នៅតាមបណ្ដោយផ្លូវមាត់ទន្លេ ជិតព្រះបរមរាជវាំងក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ស៊ីក្លួមួយរបស់លោក ឡេង ផាត ដែលមានដឹកធុងចម្រុះពណ៌មួយនៅពីមុខ ហើយសរសេរអក្សរនៅជាប់ធុងនោះថា «អ្នកមានដាក់ អ្នកខ្វះដក» មានផ្ទុកទៅដោយ មី ត្រីខ ទឹកសុទ្ធ ថ្នាំពេទ្យ ថ្នាំដុសធ្មេញ ជាដើម កំពុងតែចតរង់ចាំចែកដល់អ្នកលំបាកខ្វះខាតតាមចិញ្ចើមផ្លូវ ហើយក៏រង់ចាំទទួលការបរិច្ចាគអាហារហូបចុកនិងសម្ភារផ្សេងៗពីសប្បុរសជនវិញផងដែរ។
ស្ថានភាពចរាចរណ៍កំពុងតែមមាញឹក បុរសវ័យ៦៣ឆ្នាំរូបនេះកំពុងឈរក្បែរស៊ីក្លូ ដើម្បីចាំចែកអាហារដូចសព្វមួយដង។
ដោយមានពាក់ម៉ាស់នៅនឹងមុខផងនោះ លោកបានរៀបរាប់ថា លោកត្រូវបានជ្រើសរើសឱ្យចូលរួមជាមួយ «យុទ្ធនាការធុងសហគមន៍ចល័ត» ជិត៥ខែមកហើយ ដោយត្រូវចតស៊ីក្លូទៅតាមទីតាំងចំនួន១០ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ហើយត្រូវប្តូរវេនជាមួយស៊ីក្លូ៩ផ្សេងទៀត។ លោកថា ក្នុងមួយថ្ងៃ លោកបានចំណាយពេល២ម៉ោងធ្វើកិច្ចការងារនេះ ដោយថា បច្ចុប្បន្ន មានពលរដ្ឋក្រីក្រមួយចំនួន ដូចជា ជនអនាថាគ្មានទីពឹង កម្មករប្រមូលសំរាម អ្នករើសអេតចាយ អ្នករត់ម៉ូតូឌុប ជាដើម បានមកទទួលជំនួយសប្បុរសធម៌នេះជាបន្តបន្ទាប់ប្រមាណជាង១០នាក់ក្នុងមួយថ្ងៃៗ ដោយថា នេះជាចំនួនកើនឡើងទ្វេដង។
លោកនិយាយថា៖ «មួយថ្ងៃ អ្នកមកទទួលនៅតាមផ្លូវ យើងមើលអ្នកក្រីក្រគឺទៅដល់ជាង១០នាក់ ភាគច្រើនជនអនាថា ស៊ិនទ្រី អ្នកអូសរទេះអេតចាយ សុទ្ធតែប្រភេទហ្នឹងទាំងអស់ដែលឱ្យ។ មានអ្នកធាក់ស៊ីក្លូខ្លះ ចាស់ៗ អ៊ីចឹងឱ្យទៅគាត់ទៅ មើលគាត់អត់អីហូប គាត់សុំទឹក សុំអីឱ្យបណ្ដោយទៅ»។
ដំបូងឡើយ យុទ្ធនាការសប្បុរសធម៌របស់គម្រោង Local4Local (លូខលហ្វរលូខល) ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយនិស្សិតវ័យក្មេងម្នាក់កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១ ដោយមើលឃើញពីភាពខ្វះខាតរបស់ពលរដ្ឋ ក្នុងពេលដែលមានការផ្ទុះរាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ក្នុងសហគមន៍ ដែលដើមឡើយ យុវជនរូបនេះគ្រាន់តែចង់ជួយដល់អ្នកខ្វះខាតនៅតាមដងផ្លូវ និងអ្នកធាក់ស៊ីក្លូប៉ុណ្ណោះ។
នៅអំឡុងពេលនោះ រដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចកំណត់តំបន់មួយចំនួននៅរាជធានីភ្នំពេញ ជាតំបន់ក្រហម ព្រោះតែមានការផ្ទុះការឆ្លងខ្លាំង ដោយហាមមិនឱ្យពលរដ្ឋចេញពីផ្ទះ។ ពេលនោះហើយជាពេលដែលគម្រោងនេះបានចាប់ផ្ដើម ក្រោមការសហការជាមួយសប្បុរសជន និងអង្គការនានា ដើម្បីផ្ដល់ស្បៀងអាហារដល់ពលរដ្ឋនៅក្នុងតំបន់បិទខ្ទប់ ដោយពេលនោះមានជាង៨០០គ្រួសារ។
