នៅថ្ងៃទី១៤ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣ ជាខួបលើកទី៣៨ឆ្នាំហើយ នៃការឡើងកាន់អំណាចជានាយករដ្ឋមន្រ្តីរបស់លោក ហ៊ុន សែន។ ស្ថិតក្នុងដំណើរជីវិតនយោបាយដ៏វែងឆ្ងាយនេះ គេអាចនិយាយបានថា លោក ហ៊ុន សែន ជាមនុស្សទី១ហើយដែលកាន់មុខតំណែងជាមេដឹកនាំកំពូលបានយូរជាងគេ បើធៀបនឹងមេដឹកនាំដទៃទៀតរបស់កម្ពុជា រួមទាំងនៅក្នុងតំបន់ និងពិភពលោកផង។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ចាត់ទុកការដែលផ្សព្វផ្សាយថា «ប្រធានាធិបតីបារាំងបានរម្លឹកពីកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ក្នុងអំឡុងជំនួបជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន» នោះ ថាជារឿងមិនសម ព្រោះមិនអាចប្រទេសណាមួយមកបង្គាប់ឱ្យប្រទេសមួយទៀតធ្វើអ្វីតាមខ្លួននោះឡើយ។
ព្រឹទ្ធសភាសហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា បានអនុម័តជាឯកច្ឆន្ទលើសេចក្ដីសម្រេចចិត្តលេខ៤២៧ ក្នុងការរម្លឹកដល់ខួបលើកទី៣០ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ ដែលបានបញ្ចប់សង្គ្រាមមានរយៈពេលរាប់ទសវត្សរ៍ និងធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតនៅលើផ្លូវនៃសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងវិបុលភាព។
ព្រឹទ្ធសភាសហរដ្ឋអាមេរិក កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែឧសភា បានអនុម័តជាឯកច្ឆន្ទលើសេចក្ដីសម្រេចចិត្ត ក្នុងការរម្លឹកដល់ខួបលើកទី៣០ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ១៩៩១ ដែលបានបញ្ចប់សង្គ្រាមមានរយៈពេលរាប់ទសវត្សរ៍ និងធ្វើឱ្យប្រទេសកម្ពុជាស្ថិតនៅលើផ្លូវនៃសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងវិបុលភាព។
កិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីដំណោះស្រាយរួមមួយនៃជម្លោះកម្ពុជា ដែលគេស្គាល់ជាទូទៅថាជា «កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស» បានបញ្ចប់ជម្លោះប្រកបដោយសោកនាដកម្ម និងការបង្ហូរឈាមដែលបណ្ដាលមកពី «សង្គ្រាមខ្ចីដៃ» ឬ «សង្រ្គាមអាយ៉ង» (proxy war) នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រជម្លោះនយោបាយកម្ពុជា។
ក្រោយការបញ្ចប់ទៅនៃសង្គ្រាមត្រជាក់ សង្គ្រាមខ្ចីដៃឬសង្រ្គាមអាយ៉ង (proxy war) នៅកម្ពុជាក៏បានបញ្ចប់ដោយមានកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីដំណោះស្រាយរួមមួយនៃជម្លោះកម្ពុជា ដែលគេស្គាល់ជាទូទៅថាជា «កិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពក្រុងប៉ារីស ២៣តុលា ឆ្នាំ១៩៩១» ដោយបានបញ្ចប់សង្គ្រាមហាសោកនាដកម្ម។
អ្នកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលទទួលយកនូវការលើកឡើងរបស់ក្រុមអ្នកជំនាញសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ និងធ្វើការកែលម្អស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនិងប្រព័ន្ធតុលាការឡើងវិញ ដើម្បីចៀសផុតពីការរិះគន់ឬការចាត់វិធានការជាក់ស្ដែងណាមួយពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។
ក្រុមស្ត្រីថ្ងៃសុក្រ បាននាំគ្នាយកញត្តិទៅដាក់នៅស្ថានទូតបារាំង ស្នើឱ្យបារាំងកោះហៅប្រទេសជាហត្ថលេខីកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសប្រជុំគ្នាឡើងវិញ ដើម្បីពិនិត្យមើលប្រទេសកម្ពុជា ដែលពួកគេថាបាននិងកំពុងអនុវត្តផ្ទុយពីកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ។
អ្នកវិភាគនិងអ្នកនយោបាយមួយចំនួនថ្លែងថា នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ កម្ពុជានៅមិនទាន់អនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ២៣តុលា ឱ្យបានពេញលេញស្របតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យនៅឡើយទេ ខណៈបញ្ហារំលោភសិទ្ធិមនុស្សនិងភាពអយុត្តិធម៌សង្គមនៅតែបន្តកើតមាន។
រដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសឱ្យប្រើប្រាស់ក្រដាសប្រាក់ «៣ម៉ឺនរៀល» ប្រភេទថ្មី ដែលមានរូបលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងសម្ដេចតា ដោយភ្ជាប់សារថា អបអរសាទរខួប៣០ឆ្នាំនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស ដែលខួបនេះនឹងចូលមកដល់នៅថ្ងៃសៅរ៍ចុងសប្ដាហ៍នេះ។
VOD គឺជាស្ថាប័នព័ត៌មានឯករាជ្យដែលផ្តល់ព័ត៌មាន ផលិតកម្មវិធីវិទ្យុ និងការផ្សព្វផ្សាយតាមរយៈគេហទំព័រអ៊ីនធើណេត។
© ២០២២ រក្សាសិទ្ធិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម
