មន្ត្រីអប់រំនៅតាមសាលាមួយចំនួនលើកឡើងថា ការបើកដំណើរការរៀននិងបង្រៀននៅតាមសាលាជាថ្មីនេះបានជួយឱ្យសិស្សរៀនពេញលេញជាងរៀនតាមអនឡាញ ខណៈពួកគេកាន់តែមមាញឹកខ្លាំងជាងមុន ដោយសារត្រូវតាមដានសកម្មភាពសិស្សស្ទើរគ្រប់ជំហាន មិនថាក្នុងថ្នាក់និងក្រៅថ្នាក់ ដើម្បីការពារខ្លួនពីជំងឺកូវីដ-១៩។
ការលើកឡើងនេះក្រោយពេលរដ្ឋាភិបាលប្រកាសឱ្យបើកដំណើរការរៀននិងបង្រៀននៅតាមសាលាឡើងវិញ តាមបណ្តាខេត្ត-រាជធានី ពិសេសតំបន់ដែលគ្មានការឆ្លងកូវីដ-១៩ ឬមានហានិភ័យទាបពីជំងឺនេះ បន្ទាប់ពីសកម្មភាពរៀននៅតាមសាលាត្រូវបានខកខានជាច្រើនខែ ដោយសារវិបត្តិនៃការឆ្លងរីករាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩។
នាយករងវិទ្យាល័យជាស៊ីមបឹងកេងកង លោក ម៉ម ស៊ីម៉ាន មានប្រសាសន៍ប្រាប់ វីអូឌី នៅថ្ងៃទី២០ ខែកញ្ញា ថាសាលានេះទើបតែបានចូលរៀននៅថ្ងៃចន្ទនេះទេ ដោយសារទីតាំងសាលាត្រូវបានដាក់ជាមណ្ឌលធ្វើតេស្តរកកូវីដ-១៩ តាំងពីសប្តាហ៍មុន។
យ៉ាងណា សម្រាប់ការចូលរៀនថ្ងៃដំបូងនេះ លោកនិងមន្ត្រីអប់រំបានរៀបចំតុសិស្សចម្ងាយ១ម៉ែត្រកន្លះពីតុមួយទៅតុមួយទៀត ដើម្បីរក្សាគម្លាតទុកជាមុន។ ហើយចំណែកថ្នាក់រៀនវិញ គឺបើកបន្ទប់មួយរំលងមួយ ទើបបើកបន្ទប់មួយទៀត។ ក្រៅពីនោះ លោកថា សាលាបានពង្រាយអាល់កុលតាមមុខបន្ទប់រៀនដើម្បីរក្សាអនាម័យ និងតាមដានសកម្មភាពសិស្សស្ទើរគ្រប់ជំហានព្រោះបារម្ភពីសុវត្ថិភាព ដែលកត្តានេះធ្វើឱ្យលោកនិងគ្រូបង្រៀនកាន់តែមមាញឹកជាងមុន។
លោក ម៉ម ស៊ីម៉ាន បន្តថា៖ «ខ្ញុំបារម្ភ [ពីការឆ្លងកូវីដ-១៩ ក្នុងសាលារៀន] ដែរ គឺពីមួយម៉ោងទៅមួយម៉ោង ខ្ញុំតែងតែដើរមើលសិស្សគ្រប់ថ្នាក់ មើលពីសុវត្ថិភាពសិស្ស តើសិស្សអង្គុយរៀនពាក់ម៉ាសដែរឬទេ! ហើយអង្គុយមានគម្លាតគ្នាដែរឬទេ! គឺតាមដានមើលរហូត។ សូម្បីតែគាត់ដើរពីរបីនាក់ចូលបន្ទប់ទឹក ក៏ខ្ញុំហាមឃាត់ដែរ គឺអាចចូលម្តងបានតែម្នាក់ទេ មកវិញទើបចូលម្នាក់ទៀត។ ព្រឹកព្រលឹមឡើង [ខ្ញុំ] រៀបចំអាល់កុល វាស់កម្តៅ ជាដើម»។
នាយករងវិទ្យាល័យព្រះស៊ីសុវត្ថិ លោក សៅ សុខា មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃនេះដែរថា សិស្សក្នុងវិទ្យាល័យនេះបានធ្វើតេស្តរកកូវីដ-១៩ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ហើយលទ្ធផលគឺអវិជ្ជមានទាំងអស់។ បែបនេះក្តី លោកថា តាំងពីមានរបត់ថ្មីនៃការសិក្សាមក លោកនិងគ្រូបង្រៀនផ្សេងទៀតមានការមមាញឹកក្នុងការតាមដានសកម្មភាពសិស្ស ដែលធ្វើឱ្យក្រុមគ្រូបង្រៀនទាំងអស់មានភាពហត់នឿយជាងធម្មតា។