បើទោះជាពេលនេះ ស្ថានភាពនៃការរឹតត្បិតការធ្វើដំណើរបានបន្ធូរបន្ថយវិញ ប៉ុន្តែអ្នកមានជីវភាពខ្វះខាតនៅតែត្រូវការជំនួយខ្ពស់ ដូច្នេះគម្រោង Local4Local បានបន្តសកម្មភាពរបស់ខ្លួនទៀត ដោយវិវត្តឈ្មោះទៅជា «ធុងសហគមន៍ចល័ត» នៅក្នុងអំឡុងខែមិថុនាកន្លងទៅ ដោយផ្តល់ឱ្យពលរដ្ឋក្រីក្របានទទួលនូវអាហារហូបចុក នៅពេលដែលពួកគេបានឃើញស៊ីក្លូដែលមានដាក់ធុងមួយនៅពីមុខ នៅតាមទីតាំងចំនួន១០ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។
ទីតាំងទាំងនោះ រួមមាន តំបន់មុខវត្តបទុម ផ្សាររាត្រី មាត់ទន្លេ (មុខវាំង) បឹងកេងកង (ផ្លូវ៣១០ កែងផ្លូវ៥១) គល់ស្ពានជ្រោយចង្វារ ផ្សារទួលទំពូង ផ្សារអូរឫស្សី ផ្សារថ្មី ផ្សារដេប៉ូ និងសួនក្ដាន់ពីរ ដោយពលរដ្ឋក្រីក្រអាចទៅយកដោយសេរី នៅចន្លោះម៉ោង៩និង៣០នាទី ដល់ម៉ោង១០និង៣០នាទីព្រឹក និងចាប់ពីម៉ោង៤ដល់ម៉ោង៥រសៀល។
លោក មួយ លី មានវ័យ៥៧ឆ្នាំ ប្រកបរបររត់ម៉ូតូឌុបនៅរាជធានីភ្នំពេញជាង២០ឆ្នាំមកហើយនោះ បានប្រាប់ថា លោកបានទទួលជំនួយមានដូចជា មី ត្រីខ ថ្នាំពេទ្យ ថ្នាំដុសធ្មេញ ពីយុទ្ធនាការនេះចំនួនជិត១០ដងមកហើយ។
បុរសដែលមានស្រុកកំណើតនៅខេត្តស្វាយរៀងរូបនេះបានប្រាប់ទៀតថា ដោយសារតែមានការរាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ បានធ្វើឱ្យលោករកចំណូលមិនបាន ដោយក្នុងមួយថ្ងៃ លោករកប្រាក់បានតែរួចថ្លៃសាំងប៉ុណ្ណោះ។ លោកថា នៅពេលបានទទួលជំនួយតាមរយៈយុទ្ធនាការនេះ លោកមិនសូវចំណាយលុយច្រើនទិញអាហារនោះទេ។
លោកនិយាយថា៖ «បានថ្នាំពេទ្យ ទឹកសុទ្ធ មី អរគុណច្រើនណាស់ បានសុខចម្រើនទាំងអស់គ្នា »។
ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀត អ្នកស្រី វ៉ាត ទំព័រ មានវ័យ៣០ឆ្នាំ ជាអ្នកលក់ពោតស្ងោរ បានបង្ហាញក្ដីរីករាយ បន្ទាប់ពីបានទទួលអាហារហូបចុកមួយចំនួនពីធុងសហគមន៍ចល័តនេះ ហើយអ្នកស្រីថា គម្រោងនេះបានជួយដោះសា្រយជីវភាពបានមួយគ្រាៗដែរ។
កំពុងឈរក្បែរកង់លក់ពោតស្ងោរ អ្នកស្រីនិយាយថា៖ «ឥលូវខ្វះខាតច្រើនណាស់ ជាអង្ករ មី ត្រីខ ដូចដែលគាត់បាន [ឱ្យ] បានមកជួយទៅ បានដោះស្រាយជីវភាពខ្លះៗដែរ»។
ស្ថាបនិកគម្រោង Local4Local (លូខលហ្វរលូខល) លោក តាំង ហួងហាវ បានឱ្យដឹងថា ធុងសហគមន៍ចល័ត ត្រូវបានដឹកដោយស៊ីក្លូ ហើយបានដំណើរការជារៀងរាល់ថ្ងៃទៅតាមទីតាំងដែលបានកំណត់។ លោកថា យុទ្ធនាការនេះបានសហការជាមួយ«សមាគមអភិរក្សស៊ីក្លូ និងមុខរបរក្រៅប្រព័ន្ធ» ដោយបច្ចុប្បន្នបានប្រើប្រាស់ស៊ីក្លូចំនួន១០ ដើម្បីដឹកធុងសហគមន៍នេះ ទៅចតតាមគោលដៅរៀងខ្លួន។ លោកបន្តថា ក្នុងមួយថ្ងៃ មានពលរដ្ឋប្រមាណ១០០នាក់ បានមកទទួលជំនួយពីធុងសហគមន៍ចំនួន១០ទីតាំងនេះ។
លោកបន្ថែមថា គោលបំណងសំខាន់ដែលលោកបានបង្កើតគម្រោងនេះឡើង ដើម្បីជំរុញឱ្យពលរដ្ឋចេះជួយគ្នាទៅវិញទៅមកដោយស្នាមញញឹម។
