រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង លើកឡើងថា បញ្ហាគ្រឿងញៀន បទល្មើសលួច អំពើមនុស្សឃាត អំពើហិង្សា ការរំលោភផ្លូវភេទ នៅតែកើតមានច្រើនក្នុងផ្ទៃប្រទេស ខណៈរឿងទាំងនេះជាបញ្ហាប្រឈម និងបង្កជាក្ដីបារម្ភដ៏ចម្បងនៅក្នុងសង្គម។
ការលើកឡើងនេះបានធ្វើឡើងនៅក្នុងសន្និបាតត្រួតពិនិត្យលទ្ធផលការងារប្រចាំឆ្នាំ២០២១ និងលើកទិសដៅការងារឆ្នាំ២០២២ របស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ នៅថ្ងៃទី២២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ នាសណ្ឋាគាររ៉េស៊ីដង់សុខាភ្នំពេញ។
រដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង ថ្លែងក្នុងពិធីនោះថា ឆ្នាំ២០២២នេះ សភាពការអន្តរជាតិ ទាំងក្នុងក្របខណ្ឌសកល និងតំបន់ នៅតែវិវត្តយ៉ាងស្មុគស្មាញដែលពិបាកប៉ាន់ស្មាន ខណៈវិបត្តិកូវីដ-១៩បានប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ច សង្គម និងសុខភាពសាធារណៈលើពិភពលោក។
លោកបន្តថា ក្នុងនោះ អំពើភេរវកម្ម ឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន សកម្មភាពផលិត ចរាចរណ៍ ជួញដូរគ្រឿងញៀនខុសច្បាប់ ការជួញដូរមនុស្ស បទល្មើសបច្ចេកវិទ្យា និងការប្រែប្រួលធាតុអាកាសជាបញ្ហាប្រឈម ដែលទាមទារឱ្យមានការពង្រឹងខ្លួនដើម្បីឆ្លើយតបឱ្យទាន់ពេលវេលានិងមានប្រសិទ្ធភាព។
លោក ស ខេង បន្តទៀតថា ចំណែកនៅកម្ពុជាឯនេះវិញ នៅមានបញ្ហាប្រឈមសេសសល់មួយចំនួនដែលទាមទារឱ្យមានការដោះស្រាយ ដូចជា បញ្ហាគ្រឿងញៀន មនុស្សឃាតដោយចេតនា អំពើហិង្សាដោយចេតនា និងការបំពានខាងផ្លូវភេទ ជាដើម ដែលបញ្ហានេះនៅតែកើតមានច្រើនក្នុងផ្ទៃប្រទេស បង្កជាក្ដីបារម្ភ។
លោក ស ខេង ថ្លែងថា៖ «ចំពោះសន្តិសុខ សណ្ដាប់ធ្នាប់ សុវត្ថិភាពសង្គមក្នុងផ្ទៃក្នុងប្រទេស បញ្ហាប្រឈមដែលជាកង្វល់ដ៏ចម្បងនៅក្នុងសង្គម គឺការចរាចរ ជួញដូរ និងប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនខុសច្បាប់ ក្នុងនោះរួមទាំងនិន្នាការនៃការលួចប្រើប្រាស់សារធាតុគីមីផ្សំ ដើម្បីផលិតគ្រឿងញៀនខុសច្បាប់ទ្រង់ទ្រាយធំ បញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ការជួញដូរមនុស្ស អាជីវកម្មផ្លូវភេទ និងផលិតផលក្លែងក្លាយ អន់គុណភាព»។
រដ្ឋមន្ដ្រីមហាផ្ទៃរូបនេះបន្ថែមថា រយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ បទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌហាក់មានការថមថយ ប៉ុន្តែបទល្មើសមនុស្សឃាត ហិង្សា និងបំពានផ្លូវភេទ នៅតែកើតឡើងច្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់។
លោកថា៖ «ទន្ទឹមនេះ បទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌខ្ទង់៣ឆ្នាំកន្លងទៅមានថមថយ ប៉ុន្តែបទល្មើសមួយចំនួននៅតែមានច្រើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ដូចជា អំពើលួច មនុស្សឃាតដោយចេតនា អំពើហិង្សាដោយចេតនា អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ ការរំលោភសេពសន្ធវៈ និងការបំពានខាងផ្លូវភេទ»។
ស្នងការរងនៃស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តព្រៃវែង លោក រស់ ភឿន ទទួលស្គាល់ថា បទល្មើសគ្រឿងញៀន អំពើហិង្សា និងការរំលោភផ្លូវភេទ ជាដើម នៅតែជាបញ្ហាប្រឈមនៅក្នុងខេត្តនេះ ដូចអ្វីដែលរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃបានលើកឡើងប្រាកដមែន។