លោក សៅ សុខា មានប្រសាសន៍ថា៖ «និយាយតាំងកកើតនៃជំងឺកូវីដ-១៩មក គឺហត់ជាងនៅពេលយើងចូលរៀនធម្មតាទៅទៀត។ ទី១ ត្រូវតាមដានមើលគាត់ជាប្រចាំ ព្រោះយើងអត់អាចនៅអង្គុយប៊ុយរ៉ូបាននោះទេ។ តាមមើលគាត់ជាប្រចាំ ខ្លាចគាត់មានបញ្ហាភ្លាត់ស្នៀតអីមួយ គឺយើងពិបាក។ នៅតែមានការបារម្ភ ហើយយើងតែងតែប្រកាសតាមមេក្រូនៅពេលចេញលេងម្តងៗ ហើយដើរតាមថ្នាក់។ ទី១ ឱ្យគាត់រក្សាគម្លាត ទី២ ឱ្យគាត់ពាក់ម៉ាស ទី៣ ឱ្យលាងសម្អាតដៃ ព្រោះយើងខ្លាចមានបញ្ហាចម្លងជំងឺកូវីដ-១៩ ហើយទី៤ ឱ្យគាត់រក្សាអនាម័យរបស់គាត់រហូតដល់ពេលប្រឡង»។
យុវតី លី ធីដា សិស្សថ្នាក់ទី១២ នៃវិទ្យាល័យព្រះស៊ីសុវត្ថិ ឱ្យដឹងថា ក្រោយចូលរៀនវិញ កញ្ញារៀនបានច្រើនមុខវិជ្ជា ជាពិសេសមុខវិជ្ជាវិទ្យាសាស្ត្រពិត សម្រាប់ត្រៀមប្រឡងមធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិនៅឆ្នាំនេះ។ ក្នុងនោះ ធីដា ថាការរៀនដោយផ្ទាល់មានភាពងាយស្រួលក្នុងការសួរមេរៀនផ្សេងទៅកាន់លោកគ្រូ-អ្នកគ្រូ។
យុវតី លី ធីដា ថា៖ « [រៀនដោយផ្ទាល់យ៉ាងណាដែរ?] អត់អីផងបង! ព្រោះនៅពេលរៀនអនឡាញ អ្នកគ្រូគាត់បានបង្រៀនច្រើនដែរ។ ហើយនៅពេលចូលវិញ យើងរៀនតពីហ្នឹង អត់អីទេបង! ធម្មតាតើបង! គ្រាន់តែយើងអង្គុយឆ្ងាយពីគ្នា។ ហើយអត់មានអ្វីលក់ដូរដូចពីមុន យើងបានត្រឹមតែទៅទិញទឹកអីជាដើម ត្រូវដាក់បាយពីផ្ទះមកញ៉ាំនៅសាលា។ ហើយនៅពេលចេញលេង នៅក្នុងថ្នាក់ដដែលឬក៏ចេញដើរទៅក្រៅតិចតួចតែប៉ុណ្ណឹង»។
យុវតី តាយ ច័ន្ទម៉ូនីកា សិស្សថ្នាក់ទី៩ នៃវិទ្យាល័យព្រះស៊ីសុវត្ថិ ប្រាប់ វីអូឌី ថាពេលបានចូលរៀនផ្ទាល់ កញ្ញារៀនបានយល់ច្បាស់ ជាពិសេសលើមុខវិជ្ជាវិទ្យាសាស្ត្រពិត។ ម៉ូនីកា បន្តថា ក្តីបារម្ភសម្រាប់នាងនិងឪពុកម្តាយគឺនៅតែមាន ដោយសារបន្ទាប់ពីចូលសិក្សាផ្ទាល់នៅសាលាបានតែ២ថ្ងៃ ស្រាប់តែលេចឮថាមានការឆ្លងកូវីដ-១៩នៅសាលាក្បែរសាលារបស់ខ្លួន។
យ៉ាណា យុវតីរូបនេះថា គាត់នៅតែមានសុទិដ្ឋិនិយមចង់រៀនផ្ទាល់ ស្របពេលឃើញថាលោកគ្រូ-អ្នកគ្រូមានភាពហត់នឿយ និងប្រឹងប្រែងបង្រៀនខ្លួននិងមិត្តភក្តិផ្សេងទៀត។
