អ្នកជំនាញផ្នែកគោលនយោបាយ យល់ឃើញថា ស្មារតីនៃថ្ងៃ៧មករានេះ វាហាក់មិនទាន់បានជួយឱ្យកម្ពុជាមានការឯកភាពផ្ទៃក្នុង និងផ្សះផ្សាជាតិ ដូចដែលរដ្ឋាភិបាលធ្លាប់បញ្ជាក់ជំហរជាញឹកញាប់ពីគុណបំណាច់នៃជ័យជម្នះរបស់ខ្លួនលើរបបខ្មែរក្រហម ហើយនាំឱ្យមានសុខសន្តិភាព និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដនៅឡើយទេ។
ការរិះគន់នេះ ស្របពេលដែលរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា នឹងប្រារព្វខួបលើកទី៤៤ឆ្នាំ នៃការទទួលបានជ័យជម្នះលើរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ នៅថ្ងៃទី៧ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣ ស្អែកនេះ។
សាស្រ្តាចារ្យផ្នែកវិទ្យាសាស្រ្តនយោបាយ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា ឯកភាពចំពោះទ្រឹស្តីនយោបាយដែលលើកឡើងពីការរំដោះពលរដ្ឋកម្ពុជាឱ្យរួចផុតពីរបបវាលពិឃាតដោយសារថ្ងៃ៧មករានេះ។ ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងនេះ ស្មារតីនៃថ្ងៃ៧មករានេះ លោកយល់ឃើញថា គឺហាក់មិនបានជួយឱ្យកម្ពុជាមានការឯកភាពជាតិទេ ចាប់តាំងពីមានព្រឹត្តិការណ៍ចាប់ខ្លួនអតីតមន្រ្តីនយោបាយជាន់ខ្ពស់នៅក្នុងរបបសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា មានលោក ប៉ែន សុវណ្ណ ជាដើម។ លោកបន្តថា ក្រៅពីនេះ នៅមានបញ្ហាចម្រូងចម្រាសដទៃទៀតដែលមិនអាចជំរុញឱ្យកម្ពុជាមានស្ថិរភាពនយោបាយបាន ដូចជា បញ្ហាទឹកដីជាមួយប្រទេសជិតខាង និងការបំបែកកម្លាំងនយោបាយរបស់គណបក្សនយោបាយនៅក្រៅរដ្ឋាភិបាលឱ្យទៅជាចម្រៀកតូចៗថែមទៀតនោះ។
លោកបន្តថា៖ «សមិទ្ធផលដែលកសាងតាមស្នាដៃថ្ងៃ៧មករា យើងឃើញវាមានផលប៉ះពាល់ទៅដល់បូរណភាពទឹកដីកម្ពុជាមួយចំនួនដែរ។ ក៏ប៉ុន្តែយើងត្រូវបានលុបចោល ឬត្រូវបានជួយសង្រ្គោះដោយកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ហើយយើងក៏បានចុះម្តងទៀតនៅឆ្នាំ២០០៥ តែអាហ្នឹងជារឿងក្រោយមកទេ។ យើងនិយាយជារួម ស្មារតីហ្នឹងវាមិនអាចឈរលើគោលការណ៍ ឬក៏លក្ខណៈសម្បត្តិ ដើម្បីឈានទៅរកការផ្សះផ្សាជាតិបានទេ »។
ប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះដែរ លោក សេក សុជាតិ ស្ថាបនិកអង្គការអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត ចាត់ទុកថ្ងៃ៧មករានេះ ជាការជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងកម្ពុជាពីបរទេស ហើយក៏ជាការប៉ុនប៉ងដើម្បីគ្រប់គ្រងកម្ពុជាជាថ្មីទៀត ដែលមិនដូចជាការអះអាងដោយរដ្ឋាភិបាលថា ថ្ងៃ៧មករានេះនឹងនាំឱ្យកម្ពុជាមានឯកភាពផ្ទៃក្នុងជាតិនោះទេ។