និស្សិតវ័យ២១ឆ្នាំរូបនេះ និយាយថា៖ « គោលដៅសំខាន់របស់ Local4Local ជាមួយធុងសហគមន៍ចល័តហ្នឹង គឺចង់បណ្ដុះភាពចិត្តល្អនៅក្នុងសង្គម អាចបណ្ដុះភាពសប្បុរស ដូចថា អ្នកឯងមានតិចក៏អាចចែករំលែកបាន ហើយផ្ដល់ស្នាមញញឺម ផ្ដល់ក្ដីសង្ឃឹមមួយទៅដល់អ្នកនៅជិតខាង»។
បើតាមលោក តាំង ហួងហាវ ពាក្យ Local4Local (លូខលហ្វរលូខល) មានន័យថា «អ្នកក្នុងស្រុកជួយអ្នកក្នុងស្រុក» ឬអាចនិយាយថា «ខ្មែរជួយខ្មែរ» ដែលក្នុងន័យនេះ គឺលោកចង់បណ្ដុះគំនិតជួយគ្នាទៅវិញទៅមក ក្នុងពេលដែលមាននណារម្នាក់ជួបការលំបាក ក្នុងនាមជាមនុស្សជាតិដូចគ្នា។
ស្ថាបនិករូបនេះបានបន្ថែមទៀតថា លោកមានផែនការពង្រីកធុងសហគម៍ចល័តនោះឱ្យបានច្រើននៅទីតាំងផ្សេងៗបន្ថែមទៀតនៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា។ លោកថា ក្រៅពីការប្រើប្រាស់ស៊ីក្លូនៅរាជធានីភ្នំពេញហើយនោះ លោកក៏មានគម្រោងបង្កើតនៅតាមបណ្ដាខេត្តផ្សេងៗទៀត ដោយមានជាធុងសហគមន៍ចល័តដឹកដោយម៉ូតូកង់៣ ដឹកដោយម៉ូតូឌុប និងមានវិធីសាស្រ្តផ្សេងទៀត ដើម្បីបំពេញតម្រូវការដល់ពលរដ្ឋក្រីក្រ។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសង្គមកិច្ច អតីតយុវជន និងយុវនីតិសម្បទា លោក តូច ចាន់នី មានប្រសាសន៍ថា លោកមិនទាន់បានដឹងអំពីគម្រោងសប្បុរសធម៌ «ធុងសហគមន៍ចល័តដឹកដោយស៊ីក្លូ» នេះទេ។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្ដី លោកបានបញ្ជាក់ថា ក្នុងអំឡុងពេលដែលមានការផ្ទុះរាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩នេះ រដ្ឋាភិបាលបានដាក់ចេញនូវកម្មវិធីជំនួយសង្គម ដើម្បីជួយដល់ពលរដ្ឋដែលខ្វះខាតនិងជួបការលំបាកខ្លាំង ដោយពួកគេអាចទាក់ទងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ដើម្បីទទួលបានបណ្ណក្រីក្រ ទើបអាចទទួលជំនួយពីរដ្ឋាភិបាលបាន។
លោក តូច ចាន់នី ថ្លែងថា៖ «កម្មវិធី [ជំនួយសង្គម] ដាក់ចេញធ្វើ២ឆ្នាំហើយ ពាក់ព័ន្ធការដាក់ចេញបណ្ណសមធម៌ ក្រ១ [និង] ក្រ២។ កម្មវិធីសាច់ប្រាក់ យើងធ្វើ២ឆ្នាំហើយ។ សម្រាប់ពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះនិងងាយរងគ្រោះ ជួយក្នុងពេលកូវីដ នៅតាមសហគមន៍ គាត់មានបណ្ណក្រីក្រ អាហ្នឹងយើងដាក់ជូនគាត់»។
អ្នកនាំពាក្យរូបនេះបានឱ្យដឹងថា ក្នុង១ខែ រដ្ឋាភិបាលបានចំណាយថវិកាប្រមាណ៣០លានដុល្លារ ដើម្បីដំណើរការកម្មវិធីជំនួយសង្គមនេះ ដោយគិតមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ មានគ្រួសារប្រហែល៤ម៉ឺនគ្រួសារ ស្មើប្រមាណ៣លាននាក់ បានទទួលផលពីកម្មវិធីនេះ។ ហើយក្នុងមួយខែ ពួកគេបានទទួលប្រាក់ឩបត្ថម្ភចន្លោះពី ៣០ម៉ឺនរៀល ទៅ ៤០ម៉ឺនរៀល។