យុវតី តាយ ច័ន្ទម៉ូនីកា៖ «ពេលគាត់ [គ្រូបង្រៀន] និយាយ គាត់និយាយខ្លាំងជាងមុន ដោយសារពេលបង្រៀនឥលូវត្រូវដាក់កាមេរ៉ានៅកណ្តាល ដើម្បីបង្រៀនអ្នកអនឡាញបន្ថែមទៀត។ ពួកគាត់ហត់ ដោយសារពីមុនគាត់បង្រៀនមួយថ្នាក់ហើយគាត់បានទៅផ្ទះ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ គាត់ត្រូវទៅបង្រៀននៅថ្នាក់ផ្សេងបន្ថែមទៀត»។
អ្នកស្រី ម៉ី ចន្ថា អាជីវករលក់សម្លៀកបំពាក់នៅផ្សារកណ្តាល រាជធានីភ្នំពេញ ដែលត្រូវជាម្តាយរបស់យុវតី តាយ ច័ន្ទម៉ូនីកា បានលើកឡើងថា កូនស្រីរបស់គាត់បង្ហាញក្តីពេញចិត្តចំពោះការទៅរៀនផ្ទាល់។ បែបនេះក្តី អ្នកស្រីនិងស្វាមីនៅតែមានក្តីកង្វល់ ដោយចង់ឱ្យកូនរៀនតាមអនឡាញវិញ ព្រោះបានឮថាមានការឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩នៅក្នុងសាលារៀនក្បែរៗសាលារៀនរបស់កូន។
អ្នកស្រី ម៉ី ចន្ថា៖ «គ្រាន់តែចូលរៀនបាន២ថ្ងៃ មានព័ត៌មានថា គ្រូៗក៏មានកើត [វិជ្ជមានកូវីដ-១៩] ដល់ថ្នាក់សិស្សសាលាមួយចំនួនក៏មានកើត។ ហើយបិទសាលាវត្តភ្នំផង បិទសាលាវត្តកោះផង។ ហើយវានៅកៀកនឹងសាលាស៊ីសុវត្ថិពេក បងចេះតែខ្លាច។ ប៉ាវានិយាយថា បើចេះតែមានការកើតឡើងបែបនេះទៀត ចង់ឱ្យកូនរៀនតាមអនឡាញវិញ។ សាលាស៊ីសុវត្ថិនៅហ្នឹង សាលាវត្តកោះក៏មិននៅឆ្ងាយពីគ្នាប៉ុន្មានដែរ បងខ្លាចសិស្សនិងសិស្ស គ្រូនិងគ្រូ ពួកគាត់មានសម្ព័ន្ធភាព [ប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នា] ជាមួយគ្នា ដែលធ្វើឱ្យបារម្ភ […]»។
ប្រធានមន្ទីរសុខាភិបាលរាជធានីភ្នំពេញ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត ងី មានហេង មានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី២០ កញ្ញានេះថា ករណីសិស្សឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩កាលពីសប្តាហ៍មុននេះ មិនមែនទើបឆ្លងពេលចូលរៀននេះទេ ពោលគឺពួកគាត់បានឆ្លងមុនពេលបើកសាលារៀនទៅទៀត។
លោក ងី មានហេង មានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំចង់បញ្ជាក់ថា ករណីចូលរៀនបាន២ថ្ងៃមានករណីបិទសាលាមួយចំនួននោះ គឺមិនមែនឆ្លងដោយសារការចូលរៀនឡើងវិញនោះទេ គឺពួកគាត់បានឆ្លងនៅក្នុងសហគមន៍មុនពេលពួកគាត់ចូលរៀន»។
លោក ងី មានហេង បន្ថែមថា ការអនុវត្តវិធានការសុខាភិបាល គឺជារឿងចាំបាច់សម្រាប់ទាំងមន្ត្រីអប់រំនិងសិស្សត្រូវតែអនុវត្តដាច់ខាត មិនមែនទាល់តែប្រើពាក្យថា «លើកទឹកចិត្តឱ្យធ្វើ» នោះទេ។
