ជនជាតិដើមភាគតិចពូនង ឃុំប៊ូស្រា ស្រុកពេជ្រាដា ខេត្តមណ្ឌលគិរី ទទូចទៅអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធឱ្យជួយទប់ស្កាត់និងចាត់វិធានការច្បាប់ទៅលើក្រុមជនល្មើស ដោយពួកគេអះអាងថា ដីព្រៃសហគមន៍ «ពូទិល» ដែលមានទំហំជាង៤ ០០០ហិកតា ត្រូវបានជនខិលខូចនាំគ្នាកាប់ទន្ទ្រានជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីយកដីទៅលក់ឱ្យអ្នកមានប្រាក់និងមានអំណាច។
កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ ជនជាតិដើមភាពតិចពូនង នៅឃុំប៊ូស្រា ស្រុកពេជ្រាដា ខេត្តមណ្ឌលគិរី បាននាំគ្នាដាក់លិខិតសុំកិច្ចអន្តរាគមន៍ពីអាជ្ញាធរស្រុកនិងខេត្ត ឱ្យជួយទប់ស្កាត់ការកាប់រុករានដីព្រៃសហគមន៍ពូទិល ដែលមានទំហំជាង៤ ០០០ហិកតា។ លិខិតដដែលថា ដីព្រៃសហគមន៍ពូទិល ត្រូវបានជនខិលខូចកាប់ទន្ទ្រានចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៩ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ននេះ ដោយមិនមានការថមថយឡើយ។
តំណាងជនជាតិដើមភាពតិចពូនង នៅឃុំប៊ូស្រា លោក ស្រាំង សឿន ប្រាប់ វីអូឌី នៅថ្ងៃទី២៨ ខែតុលា ថាបើទោះបីដីព្រៃសហគមន៍ពូទិលត្រូវកាប់បំផ្លាញជារៀងរាល់ថ្ងៃក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរមិនបានទប់ស្កាត់ឡើយ ទើបជនល្មើសមិនខ្លាចរអា។ លោកបន្តថា ប្រសិនបើពួកគាត់មិនរកកិច្ចអន្តរាគមន៍ទៅអាជ្ញាធរខេត្តទេ ដីព្រៃដែលប្រជាពលរដ្ឋធ្លាប់អាស្រ័យផលនោះនឹងបាត់បង់ក្នុងពេលឆាប់ៗនេះ។
លោកថា៖ «យើងទៅប្រាប់គាត់ ជម្រាបទៅអាជ្ញាធរភូមិ ឃុំ ស្រុក បរិស្ថាន ខ្ញុំតែងអំពាវនាវឱ្យពួកគាត់ចូលរួមទប់ស្កាត់។ ពេលប្រជុំសប្ដាហ៍នៅឃុំ ក៏ខ្ញុំប្រាប់គាត់ជារឿយៗ ប៉ុន្តែអត់មានអាជ្ញាធរមកឈឺឆ្អាលទេ។ បើអាជ្ញាធរឈឺឆ្អាល មិនអស់ប៉ុណ្ណឹងទេ ហើយពួកបទល្មើសមិនហ៊ានទេ។ ខ្ញុំចង់ទម្លាយរឿងហ្នឹង ប្រហែលជាមានការគប់គិតគ្នានៅក្នុងហ្នឹង។ ហើយពេលខ្ញុំទៅដាក់ញត្តិហ្នឹង ឃុំអត់ចង់ចុះហត្ថលេខាឱ្យខ្ញុំទេ»។
លោក ស្រាំង សឿន បន្តថា កន្លងមក រូបគាត់តែងតែរងការគំរាមកំហែង បន្ទាប់ពីចេញមុខការពារដីព្រៃសហគមន៍ពូទិល។ ជាក់ស្ដែង កាលពីយប់ថ្ងៃទី២៦ ខែតុលានេះ ក្រោយពីដាក់លិខិតទៅអាជ្ញាធរស្រុកនោះ មានពលរដ្ឋនិងមនុស្សមួយចំនួនបានទៅគំរាមសាច់ញាតិរបស់គាត់ដល់ផ្ទះតែម្តង។
លោកថា៖ «អ្នកបទល្មើស គេថាខ្ញុំខុស ហើយគេគំរាមខ្ញុំទៀត មិនត្រឹមតែគំរាមក្មួយៗខ្ញុំទេ ”បើឯងខ្លាំង ប្រយ័ត្ន នៅជាមួយខ្ញុំ នៅទឹកដីខ្ញុំ នៅតំបន់ខ្ញុំ ត្រូវគោរព”។ ខ្ញុំថាទៅវិញ គោរពៗហើយ ប៉ុន្តែកន្លែងណាត្រូវគោរពគឺគោរព ប៉ុន្តែខ្លះត្រូវក៏មិនគោរពដែរ ខ្ញុំអត់ខ្លាចទេ។ ដីនេះ ខ្ញុំការពារទាំងអស់គ្នាតើ! ការពារផលប្រយោជន៍រួមសមូហភាពតើ! សហគមតើ!»