លោកបន្តថា៖ «ប្រសិនបើជាយើងមើលទៅ វាពិតនៅក្នុងគណបក្សកាន់អំណាច។ ក៏ប៉ុន្តែប្រសិនបើយើងឆ្លុះបញ្ចាំងពីទិដ្ឋភាពរួម យើងឃើញថា ជ័យជម្នះ ថ្ងៃ៧មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ហ្នឹង គឺជាជ័យជម្នះមួយដែលមានការគាំទ្រ និងលូកដៃពីបរទេសចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ដូច្នេះហើយយើងគិតថា វាជាគ្រោះថ្នាក់ទៅវិញទេ នៅពេលដែលកម្ពុជាទទួលរងនូវឥទ្ធិពល ឬក៏ស្ថិតនៅក្រោមគំនាបនៃការដឹកនាំរបស់បរទេស ដែលគាត់ព្យាយាមលុកលុយ និងដណ្តើមផលប្រយោជន៍ ក៏ដូចជាចង់លេបទឹកដីរបស់ប្រទេសរបស់យើង»។
បើទោះជាបែបណា ប្រទេសកម្ពុជា បានចាត់ទុកថ្ងៃ៧មករា ឆ្នាំ១៩៧៩នេះ គឺជាផ្នែកមួយដែលជួយឱ្យពលរដ្ឋកម្ពុជាបានរួចផុតពីការកាប់សម្លាប់ដោយរបបវាលពិឃាតខ្មែរក្រហម។ គិតពីថ្ងៃរំដោះ ៧មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ មកដល់ពេលនេះ ព្រឹត្តិការណ៍មួយនេះមានអាយុកាល៤៤ឆ្នាំហើយ។ ក្រៅពីនេះ គណបក្សកាន់អំណាច ដែលតែងប្រារព្វរំលឹកខួបរាល់ឆ្នាំ នៃថ្ងៃជ័យជម្នះនេះ បានចាត់ទុកថ្ងៃរំដោះនេះ គឺជាថ្ងៃកំណើតទី២របស់ពលរដ្ឋកម្ពុជាផង។
បន្ថែមពីលើនេះ ដើម្បីបំបិទមាត់អ្នកមិនទទួលស្គាល់ថាមានរបបវាលពិឃាតនេះ កាលពីឆ្នាំ២០១៣ រដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានបង្កើតច្បាប់មួយភ្លាម ស្តីពីការប្រឆាំងការមិនទទួលស្គាល់ឧក្រិដ្ឋកម្មដែលប្រព្រឹត្តឡើងក្នុងរយៈកាលនៃរបបកម្ពុជាប្រធិបតេយ្យ។ ច្បាប់ដែលអនុម័តទាំងប្រញាប់ប្រញាល់ និងមានតែ៥មាត្រានេះ ត្រូវគេសង្កេតឃើញថា តាក់តែងឡើងក្នុងទិសដៅដើម្បីបំបាក់ដៃគូនយោបាយរបស់ខ្លួន គឺលោក កឹម សុខា កាលណោះ។
ចំណែកលោក គឹម សុខ ជាអ្នកវិភាគនយោបាយ បានលើកឡើងនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួន មុន២ថ្ងៃ នៃថ្ងៃ៧មករា ហើយបានហៅព្រឹត្តិការណ៍នៃថ្ងៃរំដោះឆ្នាំ១៩៧៩នោះថា ជាសមិទ្ធផលនៃការឈ្លានពានរបស់វៀតណាមមកលើកម្ពុជា។ តាមរយៈសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់វេទិកាពលរដ្ឋនេះដែរ លោក គឹម សុខ បញ្ជាក់ថា ស្មារតីថ្ងៃ៧មករានេះ មិនបានជួយឱ្យកម្ពុជាចំណេញទាំងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយទេ ផ្ទុយទៅវិញ បានបន្សល់ទុកនូវការឈឺចាប់សម្រាប់ពលរដ្ឋរាប់មិនអស់ និងធ្វើឱ្យកម្ពុជាត្រូវខាតបង់ទាំងដែនទឹក និងដែនគោក ទៅប្រទេសជិតខាងកម្ពុជាជាបន្តបន្ទាប់។
សម្រាប់លោក សុន ឆ័យ អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន ឯកភាពថា ថ្ងៃ៧មករា ឆ្នាំ១៩៧៩នេះ ពលរដ្ឋកម្ពុជាពិតជាត្រូវបានស្រោចស្រង់ឱ្យរួចផុតពីការកាប់សម្លាប់ដោយរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ ពិតប្រាកដមែន។ ក៏ប៉ុន្តែអ្នកនយោបាយចាស់វស្សារូបនេះមិនយល់ស្របទេថា ការឯកភាពផ្ទៃក្នុងជាតិ និងស្រុះស្រួលខាងនយោបាយ ត្រឹមពឹងផ្អែកតែទៅលើស្មារតីនៃថ្ងៃ៧មករានោះ។ បើតាមលោក សុន ឆ័យ ចំណុចដែលសំខាន់ គឺភាគីនីមួយៗត្រូវមានភាពចាស់ទុំខាងនយោបាយ ទើបជាជម្រើសមួយដ៏ពិតប្រាកដ ដែលអាចជួយឱ្យកម្ពុជាមានសុខសន្តិភាពទៅបាន។