លោក ងី មានហេង បន្ថែមថា៖ «ទាំងកូនសិស្ស ទាំងគ្រូបង្រៀនទាំងអស់ ត្រូវតែអនុវត្តតាមវិធានការរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលដែលរាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចុះ។ ត្រូវតែ! មិនមែនលោកគ្រូត្រូវលើកទឹកចិត្តនោះទេ ពួកគាត់ត្រូវតែធ្វើនិងអនុវត្តវិធានការរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលឱ្យបានម៉ត់ចត់និងត្រឹមត្រូវបំផុត»។
លោក សន ជ័យ ប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា ប្រាប់ វីអូឌី ថាការអនុញ្ញាតឱ្យសិស្សបានចូលរៀនវិញនេះ គឺជាការបង្រៀនពួកគេឱ្យស្គាល់ពីបរិបទបន្សាំក្នុងស្ថានភាពកូវីដ-១៩។ លោកថា នេះជាមេរៀនដ៏ល្អមួយសម្រាប់សិស្ស ហើយជួយឱ្យពួកគេមានបទពិសោធន៍ក្នុងជីវិត ព្រមទាំងបានរៀនសូត្រពីរបៀបនៃការបត់បែនបែបច្នៃប្រតិដ្ឋ។
លោក សន ជ័យ មានប្រសាសន៍ថា៖ «ខ្ញុំហៅថា ការវិលត្រលប់ទៅវិញរបស់កូនសិស្សនិងគ្រូ ទៅរៀននិងរៀនសូត្រតទល់មុខគ្នាក្នុងមធ្យោបាយរក្សាគម្លាត គឺជាការវិលត្រលប់មួយភ្ជាប់ជាមួយនូវលក្ខខណ្ឌបន្សាំនៅក្នុងបរិបទនៃកូវីដ-១៩។ ការបន្សាំនេះ គឺជាមេរៀនដ៏ល្អមួយសម្រាប់កូនសិស្ស ដើម្បីឱ្យពួកគេអាចឆ្លងកាត់ការរៀនសូត្រនៅក្នុងបរិបទថ្មីនេះ»។
សេចក្តីជូនដំណឹងរបស់ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែកញ្ញា បញ្ជាក់ថា មន្ត្រីជំនាញរកឃើញថា មានករណីវិជ្ជមានជំងឺកូវីដ-១៩ ទៅលើសិស្សមួយចំនួននៅវិទ្យាល័យចំនួន៥ រួមមាន វិទ្យាល័យពញាពន់ វិទ្យាល័យបឹងប្រិយ៍ វិទ្យាល័យបឹងធំ វិទ្យាល័យវត្តភ្នំ និងវិទ្យាល័យវត្តកោះ។ ក្រោយរកឃើញករណីឆ្លងកូវីដ-១៩ទៅលើសិស្សនេះ ក្រសួងបានស្នើឱ្យផ្អាកដំណើរការថ្នាក់រៀននៅសាលារៀនទាំង៥នោះជាបណ្តោះអាសន្នរយៈពេល១៤ថ្ងៃ និងយកអ្នកពាក់ព័ន្ធផ្ទាល់ទៅធ្វើចត្តាឡីស័កផងដែរ។
រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញ បានបើកដំណើរការសាលារដ្ឋនិងឯកជនកម្រិតចាប់ពីថ្នាក់ទី៧រហូតដល់ថ្នាក់ទី១២ ចំនួន១៤២សាលា នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១កន្លងទៅនេះ ក្នុងនោះមានសាលារដ្ឋចំនួន៦៨ទីតាំង និងសាលាឯកជនមាន១៥៩ទីតាំង៕