វីអូឌី មិនអាចសុំការបំភ្លឺពីមេឃុំប៊ូស្រា លោក យើត សារីម បានទេ ខណៈអភិបាលរងស្រុកពេជ្រាដា លោក វណ្ណា ម៉ាប់ លើកឡើងថា អាជ្ញាធរស្រុកបានទទួលលិខិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋហើយ។
លោកថា៖ «បើមានពាក់ព័ន្ធនឹងករណីហ្នឹងមែន ស្អែកនេះ ខ្ញុំនឹងអញ្ជើញលោកមេឃុំមកសួររឿងនេះ។ បើយើងពិនិត្យឃើញមែន ក្នុងនាមអាជ្ញាធរ ដឹកនាំត្រួតពិនិត្យជាក់ស្ដែង»។
អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋបាលខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក ស៊ន សារុន មានប្រសាសន៍ថា គិតមកដល់ពេលនេះ អាជ្ញាធរមិនទាន់ទទួលបានលិខិតសុំអន្តរាគមន៍ពីប្រជាពលរដ្ឋនៅឡើយទេ។
នៅពេលសួរថា អាជ្ញាធរនឹងចុះស្រាវជ្រាវដល់ទីតាំងដីនោះដែរឬទេ? លោកឆ្លើយថា៖ «ខ្ញុំនឹងសាកសួរទៅអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានថាពិតជាមានរឿងហ្នឹងកើតឡើងអត់! ហើយសិនជាមាន យើងនឹងចុះចាត់វិធានការទប់ស្កាត់។ យើងមិនបណ្ដោយឱ្យមានការកាប់ទន្ទ្រានអនាធិបតេយ្យ ឬបំផ្លិចបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ ជាពិសេសរបស់សហគមន៍អីអ៊ីចឹង»។
អ្នកសម្របសម្រួលផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស ដីធ្លី និងព្រៃឈើ នៃបណ្ដាញសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចខេត្តមណ្ឌលគិរី លោក គ្រើង តុលា លើកឡើងថា «ដីព្រៃសហគមន៍ពូទិល» នៅឃុំប៊ូស្រា មានប្រជាពលរដ្ឋជាង៣០០គ្រួសារកំពុងអាស្រ័យផល ដូចជា ធ្វើចម្ការ និងរកជ័រ វល្លិ ផ្ដៅ ជាដើម។
លោកបន្តថា កត្តាដែលជំរុញឱ្យមានការកាប់បំផ្លាញព្រៃសហគមន៍នេះ ដោយសារតែអាជ្ញាធរចេះតែចុះហត្ថលេខាឱ្យទៅអ្នកទិញ បើទោះបីជាបានដឹងរួចហើយថាដីនេះជាដីរបស់សហគមន៍ក៏ដោយ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរមិនបានចូលរួមការពារឡើយ។
លោកថា៖ «នៅក្នុងច្បាប់ភូមិ មាត្រា២៨ បានចែងច្បាស់ថា ក្រៅពីសមាជិក គ្មានអាជ្ញាធរណាក៏អាចប៉ះពាល់ដីសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចដែរ។ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃហ្នឹង ដីសហគមន៍ត្រូវបានលក់ ត្រូវពុះជាដីឡូត៍ទៅឱ្យឧកញ៉ា ទៅឱ្យអ្នកធំអ្នកអីជាច្រើនមែនទែន។ អ៊ីចឹងខ្ញុំគិតថា អាជ្ញាធរត្រូវទទួលខុសត្រូវទាំងស្រុងតែម្ដង»។
លោក គ្រើង តុលា បន្តថា ដីព្រៃសហគមពូទិល ត្រូវបានចុះបញ្ជីទទួលស្គាល់ពីក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួងពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតតាំងពីឆ្នាំ២០១៣មកម្ល៉េះ ប៉ុន្តែបើទោះបីជាមានក្រសួងទទួលស្គាល់ក៏ពិតមែន ក៏អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានមិនបានអើពើជួយទប់ស្កាត់ដែរ៕