លោកបន្តថា៖ «ខ្ញុំយល់ថា ការឯកភាព ឬមិនឯកភាព វាមិនអាស្រ័យទៅលើថ្ងៃ៧មករាទេ។ វាអាស្រ័យលើឆន្ទៈរបស់អ្នកនយោបាយ ចេះធ្វើការដោយមានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយគ្នា »។
យ៉ាងនេះក្តី លោក សុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ទទួលស្គាល់ថា ថ្ងៃរំដោះ ៧មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ នេះ គឺមិនមានចំណែកណាមួយទាល់តែសោះរបស់គណបក្សប្រឆាំង។ លោកបន្តថា វាជាសច្ចភាពដែលពលរដ្ឋកម្ពុជារស់រានមានជីវិតឡើងវិញ នៅពេលរបបខ្មែរក្រហមត្រូវផ្តួលរំលំដោយកងទ័ពរំដោះកម្ពុជា និងមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដោយយោធាវៀតណាមជាជំនួយ។
មន្រ្តីជាន់ខ្ពស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារូបនេះ ឯកភាពថា ស្មារតីនៃថ្ងៃ៧មករានេះ វាពិតជាមិនមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការស្វែងរកដំណោះស្រាយនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមែន មូលហេតុសំខាន់ដោយសារបក្សប្រឆាំងជាបក្សនយោបាយធ្វើហួសពីក្របខណ្ឌច្បាប់ ដែលបក្សកាន់អំណាចមិនអាចធ្វើការជាមួយគ្នាបាន។
លោកបន្តថា៖ «ថ្ងៃ៧មករា អត់មានពាក់ព័ន្ធនឹងគណបក្សប្រឆាំងទេ ពីព្រោះថ្ងៃ៧មករាកើតមុនបក្សប្រឆាំងជាង១០ឆ្នាំ។ យើងដឹងហើយ បក្សប្រឆាំងនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៥ ឯថ្ងៃ៧មករា ៧៩កើតមុនជាង១០ឆ្នាំ។ ដូច្នេះ យើងមិនអាចចាត់ទុកជាមួយបក្សប្រឆាំងទេ។ ចំពោះសំណួរដែលថាមិនអាចបង្រួបបង្រួមបាននេះ ដោយសារបក្សប្រឆាំងដើរនយោបាយជ្រុលនិយម ធ្វើឱ្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាមិនអាចនឹងសម្របសម្រួលជាមួយក្រុមជ្រុលនិយមនេះបាន»។
របបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យ បានឡើងកាន់អំណាចនៅកម្ពុជាក្រោយបានផ្តួលរំលំរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែររបស់លោកសេនាប្រមុខ លន់ នល់ នៅថ្ងៃ១៧ មេសា ឆ្នាំ១៩៧៥។ គ្រប់គ្រងប្រទេសបាន ៣ឆ្នាំ ៨ខែ និង២០ថ្ងៃនេះ ដោយគ្មានការគាំទ្រពីពលរដ្ឋផង របបនេះត្រូវដួលរលំទៅវិញនៅថ្ងៃ ៧មករា ឆ្នាំ១៩៧៩ នៅពេលដែលកម្លាំងវាយលុករួមគ្នារវាងកងរំដោះរណសិរ្សសាមគ្គីសង្រ្គោះជាតិ ដែលមានកងទ័ព២ម៉ឺននាក់ និងកងទ័ពវៀតណាម ១០ម៉ឺននាក់ បានបង្ខំឱ្យរបបកម្ពុជាប្រជាធិបតេយ្យត្រូវដួលរលំជាស្ថាពរ៕
