉ុណ្ណោះ ខណៈពលរដ្ឋផ្សេងទៀតត្រូវបានអាជ្ញាធរបដិសេធដោះស្រាយ ក្រោមហេតុផលថា ពលរដ្ឋទាំងនោះពុំបានតវ៉ាតាំងពីដំបូងនៅឆ្នាំ២០០៥។
ពលរដ្ឋរូបនេះបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ននេះ មានពលរដ្ឋ ៧៣គ្រួសារ បន្តតវ៉ាទៀត ខណៈពលរដ្ឋខ្លះទៀតឈប់តវ៉ាដោយសារបារម្ភពីសុវត្ថិភាព និងពលរដ្ឋខ្លះទៀតឈប់តវ៉ាដោយសារឪពុកម្តាយរបស់ពួកគេទទួលបានការដោះស្រាយពីអាជ្ញាធរ។
លោក សំ មុំ បន្តថា ក្រោយការដោះស្រាយពីអាជ្ញាធរ ពោលគឺកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែធ្នូនេះ អ្នកភូមិ ៧៣គ្រួសារ ដែលនៅបន្តតវ៉ា បាននាំគ្នាទៅបោះតង់ស្នាក់នៅលើដីកំពុងមានជម្លោះ ស្ថិតនៅភូមិធម្មជាតិរុនតាឯក ឃុំរុនតាឯក ជាថ្មីទៀត ប៉ុន្តែត្រូវបានអាជ្ញាធរនៅស្រុកប្រាសាទបាគង និងស្រុកបន្ទាយស្រី បានចុះទៅសម្របសម្រួលឱ្យពលរដ្ឋចេញពីដីជម្លោះនោះ ដោយសន្យាជួបជាមួយពលរដ្ឋនៅឃុំរុនតាឯក នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រនេះ ដើម្បីជួយធ្វើឯកសារដាក់ទៅថ្នាក់លើពិចារណាដោះស្រាយ។
ពលរដ្ឋនៅភូមិស្នាសង្គ្រាមរូបនេះ បន្តទៀតថា ពលរដ្ឋមកជួបជុំគ្នានៅសាលាឃុំរុនតាឯក តាមការសន្យា បែរជាអាជ្ញាធរឃុំរុញដាក់គ្នាទៅវិញ ដោយអាជ្ញាធរឃុំរុនតាឯក រុញឱ្យទៅដោះស្រាយនៅឃុំបល្ល័ង្ក ហើយអាជ្ញាធរនៅឃុំបាល្ល័ង្ក រុញឱ្យមកដោះស្រាយនៅឃុំរុនតាឯកវិញ។ លោកថា ក្រោយពីអាជ្ញាធរមិនគោរពតាមសន្យា និងគ្មានការដោះស្រាយ អ្នកភូមិបាននាំគ្នាទៅបោះតង់ស្នាក់នៅលើដីជម្លោះ ស្ថិតនៅភូមិធម្មជាតិរុនតាឯក ជាថ្មីទៀត នៅថ្ងៃនេះ។
លោកបន្ថែមថា៖ «ប្រជាពលរដ្ឋយើងមកបោះតង់នៅលើដី នៅភូមិធម្មជាតិរុនតាឯក កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញ ហើយនៅថ្ងៃនេះបានមកបោះទៀត ដោយសារគ្មានដំណោះស្រាយពីអាជ្ញាធរ ព្រោះកាលពីម្សិលមិញ ទាំងអាជ្ញាធរស្រុកប្រាសាទបាគង និងអាជ្ញាធរស្រុកបន្ទាយស្រី គាត់បានសន្យាថានឹងធ្វើឯកសារឱ្យប្រជាពលរដ្ឋបញ្ជូនទៅថ្នាក់លើឱ្យជួយដោះស្រាយនៅថ្ងៃទី២៣ ខែធ្នូនេះ ប៉ុន្តែមិនបានធ្វើតាមការសន្យាទេ ទើបប្រជាពលរដ្ឋយើងនាំគ្នាមកបោះតង់នៅលើដីនៅភូមិធម្មជាតិរុនតាឯកនេះជាថ្មី»។
ពលរដ្ឋនៅភូមិស្នាសង្គ្រាមម្នាក់ទៀត អ្នកស្រី ហ៊ន់ វុន អះអាងថា អ្នកភូមិបានបាត់បង់ដីស្រែ ដោយសារអាជ្ញាធរជាតិអប្សរាហ៊ុមព័ទ្ធយកពិតប្រាកដមែន។ អ្នកស្រីថា គ្រួសាររបស់គាត់បានបាត់បង់អស់ដី៥ហិកតា ដោយបច្ចុប្បន្នគ្មានដីសម្រាប់អាស្រ័យផលទៀតឡើយ។
ពលរដ្ឋរូបនេះឱ្យដឹងថា តាមពិត អ្នកភូមិបានតវ៉ាតាំងពីដំបូង នៅឆ្នាំ២០០៥ ជាមួយពលរដ្ឋផ្សេងទៀតដែរ ប៉ុន្តែតំណាងពួកគាត់បានក្បត់ ដោយមិនបានដាក់ឈ្មោះរបស់ពួកគាត់ក្នុងការតវ៉ាទាមទារដីធ្លីនោះ។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំសូមសំណូមពរដល់សម្តេច ហ៊ុន សែន ជួយដោះស្រាយឱ្យកូនចៅផង កូនចៅវេទនាណាស់។ វេទនាដោយសារបាត់បង់ដីធ្លី។ អ្នកធ្វើការងារថ្នាក់ក្រោមនេះ គាត់អត់ដោះស្រាយឱ្យពួកខ្ញុំទេ។ ពួកគាត់កុហកពួកខ្ញុំរហូត។អភិបាលស្រុកទាំងសងខាង ទាំងអភិបាលស្រុកបន្ទាយស្រី និងអភិបាលស្រុកប្រាសាទបាគង មេភូមិថ្មីស្នាសង្គ្រាមផង។ ពួកគាត់កុហកខ្ញុំថា ដោះស្រាយឱ្យពួកខ្ញុំព្រឹកមិញនេះ ឱ្យពួកខ្ញុំទៅជួបនៅកន្លែងឃុំ ដល់ពេលពួកខ្ញុំទៅដល់កន្លែងឃុំ អត់មានអ្នកចេញមកដោះស្រាយឱ្យពួកខ្ញុំទេ។ អ៊ីចឹងសូមសម្តេចជួយដោះស្រាយដីនេះឱ្យកូនចៅឱ្យបានឆាប់ ដីកូនចៅប៉ុនណាកាត់ឆ្វៀលឱ្យកូនប៉ុណ្ណោះវិញមក។ តិចពេកពួក ខ្ញុំមិនយកទេ ព្រោះពួកខ្ញុំកូនច្រើនណាស់»។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលគម្រោងធុរកិច្ច និងសិទ្ធិមនុស្ស នៅមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោក វណ្ណ សុផាត មានប្រសាសន៍ថា ករណីអាជ្ញាធរមិនទទួលសំណើរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ហើយរុញដាក់គ្នាក្នុងការដោះស្រាយនោះ បានបង្ហាញពីកម្សោយ និងការមិនទទួលខុសត្រូវរបស់អាជ្ញាធរ ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋដែលជាម្ចាស់ឆ្នោត។ លោកបន្តថា ទង្វើនេះ គឺផ្ទុយពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់កម្ពុជា ដែលចែងថា អាជ្ញាធររដ្ឋត្រូវទទួលយកសំណើរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទៅពិនិត្យ និងដោះស្រាយយ៉ាងហ្មត់ចត់ជូនពលរដ្ឋ។
លោក វណ្ណ សុផាត បានទទូចដល់អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធពិចារណាដោះស្រាយជូនពលរដ្ឋ ដោយចៀសវាងការគំរាមកំហែង ការប្រើហិង្សា ការចោទប្រកាន់ និងការចាប់ខ្លួន ជាដើម ដែលធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋកាន់តែជួបទុក្ខលំបាកបន្ថែមទៀត។
លោកបន្ថែមថា៖ «អាជ្ញាធរគួរតែមានដំណោះស្រាយសមរម្យជូនពលរដ្ឋ ដើម្បីចៀសវាងការប៉ះទង្គិចគ្នាណាមួយរវាងពលរដ្ឋនិងអាជ្ញាធរ។ ជាពិសេស អាជ្ញាធរស្រុក-ខេត្តត្រូវចរចារកដំណោះស្រាយដោយសន្តិវិធីជាមួយប្រជាពលរដ្ឋ។ ហើយបើសិននៅអត់មានឆ្លើយ អាងតែប្រើកម្លាំងដើម្បីបង្ក្រាបពលរដ្ឋអ៊ីចឹង អាហ្នឹងវាបង្កជាបញ្ហាមួយកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរទៀត ពីបញ្ហារំលោភសិទ្ធិនៅស្រុកយើង ជាពិសេសការរំលោភលើសិទ្ធិដីធ្លី និងលំនៅឋានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ»។
អភិបាលរងស្រុកប្រាសាទបាគង លោក និម សុវ៉ាន ប្រាប់វីអូឌីកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែធ្នូនេះថា ករណីវិវាទដីធ្លីនេះហួសពីដែនសមត្ថកិច្ចរបស់អាជ្ញាធរស្រុក ដោយលោកថា ករណីនេះជាសមត្ថកិច្ចដោះស្រាយរបស់រដ្ឋបាលខេត្ត និងអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា។
ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា លោក ឡុង កុសល ធ្លាប់ប្រាប់វីអូឌីថា រឿងរ៉ាវជម្លោះដីធ្លីនេះ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរាមិនអាចដោះស្រាយឱ្យបានឡើយ ដោយសារអាជ្ញាធរបានដោះស្រាយចប់ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ លោកថា ការតវ៉ានេះជាការបង្កើតឡើងថ្មីដើម្បីទាមទារសំណងបន្ថែមប៉ុណ្ណោះ។
មន្ត្រីឃ្លាំមើលការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សអាដហុកប្រចាំខេត្តសៀមរាប លោក សួស ណារិន មានប្រសាសន៍ថា ប្រសិនបើអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនៅថ្នាក់ស្រុក និងខេត្ត មិនដោះស្រាយឱ្យពលរដ្ឋ ហើយពលរដ្ឋយល់ថាមានភាពអយុត្តិធម៌នោះ គឺពលរដ្ឋទាំងនោះអាចដាក់បណ្ដឹងទៅអាជ្ញាធរថ្នាក់ជាតិ ឱ្យជួយដោះស្រាយបន្តទៀតបាន។
ជុំវិញបញ្ហាដីធ្លីនេះដែរ កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ មេភូមិស្នាសង្គ្រាម លោក ពេញ ព្រូន ត្រូវបានថ្នាក់លើដកចេញពីតំណែង ក្រោយចេញមុខតវ៉ាទាមទាររកដំណោះស្រាយដីធ្លីជាមួយប្រជាពលរដ្ឋជាង២១០គ្រួសារនោះ៕