អង្គការស្បៀង និងកសិកម្ម (FAO) ចេញសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានមួយកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ថា នៅកម្ពុជា គ្រួសារក្រីក្រនិងងាយរងគ្រោះកំពុងប្រឈមនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ដោយសារបាត់បង់ចំណូលក្នុងអំឡុងវិបត្តិកូវីដ-១៩ ខណៈពួកគេភាគច្រើនពឹងផ្អែកលើប្រភពចំណូលពីការងារកសិកម្ម និងលក់កម្លាំងពលកម្មទាំងក្នុងប្រទេសនិងក្រៅប្រទេស។
អង្គការនេះរកឃើញទៀតថាជាងពាក់កណ្ដាលនៃគ្រួសារនៅកម្ពុជាត្រូវកាត់បន្ថយបរិមាណនិងគុណភាពអាហាររបស់ពួកគេ ក្នុងអំឡុងពេលមានជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩នេះ។
អង្គការយូនីសេហ្វ (UNICEF) បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍សិក្សាកាលពីចុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១ដែរថា កុមារកម្ពុជាម្នាក់ក្នុងចំណោម៣នាក់ មានជំងឺក្រិសក្រិន និងម្នាក់ក្នុងចំណោ១០នាក់ មានជំងឺស្គមស្គាំង ដោយសារគ្រួសារពួកគេពី៤០ទៅ៥០ភាគរយមានបញ្ហាចំណូលធ្លាក់ចុះ និងជាពិសេសក្នុងវិបត្តិជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលបង្ខំឱ្យពួកគេកាត់បន្ថយថ្លៃអាហារ ឬប្រើប្រាស់យុទ្ធសាស្ត្រទប់ទល់កាន់តែច្រើនជាងមុន ជុំវិញការបរិភោគអាហារប្រចាំថ្ងៃ។
ត្រលប់ទៅកាន់យុទ្ធនាការសប្បុរសធម៌ «ធុងសហគមន៍ចល័ត» ក្រោមពាក្យស្លោក «អ្នកមានដាក់ អ្នកខ្វះដក» វិញ ក្រៅពីជួយកៀរគរជំនួយពីសប្បុរសជន ដើម្បីជួយពលរដ្ឋក្រីក្ររួចហើយ គម្រោងនេះក៏បានផ្ដល់ដល់អ្នកធាក់ស៊ីក្លូ ដែលត្រូវបានជ្រើសរើសឱ្យដឹកធុងសហគមន៍ចល័តទៅតាមទីតាំងទាំង១០នេះ ជាប្រាក់ឧបត្ថម្ភប្រចាំសប្ដាហ៍ផងដែរ។
បើតាមលោក ឡេង ផាត លោកទទួលថវិកាចំនួន៩ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយសប្ដាហ៍ ដែលធ្វើឱ្យលោកអាចដោះស្រាយជីវភាពបានមួយកម្រិត។
ទោះជាមានជីវភាពមិនសូវល្អដូចពលរដ្ឋដទៃក៏ដោយ ប៉ុន្តែសម្រាប់លោក ឡេង ផាត បានបង្ហាញការពេញចិត្តនិងភាពរីករាយ នៅពេលដែលលោកបានចូលរួមកិច្ចការងារជួយដល់អ្នកខ្វះខាតនៅក្នុងសង្គម។
លោក ឡេង ផាត មានប្រសាសន៍ថា៖ «និយាយពីអារម្មណ៍ ខ្ញុំត្រេកអរ បើខ្ញុំមិនបានមានលុយកាក់អីដែលទៅចែកអ៊ីចឹង ខ្ញុំគ្រាន់តែអ្នកត្រួសត្រាយយក [អារហារ] ទៅហុចគាត់ហ្នឹង គឺខ្ញុំត្រេកអរខ្លួន។ ខ្ញុំថា ខ្ញុំក៏បានបុណ្យដែរ ដូចខ្ញុំធ្វើបុណ្យផ្ទាល់ដៃរបស់ខ្ញុំ ហើយអ្នកទទួលក៏ត្រេកអរដែរ»៕
អត្ថបទទាក់ទង
អង្គការភ្លែន ថាកុមារអាយុក្រោម១៧ឆ្នាំប្រមាណ ៧២% រងគ្រោះដោយសារខ្វះអាហារូបត្ថម្ភនិងគុណភាពអប់រំទាប
អង្គការ FAO ថាគ្រួសារងាយរងគ្រោះនៅកម្ពុជាកំពុងប្រឈមនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចធ្ងន់ធ្ងរដោយសារវិបត្តិកូវីដ-១៩