យ៉ាងណា លោកថា ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមទាំងនេះ លុះត្រាតែមានការសហការគ្នារវាងប្រជាពលរដ្ឋ និងអ្នកពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត។
លោក រស់ ភឿន ថ្លែងថា៖ «ត្រូវៗ! បញ្ហាហ្នឹងជាបញ្ហាប្រឈមប្រាកដមែន! ដើម្បីកាត់បន្ថយអាហ្នឹង យើងទាំងអស់គ្នាមិនថាតែសមត្ថកិច្ច មិនថាតែអីទេ ត្រូវតែចូលរួមទាំងអស់គ្នា។ ព្រោះបើសមត្ថកិច្ចតែឯង មិនអាចទៅរួចទេ ធ្វើម៉េចឱ្យមានការចូលរួម»។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គិមអេង លើកឡើងថា បញ្ហាគ្រឿងញៀនជាបញ្ហាចម្បងមួយដែលនាំឱ្យមានអំពើលួច អំពើហិង្សា និងការរំលោភសេពសន្ធវៈ ជាដើម ដែលបញ្ហាទាំងនេះបានបង្កឱ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខសហគមន៍។
លោកបន្តថា ដើម្បីរួមចំណែកដោះស្រាយលើបញ្ហាគ្រឿងញៀននេះ ទាមទារឱ្យមានការរឹតបន្តឹងច្រកព្រំដែន ផ្លូវគោក ផ្លូវទឹក ផ្លូវអាកាស ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាហាមឃាត់ការនាំចូលគ្រឿងញឿនតាមគ្រប់រូបភាព។ ក្រៅពីនោះ លោកថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវប្រាកដថាបានចាត់វិធានការលើការលួចលាក់ផលិតនិងចែកចាយគ្រឿងញៀននៅក្នុងស្រុក ខណៈការការពារយុវជនជំនាន់ក្រោយកុំឱ្យរងគ្រោះដោយសារគ្រឿងញៀន គឺជារឿងអាទិភាព។
លោក គិមអេង បានគូសបញ្ជាក់ថា៖ «អាជ្ញាធរប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន គឺត្រូវមានភារកិច្ចចាំបាច់ ត្រូវតែទប់ស្កាត់ ធ្វើម៉េចកុំឱ្យគ្រឿងញៀនហូរចូលទៅក្នុងសាលាបាន តាមរយៈការធ្វើអន្តរាគមន៍ ក៏ដូចជាកិច្ចសហការជាមួយនឹងមន្ត្រីអប់រំគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ជាពិសេសគឺនៅតាមសាលារៀន»។
ប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធគណនេយ្យភាពសង្គមកម្ពុជា លោក សន ជ័យ មើលឃើញថា បញ្ហាគ្រឿងញៀន បទល្មើសលួច អំពើមនុស្សឃាត អំពើហិង្សា និងការរំលោភផ្លូវភេទ ជាដើម នៅតែកើតមានច្រើននោះ ដោយសារតែភាពយឺតយ៉ាវរបស់អាជ្ញាធរក្នុងការបង្ក្រាបបទល្មើសទាំងនេះនៅតាមមូលដ្ឋាន និងការពិនិត្យមិនបានដិតដល់ទៅលើទង្វើអសកម្មមួយចំនួន។
យ៉ាងណា លោកចង់ឃើញសមត្ថកិច្ចចុះបង្រ្កាប អនុវត្តច្បាប់ឱ្យបានដិតដល់និងម៉ឺងម៉ាត់ទៅនឹងបញ្ហាទាំងអស់នេះ ដូចជា ការឆ្លើយតបបន្ទាន់នៅពេលមានការរាយការណ៍ពីពលរដ្ឋ និងមានបណ្ដាញទាក់ទងទៅអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ដើម្បីស្វែងរកការអន្តរាគមន៍។
លោកថា៖ «ហើយក្រៅពីនោះទៀត ការត្រៀមបង្ការឬក៏ត្រួតពិនិត្យជាប្រចាំទៅលើក្រុមដែលមានអត្តសញ្ញាណ ឬក៏ក្រុមដែលមានមុខសញ្ញានៃការសង្ស័យ ពីព្រោះគេមានកម្រិតនៃការសង្ស័យខ្ពស់ដោយអាជ្ញាធរ។ អ៊ីចឹងការតាមដានមុខសញ្ញាដើម្បីបង្ក្រាប គឺជារឿងមួយដែលល្អបំផុតហើយ ក៏អាចធ្វើឱ្យធូរស្បើយនូវបញ្ហាទាំងអស់នេះបានដែរ»។
បើតាមអគ្គលេខានៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ប៉ោ ភក្តិ ដែលបញ្ជាក់ពីរបាយការណ៍ក្នុងសន្និបាតក្រសួងមហាផ្ទៃ នៅថ្ងៃទី២២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២នេះ បទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌជារួមកើតមានចំនួន៣ ០៥៥លើក ថយ១៩៩លើក (ស្មើ៦%) ក្នុងនោះ បទមជ្ឈឹម ២ ៤៦៦លើក ថយ១០៦លើក និងបទឧក្រិដ្ឋ ៥៨៩លើក ថយ៩៣លើក។ បទល្មើសដែលថយចុះ រួមមាន ប្លន់ ឃាតកម្ម រំលោភសេពសន្ធវៈ បង្ខាំងមនុស្សជំរិតយកប្រាក់ បង្ខាំងមនុស្សខុសច្បាប់ ជះទឹកអាស៊ីត ប្រើប្រាស់អាវុធខុសច្បាប់ លួច ឆក់ ឆបោក រំលោភទំនុកចិត្ត និងក្លែងឯកសារសាធារណៈជាដើម៕
